UPUTSTVO

O JEDINSTVENIM STANDARDIMA ZA IZBORNI MATERIJAL

("Sl. glasnik RS", br. 91/2023 - prečišćen tekst)

 

I UVODNE ODREDBE

Predmet uputstva

Član 1

Ovim uputstvom propisuju se jedinstveni standardi za izradu izbornog materijala, kao i radnje koje su u vezi sa izradom i pripremom izbornog materijala za sprovođenje izbora za narodne poslanike Narodne skupštine, odnosno izbora za predsednika Republike.

II ŠTAMPANI IZBORNI MATERIJAL

Štampanje izbornog materijala

Član 2

(1) Glasački listići i ostali izborni materijal za sprovođenje izbora štampaju se u štampariji Javnog preduzeća "Službeni glasnik".

(2) Glasački listići za izbore štampaju se na papiru zaštićenom vodenim žigom.

Glasački listić za izbor narodnih poslanika

Član 3

Glasački listić za izbor narodnih poslanika sadrži:

1) naziv izbora i datum glasanja;

2) redni broj koji se stavlja ispred naziva izborne liste;

3) nazive izbornih lista prema redosledu utvrđenom na zbirnoj izbornoj listi sa imenom i prezimenom prvog kandidata sa izborne liste;

4) napomenu da se glasa samo za jednu izbornu listu i to tako što se zaokruži redni broj ispred naziva te liste;

5) napomenu da je glasanje tajno, da se obavlja iza paravana za glasanje i da nakon što popuni glasački listić, birač treba da ga presavije tako da se ne vidi kako je popunjen i da ga tako presavijenog ubaci u glasačku kutiju;

6) otisak pečata Republičke izborne komisije.

Glasački listić za izbor predsednika Republike

Član 4

Glasački listić za izbor predsednika Republike sadrži:

1) naziv izbora i datum glasanja;

2) redni broj koji se stavlja ispred imena i prezimena kandidata;

3) ime i prezime kandidata i naziv predlagača kandidata;

4) napomenu da se glasa samo za jednog kandidata i to tako što se zaokruži redni broj ispred njegovog imena i prezimena;

5) napomenu da je glasanje tajno, da se obavlja iza paravana za glasanje i da nakon što popuni glasački listić, birač treba da ga presavije tako da se ne vidi kako je popunjen i da ga tako presavijenog ubaci u glasačku kutiju;

6) otisak pečata Republičke izborne komisije.

Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije

Član 5

Kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije sadrži:

1) naziv izbora;

2) datum glasanja;

3) broj biračkog mesta;

4) naziv opštine/grada/zavoda za izvršenje krivičnih sankcija/strane države;

5) ime i prezime birača koji je prvi došao na biračko mesto i redni broj pod kojim je upisan u izvod iz biračkog spiska;

6) mesto, datum i vreme popunjavanja kontrolnog lista;

7) ime, prezime i potpis prvog birača i imena, prezimena i potpise prisutnih članova odnosno zamenika članova biračkog odbora.

Boja glasačkih listića i kontrolnog lista za proveru ispravnosti glasačke kutije

Član 6

(1) Republička izborna komisija (u daljem tekstu: Komisija) donosi odluku kojom utvrđuje boju glasačkog listića i boju kontrolnog lista za proveru ispravnosti glasačke kutije i objavljuje je u "Službenom glasniku Republike Srbije".

(2) Glasački listić i kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije ne mogu biti iste boje.

Oblik i izgled glasačkog listića

Član 7

(1) Komisija odlukom utvrđuje oblik i izgled glasačkog listića, a sastavni deo te odluke je i uzorak glasačkog listića.

(2) Odlukom iz stava 1. ovog člana utvrđuje se format papira na kojem će se izrađivati glasački listići.

(3) Ako su ispunjeni zakonski uslovi da se glasački listić štampa i na jezicima i pismima nacionalnih manjina, odlukom iz stava 1. ovog člana utvrđuju se sve jezičke varijante sa kojima će se štampati glasački listići kao i format papira na kojem će se izrađivati glasački listići sa više jezičkih varijanti.

Broj glasačkih listića

Član 8

(1) Broj glasačkih listića koji se štampaju za izbore mora da bude jednak broju birača koji su upisani u birački spisak.

(2) U roku od 24 časa od donošenja odluke o objavljivanju ukupnog broja birača Komisija odlukom, koja se objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije", utvrđuje broj glasačkih listića koji se štampa.

