UREDBAO ENERGETSKOM OZNAČAVANJU PROIZVODA KOJI UTIČU NA POTROŠNJU ENERGIJE("Sl. glasnik RS", br. 21/2023 i 34/2023) |
Ovom uredbom bliže se uređuju obaveze isporučioca proizvoda, i prodavca u pogledu energetskog označavanja proizvoda, koje se odnose na: sadržaj energetske oznake, njenog ispravnog postavljanja i tačnosti podataka na oznaci i druge uslove kojima se obezbeđuje primena zahteva energetskog označavanja za proizvode koji utiču na potrošnju energije.
Ova uredba ne primenjuje se na:
1) proizvode iz člana 1. ove uredbe koji se na tržištu prodaju kao polovna roba, osim ako su iz uvoza;
2) sredstva za prevoz ljudi ili robe.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovoj uredbi imaju sledeće značenje:
1) vrsta proizvoda predstavlja više proizvoda koji imaju istu glavnu funkcionalnost;
2) identifikaciona oznaka modela je šifra, obično alfanumerička, po kojoj se određeni model razlikuje od drugih modela sa istim žigom ili istim nazivom isporučioca;
3) ekvivalentni model je model sa istim tehničkim karakteristikama relevantnim za energetsku oznaku i istom listom sa podacima, koji je isporučilac stavio na tržište kao drugi model sa različitom identifikacionom oznakom modela;
4) QR kod je matrični bar kod na energetskoj oznaci modela proizvoda koji pomoću softverske aplikacije služi kao link ka podacima o proizvodu: u bazi podataka Evropske unije za proizvode koji utiču na potrošnju energije i na koje se primenjuje energetsko označavanje; na internet stranici isporučioca;
5) daljinska trgovina je isticanje ponude i zaključenje ugovora za prodaju robe/usluge upotrebom jednog ili više sredstava komunikacije na daljinu;
6) tehnička dokumentacija je dokumentacija koja omogućava proveru tačnosti podataka koji se nalaze na energetskoj oznaci i u listi sa podacima; uključuje izveštaje o ispitivanju ili slične tehničke dokaze;
7) dozvoljeno odstupanje pri proveri je najveće dozvoljeno odstupanje u rezultatima merenja i proračuna pri proveri koju sprovodi organ tržišnog nadzora u odnosu na vrednosti deklarisanih ili objavljenih parametara, koje nastaje zbog merenja u različitim laboratorijama;
8) tehnički propis o energetskom označavanju (u daljem tekstu: tehnički propis) je propis kojim ministar nadležan za poslove energetike propisuje zahteve u pogledu energetskog označavanja za pojedine vrste proizvoda.
Drugi izrazi upotrebljeni u ovoj uredbi, koji nisu definisani u stavu 1. ovog člana, imaju značenje određeno zakonom kojim se uređuju energetska efikasnost i racionalna upotreba energije i zakonom kojim se uređuju tehnički zahtevi za proizvode i ocenjivanje usaglašenosti.
Isporučilac proizvoda je u obavezi da uz svaku pojedinačnu jedinicu proizvoda koji se stavlja na tržište ili pušta u rad priloži, bez naknade, tačnu štampanu energetsku oznaku, kao i listu sa podacima na srpskom jeziku, u skladu sa ovom uredbom i odgovarajućim tehničkim propisom.
Ako uz proizvod koji se stavlja na tržište ili pušta u rad nisu priložene tačna štampana energetska oznaka i lista sa podacima na srpskom jeziku, isporučilac ima obavezu da štampanu energetsku oznaku i listu sa podacima dostavi prodavcu brzo i bez naknade, u roku ne dužem od pet radnih dana od dana prijema zahteva prodavca.
Izuzetno od st. 1. i 2. ovog člana, tehničkim propisom može biti određeno da se energetska oznaka štampa na pakovanju proizvoda.
Isporučilac proizvoda je dužan da obezbedi tačnost podataka na energetskoj oznaci i u listi sa podacima i da, na zahtev organa tržišnog nadzora, obezbedi dostupnost tehničke dokumentacije koju je za proizvod sačinio proizvođač.
Deo tehničke dokumentacije koji sadrži uputstvo za upotrebu mora biti na srpskom jeziku.
Nakon puštanja jedinice modela u rad, isporučilac mora zatražiti izričitu saglasnost kupca za svaku promenu koju namerava da unese u jedinicu putem ažuriranja softvera, koja pogoršava parametre energetske oznake navedene u odgovarajućem tehničkom propisu. Isporučilac mora da obavesti kupca o cilju ažuriranja i promeni parametara, kao i o promeni klase na energetskoj oznaci. Tokom perioda koji odgovara prosečnom životnom veku proizvoda isporučilac mora omogućiti kupcu da odbije ažuriranje a da se pritom, u meri u kojoj je to moguće, ne naruši funkcionalnost proizvoda.
