NAREDBA O SPROVOĐENJU POSEBNIH FITOSANITARNIH PREGLEDA RADI OTKRIVANJA ŠTETNOG ORGANIZMA VIRUSA SMEĐE NABORANOSTI PLODA PARADAJZA - TOMATO BROWN RUGOSE FRUIT VIRUS (TOBRFV), KAO I FITOSANITARNIM MERAMA KOJE SE PREDUZIMAJU RADI SPREČAVANJA UNOŠENJA, ŠIRENJA I SUZBIJANJA TOG ŠTETNOG ORGANIZMA ("Sl. glasnik RS", br. 37/2023)

1. Zabranjuje se unošenje u Republiku Srbiju štetnog organizma virusa smeđe naboranosti ploda paradajza - Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV - u daljem tekstu: štetni organizam) i njegovo širenje na teritoriji Republike Srbije.

2. Bilje za sadnju, u smislu ove naredbe, jeste bilje za sadnju vrste Solanum lycopersicum L. i Capsicum spp L. uključujući i seme (u daljem tekstu: navedeno bilje za sadnju).

3. Prilikom unošenja u Republiku Srbiju sve pošiljke navedenog bilja za sadnju podležu posebnom fitosanitarnom pregledu i mora ih pratiti fitosanitarni sertifikat.

4. Navedeno bilje za sadnju može se unositi u Republiku Srbiju ako uz priložen fitosanitarni sertifikat ispunjava i jedan od sledećih zahteva:

1) navedeno bilje za sadnju je poreklom iz zemlje za koju je nacionalna organizacija za zaštitu bilja, u skladu s merodavnim međunarodnim normama za fitosanitarne mere, utvrdila da u njoj štetni organizam nije prisutan i te se informacije navode u fitosanitarnom sertifikatu u rubrici "Dopunska izjava";

2) navedeno bilje za sadnju poreklom je sa područja za koje je nacionalna organizacija za zaštitu bilja, u skladu s merodavnim međunarodnim normama za fitosanitarne mere, utvrdila da u njemu štetni organizam nije prisutan i naziv tog područja navodi se u fitosanitarnom sertifikatu u rubrici "Mesto porekla";

3) ako navedeno bilje za sadnju potiče iz zemalja ili područja koja nisu navedena u podtač. 1) i 2) ove tačke, mora ispunjavati sledeće zahteve:

(a) u slučaju navedenog bilja za sadnju, osim semena:

- proizvedeno je na mestu proizvodnje koje je registrovano i pod nadzorom nacionalne organizacije za zaštitu bilja u zemlji porekla i za koje je poznato da na njemu nije prisutan štetni organizam, što je utvrđeno službenim kontrolama koje su sprovedene u vremenu primerenom za njegovo otkrivanje, i

- potiče od semena koje je poreklom sa područja na kome nije prisutan štetni organizam ili je službenim testiranjem na prisustvo štetnog organizma, primenom odgovarajućih metoda na reprezentativnom uzorku utvrđeno da štetni organizam nije prisutan. Upućivanje na laboratorijsko testiranje navodi se u fitosanitarnom sertifikatu u rubrici "Dopunska izjava".

Informacije kojima se garantuje sledljivost navedenog bilja za sadnju do mesta proizvodnje moraju biti dostupne;

(b) u slučaju semena, sprovedeno je službeno uzorkovanje i testiranje na prisustvo štetnog organizma primenom odgovarajućih metoda na reprezentativnom uzorku i utvrđeno je da štetni organizam nije prisutan. Upućivanje na laboratorijsko testiranje navodi se u fitosanitarnom sertifikatu u rubrici "Dopunska izjava".

5. Radi otkrivanja prisustva štetnog organizma na teritoriji Republike Srbije sprovode se posebni fitosanitarni pregledi koji uključuju laboratorijsko testiranje u skladu sa međunarodno prihvaćenim metodama.

6. U slučaju sumnje na pojavu štetnog organizma na bilju, fitosanitarni inspektor ili lice koje obavlja poslove od javnog interesa uzima službeni uzorak i šalje ga na laboratorijsku analizu na prisustvo tog štetnog organizma.

Do dobijanja rezultata laboratorijskog ispitivanja nalaže se preduzimanje sledećih mera:

1) zabrana premeštanja i presađivanja bilja sa mesta gde je uzet uzorak;

2) sprovođenje preventivnih higijenskih mera prilikom kontakta s biljem;

3) jednokratno korišćenje rukavica, nazuvica i odela, koji se posle upotrebe spaljuju;

4) dezinfekcija opreme, pribora i alata.

7. U slučaju pojave štetnog organizma, a radi suzbijanja i sprečavanja njegovog širenja, nalaže se preduzimanje mera, i to:

1) na mestu proizvodnje bilja za sadnju:

- spaljivanje svih biljaka koje su poreklom od iste partije semena ili koje se nalaze u objektu,

- sprovođenje strogih higijenskih mera prilikom uništavanja biljaka,

- jednokratno korišćenje rukavica, nazuvica i odela, koji se posle upotrebe spaljuju,

- dezinfekcija opreme, pribora i alata;

2) na mestu proizvodnje plodova mere se nalažu u zavisnosti od fenofaze bilja, a u skladu sa preporukama stručnjaka;

3) druge mere.

8. Ova naredba stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".