ZAKONO ELEKTRONSKIM MEDIJIMA("Sl. glasnik RS", br. 92/2023) |
Ovim zakonom uređuju se, u skladu sa međunarodnim aktima i standardima, organizacija i rad Regulatornog tela za elektronske medije, uslovi i način pružanja medijskih usluga, uslovi i postupak za izdavanje dozvola za pružanje medijskih usluga, nadzor nad pružaocima medijskih usluga, kao i druga pitanja od značaja za oblast elektronskih medija.
Odredbe ovog zakona ne odnose se na uslove obavljanja delatnosti elektronskih komunikacija, uslove i način korišćenja radio-frekvencija za distribuciju i emitovanje medijskih sadržaja, kao i na uslove postavljanja, upotrebe i održavanja emisionih radio stanica (radio-difuznih, fiksnih i mobilnih).
Tumačenje odredaba ovog zakona
Odredbe ovog zakona tumače se u korist unapređenja vrednosti demokratskog društva; slobodnog protoka informacija; slobode izražavanja; medijskog i političkog pluralizma; prava javnosti da zna, u skladu sa načelima Ustava Republike Srbije, zakona kojim se uređuje oblast javnog informisanja i važećim međunarodnim standardima u oblasti ljudskih i manjinskih prava, regulacije medija i javnog komuniciranja, kao i praksi međunarodnih institucija koje nadziru njihovo sprovođenje.
Termini koji se koriste u ovom zakonu, a koji imaju rodno značenje, izraženi u gramatičkom muškom rodu, podrazumevaju prirodni ženski i muški pol lica na koje se odnose.
Izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:
1) audio-vizuelna medijska usluga je usluga čija je glavna svrha ili svrha njenog zasebnog dela, pružanje programskih sadržaja neograničenom broju korisnika radi informisanja, obrazovanja ili zabave, putem elektronskih komunikacionih mreža, sa uređivačkom odgovornošću pružaoca usluge, u vidu televizije, audio-vizuelne medijske usluge na zahtev, kao i audio-vizuelna komercijalna komunikacija;
2) audio-vizuelna medijska usluga na zahtev (nelinearna audio-vizuelna medijska usluga) je usluga koju pružalac audio-vizuelne medijske usluge obezbeđuje radi praćenja programa u periodu koji odabere korisnik, na svoj zahtev, na osnovu kataloga programa čiji izbor i organizaciju vrši pružalac;
3) video sadržaj koji je generisao korisnik predstavlja niz pokretnih slika, sa ili bez zvuka, koji čini pojedinačnu stavku u odnosu na druge sadržaje dostupne na platformi za razmenu video sadržaja, nezavisno od dužine njegovog trajanja, koji na platformu postavlja korisnik ili drugo lice umesto njega;
4) evropska audio-vizuelna dela označavaju dela koja su nastala u državama članicama Evropske unije; dela koja su nastala u drugim evropskim zemljama koje su strane u Evropskoj konvenciji o prekograničnoj televiziji Saveta Evrope i dela koja su zajednički proizvedena u okviru sporazuma, koji se odnosi na audiovizuelni sektor, i koji su zaključeni između Evropske unije i trećih zemalja i koji ispunjavaju uslove definisane tim ugovorima. Evropska audio-vizuelna dela koja su nastala u državama članicama Evropske unije i dela koja su nastala u drugim evropskim zemljama koje su strane u Evropskoj konvenciji o prekograničnoj televiziji Saveta Evrope moraju da ispunjavaju i jedan od sledećih uslova:
(1) da su stvorena od strane jednog ili više producenata koji su osnovani u jednoj ili više tih država;
(2) da je proizvodnja tih dela nadgledana ili stalno kontrolisana od strane jednog ili više producenata koji su osnovani u jednoj ili više tih država;
(3) da je doprinos koproducenata iz tih država, ukupnim troškovima koprodukcije, mnogo veći i da data koprodukcija nije kontrolisana od strane jednog ili više koproducenata koji su osnovani izvan tih država.
Dela koja nisu evropska dela u smislu ovog zakona ali su producirana u okviru bilateralnih sporazuma o koprodukciji, koji su zaključeni između država članica i trećih zemalja, smatraće se evropskim delima pod uslovom da su koproducenti iz Evropske unije obezbedili većinski udeo u ukupnom trošku produkcije i da produkcija nije kontrolisana od strane jedne ili više produkcija koje su osnovane izvan teritorije tih država članica;
5) elektronska komunikaciona mreža za distribuciju medijskih sadržaja je elektronska komunikaciona mreža u smislu propisa koji uređuju oblast elektronskih komunikacija, koja se koristi za distribuciju medijskih sadržaja;
6) elektronski medij je program, odnosno celokupni programski sadržaj radija i televizije, kao i programski sadržaj dostupan na zahtev putem mreža elektronskih komunikacija;
7) zaštićena usluga je medijska usluga koja se pruža sa uslovnim pristupom;
8) zona pokrivanja je pojedinačna servisna zona ili zbir pojedinačnih servisnih zona svakog analognog, odnosno digitalnog radio predajnika u slučaju mreže radio predajnika, unutar koje se obezbeđuje pokrivanje analognim, odnosno digitalnim terestričkim signalom pojedinačne audio-vizuelne medijske usluge, odnosno medijske usluge radija, i koja u slučaju digitalnog emitovanja obuhvata jednu ili više zona raspodele;
9) zona raspodele (allotment) je oblast u okviru koje se raspoređuju predajničke lokacije kako bi se obezbedilo pokrivanje digitalnim terestričkim televizijskim ili radijskim signalom unutar te oblasti u skladu sa Zakonom o potvrđivanju završnih akata Regionalne konferencije o radio-komunikacijama za planiranje digitalne terestrijalne radiodifuzne službe u delovima Regiona 1 i 3, u frekvencijskim opsezima 174-230 MHz i 470-862 MHz (RRC-06) ("Službeni glasnik RS - Međunarodni ugovori", broj 4/10);
10) koprodukcija je zajednička produkcija više pružalaca medijske usluge, odnosno pružaoca medijske usluge i nezavisnog producenta;
11) medijski pluralizam podrazumeva različite oblike osnivanja pružalaca medijskih usluga, raznovrsnost medijskog sadržaja u pogledu ravnopravnog i uravnoteženog izražavanja političkog mišljenja, kao i raznovrsnost programskog sadržaja u okviru vrste i karaktera programa pružaoca medijske usluge;
12) medijska usluga je audio-vizuelna medijska usluga i medijska usluga radija;
13) medijska usluga javnog servisa je proizvodnja, kupovina, obrada i objavljivanje svih vrsta programskih sadržaja koji su uravnoteženi, raznovrsni, visokokvalitetni, finansirani iz javnih prihoda, u opštem interesu i koji zadovoljavaju komunikacione potrebe svih društvenih grupa i najšire javnosti, nepristrasno i bez diskriminacije;
14) medijska usluga radija je usluga pružanja audio sadržaja neograničenom broju korisnika putem elektronskih komunikacionih mreža sa uređivačkom odgovornošću pružaoca usluge, radi istovremenog praćenja na osnovu rasporeda programa (linearna medijska usluga radija), odnosno radi praćenja u vremenu koje odabere korisnik na svoj zahtev na osnovu kataloga programa čiji izbor i organizaciju vrši pružalac (medijska usluga na zahtev);
15) medijska usluga televizije (linearna audio-vizuelna medijska usluga) je usluga koju pružalac audio-vizuelne medijske usluge obezbeđuje radi istovremenog praćenja programa na osnovu programske šeme;
16) nezavisni producent je fizičko ili pravno lice koje je registrovano za proizvodnju audio i audio-vizuelnih dela i ima sedište u Republici Srbiji ili državi članici Evropske unije ili drugoj evropskoj državi koja je potpisnica međunarodnog ugovora koji obavezuje Republiku Srbiju i koje nije povezani učesnik na tržištu sa pružaocem medijske usluge u smislu zakona kojim se uređuje zaštita konkurencije;
17) operator elektronske komunikacione mreže za distribuciju medijskih sadržaja (u daljem tekstu: operator) je lice koje pruža ili je ovlašćeno da pruža elektronsku komunikacionu uslugu distribucije medijskih sadržaja;
18) operator multipleksa je lice koje pruža ili je ovlašćeno da pruža elektronsku komunikacionu uslugu multipleksiranja medijskih sadržaja i drugih podataka u smislu propisa koji uređuju oblast elektronskih komunikacija;
19) političko oglašavanje je programski sadržaj kojim se uz nadoknadu preporučuju registrovane političke stranke, grupe građana, koalicije, kandidati ili njihove aktivnosti, ideje ili stavovi u cilju uspeha na izborima;
20) programski sadržaj su urednički oblikovane celine koje sadrže: informacije, ideje i mišljenja, kao i autorska dela u zvučnom obliku (u daljem tekstu: audio sadržaj), odnosno u obliku pokretnih slika sa ili bez zvuka (u daljem tekstu: audio-vizuelni sadržaj) koje predstavljaju pojedinačnu stavku u programu, bez obzira na njihovu dužinu, i dostupne su javnosti putem elektronskih medija radi informisanja, zabave, obrazovanja i dr.;
21) pružalac medijske usluge je fizičko lice koje je registrovano za obavljanje delatnosti ili pravno lice koje ima uređivačku odgovornost za izbor audio-vizuelnog sadržaja audio-vizuelne medijske usluge, odnosno audio sadržaja medijske usluge radija i koje određuje način organizacije sadržaja;
22) pružalac usluge platforme za razmenu video sadržaja je fizičko lice koje je registrovano za obavljanje delatnosti ili pravno lice koje omogućava distribuciju video sadržaja na platformi koju poseduje ali nema uređivačku odgovornost za sadržaj;
23) reemitovanje (posredovanje ili retransmisija) označava preuzimanje i istovremeno emitovanje kompletnih nepromenjenih audio-vizuelnih usluga komercijalnog ili drugog programskog sadržaja;
24) rijaliti programski sadržaj je programski sadržaj koji prevashodno u cilju zabave korisnika medijske usluge prikazuje, u prirodnom ili veštački stvorenom okruženju (npr. veštački stvorena zajednica ljudi na ograničenom fizičkom prostoru), na koji način se učesnici tog sadržaja ponašaju u određenom vremenskom periodu u unapred izazvanim, spontano ili na drugi način nastalim konkretnim životnim situacijama (npr. suživot u zajednici ljudi, međusobna komunikacija, rad, dokolica, rešavanje određenih zadatih ili nepredviđenih konkretnih životnih problema i sl.), a u kojem učesnici po pravilu učestvuju radi pribavljanja određene koristi;
25) srpska audio-vizuelna dela su kinematografska dela ili dela stvorena tehnikom sličnoj kinematografskoj i televizijska dela koja ispunjavaju uslove za domaće kinematografsko delo, odnosno koprodukcijsko kinematografsko delo u skladu sa zakonom kojim se uređuje oblast kinematografije;
26) srpska muzička dela su muzička dela čija su većina autora ili najmanje jedan od autora i interpretator državljani Republike Srbije ili je proizvođač fonograma domaće pravno ili fizičko lice;
27) sopstvena produkcija je program koji je izvorno proizveo pružalac medijske usluge ili drugo lice po nalogu i za račun pružaoca medijske usluge;
28) uređivačka odgovornost je odgovornost za proizvodnju, izbor i kontrolu sadržaja i njihovu organizaciju na osnovu zakona, profesionalnih i etičkih pravila, bilo da je reč o pružanju usluga prema programskoj šemi ili o pružanju sadržaja na zahtev;
29) uređivačka odluka je odluka koja se redovno donosi u sprovođenju aktivnosti za koje postoji uređivačka odgovornost, a u vezi sa svakodnevnim funkcionisanjem medijske usluge;
30) uslovni pristup je tehnička mera ili rešenje kojim se omogućuje korišćenje zaštićene usluge uz uslov plaćanja naknade, kao i drugi oblik prethodnog pojedinačnog odobrenja;
31) usluga platforme za razmenu video sadržaja je usluga informacionog društva, u smislu zakona kojim se uređuje elektronska trgovina, čija je glavna svrha (ili njenog odvojivog dela ili njene osnovne funkcionalnosti) u tome da se javnosti, radi informisanja, zabave ili obrazovanja, učine dostupnim programski sadržaji, video zapisi koje su genersali korisnici ili oboje, posredstvom elektronske komunikacione mreže, za koje pružalac platforme za razmenu video sadržaja ne snosi uređivačku odgovornost, ali vrši organizaciju tih sadržaja, naročito njihovim prikazivanjem, označavanjem i određivanjem redosleda, koristeći između ostalog automatska sredstva ili algoritme.
