UPUTSTVOO NAČINU ODREĐIVANJA BIRAČKIH MESTA("Sl. glasnik RS", br. 91/2023 - prečišćen tekst) |
Ovim uputstvom bliže se propisuje način za određivanje biračkih mesta u postupku sprovođenja izbora za narodne poslanike, odnosno izbora za predsednika Republike (u daljem tekstu: izbori).
Nadležnost za određivanje biračkih mesta
(1) Opštinska izborna komisija, gradska izborna komisija i izborna komisija gradske opštine grada Beograda (u daljem tekstu: lokalna izborna komisija) određuje biračka mesta na kojima će se glasati na izborima, izuzev biračkih mesta u zavodima za izvršenje krivičnih sankcija i u inostranstvu.
(2) Republička izborna komisija (u daljem tekstu: Komisija) određuje biračka mesta na kojima će se glasati na izborima u zavodima za izvršenje krivičnih sankcija i u inostranstvu.
(3) Komisija utvrđuje na kojim biračkim mestima će glasati birači koji se na dan glasanja nalaze na odsluženju vojnog roka, na vojnoj vežbi ili na školovanju u jedinicama ili ustanovama Vojske Srbije.
(1) Opštinska/gradska uprava dostavlja lokalnoj izbornoj komisiji obrazloženi predlog za određivanje biračkih mesta, najkasnije sedam dana od dana kad je odluka o raspisivanju izbora stupila na snagu.
(2) Ministarstvo nadležno za pravosuđe, odnosno ministarstvo nadležno za spoljne poslove dostavlja Komisiji predlog za određivanje biračkih mesta u zavodima za izvršenje krivičnih sankcija, odnosno inostranstvu, najkasnije 22 dana pre dana glasanja.
(3) Ministarstvo nadležno za vođenje biračkog spiska dostavlja Komisiji predlog za utvrđivanje biračkih mesta na kojima će glasati birači koji se na dan glasanja nalaze na odsluženju vojnog roka, na vojnoj vežbi ili na školovanju u jedinicama ili ustanovama Vojske Srbije.
(4) Predlog iz stava 3. ovog člana ministarstvo nadležno za vođenje biračkog spiska sačinjava u saradnji sa opštinskim/gradskim upravama na osnovu podataka koje im dostavlja ministarstvo nadležno za odbranu.
Način utvrđivanja predloga biračkih mesta od strane opštinske/gradske uprave
(1) Biračko mesto određuje se tako da bude pristupačno biračima i da im omogući da bez teškoća glasaju.
(2) Biračko mesto može da obuhvati deo naseljenog mesta, jedno naseljeno mesto ili više naseljenih mesta.
(3) Biračko mesto određuje se za glasanje najviše 2.500, a najmanje 100 birača.
(4) U izuzetnim slučajevima, biračko mesto se uz saglasnost Komisije može odrediti i za više od 2.500 birača ako ne postoje prostorni uslovi da se otvori više biračkih mesta, odnosno za manje od 100 birača ako bi zbog prostorne udaljenosti ili nepovoljnog geografskog položaja stanovnicima određenog mesta bilo znatno otežano glasanje na drugom biračkom mestu.
(5) Predlog za određivanje biračkih mesta sadrži broj birača po predloženim biračkim mestima.
(6) Ako se predlaže određivanje biračkog mesta sa više od 2.500 birača, odnosno sa manje od 100 birača, opštinska/gradska uprava uz predlog biračkih mesta dostavlja i saglasnost Komisije za određivanje ovih biračkih mesta.
(7) Za svako biračko mesto određuje se:
1) broj biračkog mesta;
2) naziv biračkog mesta (naziv objekta u kojem se nalazi biračko mesto);
3) adresa biračkog mesta (naziv naseljenog mesta, ulica i kućni broj);
4) područje sa kojeg glasaju birači na tom biračkom mestu (ulica, kućni broj, selo, zaselak, naselje i sl.).
(8) Rešenje se donosi prema Obrascu BM-1, koji je sastavni deo ovog uputstva.
Objekti u kojima se nalaze biračka mesta
(1) Za biračka mesta se određuju prostorije u objektima u javnoj svojini, a samo izuzetno i prostorije u objektima u privatnoj svojini.
(2) Za biračko mesto može biti određen objekat u privatnoj svojini samo ako u naseljenom mestu ne postoji objekat u javnoj svojini ili ako objekat u javnoj svojini ne ispunjava uslove iz člana 6. ovog uputstva.
(3) Za biračko mesto se, po pravilu, određuje prostorija u prizemlju/parteru objekta.
(4) Za biračko mesto ne može biti određena prostorija u verskom objektu, objektu u vlasništvu političke stranke ili objektu koji koristi politička stranka, kao ni u objektu u vlasništvu kandidata za narodnog poslanika ili člana njegove porodice, odnosno kandidata za predsednika Republike ili člana njegove porodice.