Proizvođač, odnosno isporučilac proizvoda koji se stavlja na tržište Republike Srbije obezbeđuje da su očitavanjem QR koda koji se nalazi na energetskoj oznaci modela proizvoda jasno vidljivi najmanje sledeći podaci:
1) naziv ili žig, sedište i kontakt podaci proizvođača;
2) identifikaciona oznaka modela proizvoda;
3) lista sa podacima, koja je, u slučaju kada QR kod služi kao link ka podacima o proizvodu na internet stranici isporučioca, na srpskom jeziku;
4) energetska oznaka;
5) klasa energetske efikasnosti navedena na energetskoj oznaci.
Prodavac je u obavezi da za jedinice modela na koje se primenjuje odgovarajući tehnički propis, u skladu sa tim propisom:
1) na prodajnom mestu, kao i prilikom prodaje putem interneta, na vidljiv način prikaže energetsku oznaku koju mu je dostavio isporučilac;
2) kupcima na prodajnom mestu obezbedi listu sa podacima koju mu je dostavio isporučilac, u štampanom obliku i na srpskom jeziku;
3) kupcima koji kupuju putem interneta omogući pristup listi sa podacima u elektronskom obliku.
Prodavac koji uz proizvod nije dobio energetsku oznaku odnosno listu sa podacima u štampanom obliku, zahteva od isporučioca da mu ih dostavi u skladu sa članom 4. stav 2. ove uredbe.
Isporučilac i prodavac imaju obavezu:
1) da navedu klasu energetske efikasnosti proizvoda i raspon klasa energetske efikasnosti sa energetske oznake u vizuelnom oglasu ili u tehničkom promotivnom materijalu za određeni model proizvoda u skladu sa tehničkim propisom koji se odnosi na tu vrstu proizvoda, naročito u slučaju daljinske trgovine;
2) da bez odlaganja preduzimaju potrebne mere u cilju otklanjanja neusaglašenosti proizvoda sa zahtevima ove uredbe i odgovarajućeg tehničkog propisa, samoinicijativno ili na zahtev organa tržišnog nadzora, naročito u slučaju kada proizvod pri proveri prelazi dozvoljena odstupanja;
3) da na proizvode na koje se primenjuju tehnički propisi ne stavljaju i u vezi sa njima ne prikazuju druge oznake, znakove, simbole ili natpise koji nisu u skladu sa zahtevima ove uredbe i odgovarajućeg tehničkog propisa i koji bi doveli u zabludu ili zbunili kupca u pogledu potrošnje energije ili drugih resursa tokom upotrebe proizvoda;
4) da na proizvode koji utiču na potrošnju energije, za koje nije propisano energetsko označavanje, ne stavljaju i u vezi sa njima ne prikazuju oznake koje liče na energetske oznake propisane ovom uredbom i tehničkim propisima o energetskom označavanju;
5) da na proizvode koji ne utiču na potrošnju energije ne stavljaju i u vezi sa njima ne prikazuju oznake koje liče na energetske oznake koje su u skladu sa ovom uredbom i tehničkim propisima o energetskom označavanju.
Ako postoji ekvivalentni model za određeni model proizvoda, proizvođač u tehničkoj dokumentaciji, odnosno u izveštaju o ispitivanju energetske efikasnosti, navodi sve modele na koje se taj izveštaj odnosi.
Ako se utvrdi da određeni model proizvoda nije usaglašen sa zahtevima u pogledu energetskog označavanja, mere otklanjanja neusaglašenosti primenjuju se i na sve ekvivalentne modele tog modela proizvoda.
Pretpostavlja se da proizvod ispunjava zahteve odgovarajućeg tehničkog propisa ako su prilikom ocenjivanja usaglašenosti primenjeni odgovarajući srpski standardi i/ili tehničke specifikacije sa spiska koji sastavlja ministar nadležan za poslove energetike u skladu sa zakonom kojim se uređuju energetska efikasnost i racionalna upotreba energije.
Proizvođači, odnosno isporučioci proizvoda iz člana 5. ove uredbe, na čijoj energetskoj oznaci modela proizvoda se nalazi QR kod koji u skladu sa članom 3. stav 1. tačka 4) ove uredbe služi kao link ka podacima o proizvodu na internet stranici isporučioca, dužni su da od 1. marta 2024. godine obezbede da su očitavanjem tog QR koda jasno vidljivi najmanje podaci propisani članom 5. ove uredbe.
Danom početka primene ove uredbe prestaje da važi Uredba o vrstama proizvoda koji utiču na potrošnju energije za koje je neophodno označavanje potrošnje energije i drugih resursa ("Službeni glasnik RS", br. 92/13, 80/16 i 41/21).
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", a primenjuje se od 1. maja 2023. godine.
Samostalni član Uredbe o izmeni
Uredbe o energetskom označavanju proizvoda koji utiču na potrošnju energije
("Sl. glasnik RS", br. 34/2023)
Član 2
Ova uredba stupa na snagu 1. maja 2023. godine.