Načela uređivanja oblasti pružanja medijskih usluga
Uređivanje odnosa u oblasti pružanja medijskih usluga zasniva se na sledećim načelima:
1) slobode, profesionalizma i nezavisnosti pružalaca medijskih usluga, u cilju obezbeđivanja očuvanja i razvoja vrednosti demokratskog društva i društvene harmonije, sprečavanja sukoba i očuvanja mira, istinitog, blagovremenog, verodostojnog i potpunog informisanja i omogućavanja slobodnog razvoja ličnosti;
2) zabrane svakog oblika cenzure i nezakonitog uticaja na rad pružalaca medijskih usluga, čime se garantuje nezavisnost njihovih urednika, novinara i drugih članova redakcije;
3) potpune afirmacije i zaštite ljudskih prava i sloboda, a naročito slobode izražavanja, medijskog i političkog pluralizma, ljudskog dostojanstva, zabrane svih oblika govora mržnje, dobrobiti maloletnika, javnog zdravlja, javne bezbednosti, onemogućavanja sadržaja koji podstiču na nasilje i terorizam i ostvarivanje interesa javnosti, odnosno korisnika medijskih usluga;
4) upotreba srpskog jezika i pisma i doprinosa razvoju nacionalne kulture;
5) slobode informisanja na jeziku i pismu nacionalnih manjina i razvoju kulture nacionalnih manjina;
6) primene međunarodno priznatih normi i principa koji se odnose na oblast pružanja medijskih usluga i izdavanja medija, a naročito poštovanja ljudskih prava u ovoj oblasti;
7) nepristrasnosti, srazmernosti i javnosti u postupcima koje vodi Regulator;
8) podsticanja slobodne konkurencije pružalaca medijskih usluga;
9) slobodnog prijema i reemitovanja medijskih usluga iz drugih država u skladu sa potvrđenim međunarodnim ugovorima;
10) uvažavanja potreba i preferencija korisnika medijskih usluga (javnosti) i zaštite njihovih interesa;
11) podsticanja medijske pismenosti;
12) zaštite kulturne raznovrsnosti;
13) podsticanja razvoja stvaralaštva i produkcije u oblasti medijskih usluga u Republici Srbiji.
II REGULATORNO TELO ZA ELEKTRONSKE MEDIJE
Regulatorno telo za elektronske medije (u daljem tekstu: Regulator), osnovano ovim zakonom, samostalna je nezavisna regulatorna organizacija sa svojstvom pravnog lica, koja vrši javna ovlašćenja u cilju: delotvornog sprovođenja utvrđene politike u oblasti pružanja medijskih usluga u Republici Srbiji; unapređivanja kvaliteta i raznovrsnosti usluga elektronskih medija; doprinosa očuvanju, zaštite i razvoja slobode mišljenja i izražavanja i slobodnog protoka informacija; u cilju zaštite interesa javnosti u oblasti elektronskih medija, obezbeđivanja pluralizma i zabrane diskriminacije i zaštite korisnika usluga elektronskih medija, u skladu sa odredbama ovog zakona, na način primeren demokratskom društvu.
Regulator je funkcionalno i finansijski nezavisan od državnih organa i organizacija, pružalaca medijskih usluga i operatora.
Sedište Regulatora je u Beogradu.
Za vršenje stručnih i administrativnih poslova obrazuje se stručna služba Regulatora.
Na prava i dužnosti zaposlenih u stručnoj službi Regulatora primenjuju se opšti propisi o radu.
U cilju efikasnijeg nadzora nad radom pružalaca medijskih usluga, Regulator može osnivati područne jedinice.
U obavljanju pojedinih stručnih poslova iz svoje nadležnosti, Regulator može angažovati druga domaća ili strana pravna i fizička lica.
Za obavljanje poslova iz svoje nadležnosti Regulator je odgovoran Narodnoj skupštini.
Način rada i unutrašnja organizacija Regulatora uređuje se Statutom.
Regulator:
1) utvrđuje smernice razvoja medijskih usluga u Republici Srbiji;
2) donosi Statut;
3) donosi finansijski plan;
4) donosi opšta podzakonska akta predviđena zakonom;
5) izdaje dozvole za pružanje medijske usluge televizije i linearne medijske usluge radija (u daljem tekstu: dozvola);
6) bliže uređuje uslove i kriterijume za izdavanje dozvola u skladu sa odredbama ovog zakona i propisuje obrazac i sadržinu te dozvole;
7) izdaje odobrenja za pružanje medijske usluge na zahtev i bliže uređuje uslove i kriterijume za izdavanje odobrenja;
8) vodi Registar medijskih usluga i druge evidencije u skladu sa ovim zakonom;
9) sprovodi kontrolu i nadzor nad radom pružalaca medijskih usluga i stara se o doslednoj primeni odredaba ovog zakona;
10) izriče mere pružaocima medijskih usluga u skladu sa ovim zakonom;
11) odlučuje o prijavama u vezi sa programskim delovanjem pružalaca medijskih usluga;
12) daje mišljenje nadležnim državnim organima u vezi sa pristupanjem međunarodnim konvencijama koje se odnose na oblast pružanja medijskih usluga;
13) daje inicijativu za donošenje i izmenu zakona, drugih propisa i opštih akata radi efikasnog obavljanja poslova iz svog delokruga rada;
14) vrši analize relevantnog medijskog tržišta, u saradnji sa telom nadležnim za zaštitu konkurencije, u skladu sa metodologijom propisanom aktom koji donosi Regulator;
15) vrši istraživanja potreba korisnika medijskih usluga i štiti njihove interese;
16) sarađuje i koordinira svoj rad sa telom nadležnim za elektronske komunikacije i telom nadležnim za zaštitu konkurencije, kao i sa drugim regulatornim telima u skladu sa ovim zakonom;
17) podstiče očuvanje i zaštitu srpske kulture i jezika, kao i kulture i jezika nacionalnih manjina;
18) podstiče unapređenje dostupnosti medijskih usluga osobama sa invaliditetom;
19) podstiče razvoj stvaralaštva u oblasti radija, televizije i drugih audio-vizuelnih medijskih usluga u Republici Srbiji;
20) podstiče razvoj profesionalizma i visokog stepena obrazovanja zaposlenih u elektronskim medijima u Republici Srbiji, kao i unapređenje uređivačke nezavisnosti i autonomije pružalaca medijskih usluga;
21) bliže uređuje uslove za pružanje usluga platformi za razmenu video sadržaja;
22) donosi Kodeks ponašanja članova Saveta i
23) obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom.
Poslove iz stava 1. tač. 4), 5), 6), 7), 10) i 21) ovog člana Regulator obavlja kao poverene poslove.
2) Organi i način rada Regulatora
Organi Regulatora su Savet Regulatora i direktor.
Savet donosi sve akte iz delokruga rada Regulatora.
Predsednik Saveta predstavlja i zastupa Savet, rukovodi radom Saveta, potpisuje odluke Saveta i stara se o njihovom izvršavanju, stara se o obezbeđivanju javnosti rada Regulatora, podnosi izveštaj o radu Narodnoj skupštini i obavlja druge poslove utvrđene zakonom.
U slučaju njegove sprečenosti menja ga zamenik predsednika Saveta.
Savet Regulatora (u daljem tekstu: Savet) ima devet članova koji se biraju iz reda uglednih stručnjaka iz oblasti koje su od značaja za obavljanje poslova iz nadležnosti Regulatora. Član Saveta može biti samo lice koje ima ugled u javnosti, koje se svojim radom i aktivnostima zalagalo za slobodu izražavanja, slobodan protok informacija, ostvarivanje ljudskih prava, razvoj civilnog društva, unapređenje demokratije, poštovanje ustavnosti i zakonitosti.
Član Saveta može biti samo lice koje ima visoko obrazovanje na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 240 ESPB, odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine, koje je državljanin Republike Srbije i ima prebivalište na teritoriji Republike Srbije. Prilikom predlaganja i izbora članova Saveta potrebno je voditi računa o principu rodne ravnopravnosti.
Stručnjacima iz oblasti koje su od značaja za obavljanje poslova iz nadležnosti Regulatora smatraju se:
1) lica u nastavnom ili naučnoistraživačkom zvanju koja imaju najmanje deset godina radnog iskustva u struci, na fakultetima na kojima se studira novinarstvo, komunikologija i mediji, u oblastima i naučnim disciplinama u vezi sa novinarstvom, komunikologijom i medijima, ukoliko studijski programi na tim fakultetima postoje najmanje 20 godina;
2) novinari i urednici sa najmanje deset godina iskustva na poslovima proizvodnje i uređivanja sadržaja ili rukovođenja u elektronskim medijima, na radiju i televiziji;
3) stručnjaci koji imaju najmanje deset godina iskustva u poslovanju elektronskih medija, ili se bave medijskim tržištem i ostalim poslovima u oblasti elektronskih medija u stručnim domaćim i međunarodnim organizacijama, naročito: pravnici, politikolozi, komunikolozi, sociolozi;
4) muzički umetnici, pisci, producenti, dramski i audivizuelni umetnici koji imaju najmanje deset godina iskustva u radu na programima elektronskih medija;
5) istraživači medija koji se najmanje deset godina bave istraživanjem medija na univerzitetima, institutima i drugim stručnim organizacijama ili organizacijama civilnog društva.
Članove Saveta bira Narodna skupština, na predlog ovlašćenih predlagača.
Član Saveta je izabran ako je za njegov izbor glasala većina ukupnog broja narodnih poslanika.
U slučaju da nijedan od predloženih kandidata ne dobije potrebnu većinu glasova, postupak predlaganja kandidata se ponavlja.
Ovlašćenje i dužnost da predlažu po dva člana Saveta imaju sledeći ovlašćeni predlagači:
1) Zaštitnik građana, poverenik za ravnopravnost, poverenik za zaštitu informacija od javnog značaja i zaštitu podataka o ličnosti;
2) univerziteti akreditovani u Republici Srbiji;
3) udruženja izdavača elektronskih medija u Republici Srbiji čiji članovi imaju najmanje 30 dozvola za pružanje audio i audio-vizuelnih medijskih usluga, a registrovana su najmanje tri godine pre raspisivanja javnog poziva;
4) udruženja novinara u Republici Srbiji, od kojih svako udruženje ima najmanje 300 članova sa plaćenom članarinom, a registrovana su najmanje tri godine pre raspisivanja javnog poziva;
5) udruženja filmskih, scenskih i dramskih umetnika i udruženja kompozitora u Republici Srbiji, ako su registrovana najmanje tri godine pre raspisivanja javnog poziva;
6) udruženja čiji su ciljevi ostvarivanje slobode izražavanja ako su registrovana najmanje tri godine pre dana raspisivanja javnog poziva a imaju najmanje tri realizovana projekta u ovoj oblasti u poslednje tri godine;
7) udruženja čiji su ciljevi zaštita dece, ako su registrovana najmanje tri godine pre dana raspisivanja javnog poziva a imaju najmanje tri realizovana projekta u ovoj oblasti u poslednje tri godine;
8) nacionalni saveti nacionalnih manjina;
9) crkve i verske zajednice.
Postupak predlaganja članova Saveta
Odbor Narodne skupštine nadležan za informisanje (u daljem tekstu: odbor), koji ima administrativno-tehničku ulogu, objavljuje javni poziv za predlaganje kandidata za člana Saveta najranije šest meseci a najkasnije tri meseca pre prestanka mandata člana Saveta, odnosno najkasnije 15 dana od prestanka mandata iz razloga predviđenih članom 18. tač. 2)-4) ovog zakona.
Svaki od ovlašćenih predlagača podnosi odboru obrazloženi predlog po dva kandidata za člana Saveta u roku od 15 dana od dana objavljivanja javnog poziva iz stava 1. ovog člana.
Uz predlog se dostavlja i dokaz o ispunjenosti uslova: za predložene kandidate iz člana 10. ovog zakona, za organizacije iz člana 12. ovog zakona, kao i pismeni pristanak kandidata.
Nakon utvrđivanja ispunjenosti uslova, Odbor utvrđuje listu kandidata, kao i listu organizacija koje zajedno čine jedinstvenog ovlašćenog predlagača u roku od sedam dana od dana isteka roka iz stava 2. ovog člana i objavljuje ih na internet prezentaciji Narodne skupštine.
Izuzetno, lista kandidata i lista organizacija može se utvrditi u roku od 15 dana od dana isteka roka iz stava 2. ovog člana, ako je odbor ostavio ovlašćenom predlagaču dodatni rok da uredi ili dopuni svoj predlog, odnosno dostavi dokaz o ispunjenosti uslova iz stava 3. ovog člana.
U postupku predlaganja kandidata i utvrđivanja liste kandidata ovlašćeni predlagači su potpuno nezavisni, a odbor nema pravo da ni na koji način utiče na postupak predlaganja i glasanja.
