PRAVILNIK
O USLOVIMA ZA ISPITIVANJE OPASNIH I ŠTETNIH MATERIJA U POLJOPRIVREDNOM ZEMLJIŠTU I VODI ZA NAVODNJAVANJE

("Sl. glasnik RS", br. 20/2023)

Član 1

Ovim pravilnikom bliže se propisuju uslovi koje treba da ispuni privredno društvo, odnosno preduzeće ili drugo pravno lice (u daljem tekstu: pravno lice) u pogledu tehničkih i stručnih kapaciteta za ispitivanje opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje.

Član 2

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:

1) ispitivanje opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje su stručni poslovi koji obuhvataju: uzorkovanje i laboratorijsko ispitivanje poljoprivrednog zemljišta i vode za navodnjavanje i interpretaciju rezultata dobijenih količina opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje, sa ciljem ocene pogodnosti poljoprivrednog zemljišta za proizvodnju poljoprivrednih kultura, vode za navodnjavanje i zaštite životne sredine;

2) interpretacija rezultata dobijenih količina opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje (u daljem tekstu: interpretacija rezultata) je pisani dokument, koji sadrži podatke o: izvršenim uzorkovanjima poljoprivrednog zemljišta ili vode za navodnjavanje (lokacija definisana geografskim koordinatama), maksimalno dozvoljenim i laboratorijski utvrđenim količinama opasnih i štetnih materija u zemljištu i vodi za navodnjavanje i metodama njihovog ispitivanja, oceni pogodnosti poljoprivrednog zemljišta za proizvodnju poljoprivrednih kultura, vode za navodnjavanje i zaštite životne sredine, kao i ograničenjima proizvodnje poljoprivrednih kultura i vode za navodnjavanje;

3) ovlašćena organizacija za ispitivanje opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje (u daljem tekstu: ovlašćena organizacija) je pravno lice koje je ovlašćeno od strane ministarstva nadležnog za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo) i ispunjava uslove za ispitivanje opasnih i štetnih materija, bliže propisane zakonom kojim se uređuje poljoprivredno zemljište i ovim pravilnikom.

Član 3

Ovlašćena organizacija ispunjava uslove za ispitivanje opasnih i štetnih materija, ako:

1) raspolaže odgovarajućim radnim prostorom, sa funkcionalno odvojenim prostorijama i odgovarajućom tehničkom opremljenošću za metode ispitivanja opasnih i štetnih materija u vodi za navodnjavanje;

2) raspolaže odgovarajućim radnim prostorom, sa funkcionalno odvojenim prostorijama i ima odgovarajuću tehničku opremljenost, u skladu sa zahtevima akreditacije za metode ispitivanja opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i ima sertifikat o akreditaciji laboratorije izdat od strane Akreditacionog tela Srbije u skladu sa zahtevima važećeg standarda SRPS ISO/IEC 17025: Opšti zahtevi za kompetentnost laboratorija za ispitivanje i laboratorija za etaloniranje, za predmet ispitivanja: zemljište;

3) je registrovana u Agenciji za privredne registre ili u sudskom registru za obavljanje ostalih stručnih, naučnih i tehničkih delatnosti, istraživanje i eksperimentalni razvoj u biotehnologiji, istraživanje i razvoj u ostalim prirodnim i tehničko-tehnološkim naukama, konsultantske aktivnosti u vezi s poslovanjem i ostalim upravljanjem, tehničko ispitivanje i analize ili uslužne delatnosti u gajenju useva i zasada;

4) ima odgovarajuće stručne kapacitete.

Ovlašćena organizacija koja obavlja naučnoistraživačku delatnost, u skladu sa zakonom kojim se uređuje sistem nauke i istraživanja u Republici Srbiji, pored uslova iz stava 1. ovog člana, treba da je akreditovana od strane odbora za akreditaciju naučnoistraživačkih organizacija ministarstva nadležnog za poslove naučnoistraživačkog rada.

Član 4

Ovlašćena organizacija ispunjava uslove u pogledu odgovarajućeg radnog prostora, ako:

1) se radni prostor nalazi u objektu koji je izgrađen od čvrstog materijala, odnosno ako je radni prostor zaštićen od spoljašnjih faktora;

2) se radni prostor sastoji od funkcionalno odvojenih prostorija, odnosno radnih delova koji su potrebni za rad (u kojima neće doći do kontaminacije uzoraka zemljišta i vode), i to za:

(1) prijem uzoraka zemljišta, odnosno uzoraka vode,

(2) sušenje uzoraka zemljišta, odvojenih od mogućih izvora kontaminacije,

(3) mlevenje i prosejavanje uzoraka zemljišta,

(4) merenje mase zemljišta, vode i hemikalija, osim ako se u prostoriji za laboratorijsko izvođenje hemijskih analiza nalazi deo za merenje mase koji je izolovan od spoljnih uticaja,

(5) laboratorijsko izvođenje hemijskih analiza,

(6) skladištenje i čuvanje uzoraka zemljišta smeštajnog kapaciteta za najmanje dve godine rada na ovim poslovima,

(7) skladištenje i čuvanje uzoraka vode,

(8) skladištenje i čuvanje hemikalija i ostataka hemijskih rastvora,

(9) pisanje interpretacije rezultata;

3) unutar radnog prostora postoje obezbeđeni radni uslovi za nesmetano kretanje i vršenje laboratorijskih analiza i drugih poslova bez međusobnog ometanja u radu.

