PRAVILNIKO UNUTRAŠNJEM REDU I ČUVARSKOJ SLUŽBI U PARKU PRIRODE "BEGEČKA JAMA"("Sl. list Grada Novog Sada", br. 26/2023) |
Ovim pravilnikom utvrđuju se pravila za sprovođenje propisanog režima zaštite u Parku prirode "Begečka jama" (u daljem tekstu: Park prirode), čiji je upravljač JVP "Vode Vojvodine" Novi Sad (u daljem tekstu: Upravljač), a naročito: način ponašanja posetilaca i drugih korisnika pri kretanju, boravku i obavljanju poslova u Parku prirode; način obavljanja delatnosti pri korišćenju prirodnih resursa i prostora za izgradnju objekata; mesta, površine i objekti u kojima se zbog očuvanja divljih biljaka i životinja i drugih vrednosti ograničava kretanje ili zabranjuje i ograničava obavljanje određenih radnji, kao i trajanje tih mera; vrste divljih biljaka i životinja čije je korišćenje, odnosno branje, sakupljanje i izlov ograničeno, kao i način i uslovi obavljanja tih radnji; uslovi zaštite prilikom obavljanja naučnih istraživanja i obrazovnih aktivnosti; mesta i uslovi za odlaganje otpada; način održavanja urednosti i čistoće Parka prirode; postupak izdavanja saglasnosti i drugih akata korisnicima od strane upravljača; način i organizacija čuvarske službe, čuvanja Parka prirode, oprema i sredstva neophodna za čuvanje i održavanje; način sprovođenja preventivnih mera zaštite od požara, drugih elementarnih nepogoda i udesa.
Odredbe ovog pravilnika se odnose na sve korisnike i posetioce Parka prirode kao i na lica koja imaju prebivalište ili boravište na području Parka prirode, odnosno na vlasnike zemljišta i drugih nepokretnosti.
Korisnik je pravno lice, preduzetnik, fizičko lice ili drugi subjekat koji u Parku prirode obavlja poslove, delatnosti, odnosno koristi Park prirode i/ili njegove resurse, pogodnosti i odlike kao i usluge Upravljača.
Posetilac je lice koje posećuje Park prirode radi turističkog obilaska, odmora, sporta, rekreacije i sličnih potreba.
Za korišćenje Parka prirode i usluga Upravljača korisnik i posetilac plaćaju naknadu u skladu sa zakonom iz oblasti naknada za korišćenje javnih dobara.
Visinu naknade iz stava 1. ovog člana, utvrđuje Upravljač posebnim aktom.
Korisnik i posetilac su dužni da se pridržavaju odredaba zakona i drugih propisa iz oblasti zaštite prirode, Odluke o proglašenju Parka prirode "Begečka jama" zaštićenim područjem ("Sl. list Grada Novog Sada", br. 5/2022), ovog pravilnika, uputstava sa informativnih tabli i drugih oznaka, kao i uputstava ili naloga čuvara Parka prirode i drugih ovlašćenih lica Upravljača.
Unutrašnji red u Parku prirode obezbeđuje čuvarska služba Upravljača u saradnji sa lokalnim stanovništvom, udruženjima građana, javnim preduzećima i drugim privrednim subjektima, ustanovama i organima državne uprave i lokalne samouprave.
Na području Parka prirode utvrđeni su režimi zaštite II i III stepena.
Upravljač će površine sa propisanim režimom zaštite označiti na jasan i vidljiv način.
Upravljač obezbeđuje nadzor nad sprovođenjem propisanog režima zaštite putem Službe za upravljanje i korišćenje prirodnih resursa - Odeljenja za upravljanje i korišćenje zaštićenih područja.
II PONAŠANJE POSETILACA I DRUGIH KORISNIKA PRI KRETANJU, BORAVKU I OBAVLJANJU POSLOVA U PARKU PRIRODE
Za posetu Parka prirode posetilac plaća ulaznicu.
Za vreme boravka u Parku prirode posetilac je dužan da kod sebe ima ulaznicu, lična dokumenta, dozvolu za rekreativni ribolov ili dozvolu Upravljača za obavljanje prethodno odobrenih aktivnosti, kao i da ih pokaže na zahtev čuvara Parka prirode.