Postupak izbora članova Saveta
Ukoliko su ovlašćeni predlagači dostavili predlog za više od dva kandidata, služba Odbora, u roku od sedam dana od dana objavljivanja liste kandidata i liste organizacija iz člana 13. ovog zakona, određuje datum utvrđivanja zajedničkog predloga dva kandidata za člana Saveta.
Služba odbora obezbeđuje ovlašćenim predlagačima, koji su predložili više od dva kandidata, prostor za održavanje sastanka radi utvrđivanja zajedničkog predloga dva kandidata.
Između dana određivanja datuma iz stava 1. ovog člana i sastanka organizacija iz stava 2. ovog člana ne može proći više od sedam dana.
Ovlašćeni predlagači zajedničkim dogovorom utvrđuju konačan predlog dva kandidata za člana Saveta.
Ako se dogovor ne može postići saglasnošću svih predstavnika ovlašćenog predlagača iz stava 1. ovog člana, konačan predlog dva zajednička kandidata utvrđuje se glasanjem koje obezbeđuje i organizuje služba odbora.
Kandidati iz stava 5. ovog člana su ona dva kandidata koja su dobila najveći broj glasova.
Konačan predlog svih kandidata služba odbora objavljuje na internet prezentaciji Narodne skupštine.
Odbor Narodne skupštine organizuje javni razgovor sa predloženim kandidatima za člana Saveta u roku od 15 dana od dana utvrđivanja predloga iz stava 7. ovog člana.
Izbor člana Saveta stavlja se na dnevni red prve naredne sednice Narodne skupštine nakon održavanja javnog razgovora iz stava 8. ovog člana.
Nespojivost sa članstvom u Savetu
Član Saveta ne može biti:
1) lice koje obavlja javnu funkciju u Republici Srbiji, autonomnoj pokrajini, odnosno jedinici lokalne samouprave u smislu propisa koji uređuju oblast sukoba interesa pri vršenju javnih funkcija;
2) funkcioner u političkoj stranci u smislu propisa koji uređuju oblast sukoba interesa pri vršenju javnih funkcija;
3) lice koje je vlasnik ili vlasnik udela pružaoca medijskih usluga, akcionar, član organa upravljanja i drugih organa, zaposlen, lice pod ugovorom ili lice koje ima interes u pravnim licima koja se bave delatnošću proizvodnje, distribucije ili emitovanja radio i televizijskog programa ili sa njima povezanim delatnostima;
4) lice koje je pravnosnažno osuđeno za krivično delo na bezuslovnu kaznu zatvora od najmanje šest meseci;
5) lice kome je od strane odgovarajućih organa novinarskih i medijskih organizacija iz člana 12. tač. 4) i 5) ovog zakona, izrečena sankcija zbog neprofesionalnog i neetičkog ponašanja u obavljanju novinarske delatnosti;
6) lice koje svojim delovanjem i ponašanjem dovodi u pitanje ugled Regulatora i njegovu samostalnost i nezavisnost.
Kandidat je dužan da ovlašćenom predlagaču dostavi pisanu izjavu da ne postoje smetnje za izbor utvrđene ovim članom.
Članovi Saveta ne zastupaju stavove ili interese organizacije koje su ih predložile, već svoju dužnost obavljaju samostalno, po sopstvenom znanju i savesti, u opštem interesu i u skladu sa ovim zakonom.
Članu Saveta funkcija može prestati samo iz razloga i u postupku predviđenom ovim zakonom.
Niko nema pravo da na bilo koji način utiče na rad članova Saveta, niti su oni dužni da poštuju bilo čije instrukcije u vezi sa svojim radom, izuzev odluka nadležnog suda donetih u postupku sudske kontrole rada Saveta.
Član Saveta bira se na period od šest godina i ne može biti ponovo biran.
Mandat člana Saveta prestaje:
1) istekom vremena na koje je član Saveta izabran;
2) smrću člana Saveta;
3) razrešenjem iz razloga predviđenih ovim zakonom;
4) podnošenjem ostavke Narodnoj skupštini u pismenoj formi, u kom slučaju mandat člana Saveta prestaje danom dostavljanja ostavke.
Narodna skupština može, na predlog najmanje 20 narodnih poslanika, razrešiti člana Saveta ako:
1) je zbog bolesti, na osnovu nalaza nadležne zdravstvene ustanove, nesposoban za obavljanje dužnosti člana Saveta u periodu dužem od šest meseci;
2) se utvrdi da je po podnošenju predloga naveo o sebi neistinite podatke ili je propustio da navede podatke o okolnostima iz člana 15. ovog zakona;
3) se utvrdi da je u toku trajanja mandata člana Saveta nastupila neka od okolnosti iz člana 15. ovog zakona;
4) bez osnovanog razloga propusti ili odbije da obavlja dužnost člana Saveta u periodu od najmanje tri meseca neprekidno ili u periodu od 12 meseci u kome najmanje šest meseci ne obavlja svoju dužnost;
5) se utvrdi da je nesavesno i nepravilno radio, odnosno ako postoje razlozi za nedostojnost i ako zanemaruje svoje obaveze što može dovesti do većih smetnji u radu Regulatora;
6) svojim delovanjem ugrožava ugled, samostalnost i nezavisnost Regulatora i
7) prekrši odredbe Kodeksa ponašanja članova Saveta najmanje tri puta u periodu od 12 meseci.
Pre donošenja Odluke o razrešenju neophodno je pribaviti mišljenje Saveta o postojanju razloga za razrešenje, izuzev ukoliko se istovremeno vodi postupak za razrešenje više od tri člana Saveta.
Odluka o razrešenju može se doneti samo na osnovu obrazloženog predloga, posle sprovedenog postupka u kome su utvrđene sve relevantne okolnosti i u kome je članu Saveta protiv koga je pokrenut postupak omogućeno da se izjasni o svim okolnostima.
Razlog za razrešenje člana Saveta ne može biti političko ili drugo uverenje, odnosno članstvo u političkoj stranci.
Odluka o razrešenju člana Saveta smatra se usvojenom ako je za nju glasala većina ukupnog broja narodnih poslanika.
Ako mandat člana Saveta prestane pre isteka vremena na koje je izabran, do izbora novog člana Savet punovažno odlučuje u nepotpunom sastavu.
Novom članu Saveta, koji je izabran na mesto člana Saveta kome je mandat prestao pre isteka vremena na koje je izabran, mandat traje do kraja mandata člana na čije mesto je izabran i on može biti ponovo biran na period iz člana 17. ovog zakona ukoliko je tu funkciju obavljao manje od polovine trajanja mandata člana umesto koga je izabran.
Savet ne može punovažno da donosi odluke ako broj članova Saveta, zbog prestanka mandata pojedinih članova, bude manji od šest.
Kad je podnet predlog za razrešenje člana Saveta, Savet može dvotrećinskom većinom ukupnog broja članova, doneti odluku da se član Saveta, protiv koga je podnet predlog za razrešenje, privremeno udalji sa funkcije do donošenja odluke Narodne skupštine.
Ako je protiv člana Saveta pokrenut krivični postupak, za koji je predviđena kazna od najmanje šest meseci zatvora, Savet može dvotrećinskom većinom ukupnog broja članova doneti odluku da privremeno udalji sa funkcije člana Saveta do okončanja krivičnog postupka.
Način rada i odlučivanje Saveta
Savet donosi odluke o svim pitanjima iz delokruga rada Regulatora.
Rad Saveta je javan.
Savet radi u kvorumu koji čine najmanje pet članova.
Savet donosi odluke većinom glasova ukupnog broja članova, osim ako je ovim zakonom ili Statutom određeno da odlučuje dvotrećinskom većinom.
Predsednika i zamenika predsednika Savet bira iz svojih redova dvotrećinskom većinom glasova ukupnog broja članova.
Direktor ima pravo da učestvuje na sednici Saveta, bez prava odlučivanja.
Član Saveta ostvaruje prava po osnovu rada kod Regulatora.
Za svoj rad član Saveta ima pravo na novčanu naknadu u visini dvostruke prosečne mesečne neto zarade u Republici Srbiji.
Član Saveta je funkcioner u smislu propisa kojima se uređuje sukob interesa pri vršenju javnih funkcija.
Direktor odlučuje o pravima, obavezama i odgovornostima zaposlenih u Regulatoru, priprema i sprovodi odluke Saveta i vrši druge poslove određene zakonom i Statutom Regulatora.
Direktora imenuje Savet, na osnovu sprovedenog javnog konkursa.
Direktor se imenuje na pet godina i može ponovo biti imenovan još dva puta.
Direktor je za vreme trajanja mandata u radnom odnosu u Regulatoru.
Na prestanak mandata i razrešenje direktora shodno se primenjuju čl. 18. i 19. ovog zakona.
Bliža prava, obaveze i dužnosti direktora uređuju se Statutom.
Direktor za svoj rad odgovara Savetu, kome podnosi godišnji i periodične izveštaje o radu i finansijski izveštaj.
Uslovi i postupak za izbor direktora
Za direktora se bira lice koje, pored opštih uslova, ima najmanje deset godina radnog iskustva u oblasti iz delokruga Regulatora.
U pogledu utvrđivanja sukoba interesa na direktora shodno se primenjuju odredbe člana 15. ovog zakona.
Javni konkurs za izbor direktora se raspisuje najkasnije tri meseca pre isteka mandata direktora, odnosno neposredno po prestanku mandata. Oglas o javnom konkursu objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srbije" i na internet prezentaciji Regulatora.
Prijava na konkurs podnosi se Regulatoru u roku od 30 dana od dana objavljivanja konkursa u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Savet, u roku od 30 dana od dana isteka roka iz stava 4. ovog člana, sastavlja spisak kandidata koji ispunjavaju uslove za izbor i bira direktora većinom glasova.
Rešenje o izboru direktora Savet dostavlja svim kandidatima koji su se prijavili na javni konkurs.
Kandidat koji nije izabran na mesto direktora, može protiv rešenja o izboru direktora, pokrenuti upravni spor.
Za obavljanje poslova iz svoje nadležnosti Regulator obezbeđuje potrebne tehničke, finansijske i ljudske resurse.
Regulator poseduje stručne službe za obavljanje stručnih, administrativnih i tehničkih poslova.
Stručnim službama rukovodi direktor.
Zaposleni u stručnim službama Regulatora ne smeju biti članovi rukovodstva ili nadzornih odbora ili upravnih odbora pružalaca medijskih usluga, niti radno angažovani kod pružalaca medijskih usluga, proizvođača medijskih sadržaja ili operatora elektronskih komunikacija, čime bi mogli da dovedu u sumnju svoju nepristrasnost u vođenju postupaka iz nadležnosti Regulatora.
Izuzetno, dopušteno je članstvo i učešće u naučnim i sportskim udruženjima, društvima i projektima, pod uslovom da to ne utiče na njihovu nepristrasnost u obavljanju poslova.
Smernice razvoja medijskih usluga
Regulator, na osnovu sagledavanja različitih potreba građana i društvenih grupa na nacionalnom, regionalnom i lokalnom nivou za informisanjem, obrazovanjem, kulturnim, sportskim i drugim sadržajima, na srpskom i jezicima nacionalnih manjina, u saradnji sa regulatornim telom nadležnim za elektronske komunikacije i telom nadležnim za zaštitu konkurencije, utvrđuje smernice razvoja medijskih usluga radija, medijskih usluga televizije i audio-vizuelnih medijskih usluga na zahtev u Republici Srbiji za period od pet godina.
Smernice iz stava 1. ovog člana naročito sadrže analizu stanja tehničkih mogućnosti, analizu tržišta i potreba stanovništva i vrste medijskih sadržaja pružalaca usluga.
U postupku utvrđivanja smernica sprovodi se javna rasprava.
Regulator, u saradnji sa telom nadležnim za zaštitu konkurencije, telom nadležnim za elektronske komunikacije i operatorom multipleksa, najmanje jednom u pet godina sprovodi analizu medijskog i povezanih tržišta na nacionalnom, regionalnom i lokalnom nivou, sa ciljem određivanja broja i vrste medijskih usluga u slobodnom prijemu za koje se izdaju nove dozvole.
Analiza tržišta iz stava 4. ovog člana, podrazumeva analizu postojećih medijskih sadržaja, potrebe građana za medijskim uslugama u slobodnom prijemu, kao i procenu uticaja uvođenja novih sadržaja i medijskih usluga na tržište.
Prilikom analize tržišta iz stava 4. ovog člana, uzimaju se u obzir i tehničke mogućnosti, odnosno:
1) ukupna i efektivna raspoloživost radio-frekvencija za potrebe terestričkog analognog prenosa;
2) ukupna i efektivna raspoloživost mesta u multipleksu za potrebe terestričkog digitalnog prenosa.