Zbirna izborna lista kandidata za narodne poslanike

Član 9

Zbirna izborna lista kandidata za narodne poslanike sadrži sve izborne liste sa ličnim imenima svih kandidata za narodne poslanike i podacima o godini njihovog rođenja, zanimanju i mestu prebivališta.

Lista kandidata za izbor predsednika Republike

Član 10

Lista kandidata za izbor predsednika Republike sadrži za svakog kandidata:

1) ime i prezime;

2) godinu rođenja;

3) zanimanje;

4) naziv predlagača.

Zapisnik o radu biračkog odbora

Član 11

(1) Zapisnik o radu biračkog odbora sadrži:

1) naziv izbora;

2) broj birača koji su upisani u izvod iz biračkog spiska;

3) broj birača koji su izašli na izbore;

4) broj glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji;

5) broj nevažećih glasačkih listića;

6) broj važećih glasačkih listića;

7) broj glasova koji je dobila svaka izborna lista, odnosno kandidat za predsednika.

(2) Zapisnik o radu biračkog odbora sadrži i druge činjenice značajne za tok i utvrđivanje rezultata glasanja na biračkom mestu, uključujući podatke o vremenu kada je otvoreno i zatvoreno biračko mesto, o proveri ispravnosti glasačke kutije i popunjavanju i potpisivanju kontrolnog lista, o proveri da li je glasačka kutija sve vreme bila ispravna i zapečaćena i da li je pronađen kontrolni list, o eventualnom prekidu glasanja i narušavanju reda na biračkom mestu, primedbe članova biračkog odbora, kao i ime prezime i potpis članova odnosno zamenika članova biračkog odbora.

(3) Komisija posebnim aktom za svake izbore propisuje obrazac zapisnika o radu biračkog odbora.

Zapisnik o posmatračima rada biračkog odbora

Član 12

(1) Zapisnik o posmatračima rada biračkog odbora sadrži:

1) naziv izbora;

2) datum glasanja;

3) broj biračkog mesta i naziv opštine/grada;

4) naziv domaćeg ili stranog posmatrača;

5) ime i prezime predstavnika posmatrača rada biračkog odbora;

6) primedbe na postupak sprovođenja glasanja na biračkom mestu;

7) podatak o vremenu kada je predstavnik posmatrača došao na biračko mesto, odnosno kada je napustio biračko mesto;

8) ime, prezime i potpis predstavnika posmatrača;

9) ime, prezime i potpis predsednika, odnosno zamenika predsednika biračkog odbora.

(2) Komisija posebnim aktom za svake izbore propisuje obrazac zapisnika o posmatračima rada biračkog odbora.

Potvrda o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta

Član 13

Potvrda o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta sadrži:

1) naziv izbora;

2) ime i prezime birača;

3) jedinstveni matični broj građana birača;

4) mesto i adresu prebivališta birača;

5) redni broj pod kojim je birač upisan u izvod iz biračkog spiska;

6) datum glasanja;

7) broj biračkog mesta i naziv opštine/grada;

8) mesto i datum popunjavanja potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta;

9) ime, prezime i potpis birača;

10) ime, prezime i potpis predsednika biračkog odbora;

11) napomenu da potvrdu popunjava birački odbor i potpisuje predsednik biračkog odbora pre odlaska poverenika biračkog odbora kod birača koji glasa van biračkog mesta, da birač obavezno potpisuje potvrdu, koju poverenici biračkog odbora vraćaju biračkom odboru, te da ako potvrda nije potpisana od strane birača, smatraće se da birač nije glasao.

Upotreba jezika i pisama

Član 14

(1) Tekst glasačkog listića za izbor narodnih poslanika i predsednika Republike, zbirne izborne liste kandidata za narodne poslanike, liste kandidata za izbor predsednika Republike i zapisnika o radu biračkog odbora, štampa se na srpskom jeziku, ćiriličkim pismom.

(2) U opštini i gradu u kojoj je na dan raspisivanja izbora u službenoj upotrebi jezik nacionalne manjine, tekst glasačkog listića štampa se na srpskom jeziku, ćiriličkim pismom, a ispod tog teksta štampa se tekst na jeziku i pismu nacionalne manjine istim oblikom i veličinom slova.

(3) Ako je u opštini, odnosno gradu na dan raspisivanja izbora u službenoj upotrebi više jezika nacionalnih manjina, tekst na jezicima nacionalnih manjina ispisuje se posle teksta na srpskom jeziku po azbučnom redu naziva jezika nacionalne manjine.