Za kolektivne posete, naučno-istraživački rad, snimanje i fotografisanje i drugo dozvoljeno korišćenje prirodnih vrednosti u Parku prirode, obavezno je pribavljanje dozvole Upravljača.
Oblik, sadržinu i način izdavanja dozvole iz stava 2. ovog člana, uređuje Upravljač posebnim aktom.
Kretanje posetilaca i drugih korisnika u Parku prirode na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena dozvoljeno je samo na, za tu svrhu, predviđenim stazama i putevima. Trasiranje staza na ovim površinama ograničava se samo na one u edukativne svrhe.
Na ostalim površinama Parka prirode kretanje i boravak su slobodni i bez ograničenja.
Kretanje vozila na području Parka prirode na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena:
- zabranjeno je u periodu reprodukcije ptica, osim za potrebe terenskih aktivnosti gazdovanja šumama,
- u ostalom periodu godine, dozvoljeno je samo na, za tu svrhu, predviđenim putevima.
Parkiranje vozila, motora i biciklova dozvoljeno je na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite III stepena i to samo na, za tu svrhu, naznačene parking prostore.
Na području Parka prirode na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena zabranjeno je korišćenje čamaca na motorni pogon, osim čamaca čuvarske službe.
Na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena broj čamaca se ograničava na 120.
Kampovanje i postavljanje mobilijara i objekata za kampovanje na području Parka prirode može se organizovati samo na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite III stepena i to na, za tu svrhu, predviđene, naznačene i uređene prostore.
Upravljač će površine i mesta sa propisanim zabranama i ograničenjima iz člana 9-12. ovog pravilnika, označiti na jasan i vidljiv način.
III NAČIN OBAVLJANJA DELATNOSTI PRI KORIŠĆENJU PRIRODNIH RESURSA I PROSTORA ZA IZGRADNJU OBJEKATA
Privredne i druge delatnosti, kao i korišćenje prirodnih resursa i prostora za izgradnju objekata na području Parka prirode obavlja se u skladu sa propisima koji regulišu obavljanje tih delatnosti i uz poštovanje režima zaštite Parka prirode propisanog Odlukom o proglašenju Parka prirode "Begečka jama" zaštićenim područjem i pravilima unutrašnjeg reda propisanim ovim pravilnikom.
Upravljač vodi evidenciju o delatnostima koje se obavljaju na području Parka prirode, kao i o ljudskim aktivnostima i procesima koji predstavljaju faktor ugrožavanja i oštećenja zaštićenog područja i o tome dostavlja podatke Pokrajinskom zavodu za zaštitu prirode i ministarstvu nadležnom za poslove zaštite životne sredine, radi preduzimanja mera u okviru njihove nadležnosti.
Na području Parka prirode na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena ograničava se:
- upotreba hemijskih sredstava, na primenu za potrebe upravljanja u skladu sa zakonom;
- korišćenje prirodnih resursa i intervencije i aktivnosti u prostoru na one usklađene sa funkcijama Parka prirode i nasleđene tradicionalne oblike privrednih delatnosti.
Gajenje, zaštita i korišćenje šuma vrši se u skladu sa propisima koji uređuju oblast šumarstva i uz poštovanje propisanog režima zaštite Parka prirode.
Ciljevi zaštite Parka prirode u oblasti gajenja i korišćenja šuma realizuju se kroz ostavljanje najmanje pet stabala autohtonih vrsta po hektaru u procesu obnove šume i šumskih zasada; očuvanje prirodne mešovitosti šumskih sastojina i malata topola i vrba; suzbijanje invazivnih vrsta i gradaciju parazitskih vrsta šumskog drveća primenom bioloških i biotehničkih sredstava, a izuzetno i hemijskih sredstava.
Na području Parka prirode zabranjeno je:
- pošumljavanje vlažnih livada, bara, pašnjaka i drugih šumom neobraslih površina;
- neplanska seča šuma i oštećivanje šumskog drveća, zamena sastojina i grupacija autohtonih vrsta drveća alohtonim, kao i povećanje površina pod klonskim topolama i drugim alohtonim vrstama;
- čista seča šume u pojasu od 20 m oko Begečke jame, bare Provalije, bare Jajare, mrtvaja, depresija, vikend naselja i kampa;
- obnova i širenje sastojina invazivnih drvenastih vrsta.