Izveštaj o analizi tržišta se objavljuje na internet stranici Regulatora, a Regulator sprovodi javnu raspravu o tom Izveštaju.
Javna rasprava iz stava 7. ovog člana traje 30 dana.
Po okončanju javne rasprave, Regulator usvaja konačni Izveštaj o analizi tržišta.
U roku od 30 dana od dana usvajanja Izveštaja o analizi tržišta, Regulator donosi odluku kojom se utvrđuje broj i vrsta medijskih usluga u slobodnom prijemu za koje se izdaju nove dozvole.
Statut i drugi opšti akti Regulatora
Statut Regulatora, Poslovnik o radu Saveta, Kodeks ponašanja članova Saveta i druge opšte akte Regulatora donosi Savet.
Akti iz stava 1. ovog člana donose se dvotrećinskom većinom glasova ukupnog broja članova saveta.
Narodna skupština daje saglasnost na Statut Regulatora.
Statut Regulatora naročito sadrži odredbe o:
1) sedištu Regulatora;
2) unutrašnjoj organizaciji;
3) bližim pravima, obavezama i dužnostima direktora;
4) načinu rada, odlučivanju i nadležnostima organa Regulatora i
5) drugim pitanjima u skladu sa ovim zakonom.
Pravilnici, uputstva i preporuke
Regulator donosi pravilnike, uputstva, preporuke i akte o primeni propisa radi efikasnijeg sprovođenja ovog zakona.
Pravilnikom Regulator bliže razrađuje pojedine odredbe zakona.
Uputstvom se bliže uređuje način na koji Regulator primenjuje odredbe zakona ili drugog propisa koji se odnosi na obaveze u vezi sa programskim sadržajima.
Regulator donosi preporuku u slučaju da postoji neujednačena dozvoljena praksa pružalaca medijskih usluga u primeni odredaba ovog zakona koje se odnose na programske sadržaje, ako je u interesu korisnika medijskih usluga da se uspostavi jedinstvena praksa radi unapređenja načina pružanja tih usluga.
Preporuka ne obavezuje pružaoce medijskih usluga.
Regulator izdaje u pisanom obliku akte o primeni propisa u formi mišljenja, smernica ili objašnjenja, koji se odnose na primenu ovog zakona ili drugog zakona iz delokruga Regulatora.
Regulator izdaje akte o primeni propisa po sopstvenoj inicijativi ili na zahtev fizičkog ili pravnog lica. Akt o primeni propisa dostavlja se podnosiocu zahteva u roku od 30 dana od prijema zahteva.
Na pravno dejstvo izdavanja akta o primeni propisa i postupanja u skladu sa takvim aktom shodno se primenjuje zakon koji uređuje inspekcijski nadzor.
Pravilnik i uputstvo objavljuju se u "Službenom glasniku Republike Srbije" i na internet prezentaciji Regulatora, a preporuka i akt o primeni propisa na internet prezentaciji Regulatora.
Pojedina pitanja mogu se, u skladu sa odredbama ovog zakona, urediti koregulacijom ili samoregulacijom, a radi ujednačavanja njihove primene u praksi.
Saradnja sa državnim i drugim organima i organizacijama
Regulator, na zahtev nadležnog državnog organa, daje mišljenje u vezi sa pristupanjem međunarodnim konvencijama i drugim sporazumima koji se odnose na oblast pružanja medijskih usluga.
Regulator sarađuje sa organima i organizacijama nadležnim za oblast javnog informisanja, elektronskih komunikacija, zaštite konkurencije, zaštite potrošača, zaštite podataka o ličnosti, zaštite ravnopravnosti i drugim organima i organizacijama po pitanjima značajnim za oblast pružanja medijskih usluga.
Regulator sarađuje sa regulatornim telima drugih država iz oblasti pružanja medijskih usluga, odnosno sa Evropskom komisijom kao i odgovarajućim međunarodnim organizacijama o pitanjima iz svoje nadležnosti.
Nadležni državni organi pribavljaju mišljenje Regulatora prilikom pripreme propisa koji se odnose na oblast elektronskih medija.
Nadzor nad radom pružalaca medijskih usluga
Regulator neposrednim uvidom u postupanje pružalaca medijskih usluga vrši nadzor nad primenom ovog zakona i propisa donetih na osnovu ovog zakona, s ciljem da se preventivnim delovanjem ili izricanjem mera ili preduzimanjem drugih radnji predviđenih ovim zakonom obezbedi zakonitost postupanja pružalaca medijskih usluga i spreče ili otklone povrede zakona ili štetne posledice po zakonom zaštićena dobra, naročito, sloboda izražavanja, ljudsko dostojanstvo, istinito i potpuno informisanje, medijski i politički pluralizam, dobrobit maloletnika, javno zdravlje, javnu bezbednost i zaštita interesa javnosti, odnosno korisnika medijskih usluga.
Regulator vršenjem nadzora nad postupanjem pružalaca medijskih usluga ispituje da li ispunjavaju minimalne uslove za pružanje medijskih usluga, obaveze predviđene ovim zakonom i propisima donetim na osnovu ovog zakona i uslove pod kojima im je izdata dozvola, odnosno odobrenje za pružanje medijske usluge, što se posebno odnosi na vrstu i karakter programa.
Ako je drugim zakonom ili propisom utvrđeno da Regulator vrši nadzor ili kontrolu nad radom pružalaca medijskih usluga u cilju ispitivanja primene tog zakona ili propisa, primenjuju se odredbe ovog zakona koje uređuju nadzor nad postupanjem pružalaca medijskih usluga, ispitni postupak i mere koje se izriču ako se utvrdi postojanje povrede zakona.
Praćenje i analiza stanja u oblasti pružanja medijskih usluga
Regulator prikuplja i analizira podatke i prati i analizira stanje u oblasti pružanja medijskih usluga putem neposrednog uvida u pojedine ili celokupne programske sadržaje (monitoringom programa), analizom programskog sadržaja, podataka, obaveštenja i dokumentacije pribavljene od pružalaca medijskih usluga, podataka pribavljenih od organa javne vlasti, udruženja i ustanova koje se bave praćenjem stanja u oblasti pružanja medijskih usluga, istraživanja javnog mnjenja, statističkih i drugih podataka, prikupljanja i analize upravne, sudske i poslovne prakse iz oblasti pružanja medijskih usluga.
Na osnovu utvrđenog stanja i proučavanja njegovih posledica, Regulator priprema plan nadzora nad radom pružalaca medijskih usluga i inicira donošenje, izmene i dopune zakona i drugih propisa iz oblasti pružanja medijskih usluga.
Regulator priprema i donosi plan nadzora u cilju javnog određivanja na koje programske sadržaje, vrste medijskih usluga, pitanja ili probleme iz oblasti pružanja medijskih usluga će u određenoj kalendarskoj godini prevashodno usmeriti svoje resurse radi vršenja nadzora nad postupanjem pružalaca medijskih usluga i ciljeve koje teži postići vršenjem takvog nadzora.
Plan nadzora se priprema i donosi na osnovu utvrđenog stanja u oblasti pružanja medijskih usluga i procene verovatnoće nastanka povrede zakona i štetnih posledica po zakonom zaštićena dobra koji mogu nastati objavljivanjem određenih programskih sadržaja, kao i verovatne težine tih povreda i posledica.
Plan nadzora sadrži navođenje vrsta programskih sadržaja ili formata koji će se posebno nadzirati, odredbe zakona ili drugih propisa u vezi sa kojima se vrši nadzor nad pružaocima medijskih usluga i ciljeve koje Regulator nastoji da ostvari u periodu nadzora iskazane u merljivim efektima, kao i način postizanja postavljenih ciljeva.
Regulator je dužan da u plan nadzora za godinu u kojoj se održavaju izbori uvrsti nadzor nad usklađenošću sa odredbama zakona i drugih propisa koje uređuju postupanje pružalaca medijskih usluga u vezi sa izbornom kampanjom, uključujući i kampanju državnih funkcionera, i ciljeve u skladu sa stavom 3. ovog člana. Ako su izbori naknadno raspisani nakon donošenja plana nadzora, Regulator menja plan nadzora za tu godinu bez odlaganja, a najkasnije u roku od deset dana od dana raspisivanja izbora i uvršćuje navedeni nadzor i ciljeve u vezi sa njim.
Regulator donosi plan nadzora najkasnije do 20. decembra tekuće kalendarske godine za narednu kalendarsku godinu.
Regulator sprovodi postupak javne rasprave u pripremi plana nadzora u skladu sa odredbama ovog zakona koje uređuju sprovođenje javne rasprave u pripremi opšteg akta i objavljuje doneti plan nadzora na svojoj internet prezentaciji.
Regulator preduzima aktivnosti i mere preventivnog delovanja ako smatra da bi preventivnim delovanjem moglo da se ujednači postupanje pružalaca medijskih usluga kako bi se sprečio nastanak povrede zakona ili drugog propisa ili ako oceni da objavljivanje određene vrste programskog sadržaja, programskog formata ili vrste programa može da dovede do povrede zakona ili drugog propisa.
Preventivno delovanje ostvaruje se naročito: objavljivanjem važećih propisa i planova nadzora; obaveštavanjem pružalaca medijskih usluga o promenama propisa i njihovim pravima i obavezama; pružanjem stručne i savetodavne podrške; izdavanjem mišljenja, smernica ili objašnjenja o primeni zakona ili drugog propisa.
Regulator vrši nadzor na osnovu plana nadzora, prijave fizičkog ili pravnog lica ili ako na osnovu raspoloživih informacija, podataka ili sopstvenih saznanja oceni da je to celishodno u cilju postizanja usklađenosti pružalaca medijskih usluga sa zakonom.
Nadzor se vrši kontinuirano praćenjem i analizom programskog sadržaja pružalaca medijske usluge, prikupljanjem i proverom dokumentacije, obaveštenja, podataka i snimaka programskih sadržaja koje su, na zahtev Regulatora, podneli pružaoci medijske usluge, prikupljanjem i proverom izveštaja koje su pružaoci medijske usluge dužni da dostavljaju u skladu sa zakonom, sadržaja prijava fizičkih i pravnih lica, uvidom u podatke iz registara i evidencija koje vode nadležni organi javne vlasti i podataka i saznanja do kojih je Regulator došao na drugi način.
Pružalac medijske usluge dužan je da, na zahtev Regulatora, podnese sve potrebne podatke, obaveštenja, dokumentaciju i snimke objavljenog programskog sadržaja radi nesmetanog vršenja poslova nadzora.
Regulator pokreće postupak ispitivanja povrede zakona i drugih propisa (u daljem tekstu: ispitni postupak) po službenoj dužnosti, kada na osnovu činjenica i okolnosti utvrđenih vršenjem nadzora, prijave fizičkog ili pravnog lica ili drugih raspoloživih podataka osnovano pretpostavi da je pružalac medijske usluge povredio zakon ili druge propise.
O pokretanju ispitnog postupka donosi se zaključak koji se dostavlja pružaocu medijske usluge prema kome se postupak pokreće. Regulator donosi ovaj zaključak najkasnije u roku od osam dana po saznanju za činjenice i okolnosti iz stava 1. ovog člana, a kod verovatne povrede zakona ili drugih propisa koji uređuju postupanje pružalaca medijskih usluga u vezi sa izbornom kampanjom, u roku od 48 sati po saznanju za navedene činjenice i okolnosti.
Zaključak o pokretanju postupka sadrži opis programskog sadržaja, aktivnosti ili drugih radnji pružaoca medijske usluge koje mogu da predstavljaju povredu zakona i drugih propisa, pravni osnov i razloge za pokretanje postupka i poziv pružaocu medijske usluge da se izjasni o činjenicama i okolnostima koje su iznete i razlozima za pokretanje postupka, kao i da podnese dokaze na kojima zasniva svoje tvrdnje.
Rok za izjašnjenje pružaoca medijske usluge određuje Regulator saglasno prirodi i složenosti stvari o kojoj se vodi ispitni postupak, s tim da rok ne može biti kraći od tri dana niti duži od 15 dana od prijema zaključka.
Izuzetno od stava 4. ovog člana, kod verovatne povrede zakona ili drugih propisa koji uređuju postupanje pružalaca medijskih usluga u vezi sa izbornom kampanjom, rok za izjašnjenje određuje se u trajanju od 48 časova od prijema zaključka o pokretanju ispitnog postupka.