Prostorije iz stava 1. tačka 2) ovog člana smeštene su na jednoj lokaciji kako bi se osigurao neprekidan tok kretanja uzorka od prijema u laboratoriju, izvođenja analize, čuvanja uzorka i odbacivanja uzorka.

Član 5

Radni prostor iz člana 4. stav 1. tačka 2) podtačka (9) ovog pravilnika koristi se i za vođenje elektronskih podataka u centralnoj digitalnoj aplikaciji podataka, u koju ovlašćene organizacije unose podatke o:

1) izvršenim uzorkovanjima;

2) rezultatima laboratorijskih analiza;

3) propisanim podacima o maksimalno dozvoljenim količinama opasnih i štetnih materija u zemljištu i vodi za navodnjavanje;

4) primenjenim metodama laboratorijskog ispitivanja opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje;

5) oceni pogodnosti poljoprivrednog zemljišta za proizvodnju poljoprivrednih kultura, vode za navodnjavanje, kao i ograničenjima za proizvodnju poljoprivrednih kultura i vode za navodnjavanje.

Tehnička oprema za vođenje elektronskih podataka ima kapacitet za čuvanje podataka iz stava 1. ovog člana za najmanje dvadeset godina rada na ovom postupku.

Član 6

Ovlašćena organizacija ispunjava uslove u pogledu tehničke opremljenosti za laboratorijsko ispitivanje opasnih i štetnih materija u vodi za navodnjavanje ako raspolaže sa:

1) uređajima za pripremu uzoraka za analizu;

2) uređajem za optičku emisionu spektrofotometriju ili atomskim apsorpcionim spektrofotometrom (AAS);

3) hromatografom;

4) tehničkom vagom sa tačnošću 0,01 g;

5) analitičkom vagom sa tačnošću 0,0001 g;

6) biretom za titraciju;

7) sušnicom sa podešavanjem temperature do 110°C;

8) frižiderom dovoljne zapremine za čuvanje uzoraka vode;

9) frižiderom dovoljne zapremine za čuvanje hemijskih rastvora i standardnih supstanci;

10) odmernom pipetom i sudovima, laboratorijskim priborom, laboratorijskim posuđem, potrošnim materijalom i hemikalijama u skladu sa primenjenim metodama ispitivanja opasnih i štetnih materija u vodi za navodnjavanje;

11) odgovarajućom tehničkom-računarskom i softverskom opremom.

Član 7

Ovlašćena organizacija ispunjava uslove u pogledu tehničke opremljenosti za obavljanje poslova uzorkovanja zemljišta i vode za navodnjavanje ako raspolaže:

1) topografskom kartom, fotoaparatom, priborom za uzorkovanje zemljišta iz bušotina, alatom za kopanje pedološkog profila (kramp, lopata, ašov), hromiranim alatom ili alatom od nerđajućeg čelika za uzimanje uzoraka zemljišta za analize organskih zagađujućih supstanci (sonda, ašov i dr.), bocama za uzorkovanje vode, obrascima za unos terenskih podataka;

2) GPS (Global Positioning System) aparatom/prijemnikom za očitavanje geografskih koordinata;

3) terenskim motornim vozilom za prevoz uzoraka;

4) terenskim/ručnim rashladnim kutijama za transport uzoraka.

Član 8

Ovlašćena organizacija ispunjava uslove u pogledu stručnih kapaciteta ako ima zaposleno najmanje jedno lice:

1) za obavljanje poslova uzorkovanja i laboratorijskog ispitivanja opasnih i štetnih materija u zemljištu i vodi za navodnjavanje, sa najmanje pet godina radnog iskustva u navedenim poslovima, koje je steklo visoko obrazovanje završavanjem osnovnih akademskih studija u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, specijalističkih studija, odnosno master studija u oblasti:

(1) biotehničke nauke u poljoprivredi, bližeg određenja u diplomi ili dodatku diplomi: melioracije zemljišta ili biljna proizvodnja ili opšti smer,

(2) hemijske nauke,

(3) tehnološko inženjerstvo,

(4) fizičko-hemijske nauke;

2) za obavljanje poslova interpretacije rezultata sa najmanje tri godine radnog iskustva u struci koje je steklo visoko obrazovanje završavanjem osnovnih akademskih studija u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, specijalističkih studija, odnosno master studija u oblasti biotehničke nauke u poljoprivredi, bližeg određenja u diplomi ili dodatku diplomi: melioracije zemljišta ili biljna proizvodnja ili opšti smer sa najmanje tri godine radnog iskustva u ovoj struci.

Član 9

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".