Na području Parka prirode ograničava se:
- proredna i sanitarna seča na onu u funkciji očuvanja prirodne mešovitosti vrsta;
- pošumljavanje šumskih čistina na šumske sečine, prostor oko vikend naselja, ugostiteljskih i turističkih objekata;
- sađenje alohtonih vrsta i klonova topola na udaljenost veću od 20 m od ruba šumskih čistina (mrtvaja, depresija, bara, vlažnih livada), kao i 30 m od obale reke Dunav.
Upravljač i Javno preduzeće "Vojvodinašume", kao korisnik šuma na području Parka prirode, sarađuju u stvarima od zajedničkog interesa za ostvarivanje propisanog režima zaštite i upravljanje šumama na području Parka prirode.
Upravljač upravlja vodnim režimom u Parku prirode u skladu sa propisima iz oblasti upravljanja vodama i uz poštovanje propisanog režima zaštite Parka prirode.
Na području Parka prirode zabranjeni su radovi koji izazivaju promenu vodnog režima (kvalitativno i/ili kvantitativno stanje vode) sa negativnim posledicama na zaštićeno područje.
Na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena obezbeđuje se očuvanje funkcionalnosti područja:
- održavanjem protočnosti kanala Begej i drugim aktivnim merama zaštite (čišćenje i produbljivanje se ograničava na vremenske intervale veće od tri godine) i
- upravljanjem ustavom na kanalu Begej na način i u interesu zaštite prirodnih vrednosti i funkcionisanja vodoprivrede.
Na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite III stepena:
- obezbeđuje se redovno održavanje nasipa i ustava (uključujući košenje i pašarenje) u skladu sa funkcijom ekološkog koridora, uz poštovanje propisa iz oblasti upravljanja vodama, kao i redovno odnošenje biomase prilikom košenja i/ili seče.
- zabranjuje se vađenje peska, osim za potrebe revitalizacije ekosistema i tehničkog održavanja vodnog puta.
U zaštitnoj zoni Parka prirode ograničava se upuštanje voda u recipijent koji pripada zaštićenom području ili čini deo njegove hidrološke celine, na one čiji je kvalitet jednak ili viši od II klase.
Radovi na redovnom održavanju korita i obala Begečke jame kao što su izmuljivanje, uklanjanje suvišne vegetacije (bez upotrebe hemijskih sredstava), ravnanje inspekcionih staza, očuvanje i podizanje remiza sa autohtonim vrstama drveća i žbunja, kao i radovi na održavanju vodnih objekata, realizuju se u skladu sa višegodišnjim i godišnjim programima i planovima Upravljača.
Izgradnja objekata na području Parka prirode vrši se u skladu sa propisima iz oblasti izgradnje i uz poštovanje propisanog režima zaštite Parka prirode.
Na području Parka prirode zabranjeno je:
- formiranje novog građevinskog zemljišta van građevinskog područja naselja suprotno ciljevima zaštite i održivog korišćenja prirodnih vrednosti;
- širenje zone vikend naselja van postojeće površine Ribolovačkog naselja "Begečka jama" i izgradnja novih objekata za odmor i rekreaciju (vikend kućica i dr.) kao i postavljanje privremenih objekata za odmor (kamp kućice, sojenice, barake i dr.);
- izgradnja saobraćajnica višeg reda (državni put I i II reda).
Na području Parka prirode ograničava se izgradnja objekata na izgradnju predviđenu planskim dokumentima, rekonstrukciju postojećih objekata i za potrebe upravljanja.
Na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena ograničava se:
- izgradnja objekata samo na one u funkciji upravljanja;
- izgradnja privezišta, na planski utvrđenu lokaciju kapaciteta od 120 priveza (od kojih 56 za vlasnike vikend objekata), za potrebe organizovanog privezivanja čamaca korisnika prostora.
Upravljač vodi evidenciju o nepokretnostima na Području parka prirode sa podacima od značaja za upravljanje zaštićenim područjem.