Regulator, u cilju pravilnog utvrđivanja činjeničnog stanja, u ispitnom postupku preduzima potrebne dokazne radnje u skladu sa zakonom kojim se uređuje opšti upravni postupak, naročito:
1) vršenje uvida u javne isprave i podatke iz registara i evidencija koje vode organi javne vlasti ako su neophodni za vođenje ispitnog postupka;
2) vršenje uvida u ličnu ili drugu javnu ispravu sa fotografijom koja je podobna da se identifikuju zastupnik ili ovlašćeno lice pružaoca medijske usluge, drugo zaposleno ili radno angažovano lice u pružaocu medijske usluge ili svedok;
3) uzimanje pisane ili usmene izjave zastupnika, odnosno ovlašćenog lica pružaoca medijske usluge i drugog zaposlenog ili radno angažovanog lica u pružaocu medijske usluge ili svedoka i da ih poziva da daju izjave o pitanjima od značaja za ispitni postupak;
4) nalaganje da mu se u određenom roku dostave opšti i pojedinačni akti, evidencije, ugovori i druga dokumentacija pružaoca medijske usluge od značaja za vođenje ispitnog postupka.
Pružalac medijske usluge ima pravo da se u ispitnom postupku izjasni o iznetim činjenicama i dokazima i preduzima druge radnje u skladu sa zakonom koji uređuje opšti upravni postupak.
Regulator dokaznim radnjama u ispitnom postupku utvrđuje da li je pružalac medijske usluge prema kome se vodi postupak povredio zakon i, ako je povreda učinjena, razloge i okolnosti pod kojima je došlo do povrede zakona.
Ako Regulator u ispitnom postupku utvrdi postojanje povrede zakona, rešenjem izriče pružaocu medijske usluge mere predviđene ovim zakonom. U protivnom obustavlja postupak rešenjem.
Regulator izriče mere predviđene ovim zakonom poštujući načela nepristrasnosti i srazmernosti i nezavisno od korišćenja drugih sredstava pravne zaštite koja, u skladu sa odredbama drugog zakona, stoje na raspolaganju podnosiocu prijave čija su prava ili interesi povređeni.
Izreka rešenja kojim se izriče mera sadrži:
1) navođenje činjenica i okolnosti koji čine radnju kojom je izvršena povreda zakona i drugih propisa;
2) odredbe zakona i drugih propisa koje su povređene postupanjem pružaoca medijske usluge;
3) navođenje mere zaštite zakonitosti koja se izriče;
4) navođenje mere sprečavanja i/ili otklanjanja povrede zakona i drugih propisa;
5) sadržaj, rok i nalog za objavljivanje obaveštenja o izricanju mere u medijskoj usluzi pružaoca i štampanom mediju.
Ako postupanje pružaoca medijske usluge, njegovog zastupnika, ovlašćenog lica, zaposlenog ili radno angažovanog lica u pružaocu medijske usluge ima obeležja dela kažnjivog prema zakonu, Regulator podnosi zahtev za pokretanje prekršajnog postupka, krivičnu prijavu ili inicira drugi postupak pred nadležnim državnim organom protiv pružaoca medijske usluge i navedenih lica.
Regulator je dužan da donese i dostavi rešenje kojim se okončava ispitni postupak u roku od 60 dana od pokretanja tog postupka, a u ispitnom postupku koji se vodi zbog povrede zakona ili drugih propisa koji uređuju postupanje pružalaca medijskih usluga u vezi sa izbornom kampanjom, u roku od 72 časa od pokretanja tog postupka.
Fizička i pravna lica, uključujući i pružaoce medijskih usluga, imaju pravo da podnose prijave Regulatoru u vezi sa programskim sadržajima pružalaca medijskih usluga, ako smatraju da se tim sadržajima vređaju ili ugrožavaju njihovi lični interesi ili opšti interes, u cilju iniciranja pokretanja ispitnog postupka prema pružaocu medijske usluge.
Prijava iz stava 1. ovog člana može se podneti najkasnije u roku od 30 dana od dana premijernog ili ponovljenog emitovanja spornog sadržaja.
Prijava ima dejstvo inicijative za pokretanje ispitnog postupka, a podnosilac prijave nema svojstvo stranke u postupku koji se može pokrenuti na osnovu te inicijative.
Smatra se da je podnosilac odustao od prijave ako je nije uredio u roku od osam dana od obaveštenja Regulatora da je prijava nerazumljiva, nepotpuna ili ima druge nedostatke koji ga sprečavaju da postupa po njoj.
Ako Regulator postupajući po prijavi utvrdi da ne postoje uslovi za pokretanje ispitnog postupka po službenoj dužnosti, obavestiće o tome podnosioca bez odlaganja, a najkasnije u roku od 30 dana od dana prijema prijave.
Ako Regulator postupajući po prijavi utvrdi da postoje uslovi za pokretanje ispitnog postupka po službenoj dužnosti, obaveštava podnosioca o ishodu pokrenutog postupka najkasnije u roku od 15 dana od dana njegovog okončanja.
Ako Regulator postupajući po prijavi utvrdi da postoje uslovi za pokretanje ispitnog postupka po službenoj dužnosti, prijavu, kojom se ukazuje na povredu ili ugrožavanje prava ili pravnog interesa podnosioca, dostavlja pružaocu medijske usluge uz zaključak o pokretanju ispitnog postupka.
Ako Regulator u postupku nadzora utvrdi da je pružalac medijske usluge povredio obavezu predviđenu čl. 61-82. ovog zakona ili obavezu koja proističe iz uslova navedenih u dozvoli ili odobrenju za pružanje medijske usluge, u skladu sa uslovima predviđenim ovim zakonom, izriče mu jednu od sledećih mera zaštite:
1) opomena,
2) upozorenje,
3) privremena zabrana objavljivanja programskog sadržaja ili privremena zabrana objavljivanja oglasnih poruka,
4) privremeno oduzimanje dozvole ili odobrenja za pružanje medijske usluge, ili
5) trajno oduzimanje dozvole ili odobrenja za pružanje medijske usluge.
Regulator ne može izreći javnom medijskom servisu meru zaštite zakonitosti iz stava 1. tač. 4) i 5) ovog člana.
Opomena se izriče pružaocu medijske usluge ako izvrši povredu zakona koja se ne može kvalifikovati kao teška ili naročito teška povreda zakona.
Upozorenje se izriče pružaocu medijske usluge koji izvrši tešku povredu zakona.
Privremena zabrana objavljivanja programskog sadržaja ili privremena zabrana objavljivanja oglasnih poruka i drugih oblika oglašavanja izriče se pružaocu medijske usluge koji izvrši naročito tešku povredu zakona.
Privremena zabrana objavljivanja programskog sadržaja izriče se za onaj ili one delove programa čijim pružanjem je izvršena povreda zakona, a važi i za istovrsne programske sadržaje bez obzira na promenu naziva, vremena pružanja i drugih okolnosti od značaja za prepoznatljivost sadržaja.
Privremena zabrana objavljivanja programskog sadržaja izriče se na dane u trajanju do 30 dana od dana konačnosti rešenja o izricanju te mere, naročito uzimajući u obzir učestalost objavljivanja delova programskog sadržaja čijim pružanjem je izvršena povreda zakona.
Privremena zabrana objavljivanja oglasnih poruka izriče se ako nije moguće ili nije celishodno izreći privremenu zabranu objavljivanja programskog sadržaja imajući u vidu prirodu i učestalost objavljivanja programskog sadržaja kojim je, odnosno u okviru koga je učinjena povreda zakona.
Privremenom zabranom objavljivanja oglasnih poruka pružaocu medijske usluge zabranjuje se da u periodu koji se određuje u rasponu od jednog do osam dana objavljuje oglasne poruke u vremenu od 18,00 do 21,00 časova neprekidno u televizijskom programu, odnosno u vremenu od 7,00 do 10,00 časova neprekidno u radio programu. Način sprovođenja zabrane objavljivanja oglasnih poruka u navedenom vremenskom rasponu kod medijske usluge na zahtev određuje Regulator u svakom pojedinom slučaju imajući u vidu način, izgled i oblik u kome se ta medijska usluga čini dostupnom javnosti.
Prilikom utvrđivanja trajanja zabrane objavljivanja oglasnih poruka, Regulator, pored okolnosti iz člana 40. ovog zakona, uzima u obzir i cenu oglašavanja na tržištu na kome posluje pružalac medijske usluge u vreme kada treba da usledi izvršenje navedene mere.
Ako pružalac medijske usluge ne postupi u skladu sa izrečenom merom privremene zabrane objavljivanja programskog sadržaja ili merom privremene zabrane objavljivanja oglasnih poruka, Regulator mu rešenjem izriče novčanu kaznu u izvršenju rešenja posrednom prinudom sve dok ne postupi u skladu sa izrečenom merom. Novčana kazna se određuje u okviru raspona predviđenog zakonom kojim se uređuje opšti upravni postupak.
Prilikom odlučivanja o izricanju mere zaštite i njenom trajanju ako je reč o meri iz člana 39. stav 1. tačka 3) ovog zakona, Regulator je dužan da u svakom pojedinačnom slučaju vodi računa o:
1) prirodi, težini i trajanju povrede odredbi zakona, uzimajući u obzir vrstu i svrhu programskog sadržaja kojim je ili u okviru koga je povreda učinjena;
2) postojanju namere ili nepažnje pružaoca medijske usluge;
3) stepenu ugrožavanja ili povrede zaštićenog dobra i težini posledice povrede zakona;
4) svakoj radnji pružaoca medijske usluge usmerenoj na otklanjanje ili ublažavanje posledice povreda zakona;
5) stepenu saradnje pružaoca medijske usluge u cilju otklanjanja povrede ili posledica povrede zakona;
6) prethodnim slučajevima povrede zakona zbog kojih je pružaocu medijske usluge izrečena mera zaštite zakonitosti i
7) drugim otežavajućim i ublažavajućim okolnostima, uključujući i finansijsku korist koju je pružalac medijske usluge ostvario povredom zakona.
Teškom povredom zakona uvek se smatra sledeće postupanje:
1) nepažnjom izvršena povreda obaveza pružaoca medijske usluge u vezi sa objavljivanjem programskih sadržaja koji mogu da naškode fizičkom, moralnom ili mentalnom razvoju maloletnika;
2) nepribavljanje saglasnosti roditelja, staratelja ili usvojioca za učešće maloletnika u programskom sadržaju;
3) nepažnjom učinjeni propust da se zaštiti identitet maloletnika koji je učinilac, svedok ili žrtva nasilja, krivičnog dela ili drugog kažnjivog ponašanja;
4) nepažnjom izvršena povreda obaveza u vezi sa izbornom kampanjom;
5) namerna povreda propisa kojima se uređuje oglašavanje u oblasti pružanja medijskih usluga;
6) ista ili istovrsna povreda zakona za koju je u prethodnih 12 meseci pružaocu medijske usluge već izrečena mera opomene.
Naročito teškom povredom zakona uvek se smatra objavljivanje programskih sadržaja čije je objavljivanje zakonom zabranjeno, naročito:
1) sadržaj koji ističe ili podržava nasilje, ponašanje koje je zakonom predviđeno kao krivično delo, prekršaj ili privredni prestup, ili sadržaj koji ističe i podržava zloupotrebu opojnih droga, uključujući i sadržaj kojim se veliča ili opravdava ponašanje za koje je njegov učinilac pravnosnažno osuđen pred domaćim ili međunarodnim sudom;
2) sadržaj koji zloupotrebljava lakovernost gledalaca ili slušalaca, u smislu odredbe člana 72. stav 3. ovog zakona;
3) sadržaj kojim se ne poštuje dostojanstvo ličnosti, uključujući i prikazivanje ponižavajućeg postupanja, scene nasilja i mučenja, u smislu odredbe člana 70. stav 2. ovog zakona;
4) sadržaj koji sadrži informacije kojima se podstiče, na otvoren ili prikriven način, diskriminacija, mržnja ili nasilje protiv grupe lica ili pojedinca zbog rase, boje kože, predaka, državljanstva, nacionalne pripadnosti, jezika, verskih ili političkih ubeđenja, pola, rodnog identiteta, seksualne orijentacije, imovnog stanja, rođenja, genetskih osobenosti, zdravstvenog stanja, invaliditeta, bračnog i porodičnog statusa, osuđivanosti, starosne dobi, izgleda, članstva u političkim, sindikalnim i drugim organizacijama i drugih stvarnih, odnosno pretpostavljenih ličnih svojstava, u smislu člana 71. ovog zakona;
5) prikazivanje pornografije, scena brutalnog nasilja i drugih programskih sadržaja koji mogu teško da naškode fizičkom, mentalnom ili moralnom razvoju maloletnika, u smislu člana 65. stava 1. ovog zakona;
6) objavljivanje sadržaja čije je objavljivanje zabranjeno odredbama člana 72. ovog zakona.