(4) U opštini i gradu u kojima je na dan raspisivanja izbora u službenoj upotrebi jezik nacionalne manjine, pored zbirne izborne liste kandidata za narodne poslanike, odnosno liste kandidata za izbor predsednika Republike koja se štampa na srpskom jeziku ćiriličkim pismom, izrađuje se i zbirna izborna lista kandidata za narodne poslanike, odnosno lista kandidata za izbor predsednika Republike na jeziku i pismu nacionalne manjine istim oblikom i veličinom slova.

(5) U opštini i gradu u kojoj je na dan raspisivanja izbora u službenoj upotrebi jezik nacionalne manjine, pored obrasca zapisnika o radu biračkog odbora koji se štampa na srpskom jeziku ćiriličkim pismom, izrađuje se i obrazac zapisnika na jeziku i pismu nacionalne manjine, istim oblikom i veličinom slova.

III OSTALI IZBORNI MATERIJAL

Glasačka kutija

Član 15

(1) Glasačka kutija ima oblik kvadra, sledećih dimenzija: širina 50 cm, dužina 35 cm, visina 60 cm, sa mogućim odstupanjem do 2 cm.

(2) Glasačka kutija se izrađuje od providnog livenog klirita, debljine 0,3 cm.

(3) Glasačka kutija se sastoji iz dva dela, odnosno tela glasačke kutije i pokretnog poklopca. Bočne strane tela glasačke kutije su savijene od jednog komada klirita koji se lepi za dno kutije. Poklopac glasačke kutije se izrađuje od jednog komada klirita, sa bočnim stranicama visine 4,5 cm.

(4) Po dužini poklopca, na srednjem delu, nalazi se otvor dužine 20 cm i širine 1,2 cm, koji služi za ubacivanje glasačkih listića.

(5) Na užim bočnim stranama poklopca nalaze se po jedan otvor kružnog oblika, prečnika 0,5-1 cm.

(6) Na užim bočnim stranama tela glasačke kutije nalaze se po jedan otvor kružnog oblika, prečnika 0,5-1 cm, koji se poklapaju sa otvorima na poklopcu, kao i još po jedan isti otvor kružnog oblika u istoj ravni i na oko 3 do 5 cm ispod gornjeg otvora.

(7) Kroz otvore iz st. 5. i 6. ovog člana provlači se jemstvenik koji se vezuje i pečati od strane biračkog odbora za telo glasačke kutije.

(8) Skica glasačke kutije je sastavni deo ovog uputstva.

Paravani za obezbeđivanje tajnosti glasanja

Član 16

(1) Paravani za obezbeđivanje tajnosti glasanja na biračkim mestima se izrađuju od troslojnog kartona sa prednjom belom stranom, dimenzija 160 x 80 cm, sa tri preklopa (50 cm-60 cm-50 cm).

(2) Skica paravana za obezbeđivanje tajnosti glasanja je sastavni deo ovog uputstva.

Sprej za obeležavanje prsta birača

Član 17

(1) Obeležavanje prsta birača, kao znak da je birač glasao vrši se sprejom od specijalnog nerastvorljivog UV mastila, vidljivog pod posebnom svetlošću UV lampe.

(2) Trajanje oznake iz stava 1. ovog člana je minimum 24 časa.

IV ISTOVREMENO SPROVOĐENJE IZBORA

Član 18

Ako se istovremeno održavaju izbori za narodne poslanike i izbori za predsednika Republike, odnosno izbori za odbornike skupštine jedinice lokalne samouprave glasački listići ne mogu biti iste boje, kao ni kontrolni listovi za proveru ispravnosti glasačke kutije.

V ZAVRŠNA ODREDBA

Objavljivanje i stupanje na snagu uputstva

Član 19

(1) Ovo uputstvo se objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije" i na veb-prezentaciji Republičke izborne komisije.

(2) Ovo uputstvo stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

 

Skica glasačke kutije

Skica paravana za obezbeđivanje tajnosti glasanja

Napomene

Prečišćen tekst Uputstva o jedinstvenim standardima za izborni materijal obuhvata:
1. Uputstvo o jedinstvenim standardima za izborni materijal ("Službeni glasnik RS", broj 19/22);
2. Odluku o izmenama i dopunama Uputstva o jedinstvenim standardima za izborni materijal ("Službeni glasnik RS", broj 87/23), iz koje su izostavljeni član 7. kojim je sekretar Republičke izborne komisije ovlašćen da utvrdi prečišćen tekst Uputstva i kojim je propisano objavljivanje prečišćenog teksta Uputstva u "Službenom glasniku Republike Srbije" i na veb-prezentaciji Republičke izborne komisije i član 8. kojim je propisano objavljivanje Odluke i utvrđeno njeno stupanje na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".