IV OČUVANJE DIVLJIH BILJAKA I ŽIVOTINJA I DRUGIH PRIRODNIH VREDNOSTI
Na području Parka prirode zabranjeno je:
- uznemiravanje životinja;
- unošenje invazivnih vrsta;
- planiranje i održavanje sadržaja koji su potencijalni izvori povišenog nivoa buke, vibracija i/ili uznemiravanja živog sveta osvetljenjem;
- privredni ribolov;
- hranjenje riba i mesta za ribolov na Jami;
- postavljanje baznih stanica;
- privremeno i trajno odlaganje pesticida i drugih opasnih materija, formiranje skladišta inertnog materijala;
- druge aktivnosti u prostoru koje nisu zasnovane na održivom korišćenju prirodnih resursa.
Na području Parka prirode ograničava se:
- promena namena površina na potrebe revitalizacije prirodnih staništa i unapređenje stanja jezera;
- pregrađivanje vodenih migratornih pravaca, na potrebe upravljanja;
- unošenje alohtonih vrsta na vrste koje nisu invazivne u Republici Srbiji;
- paljenje vegetacije, na planski regulisane aktivnosti, pod posebnim uslovima;
- uklanjanje flotantne i submerzne, kao i priobalne vegetacije na planski regulisane aktivnosti;
- ribolov, na rekreativni ribolov sa obale i iz čamaca na Jami kao i na obali Dunava;
- poribljavanje, na reintrodukciju autohtonih vrsta;
- lov u skladu sa planskim aktima iz oblasti lovstva;
- promena morfologije terena, na planske aktivnosti usmerene na poboljšanje ekoloških uslova staništa plitkih voda i priobalja.
Lov na području Parka prirode vrši se u skladu sa propisima koji uređuju oblast divljači i lovstva i uz poštovanje propisanog režima zaštite Parka prirode.
Sanitarni odstrel divljači na području Parka prirode vrši se uz prethodno pribavljene uslove zaštite prirode i uz prisustvo Čuvara zaštićenog područja.
Korisnici lovišta na području Parka prirode dužni su da o planiranim i preduzetim lovnim aktivnostima redovno izveštavaju Upravljača.
Zaštita i korišćenje ribljeg fonda na području Parka prirode vrši se u skladu sa propisima iz oblasti zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda i uz poštovanje propisanog režima zaštite Parka prirode.
Na području Parka prirode proglašeno je Ribarsko područje "Begečka jama", čiji je korisnik Upravljač.
Ribarsko područje "Begečka jama", koristi se za rekreativni ribolov.
Dozvole za rekreativni ribolov izdaje Upravljač.
Na Ribarskom području može se obavljati ribolov u naučnoistraživačke svrhe uz prisustvo ribočuvara i na osnovu dozvole koju izdaje nadležni pokrajinski organ.
Zaštita i očuvanje strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva na području Parka prirode, sprovodi se u skladu sa propisima iz oblasti zaštite prirode i Pravilnikom o proglašenju i zaštiti zaštićenih i strogo zaštićenih divljih vrsta biljaka i životinja i gljiva.
Strogo zaštićene divlje vrste mogu se sakupljati i koristiti na području Parka prirode samo u naučno-istraživačke svrhe u cilju unapređenja prirodnih vrednosti u skladu sa zakonom.
Zaštićene divlje vrste mogu se koristiti pod uslovima i na način propisan Zakonom o zaštiti prirode na osnovu dozvole ministarstva nadležnog za zaštitu prirode, a zaštićene divlje vrste ribljeg fonda i lovna divljač u skladu sa propisima iz oblasti lovstva i ribarstva.
Upravljač utvrđuje i na vidan i pogodan način objavljuje listu strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta, sa informacijama od značaja za njihovo prepoznavanje, zaštitu i režim korišćenja.
V USLOVI ZAŠTITE PRILIKOM OBAVLJANJA NAUČNIH ISTRAŽIVANJA I OBRAZOVNIH AKTIVNOSTI
Na području Parka prirode mogu se vršiti naučna i druga istraživanja i obrazovne aktivnosti u prirodi u skladu sa propisima koji uređuju oblast naučnih istraživanja i obrazovanja i uz poštovanje propisanog režima zaštite Parka prirode.
Upravljač Planom upravljanja Parkom prirode utvrđuje prioritetne zadatke naučnoistraživačkog i obrazovnog rada.
Naučno istraživanje i obrazovne aktivnosti iz stava 1. ovog člana mogu se obavljati na način da se ne izazovu nepovoljne promene ili unište prirodne vrednosti, kao i da se ne zagadi životna sredina.