Naročito teškom povredom zakona smatra se i sledeće postupanje:
1) namerna povreda obaveza pružaoca medijske usluge u vezi sa objavljivanjem programskih sadržaja koji mogu da naškode fizičkom, moralnom ili mentalnom razvoju maloletnika;
2) nameran propust da se zaštiti identitet maloletnika koji je učinilac, svedok ili žrtva nasilja, krivičnog dela ili drugog kažnjivog ponašanja;
3) omalovažavanje maloletnika koji učestvuje u programu ili na koga se odnosi informacija;
4) namerna povreda obaveza u vezi sa izbornom kampanjom;
5) namerno kršenje propisa koji uređuju oblast autorskog i srodnih prava;
6) neprenošenje saopštenja organa javne vlasti hitne prirode koja se odnose na ugroženost života, zdravlja, bezbednosti ili imovine;
7) nepoštovanje uslova pod kojima je izdata dozvola, odnosno odobrenje za pružanje medijske usluge u pogledu vrste i karaktera programa;
8) nedostavljanje, na zahtev Regulatora, potrebnih podatka, obaveštenja, dokumentacije i snimka objavljenog programskog sadržaja potrebnih za obavljanje poslova nadzora ili sprovođenje ispitnog postupka;
9) ista ili istovrsna povreda zakona za koju je u prethodnih 12 meseci pružaocu medijske usluge već izrečena mera upozorenja.
Mere sprečavanja i otklanjanja povrede zakona i drugih propisa
Regulator prilikom izricanja mere zaštite zakonitosti može odrediti i mere koje imaju za cilj sprečavanje ponovnog nastanka iste ili slične povrede zakona i drugih propisa, odnosno otklanjanje utvrđene povrede, odnosno posledica povrede, davanjem naloga pružaocu medijske usluge za preduzimanje određenog ponašanja ili kojim se zabranjuje određeno ponašanje.
Mera u cilju sprečavanja ponovne povrede zakona i drugih propisa određuje se ako je u ispitnom postupku utvrđeno da je povreda učinjena usled razloga koji bi se tom merom mogao otkloniti.
Mere u cilju sprečavanja ponovne povrede zakona i drugih propisa naročito obuhvataju nalaganje preduzimanja sledećih aktivnosti: donošenje plana usaglašenosti sa propisima proizvodnje ili objavljivanja pojedinog programskog sadržaja ili učešća određene kategorije lica u programskim sadržajima; donošenje politike upravljanja rizicima proizvodnje i objavljivanja određene vrste programskog sadržaja; ustanovljavanje i sprovođenje stalne unutrašnje kontrole programskih sadržaja; donošenje akcionog plana ili drugog akta kojim se uređuje usaglašavanje sa propisima i upravljanje rizicima i dr.
Mera u cilju otklanjanja povrede, odnosno posledica povrede zakona i drugih propisa određuje se ako je u ispitnom postupku utvrđeno da povreda i dalje traje u momentu odlučivanja ili pak da je povreda izazvala posledice koje je neophodno i moguće otkloniti (javno izvinjenje, objavljivanje istinitih informacija, omogućavanje izjašnjenja drugoj strani, objavljivanje odgovora druge strane).
Ako pružalac medijske usluge ne postupi po nalogu koji je određen nekom od mera iz ovog člana u nalogom utvrđenom roku, Regulator mu rešenjem izriče novčanu kaznu u izvršenju rešenja posrednom prinudom sve dok ne postupi u skladu sa nalogom. Novčana kazna se određuje u okviru raspona predviđenog zakonom kojim se uređuje opšti upravni postupak.
Oduzimanje dozvole kao mera za povredu obaveza pružalaca medijskih usluga
Regulator izriče pružaocu medijske usluge meru privremenog oduzimanja dozvole, odnosno odobrenja za pružanje medijske usluge, u trajanju od jednog do sedam dana, ako učini istu ili istovrsnu povredu zakona zbog koje mu je prethodno dva puta izrečena privremena zabrana objavljivanja programskog sadržaja, odnosno privremena zabrana objavljivanja oglasnih poruka.
Regulator izriče pružaocu medijske usluge meru trajnog oduzimanja dozvole, odnosno odobrenja za pružanje medijske usluge ako učini istu ili istovrsnu povredu zakona zbog koje mu je prethodno izrečena mera privremenog oduzimanja dozvole, odnosno odobrenja.
Izrečena mera zaštite upisuje se u Registar medijskih usluga.
Izrečena mera opomene briše se iz Registra medijskih usluga u roku od tri godine od dana njenog izricanja osim ako je pružalac medijske usluge u tom periodu izvršio povredu zakona zbog koje mu je izrečena mera zaštite.
Ostale izrečene mere se ne brišu iz Registra medijskih usluga, a uzimaju se u obzir ako su izrečene u periodu između dva konkursa za dodelu dozvole, u postupcima pokrenutim nakon njihovog izricanja do okončanja novog konkursa.
Vezanost odlukom suda odnosno drugog nadležnog organa
Regulator je u pogledu postojanja krivičnog dela, privrednog prestupa i prekršaja, kao i odgovornosti za njih, vezan za pravnosnažnu presudu suda kojom je optuženi oglašen krivim.
Obezbeđenje javnosti izrečenih mera
Pružalac medijske usluge je dužan da, o sopstvenom trošku, objavi da mu je Regulator izrekao meru, uz oznaku "opomena", "upozorenje", "privremena zabrana objavljivanja programskog sadržaja", "privremena zabrana objavljivanja oglasnih poruka" i u tekstu koji utvrdi Regulator, u svom programu, odnosno u okviru svoje medijske usluge u vezi sa kojom je mera izrečena, kao i u štampanom mediju koji se distribuira na području za koje pružalac medijske usluge ima dozvolu, odnosno odobrenje.
Obaveštenje o izricanju mere objavljuje se naredna dva dana po prijemu rešenja kojim mu se izriče mera, u vremenu između 18,00 i 21,00 časova u televizijskom programu, odnosno u vremenu između 7,00 i 10,00 časova u radio programu. Način i vreme objavljivanja izrečene mere u okviru medijske usluge na zahtev određuje Regulator rešenjem kojim se izriče mera.
Ako pružalac medijske usluge ne objavi obaveštenje iz stava 1. ovog člana u svom programu ili u okviru svoje medijske usluge na zahtev ili to ne učini na način kako je naloženo rešenjem kojim se izriče mera, Regulator rešenjem izriče pružaocu medijske usluge novčanu kaznu u izvršenju rešenja posrednom prinudom sve dok ne ispuni obavezu iz rešenja. Novčana kazna se određuje u okviru raspona predviđenog zakonom kojim se uređuje opšti upravni postupak.
Ako pružalac medijske usluge ne objavi obaveštenje iz stava 1. ovog člana u štampanom mediju ili to ne učini na način kako je naloženo rešenjem kojim se izriče mera, učiniće to Regulator o trošku pružaoca medijske usluge.
Finansiranje Regulatora vrši se u skladu sa finansijskim planom koji za svaku godinu donosi Savet, najkasnije tri meseca pre početka fiskalne godine.
Finansijskim planom utvrđuju se ukupni prihodi i rashodi Regulatora, rezerve za nepredviđene izdatke, kao i plan zarada i zapošljavanja.
Regulator je dužan da predlog finansijskog plana dostavi odboru Narodne skupštine nadležnom za oblast finansija i javnog informisanja najkasnije do 1. novembra tekuće godine za narednu godinu.
Saglasnost na finansijski plan iz stava 1. ovog člana daje Narodna skupština u roku od 30 dana od dana od dostavljanja predloga finansijskog plana.
Ukoliko se finansijski plan iz stava 1. ovog člana ne donese, odnosno ako se ne da saglasnost iz stava 4. ovog člana, primenjuje se finansijski plan iz prethodne godine.
Finansijski plan se objavljuje na internet prezentaciji Regulatora.
Svi obračuni prihoda i rashoda Regulatora podležu godišnjoj reviziji od strane nezavisnog ovlašćenog revizora i objavljuju se najkasnije tri meseca po završetku fiskalne godine na internet prezentaciji Regulatora.
Višak prihoda nad rashodima u jednoj kalendarskoj godini uplaćuje se u budžet Republike Srbije.
Ako je razlika prihoda nad rashodima negativna, nedostajuća sredstva mogu se obezbediti iz budžeta Republike Srbije.
Obezbeđenje nedostajućih sredstava ne utiče na nezavisnost i samostalnost Regulatora.
Izvori finansiranja Regulatora
Prihod Regulatora čine sredstva koja Regulator ostvari od:
1) naknade koju pružalac medijske usluge plaća za pravo na pružanje medijske usluge, u skladu sa zakonom;
2) naknade za pružanje usluga iz nadležnosti Regulatora.
Naknada za ostvarivanje prava na pružanje medijske usluge
Visina naknade za ostvarivanje prava na pružanje medijske usluge utvrđuje se polazeći od stvarnih troškova regulacije po načelu proporcionalnosti uzimajući u obzir naročito:
1) broj stanovnika na području na kome se pruža medijska usluga, na osnovu zvaničnih podataka organa nadležnog za poslove statistike i podataka o zoni pokrivanja koji se dobijaju od nezavisnog regulatornog tela nadležnog za oblast elektronskih komunikacija, odnosno broj korisnika usluge distribucije medijskih sadržaja;
2) vrstu elektronskog medija (radio, televizija, druge audio-vizuelne medijske usluge i drugo);
3) način pružanja medijske usluge (linearno, odnosno na zahtev);
4) tip medijske usluge prema sadržaju (opšta medijska usluga, specijalizovana medijska usluga);
5) vrstu postupka u kome se izdaje dozvola;
6) programsku koncepciju pružaoca usluge, odnosno poreklo i vrstu sadržaja koji se pružaju, i to:
(1) udeo naučno-obrazovnih, kulturno-umetničkih, dečjih ili sopstvenih informativnih i dokumentarnih programskih sadržaja, u ukupnom programu;
(2) udeo programskih sadržaja sopstvene produkcije ili programskih sadržaja nezavisnih produkcija sa sadržajima iz podtačke (1) ove tačke, preko kvote utvrđene ovim zakonom;
(3) udeo programskih sadržaja na jezicima nacionalnih manjina;
(4) udeo programskih sadržaja prilagođenih osobama sa invaliditetom, posebno osobama sa oštećenjem vida i sluha.
Visina naknade iz stava 1. ovog člana utvrđuje se na godišnjem nivou, a pružalac medijske usluge plaća mesečno Regulatoru 1/12 utvrđene godišnje naknade, osim prilikom izdavanja dozvole.
Regulator, podzakonskim aktom, bliže uređuje visinu, izmenu visine i način obračunavanja naknade za pružanje medijske usluge, vodeći računa o kriterijumima iz stava 1. ovog člana.
Regulator može u toku važenja izdate dozvole da izmeni visinu naknade u skladu sa aktom iz stava 3. ovog člana.
Regulator pred nadležnim sudom pokreće postupak prinudnog namirenja potraživanja protiv pružaoca medijske usluge koji ni u naknadnom primerenom roku ne izmiri obavezu plaćanja naknade za pružanje medijske usluge.
Regulator ima pravo da na iznos neplaćene dospele naknade za pružanje medijske usluge obračuna kamatu u skladu sa zakonom kojim se uređuje zatezna kamata.
Naknada za pružanje usluga iz nadležnosti Regulatora
Visina naknade za pružanje usluga iz nadležnosti Regulatora utvrđuje se prema vrsti usluge koju Regulator pruža u skladu sa ovim zakonom: izdavanje, produženje ili izmena dozvole i/ili odobrenja, izdavanje saglasnosti na prenos dozvole ili statusnu promenu imaoca dozvole, izdavanje akta o primeni propisa i druge usluge, imajući u vidu troškove Regulatora za pružanje tih usluga.
Regulator, podzakonskim aktom, bliže uređuje visinu, izmenu visine i način obračunavanja naknade za pružanje usluga iz nadležnosti Regulatora, vodeći računa o kriterijumima iz stava 1. ovog člana.
Pružalac medijske usluge javnog servisa kao i pružalac medijske usluge civilnog sektora oslobođeni su obaveze plaćanja naknade za pružanje medijske usluge u skladu sa propisima o dodeli državne pomoći.
5) Javnost rada Regulatora i sudska kontrola
U svom delovanju Regulator postupa transparentno, uvažava zahteve javnosti i za svoje delovanje odgovara javnosti.