(5) Svi objekti u kojima se nalaze prostorije određene kao biračka mesta, bez obzira da li su u javnoj ili privatnoj svojini, dok traje glasanje smatraju se objektima u javnoj upotrebi u smislu zakona koji uređuje kretanje uz pomoć psa vodiča.
Površina prostorije za glasanje
(1) Prostorija koja se određuje za biračko mesto sa manje od 1.000 birača treba da bude površine od najmanje 30 metara kvadratnih.
(2) Prostorija koja se određuje za biračko mesto sa 1.000 i više birača treba da bude površine od najmanje 50 metara kvadratnih.
(1) Pristupačnost biračkog mesta podrazumeva da prilaz do objekta u kojem je jedno ili više biračkih mesta i pešački prelaz budu bez prepreka, da postoji parking mesto za osobe sa invaliditetom, da je ulaz u objekat u ravni sa trotoarom ili da postoji adekvatan način za savladavanje prepreka, da vrata na objektu omogućavaju nesmetani ulaz, da je omogućeno kretanje u objektu u jednom nivou ili da postoji mogućnost nesmetane vertikalne komunikacije, kao i da su obezbeđene forme informacija i komunikacija sa biračima.
(2) Podatke o pristupačnosti prikupljaju i obrađuju opštinske/gradske uprave, ministarstvo nadležno za pravosuđe i ministarstvo nadležno za spoljne poslove za svako biračko mesto na obrascu "Podaci o pristupačnosti biračkog mesta" koji je u prilogu i sastavni je deo ovog uputstva.
(3) Podaci o pristupačnosti biračkih mesta prikupljaju se i obrađuju u cilju analize podataka i utvrđivanja, odnosno predlaganja mera za unapređenje pristupačnosti biračkih mesta, a u cilju poboljšanja uslova pod kojim birači ostvaruju svoje izborno pravo na biračkim mestima, sa posebnim akcentom na unapređenje položaja birača koji su osobe sa invaliditetom.
(4) Prilikom predlaganja biračkih mesta, opštinska/gradska uprava dostavlja lokalnoj izbornoj komisiji izveštaj sa podacima o pristupačnosti biračkih mesta, koji sadrži podatke iz obrazaca iz stava 2. ovog člana.
(5) Izveštaj iz stava 4. ovog člana ministarstvo nadležno za pravosuđe i ministarstvo nadležno za spoljne poslove dostavljaju Komisiji.
(6) Nakon donošenja odluke o određivanju biračkih mesta na kojima će se glasati na izborima, izveštaj iz stava 4. ovog člana opštinske/gradske uprave dostavljaju Komisiji.
(7) U slučaju donošenja odluke o izmeni i/ili dopuni odluke o određivanju biračkih mesta kojom se menja objekat u kojem je bilo određeno biračko mesto ili se dodaje novo biračko mesto, opštinska/gradska uprava lokalnoj izbornoj komisiji dostavlja samo popunjeni obrazac iz stava 2. ovog člana. Nakon donošenja odluke o izmeni i/ili dopuni odluke o određivanju biračkih mesta, popunjeni obrazac iz stava 2. ovog člana dostavlja se i Komisiji.
Način utvrđivanja predloga biračkih mesta od strane ministarstva nadležnog za pravosuđe
(1) Biračko mesto u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija se, po mogućnosti, određuje za glasanje najviše 2.500, a najmanje 100 birača.
(2) U izuzetnim slučajevima, biračko mesto se može odrediti i za više od 2.500 birača ako ne postoje prostorni uslovi da se otvori više biračkih mesta, odnosno za manje od 100 birača.
(3) Predlog za određivanje biračkih mesta sadrži broj birača po predloženim biračkim mestima.
(4) Za svako biračko mesto u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija određuje se:
1) broj biračkog mesta;
2) naziv biračkog mesta (naziv zavoda za izvršenje krivičnih sankcija);
3) adresa biračkog mesta (naziv naseljenog mesta, ulica i kućni broj);
4) područje sa kojeg glasaju birači na tom biračkom mestu.
(5) Rešenje se donosi prema Obrascu BM-2, koji je sastavni deo ovog uputstva.
Način utvrđivanja predloga biračkih mesta od strane ministarstva nadležnog za spoljne poslove
(1) Biračko mesto u inostranstvu se, po mogućnosti, određuje za glasanje najviše 2.500, a najmanje 100 birača.
(2) Biračko mesto se, po pravilu, određuje u objektu diplomatsko-konzularnog predstavništva Republike Srbije.
(3) Biračko mesto se određuje za glasanje birača sa boravištem na teritoriji države u kojoj se nalazi biračko mesto kao i za glasanje birača koji su u prijavi za glasanje u inostranstvu naveli da žele da glasaju u državi u kojoj se određuje biračko mesto.
(4) Predlog za određivanje biračkih mesta sadrži broj birača po predloženim biračkim mestima.
(5) Za svako biračko mesto u inostranstvu određuje se:
1) broj biračkog mesta;
2) naziv države u kojoj je biračko mesto;
3) naziv biračkog mesta (naziv diplomatsko-konzularnog predstavništva Republike Srbije ili drugog objekta u kojem je biračko mesto);
4) adresa biračkog mesta (naziv države, naziv grada, ulica i kućni broj);
5) područje sa kojeg glasaju birači na tom biračkom mestu.