Naučna istraživanja, istražni radovi i obrazovne aktivnosti na području Parka prirode mogu da se obavljaju uz prethodno pribavljenu saglasnost Upravljača i dozvole i uslove propisane posebnim zakonom.
Zahtev za izdavanje saglasnosti iz stava 1. ovog člana naročito sadrži: naziv i adresu podnosica zahteva; podatke o rukovodiocu i učesnicima istraživanja, odnosno obrazovnih aktivnosti; naziv i ukupno trajanje istraživanja, odnosno obrazovnih aktivnosti (vreme početka i završetka); glavne metode i tehnike istraživanja, odnosno obrazovnih aktivnosti; podatke o uzorcima i primercima žive i nežive prirode čije je uzimanje planirano; mesta i objekte na kojima se istraživanje, odnosno obrazovna aktivnost vrši i druge relevantne podatke.
Uz zahtev za izdavanje saglasnosti prilažu se dozvole i uslovi pribavljeni od nadležnih organa, u skladu sa zakonom.
O podnetom zahtevu iz stava 2. ovog člana Upravljač će odlučiti u roku od sedam dana od dana podnošenja zahteva.
Saglasnost Upravljača za obavljanje naučnih istraživanja i obrazovnih aktivnosti naročito sadrži: uputstvo o primeni uslova i mera zaštite prirode i pravila unutrašnjeg reda; posebne uslove, ako ih ima, u vezi sa mestom, vremenom i načinom izvođenja istražnih radova, odnosno obrazovnih aktivnosti; obezbeđenje pratnje Čuvara ili drugog ovlašćenog lica Upravljača; mogućnost i uslove pružanja traženih usluga Upravljača; rok u kome se dostavlja izveštaj o toku i rezultatima istraživanja, odnosno aktivnosti i druge uslove.
U roku od 15 dana po završetku naučnih istraživanja, odnosno obrazovnih aktivnosti, realizator istraživanja, odnosno organizator aktivnosti dužan je Upravljaču dostavi izveštaj o toku i glavnim rezultatima sprovedenih istraživanja i obrazovnih aktivnosti.
Realizator naučnih istraživanja dužan je da uz izveštaj iz stava 1. ovog člana obavesti Upravljača o javnoj prezentaciji rezultata istraživanja kao i da primerak prezentovanog naučono-istraživačkog rada dostavi Upravljaču.
VI ODLAGANJE OTPADA I ODRŽAVANJE ČISTOĆE
O održavanju urednosti i čistoće u Parku prirode stara se Upravljač.
Odlaganje otpada na području Parka prirode vrši se u skladu sa propisima koji uređuju oblast upravljanje otpadom i uz poštovanje propisanog režima zaštite Parka prirode.
Na području Parka prirode zabranjeno je:
- privremeno i trajno odlaganje svih vrsta otpadnih materija, kao i transport opasnog otpada;
- ispuštanje neprečišćenih otpadnih voda, kao i voda ispod kvaliteta koji odgovara II klasi.
Upravljač obezbeđuje sakupljanje komunalnog otpada postavljanjem kanti i korpi za smeće na određenim mestima koja posećuju posetioci i organizuje njihovo redovno pražnjenje i odvoženje izvan područja Jame.
Posetioci i korisnici su dužni da sakupljaju i odlažu otpatke u postavljene kante i korpe, odnosno na mestima koja su posebno određena za te namene.
Vlasnici i korisnici nepokretnosti dužni su da ih održavaju u čistom i urednom stanju.
Korisnici šuma dužni sa da održavaju šumski red u skladu sa propisima u oblasti šumarstva i uslovima zaštite prirode
VII SPORT, REKREACIJA, TURIZAM I FOTOGRAFISANJE
Na području Parka prirode mogu se organizovati sportska takmičenja i aktivnosti ukoliko se time ne oštećuju ili ugrožavaju prirodne vrednosti i kvalitet životne sredine.
Za takmičenja iz stava 1. ovog člana, organizator pribavlja saglasnost Upravljača najkasnije sedam dana pre takmičenja i plaća naknadu u skladu sa Odlukom o naknadama.
Za planirane sportske aktivnosti kod kojih se osnovano pretpostavlja mogućnost uticaja na prirodne vrednosti Parka prirode i kvalitet životne sredine, organizator pribavlja i uslove zaštite prirode.