Regulator je dužan da, u skladu sa zakonom kojim se uređuje slobodan pristup informacijama od javnog značaja, izradi i objavi Informator o svom radu, kao i da na svojoj internet prezentaciji, bez naknade, učini javno dostupnim doneta akta, kao i druge potpune i ažurirane podatke i informacije iz svog delokruga, a naročito:
1) smernice razvoja medijskih usluga u Republici Srbiji i izveštaj o analizi tržišta;
2) propise za primenu ovog zakona i druge opšte akte Regulatora;
3) javne konkurse za izdavanje dozvola;
4) odluke donete po javnim konkursima sa obrazloženjima;
5) podatke iz registra i evidencije;
6) presude u upravnim sporovima pokrenutim protiv rešenja Regulatora;
7) odluke kojima se izriču mere u skladu sa ovim zakonom sa obrazloženjima;
8) godišnji izveštaj Regulatora;
9) finansijski plan, finansijske izveštaje i izveštaje ovlašćenog revizora;
10) odluke po prijavama fizičkih i pravnih lica;
11) stručna mišljenja, studije i analize naručene za potrebe Regulatora;
12) poziv i program javne rasprave, kao i izveštaj o sprovedenoj javnoj raspravi;
13) zapisnike sa sednica Saveta Regulatora;
14) plan nadzora.
Savet podnosi Narodnoj skupštini godišnji izveštaj o radu Regulatora koji naročito sadrži:
1) podatke o izvršenim poslovima iz nadležnosti Regulatora u prethodnoj kalendarskoj godini;
2) finansijski plan, finansijske izveštaje i izveštaje ovlašćenog revizora;
3) izveštaj o odlukama po prijavama fizičkih i pravnih lica;
4) druge podatke u vezi sa sprovođenjem zakona.
Godišnji izveštaj o radu Regulatora za prethodnu kalendarsku godinu, podnosi se do kraja prvog tromesečja tekuće godine.
Regulator je dužan da, na zahtev Narodne skupštine, podnese izveštaj o radu i za period kraći od godinu dana, najkasnije 30 dana od dana prijema zahteva.
Regulator sprovodi postupak javne rasprave u pripremi opšteg akta.
Javna rasprava počinje danom objavljivanja nacrta opšteg akta na internet prezentaciji Regulatora i traje najmanje 20 dana.
Regulator je dužan da na svojoj internet prezentaciji i portalu e-Uprava, najmanje sedam dana pre početka javne rasprave, objavi program javne rasprave.
Program javne rasprave sadrži najmanje:
1) datum objavljivanja nacrta opšteg akta;
2) datum završetka javne rasprave;
3) dinamiku javne rasprave, a posebno datum, vreme i mesto održavanja;
4) datum objavljivanja konačnog teksta nacrta opšteg akta.
Regulator je dužan da obezbedi uvid u tekuće i sprovedene javne rasprave u okviru posebnog odeljka koji je namenjen javnim raspravama na svojoj internet prezentaciji.
Primena pravila opšteg upravnog postupka
U postupku pred Regulatorom primenjuju se odredbe zakona koji uređuje opšti upravni postupak, osim ako je ovim zakonom drugačije određeno.
Protiv konačnog rešenja Regulatora može se pokrenuti upravni spor u roku od 30 dana od dana dostavljanja.
U upravnom sporu pokrenutom po tužbi podnetoj protiv rešenja donetog u postupku izdavanja dozvole za pružanje medijskih usluga, izricanja mera ili oduzimanja dozvole sud ne može sam rešiti upravnu stvar presudom (spor pune jurisdikcije).
Upravni spor iz stava 1. ovog člana je hitan.
III OPŠTE ODREDBE O MEDIJSKIM USLUGAMA
Medijske usluge prema načinu pružanja i sadržaju
Prema načinu pružanja medijske usluge mogu biti:
1) linearne medijske usluge;
2) medijske usluge na zahtev.
Prema sadržaju medijske usluge mogu biti:
1) opšte medijske usluge, koje obuhvataju više različitih medijskih sadržaja (npr. informativne, obrazovne, kulturne, naučne, sportske, zabavne i druge programske sadržaje);
2) specijalizovane medijske usluge, koje u celini obuhvataju istovrsne programske sadržaje (informativne, obrazovne, kulturne, naučne, sportske, zabavne i druge programske sadržaje);
3) u celosti posvećene televizijskoj prodaji ili samopromociji.
Vrste pružalaca medijskih usluga
Medijske usluge pruža:
1) ustanova javnog medijskog servisa u skladu sa zakonom kojim se uređuje rad javnih medijskih servisa;
2) komercijalni pružalac medijske usluge;
3) pružalac medijske usluge civilnog sektora.
Pružaoci iz stava 1. ovog člana pružaju medijske usluge na teritoriji cele Republike Srbije odnosno jednom njenom delu.
Pružaoci medijskih usluga u nadležnosti Republike Srbije
Pružalac medijske usluge u nadležnosti Republike Srbije, dužan je da se pridržava propisa koja se primenjuju na medijske usluge u Republici Srbiji.
Pružalac medijske usluge u nadležnosti je Republike Srbije ako:
1) je osnovan u Republici Srbiji;
2) nije osnovan u Republici Srbiji, ali:
(1) koristi zemaljsku satelitsku predajnu stanicu koja je smeštena u Republici Srbiji, ili
(2) koristi satelitske kapacitete koji pripadaju Republici Srbiji.
Smatra se da je pružalac medijske usluge osnovan u Republici Srbiji ako je ispunjen jedan od sledećih uslova:
1) ako pružalac medijske usluge ima sedište u Republici Srbiji i u njoj se donose uredničke odluke o medijskim uslugama;
2) ako pružalac medijske usluge ima sedište u Republici Srbiji i uredničke odluke o medijskim uslugama se donose u drugoj državi članici Evropske unije, ili obrnuto, a u Republici Srbiji radi značajan deo njegove radne snage (lica angažovana ugovorom o radu ili na drugi način) koji obavlja aktivnosti u vezi sa programskim sadržajem čijim objavljivanjem se pruža medijska usluga;
3) ako u slučaju iz tačke 2) ovog stava značajan deo njegove radne snage koji obavlja aktivnosti u vezi sa programskim sadržajem čijim objavljivanjem se pruža medijska usluga radi i u Republici Srbiji i u toj drugoj državi članici Evropske unije, a pružalac medijske usluge ima sedište u Republici Srbiji;
4) ako u slučaju iz tačke 2) ovog stava značajan deo njegove radne snage koji obavlja aktivnosti u vezi sa programskim sadržajem čijim objavljivanjem se pruža medijska usluga ne radi u Republici Srbiji niti u toj drugoj državi članici Evropske unije, a pružalac medijske usluge je, u skladu sa zakonom, prvobitno u Republici Srbiji započeo delatnost pružanja medijske usluge u odnosu na koju se utvrđuje nadležnost i održava stabilnu i efektivnu vezu sa srpskom privredom;
5) ako pružalac medijske usluge ima sedište u Republici Srbiji, a uredničke odluke o medijskim uslugama se donose u državi koja nije članica Evropske unije, ili obrnuto, pod uslovom da je značajni broj lica, angažovanih po osnovu ugovora o radu ili na drugi način uključen u obavljanje aktivnosti u vezi sa medijskim uslugama, radi u Republici Srbiji.
Ako se prema st. 2. i 3. ovog člana ne može utvrditi da li je pružalac medijske usluge u nadležnosti Republike Srbije ili druge države članice Evropske unije, pružalac medijske usluge je u nadležnosti Republike Srbije ako je u njoj osnovan u smislu značenja čl. 56. do 58. Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju između Evropskih zajednica i njihovih država članica, sa jedne strane, i Republike Srbije, sa druge strane.
Pružalac medijske usluge dužan je da o svakoj promeni koja može uticati na određivanje nadležnosti u skladu sa st. 2-4. ovog člana obavesti Regulatora pisanim putem najkasnije 15 dana pre aktivnosti ili drugog događaja koji može biti od značaja za određivanje nadležnosti.
Ako se u postupku određivanja nadležnosti ne može utvrditi da li nadležnost nad pojedinom audio-vizuelnom medijskom uslugom ima Republika Srbija ili druga država članica Evropske unije, Regulator o tome bez odlaganja obaveštava Evropsku komisiju.
Ako se primenjujući čl. 59. i 60. ovog zakona Republika Srbija ne složi sa drugom državom članicom EU o tome ko ima nadležnost, o tome Regulator bez odlaganja obaveštava Evropsku komisiju.
Regulator uspostavlja, vodi i redovno ažurira listu pružalaca audio-vizuelnih medijskih usluga koje su u nadležnosti Republike Srbije i dostavlja listu i svaku njenu izmenu Evropskoj komisiji. Lista sadrži: naziv audio-vizuelne medijske usluge; poslovno ime odnosno naziv, sedište, matični broj i PIB pravnog ili fizičkog lica koje pruža uslugu; vrstu audio-vizuelne medijske usluge u skladu sa članom 56. ovog zakona; merilo iz st. 2-4. ovog člana na kome se zasniva nadležnost Republike Srbije.
Ako postoji potreba da se odredi da li nadležnost nad medijskom uslugom ima Republika Srbija ili država koja je članica Evropske konvencije o prekograničnoj televiziji, ali ne i Evropske unije, primenjuju se odredbe navedene konvencije o određivanju nadležnosti.
Sloboda prijema i reemitovanja
Republika Srbija garantuje slobodu prijema i reemitovanja medijskih usluga iz država članica Evropske unije i drugih država koje su članice Evropske konvencije o prekograničnoj televiziji ili drugog potvrđenog međunarodnog ugovora.
Regulator privremeno ograničava slobodu prijema i reemitovanja audio-vizuelne medijske usluge iz države članice Evropske unije kojom se očigledno, ozbiljno i teško krše odredbe člana 65. st. 1. i 2. ovog zakona, kojom se podstiče na nasilje ili mržnju prema grupi lica ili pojedincu zasnovanu na ličnom svojstvu iz člana 71. ovog zakona ili kojom se ugrožava ili postoji ozbiljna opasnost da se ugrozi javno zdravlje, ako:
1) je takvo kršenje u prethodnih 12 meseci već učinjeno najmanje dva puta;
2) je Regulator pisanim putem obavestio pružaoca medijske usluge, državu koja ima nadležnost nad tim pružaocem medijske usluge i Evropsku komisiju o navodnim kršenjima i proporcionalnim merama koje namerava preduzeti ako se takvo kršenje ponovi;
3) je pružaocu medijske usluge omogućeno da se u razumnom roku izjasni i podnese dokaze u vezi sa činjenicama i okolnostima koje je Regulator povodom navodnog kršenja utvrdio;
4) u konsultacijama sa državom članicom koja ima nadležnost nad tim pružaocem medijske usluge i Evropskom komisijom nije postignuto sporazumno rešenje u roku od jednog meseca od kada je Evropska komisija primila obaveštenje iz tačke 2) ovog stava.
Regulator privremeno ograničava slobodu prijema i reemitovanja audio-vizuelne medijske usluge iz države članice Evropske unije kojom se očigledno, ozbiljno i teško krši odredba člana 72. stav 1. ovog zakona ili kojom se ugrožava ili postoji ozbiljna opasnost da se ugrozi javna bezbednost, uključujući bezbednost i odbranu zemlje, ako je:
1) takvo kršenje u prethodnih 12 meseci već učinjeno najmanje jednom;
2) Regulator pisanim putem obavestio pružaoca medijske usluge, državu koja ima nadležnost nad tim pružaocem medijske usluge i Evropsku komisiju o navodnim kršenjima i proporcionalnim merama koje namerava preduzeti ako se takvo kršenje ponovi;
3) pružaocu medijske usluge omogućeno da se u razumnom roku izjasni o činjenicama i okolnostima koje je Regulator utvrdio u vezi sa kršenjem i podnese dokaze.
Izuzetno u hitnim slučajevima, Regulator može odstupiti od uslova postavljenih u stavu 3. tač. 1) i 2) ovog člana u roku jednog meseca od navodnog kršenja, ako bez odlaganja pisanim putem obavesti Evropsku komisiju i državu koja ima nadležnost nad tim pružaocem medijske usluge o preduzetim merama i razlozima zbog kojih smatra da postoji potreba za hitnim postupanjem.
Regulator bez odlaganja obustavlja meru kojom se privremeno ograničava sloboda prijema i reemitovanja audio-vizuelne medijske usluge, ako Evropska komisija utvrdi da ta mera nije u skladu sa pravom Evropske unije.
Regulator može privremeno ograničiti slobodu prijema i reemitovanja audio-vizuelne medijske usluge nad kojom nadležnost ima država koja je članica Evropske konvencije o prekograničnoj televiziji, ali ne i Evropske unije, primenom odredbi navedene konvencije.
Operator je dužan da postupa u skladu sa odlukom Regulatora i obustavi distribuciju audiovizuelne usluge kojoj je ograničena sloboda prijema i reemitovanja.