(6) Rešenje se donosi prema Obrascu BM-3, koji je sastavni deo ovog uputstva.
Rok za određivanje biračkih mesta
(1) Odluku o određivanju biračkih mesta na kojima će se glasati na izborima, lokalna izborna komisija donosi najkasnije deset dana od dana stupanja na snagu odluke o raspisivanju izbora.
(2) Odluku o određivanju biračkih mesta na kojima će se glasati u zavodima za izvršenje krivičnih sankcija i u inostranstvu, Komisija donosi najkasnije 20 dana pre dana glasanja.
(3) Odluku o utvrđivanju biračkih mesta na kojima će glasati birači koji se na dan glasanja nalaze na odsluženju vojnog roka, na vojnoj vežbi ili na školovanju u jedinicama ili ustanovama Vojske Srbije, Komisija donosi po dobijanju predloga ministarstva nadležnog za vođenje biračkog spiska.
Izmene i dopune odluke o određivanju biračkih mesta
(1) Odluku o izmeni i/ili dopuni odluke o određivanju biračkih mesta na kojima će se glasati na izborima donosi lokalna izborna komisija.
(2) Odluku o izmeni i/ili dopuni odluke o određivanju biračkih mesta na kojima će se glasati u zavodima za izvršenje krivičnih sankcija i u inostranstvu donosi Komisija.
(3) Ako je nakon zaključenja biračkog spiska doneta odluka o izmeni i/ili dopuni odluke o određivanju biračkih mesta lokalna izborna komisija odnosno Komisija dužna je da o tome bez odlaganja obavesti organ nadležan za dostavljanje poziva za glasanje, u smislu člana 86. Zakona o izboru narodnih poslanika, koji je dužan da biračima na koje se odnosi izvršena izmena odnosno dopuna biračkog mesta dostavi novi poziv za glasanje.
Objavljivanje odluke o određivanju biračkih mesta
Odluku o određivanju biračkih mesta, odnosno odluku o izmeni i/ili dopuni odluke o određivanju biračkih mesta, lokalna izborna komisija, odnosno Komisija objavljuje na veb-prezentaciji Komisije, bez odlaganja, a najkasnije u roku od 24 časa od završetka sednice na kojoj je odluka doneta.
III ISTOVREMENO SPROVOĐENJE IZBORA
Pravila u vezi sa biračkim mestima kod istovremenog sprovođenja izbora
(1) Ako se istovremeno sprovode izbori za narodne poslanike i izbori za predsednika Republike, glasa se na biračkim mestima koja su određena za glasanje na izborima za narodne poslanike.
(2) Ako se istovremeno sa izborima za narodne poslanike i/ili izborima za predsednika Republike sprovode i izbori za odbornike skupština jedinica lokalne samouprave, glasa se na biračkim mestima koja su određena za glasanje na izborima za narodne poslanike.
(3) Ako se istovremeno sa izborima za narodne poslanike i/ili izborima za predsednika Republike sprovode i izbori za odbornike skupština jedinica lokalne samouprave, za biračko mesto ne može biti određena prostorija u vlasništvu kandidata za odbornika ili člana njegove porodice.
Objavljivanje i stupanje na snagu uputstva
(1) Ovo uputstvo se objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije" i na veb-prezentaciji Komisije.
(2) Ovo uputstvo stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Obrasce, koji su sastavni deo ovog uputstva, objavljene u "Sl. glasniku RS", br. 91/2023, možete pogledati OVDE
Prečišćen tekst Uputstva o načinu određivanja biračkih mesta:
1. Uputstvo o načinu određivanja biračkih mesta ("Službeni glasnik RS", broj 19/22);
2. Ispravku Uputstva o načinu određivanja biračkih mesta ("Službeni glasnik RS", broj 24/22);
3. Odluku o izmenama i dopunama Uputstva o načinu određivanja biračkih mesta ("Službeni glasnik RS", broj 90/23), iz koje je izostavljena Glava I. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE koja sadrži član 7. kojim je propisano da su podatke o pristupačnosti biračkih mesta u skladu sa članom 3. Odluke opštinske/gradske uprave dužne da prikupe i obrade u roku od 15 dana od dana stupanja na snagu Odluke, član 8. kojim je propisano da stupanjem na snagu Odluke prestaje da važi Odluka o proceni pristupačnosti biračkih mesta u Republici Srbiji, 02 broj 013-99/19 od 20. decembra 2019. godine, član 9. kojim je sekretar Republičke izborne komisije ovlašćen da utvrdi prečišćen tekst Uputstva i kojim je propisano objavljivanje prečišćenog teksta Uputstva u "Službenom glasniku Republike Srbije" i na veb-prezentaciji Republičke izborne komisije i član 10. kojim je propisano objavljivanje Odluke i utvrđeno njeno stupanje na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".