Na području Parka prirode, pravna i fizička lica mogu obavljati delatnosti turizma i organizovati rekreaciju u skladu sa propisima iz oblasti turizma i sporta i uz poštovanje propisanog režima zaštite Parka prirode.
Upravljač organizuje, koordinira i planira zajedno sa turističkim, ugostiteljskim i dr. organizacijama, sve vrste grupnih poseta i obilazaka Parka prirode preko svoje nadležne službe (vreme, mesto i način posete).
Nameravana organizovana poseta turističkih grupa Parku prirode iz stava 2. ovog člana prijavljuje se Upravljaču najkasnije sedam dana pre posete.
Upravljač organizuje vođenje turističkih grupa iz stava 2. ovog člana putem vodiča ili drugog ovlašćenog lica Upravljača.
Fotografisanje i snimanje videozapisa i filmova na području Parka prirode je dozvoljeno.
Za snimanje video zapisa i filmova, organizator pribavlja saglasnost Upravljača najkasnije sedam dana pre početka snimanja i plaća naknadu u skladu sa Odlukom o naknadama. U slučaju potrebe i po obaveštenju Upravljača za ove aktivnosti pribavlja se i akt o uslovima zaštite prirode od nadležnog organa.
Fizičko ili pravno lice koje obavlja ili za čiji račun se obavlja snimanje video zapisa i filmova, dužno je da primerak snimljenog materijala koji će publikovati, odnosno prikazivati u javnosti dostavi Upravljaču.
VIII OBELEŽAVANJE I POSTAVLJANJE OZNAKA
Upravljač je dužan da obeleži zaštićeno područje Parka prirode, granice i režime zaštite, kao i granice ribarskog područja u skladu sa posebnim pravilnikom o načinu obeležavanja.
Upravljač odgovarajućim tablama obeležava mesta i objekte gde je pristup i boravak zabranjen ili ograničen.
Upravljač postavlja table, odnosno druge oznake sa informacijama o pravilima unutrašnjeg reda, propisanim zabranama i ograničenjima, mogućnostima korišćenja prirodnih vrednosti i drugo.
Upravljač postavlja i druge table i oznake od značaja za sprovođenje režima zaštite i prezentaciju vrednosti Parka prirode, kao što su panoi, bilbordi, posetilačke staze, mesta za kampovanje, hranilišta, mesta za otpatke i drugo.
Na području Parka prirode mogu se postavljati informativne table sa nazivima pravnih i fizičkih lica i reklamni i drugi panoi uz prethodnu saglasnost Upravljača.
Table i panoi iz stava 1. ovog člana moraju biti postavljene na mesto i način kako odredi Upravljač a u vizuelnom i estetskom pogledu moraju afirmisati prirodne vrednosti Parka prirode.
Službene table i druge oznake koje su utvrđene propisima u oblasti saobraćaja i javnih puteva, šumarstva, vodoprivrede i energetike postavljaju se u skladu sa tim propisima i uz prethodno pribavljeno mišljenje Upravljača.
Za postavljanje tabli i panoa iz stava 1. ovog člana Upravljač može naplatiti naknadu u skladu sa posebnim aktom.
Radi obezbeđenja unutrašnjeg reda u Parku prirode, Upravljač organizuje čuvarsku službu preko čuvara zaštićenog područja (u daljem tekstu: čuvar).
Čuvar kontroliše sprovođenje pravila unutrašnjeg reda u Parku prirode i obavlja druge poslove u skladu sa zakonom i ovim pravilnikom.
Broj čuvara Upravljač utvrđuje aktom o organizaciji i sistematizaciji poslova.
Za vreme službe, čuvar nosi službenu odeću, odnosno uniformu na kojoj je znak zaštite prirode i znak Parka prirode.
Izgled uniforme utvrđuje Upravljač posebnim aktom.
Za vreme službe, čuvar može nositi oružje.
Vrstu, uslove i pravila nošenja, upotrebe i načina čuvanja oružja utvrđuje Upravljač u skladu sa zakonom.
Čuvar ima status službenog lica.
U vršenju službe čuvar je dužan da pokaže službenu legitimaciju.
Službenu legitimaciju čuvara izdaje Upravljač na propisanom obrascu.
O izdatim legitimacijama Upravljač vodi evidenciju.
