PROGRAMKONTROLE I ANALIZA POVRŠINSKIH VODA REKE LEPENICE ZA 2023. GODINU("Sl. list grada Kragujevca", br. 8/2023) |
Programom kontrole i analiza površinskih voda reke Lepenice za 2023. godinu (u daljem tekstu: Program) definiše se praćenje stanja u životnoj sredini u oblasti površinskih voda reke Lepenice za 2023. godinu.
Reka Lepenica izvire na obroncima Gledićkih planina u selu Goločelo na nadmorskoj visini od 500 m. Na samom izvorištu reka je pitka. Reka Lepenica ima veći broj pritoka, od kojih su najveće reke: Grošnička i Ždraljička. Od izvora gde je Lepenica čista reka sa pojavom prvih kuća ona biva zagađena.
Sa industrijalizacijom Kragujevca reka Lepenica biva zagađena raznim hemijskim materijama. Reka Lepenica se uliva u Veliku Moravu. Prosečno daje blizu 3000 l vode Velikoj Moravi, dok pri niskom vodostaju za vreme većih suša Lepenicom teče oko 30 l/s. Najveći vodostaj zabeležen je od 920000 l/s.
II Cilj kontrole površinskih voda reke Lepenice
Uticaj reke Lepenice na zdravlje građana je nesumnjiv, posebno ako se uzme u obzir da ona svojim tokom prolazi kroz badnjevačku dolinu, odakle se vezuje i veliki broj individualnih domaćinstava koja za zalivanje svojih povrtarskih kultura koriste upravo vodu iz Lepenice.
Stoga je praćenje i kontrola kvaliteta površinskih voda Lepenice nesumnjivo potreba, jer osim želje da se u kontinuitetu prati njen kvalitet i ne dozvoli dalja degradacija analizama se prati i potencijalni uticaj voda na zdravlje ljudi.
Grad Kragujevac se snabdeva vodom i iz reni bunara Velike Morave u Brzanu, gde i iz tog aspekta potrebno je pratiti kvalitet vode iz reke Lepenice.
III Postojeća zakonska regulativa
Radi praćenja stanja i analize životne sredine a na osnovu Pravilnika o bližim uslovima za sprovođenje javnog zdravlja u oblasti životne sredine i zdravlja stanovništva ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 34/19), Praćenje stanja kvaliteta površinskih voda na osnovu Zakona o javnom zdravlju ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 15/18), Zakona o vodama ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 30/2010, 93/12,101/16, 95/18 i dr. zakon), Zakona o zaštiti prirode ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 36/09, 88/10, 91/10, 14/16, 95/18 - dr zakon i 71/21). Uredbe o graničnim vrednostima zagađujućih materija u površinskim i podzemnim vodama i sedimentu i rokovima za njihovo dostizanje ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 50/12), Uredbe o graničnim vrednostima prioritetnih i hazardnih supstanci koje zagađuju površinske vode i rokovima za njihovo dostizanje ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 24/14) i Pravilnika o parametrima ekološkog i hemijskog statusa površinskih voda i parametrima hemijskog i kvantitativnog statusa podzemnih voda ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 74/11).
IV Izbor mernih mesta i dinamika uzorkovanja
Izbor mernih mesta će se utvrditi u dogovoru sa Gradskom upravom za razvoj i investicije, Odeljenjem za zaštitu životne sredine grada Kragujevca i to na dve lokacije pre ulaska Lepenice u gradsko područje. Dinamika uzorkovanja voda iz Lepenice sprovešće četiri puta godišnje (kvartalno).
Institut za javno zdravlje Kragujevac dostavlja rezultate merenje u skladu sa predviđenom dinamikom uzorkovanja u obavezi je i da u slučaju prekoračenja graničnih vrednosti, kritičnog nivoa, ciljnih vrednosti i koncentracija opasnih po zdravlje ljudi izveštava javnost.
Ovaj program objaviti u "Službenom listu grada Kragujevca".