U slučaju gubitka ili nestanka službene legitimacije čuvar je dužan da o tome odmah obavesti Upravljača.
Izgubljena ili nestala legitimacija oglašava se nevažećom u "Službenom glasniku Republike Srbije" i briše se iz evidencije iz stava 4. ovog člana.
Čuvar koji je prestao da vrši čuvarsku službu, dužan je da službenu legitimaciju vrati Upravljaču u roku od 3 dana od dana prestanka vršenja službe, koju će Upravljač poništiti i izbrisati iz evidencije iz stava 4. ovog člana.
Čuvar je odgovoran za unutrašnji red i sprovođenje propisanog režima zaštite Parka prirode.
U cilju sprovođenja propisanog režima zaštite i unutrašnjeg reda čuvar svakodnevno vrši obilazak Parka prirode, delova ili u celosti, prema utvrđenom rasporedu.
U vršenju čuvarske službe, čuvar naročito:
1) prati kretanje i aktivnosti posetilaca i drugih korisnika u Parku prirode, posebno transport građevinskog materijala, izgradnju objekata i građevinske radove na postojećim objektima; korišćenje mineralnih sirovina, šuma, flore i faune uključujući divljač i ribe; upotrebu motornih vozila i plovila; postavljanje objekata na vodi; ulazak u zone u kojima je poseta zabranjena ili ograničena; loženje vatre na otvorenom; odlaganje otpada; odvijanje sportskih takmičenja i drugih manifestacija;
2) prati stanje biljnih i životinjskih vrsta, kao i drugih vrednosti Parka prirode;
3) pruža pomoć i sarađuje sa lokalnim stanovništvom u cilju zaštite prirode;
4) pruža podatke, pomoć i usluge posetiocima i drugim licima pri obilasku i razgledanju Parka prirode, naučnim istraživanjima i obrazovnim aktivnostima;
5) sarađuje sa korisnicima prirodnih resursa u Parku prirode u cilju zaštite i racionalnog korišćenja prirodnih resursa;
6) zatraži uspostavljanje prethodnog stanja, odnosno naredi mere za sprečavanje i uklanjanje štetnih posledica;
7) sarađuje sa nosiocima stvarnih prava na nepokretnostima u Parku prirode u cilju zaštite prirode;
8) sarađuje sa drugom čuvarskom službom, inspekcijskom službom i organom unutrašnjih poslova;
9) obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom i internim aktima Upravljača.
Kada čuvar utvrdi ili osnovano pretpostavi da je posetilac, odnosno korisnik Parka prirode učinio radnju suprotno pravilima unutrašnjeg reda ili merama zaštite prirode propisanim u skladu sa zakonom, ovlašćen je da:
1) legitimiše lice zatečeno u vršenju nedozvoljenih radnji, a lice zatečeno bez ličnih isprava privede nadležnom organu unutrašnjih poslova;
2) izvrši pregled svih vrsta vozila, plovnih objekata i tovara;
3) privremeno oduzme predmete i sredstva kojima je izvršen prekršaj ili krivično delo i predmete koji su nastali ili pribavljeni izvršenjem takvog dela, kao i da ove predmete, bez odlaganja, preda Upravljaču;
4) zatraži uspostavljanje prethodnog stanja, odnosno naredi mere za sprečavanje i uklanjanje štetnih posledica (privremeno obustavi i zabrani radove i aktivnosti koje se obavljaju bez propisanih saglasnosti ili odobrenja, odnosno uslova zaštite prirode ili protivno pravilima unutrašnjeg reda i sl.);
5) izvrši svaki pregled, osim stanova i drugih prostorija, za čiji je pregled potreban sudski nalog.
O svim preduzetim radnjama iz člana 40. ovog pravilnika, čuvar sačinjava zapisnik.
Sadržaj zapisnika ili opis koji se unosi u zapisnik je saopštavanje onog što je zatečeno, nađeno, utvrđeno ili na drugi način pribavljeno i konstatovano.
U zapisnik se obavezno unose:
- podaci o zatečenom stanju,
- podaci o izvršiocima nedozvoljenih radnji (lični podaci, adresa, zaposlenje i drugi podaci za identifikaciju), a ako je izvršilac nepoznat to se konstatuje uz osnovanu pretpostavku o mogućem izvršiocu,
- način i vreme izvršenja radnje,
- sredstva i alati kojima je radnja izvršena,
- podaci o svedocima i drugim raspoloživim dokazima koji se mogu pribaviti,
- podaci o eventualnoj šteti, a posebno količine, broj komada, prečnici, vrste i drugi podaci na osnovu kojih se pouzdano može utvrditi visina štete,
- podaci o oduzetim predmetima i sredstvima iz člana 40. tačka 3).
Uz zapisnik se prilažu fotografije i dokumentacija koja postoji u momentu sačinjavanja zapisnika.
Zapisnik potpisuje čuvar i lice zatečeno u vršenju nedozvoljene radnje, a mogu da potpišu i druga prisutna lica. Ako lice zatečeno u vršenju nedozvoljene radnje odbije da potpiše zapisnik, isto će se uneti u zapisnik kao i njegove eventualne primedbe.
Zapisnik se sastavlja u onolikom broju primeraka koliko zahteva konkretna situacija, a primerak zapisnika se uručuje licu zatečenom u vršenju nedozvoljene radnje i svim drugim potpisnicima zapisnika.
Zapisnik se sačinjava na obrascu koji propisuje Upravljač.
O privremeno oduzetim predmetima iz člana 40. tačka 3). ovog pravilnika čuvar izdaje potvrdu sa tačnim podacima o vrsti i količini oduzetih predmeta.
Upravljač obezbeđuje uslove za održavanje i čuvanje privremeno oduzetih predmeta i preduzima radnje za dalje postupanje sa primercima oduzetih i nađenih životinjskih i biljnih vrsta, uključujući njihovo vraćanje u prirodu ili zbrinjavanje do okončanja postupka.
O privremeno oduzetim predmetima Upravljač vodi evidenciju sa podacima o vrsti, količini, razlogu privremenog oduzimanja, licu kome su predmeti privremeno oduzeti, kao i čuvaru koji je predmete privremeno oduzeo.
Na osnovu zapisnika čuvara i izdate potvrde o oduzetim predmetima u vršenju nedozvoljene radnje, Upravljač podnosi odgovarajuće prijave ili zahteve za pokretanje krivičnog, prekršajnog ili upravnog postupka.
Čuvar u vršenju službe postupa stručno i odgovorno, u skladu sa ovlašćenjima koja ima, vodeći računa o ugledu Upravljača.
Čuvar je dužan da potpuno i detaljno poznaje terenske uslove na području Parka prirode u zonama koje čuva, kao i spoljne i unutrašnje granice zaštićenih zona.
Čuvar vodi dnevnik, odnosno evidenciju dnevnih aktivnosti, na obrascu koji propisuje Upravljač.
X NAČIN SPROVOĐENJA PREVENTIVNIH MERA ZAŠTITE OD POŽARA, DRUGIH ELEMENTARNIH NEPOGODA I UDESA
Na području Parka prirode planira i sprovodi preventivne mere zaštite od požara i drugih elementarnih nepogoda i udesa u skladu sa posebnim zakonima, Planom upravljanja Parkom prirode i planovima zaštite od požara.
U cilju sprovođenja preventivnih mera zaštite iz stava 1. ovog člana Upravljač, samostalno ili u saradnji sa korisnicima Parka prirode i drugim nadležnim službama:
- organizuje svakodnevno praćenje klimatskih uslova i stanja gorivog materijala u cilju procene tekuće opasnosti od pojave udesa ili požara,
- organizuje osmatranje i obaveštavanje o pojavi požara tokom požarnih sezona, na ugroženim delovima Parka prirode, kao što su površine pod trskom i travnatom vegetacijom,
- obavlja pojačan sezonski nadzor na mestima na kojima je dozvoljeno loženje vatre.
Zaštitu od požara i drugih elementarnih nepogoda i udesa Upravljač realizuje u saradnji sa nadležnim službama Ministarstva unutrašnjih poslova.
Neposrednu kontrolu sprovođenja preventivnih mera zaštite iz stava 1. ovog člana vrši čuvar, koji je dužan da o svim uočenim pojavama i opasnostima, bez odlaganja obavesti Upravljača i nadležne službe Ministarstva unutrašnjih poslova.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Grada Novog Sada", a objaviće se po dobijanju saglasnosti od nadležnog organa Grada Novog Sada za zaštitu životne sredine.