Primena odredaba ovog člana ne isključuje ovlašćenje Regulatora da podnese zahtev za pokretanje prekršajnog postupka, krivičnu prijavu ili inicira drugi postupak pred nadležnim državnim organom protiv pružaoca medijske usluge, njegovog zastupnika, ovlašćenog lica, zaposlenog ili radno angažovanog lica u pružaocu medijske usluge, ako oceni da postupanje pružaoca medijske usluge ima obeležja dela kažnjivog prema zakonu.
Ako Republika Srbija u interesu javnosti donese iscrpnija ili stroža pravila o pitanjima u pogledu kojih je izvršeno usklađivanje sa Direktivom EU o audio-vizuelnim medijskim uslugama, a Regulator oceni da pružalac medijske usluge u nadležnosti druge države članice EU pruža audio-vizuelnu medijsku uslugu koja je u potpunosti ili pretežno usmerena prema javnosti u Republici Srbiji, može zatražiti od države članice EU koja ima nadležnost da preduzme odgovarajuće mere kako bi se obezbedilo poštovanje pravila Republike Srbije.
Regulator je u obavezi da, bez odlaganja, obavesti Evropsku komisiju ako Republika Srbija donese iscrpnija ili stroža pravila o pitanjima u pogledu kojih je izvršeno usklađivanje sa Direktivom EU o audio-vizuelnim medijskim uslugama.
Regulator može preduzeti objektivno potrebne, srazmerne i nediskriminatorne mere protiv pružaoca medijske usluge iz stava 1. ovog člana:
1) ako oceni da rezultati ostvareni aktivnostima države članice EU koja ima nadležnost nisu zadovoljavajući i
2) ako osnovano utvrdi da je navedeni pružalac medijske usluge osnovan, odnosno poslovno nastanjen u drugoj državi članici EU koja ima nadležnost kako bi izbegao primenu strožih pravila iz stava 1. ovog člana, a koja bi se primenjivala na njega da je u nadležnosti Republike Srbije. Pribavljeni dokazi moraju omogućiti osnovano utvrđivanje postojanja izbegavanja strožih pravila, ali nije neophodno i dokazati nameru pružaoca medijske usluge da izbegne primenu strožih pravila.
Regulator može preduzeti mere u skladu sa stavom 2. ovog člana samo ako je:
1) obavestio Evropsku komisiju i državu članicu EU koja je nadležna da namerava preduzeti mere i utvrđenim činjenicama i okolnostima na kojima temelji svoju ocenu;
2) pružaocu medijske usluge omogućeno da se u razumnom roku izjasni o činjenicama i okolnostima koje je Regulator utvrdio i merama koje namerava preduzeti;
3) Evropska komisija donela odluku da su mere u skladu s pravom Evropske unije, a posebno da su osnovano utvrđene činjenice i okolnosti na osnovu kojih Regulator namerava da preduzme mere u skladu sa st. 1. i 2. ovog člana.
IV OBAVEZE PRUŽALACA MEDIJSKIH USLUGA
Opšte obaveze pružalaca medijske usluge u odnosu na programske sadržaje
Pružalac medijske usluge, u odnosu na svoj programski sadržaj, u skladu sa svojom programskom koncepcijom, dužan je da:
1) obezbedi slobodno, istinito, objektivno, potpuno i blagovremeno informisanje;
2) prenese saopštenja organa javne vlasti hitne prirode koja se odnose na ugroženost života, zdravlja, bezbednosti ili imovine;
3) doprinese podizanju opšteg kulturnog i obrazovnog nivoa građana;
4) obezbedi raznovrsnost sadržaja u pogledu mogućnosti slobodnog izražavanja, političkog i kritičkog mišljenja, kao i u okviru vrste i karaktera programa;
5) strane programske sadržaje namenjene deci predškolskog uzrasta sinhronizuje na srpski jezik ili jezike nacionalnih manjina;
6) nagradna takmičenja sprovodi pravično, uz objavljivanje jasnih pravila o tim sadržajima i javno obećanoj nagradi;
7) obezbedi kvalitetan program u pogledu sadržaja sa tehničkog stanovišta, primenjujući međunarodne i nacionalne standarde.
Svi pružaoci medijskih usluga su obavezni da programske sadržaje čuvaju u skladu sa propisima kojima se uređuje oblast javnog informisanja, odnosno u skladu sa propisima kojima se uređuje zaštita kulturnih dobara.
Obaveze pružalaca medijske usluge u odnosu na izbornu kampanju
Pružalac medijske usluge dužan je da:
1) poštuje zabranu političkog oglašavanja van izborne kampanje;
2) pre početka izborne kampanje objavi tarife za političko oglašavanje, ukoliko se opredeli da tokom kampanje objavljuje tu vrstu oglašavanja;
3) u toku izborne kampanje da registrovanim političkim strankama, koalicijama i kandidatima obezbedi zastupljenost bez diskriminacije u predizbornom programu.
Pružalac medijske usluge je dužan da jasno obeleži predizborni program.
Zabranjeno je prikriveno objavljivati predizborni program u vidu informativnog, zabavnog ili druge vrste programa.
Pružalac medijske usluge dužan je da prilikom objavljivanja rezultata ispitivanja javnog mnjenja predoči javnosti sledeće informacije:
1) naziv političke stranke, druge organizacije ili ime osobe koja je naručila i platila sprovođenje istraživanja javnog mnjenja;
2) naziv organizacije koja je sprovela anketu i izbor metodologije rada;
3) broj ispitanika i mogućnost greške u datoj anketi;
4) datum i/ili period kada je istraživanje sprovedeno.
O svim ostalim pitanjima koja se tiču načina na koji će istraživanje biti predstavljeno pružaoci medijskih usluga odlučuju samostalno.
Kriterijumi po kojima se određuje cena političkog oglašavanja i uslovi plaćanja moraju da važe za sve kandidate na izborima i sve podnosioce proglašenih izbornih lista, odnosno predlagače proglašenih kandidata i moraju da budu objavljeni.
Trideset dana pre dana određenog za glasanje mediji ne mogu izveštavati o zvaničnim javnim skupovima na kojima se otvaraju infrastrukturni i drugi objekti (putevi, mostovi, škole, bolnice, fabrike i sl.), odnosno obeležava početak izgradnje takvih objekata ako na tim skupovima učestvuju javni funkcioneri koji su kandidati za predsednika Republike, narodne poslanike, poslanike u skupštini autonomne pokrajine i odbornike u skupštini jedinice lokalne samouprave.
Komercijalni pružalac medijske usluge sa dozvolom za pružanje medijske usluge radija putem terestričkog analognog prenosa, mora obezbediti kvalitetan prijem radijskog analognog signala za najmanje 60% stanovništva u zoni pokrivanja.
Pružalac medijske usluge ne sme da koristi tehniku koja deluje na podsvest.
Medijske usluge pružaju se na način kojim se obezbeđuje ujednačen nivo tona svih programskih sadržaja, a naročito audio-vizuelne komercijalne komunikacije u odnosu na drugi programski sadržaj.
Opšte odredbe o zaštiti maloletnika
Pružalac medijske usluge je dužan da preduzme sve neophodne mere kako njegov programski sadržaj ne bi naškodio fizičkom, mentalnom ili moralnom razvoju maloletnika (u daljem tekstu: razvoj maloletnika).
Pružalac medijske usluge rukovodi se najboljim interesom maloletnika prilikom određivanja vremena ili drugog načina objavljivanja programskih sadržaja koji mogu naškoditi razvoju maloletnika, prilikom učešća maloletnika u programskom sadržaju, kao i prilikom objavljivanja informacije koja se neposredno ili posredno odnosi na maloletnika i njegov privatan i porodičan život.
Programski sadržaji koji mogu naškoditi razvoju maloletnika
Zabranjeno je prikazivanje pornografije, scena brutalnog nasilja i drugih programskih sadržaja koji mogu teško da naškode razvoju maloletnika.
Izuzetno od stava 1. ovog člana, pornografija može biti dostupna javnosti samo ako se objavljuje putem medijske usluge sa uslovnim pristupom, kojoj se pristupa putem ličnog identifikacionog broja (šifre za elektronsku autorizaciju korisnika) ili korišćenjem drugih tehničkih mera kojima se obezbeđuje da maloletnik u redovnim okolnostima neće čuti ili videti takav sadržaj.
Ako objavljuje programski sadržaj koji može da naškodi razvoju maloletnika, pružalac medijske usluge dužan je vremenom njegovog objavljivanja, tehničkim merama namenjenim proveri uzrasta ili drugim tehničkim merama obezbediti da maloletnici u redovnim okolnostima neće čuti ili videti takav sadržaj.
U linearnim medijskim uslugama programski sadržaj nepodesan za:
1) maloletnike mlađe od 12 godina može se emitovati samo u periodu od 21,00 do 6,00 časova;
2) maloletnike mlađe od 15 godina može se emitovati samo u periodu od 22,00 do 6,00 časova;
3) sve maloletnike mlađe od 18 godina može se emitovati samo u periodu od 23,00 do 6,00 časova.
U nelinearnim medijskim uslugama programski sadržaj nepodesan za sve maloletnike mlađe od 18 godina može se činiti dostupnim samo u okviru zasebne sekcije unutar kataloga ili u zasebnom katalogu uz primenu odgovarajućih tehničkih mera kojima se obezbeđuje da maloletnici u redovnim okolnostima neće čuti ili videti takav sadržaj.
Pružalac medijske usluge je dužan da jasno označi programski sadržaj koji može naškoditi razvoju maloletnika korišćenjem odgovarajućih tekstualnih ili glasovnih obaveštenja i grafičkih oznaka i simbola. Označavanje se obavlja u cilju obaveštavanja korisnika medijske usluge o tome za koji uzrast sadržaj nije podesan i opisivanja njegove moguće štetne prirode.
Odredbe st. 1-6. ovog člana shodno se primenjuju na reprizu programa, kao i na oglašavanje programskih sadržaja koji mogu naškoditi razvoju maloletnika, kao i na njihovo označavanje unutar elektronskih programskih vodiča.
Pružalac medijske usluge dužan je da podatke o ličnosti maloletnika, pribavljene korišćenjem tehničkih mera predviđenih ovim članom, obrađuje saglasno propisima koji uređuju zaštitu podataka o ličnosti. Naročito ih ne sme obrađivati u komercijalne svrhe, kao što su direktno oglašavanje, izrada profila i ciljano bihevioralno oglašavanje.
Regulator podstiče uspostavljanje, očuvanje i razvoj mehanizma koregulacije u cilju doslednog, ujednačenog i zakonitog korišćenja sistema kategorizacije programskih sadržaja koji mogu naškoditi maloletnicima i sistema njihovog označavanja i opisa njihove moguće štetne prirode.
Učestvovanje maloletnika u programskom sadržaju
Za učešće maloletnika programskom sadržaju potrebne su njegova saglasnost i saglasnost njegovog roditelja, staratelja ili usvojioca (u daljem tekstu: zakonski zastupnik).
Pružalac medijske usluge je dužan da blagovremeno, jasno, istinito i potpuno predoči maloletniku i zakonskom zastupniku sve činjenice koje su od značaja za davanje saglasnosti za učešće u programu.
Saglasnost maloletnika i zakonskog zastupnika ne isključuje odgovornost pružaoca medijske usluge za objavljeni programski sadržaj.
Prilikom maloletnikovog učestvovanju u programskom sadržaju mora se poštovati njegovo dostojanstvo ličnosti, a priroda tog programskog sadržaja i način njegovog učešća moraju biti prilagođeni njegovom uzrastu, zrelosti, povodu učešća i odnosu koji maloletnik ima prema tom povodu učešća.
Zabranjeno je koristiti učešće maloletnika u programskom sadržaju u političke svrhe ili ga zloupotrebiti.
Objavljivanje programskog sadržaja koji se odnosi na maloletnika
Pružalac medijske usluge je dužan da zaštiti identitet maloletnika prilikom objavljivanja informacije, ako postoje indicije ili je maloletnik učinilac, svedok ili žrtva nasilja, krivičnog dela ili drugog kažnjivog ponašanja ili ako je pokušao ili izvršio samoubistvo.
Pružalac medijske usluge ne sme objaviti informacije koje se odnose na privatan ili porodičan život maloletnika ako bi to dovelo do povrede njegovih interesa i dostojanstva.
Zabranjeno je objaviti programski sadržaj usmeren na utvrđivanje identiteta maloletnikovih roditelja (npr. osporavanje, odnosno utvrđivanje očinstva ili materinstva), bez obzira na to da li je on pod roditeljskim staranjem.
Zabranjeno je objaviti programski sadržaj u kome se raspravlja o poveravanju pojedinog maloletnika na staranje jednom ili drugom roditelju ili o opravdanosti davanja u hraniteljsku porodicu ili na usvojenje.
Bliža pravila za izvršavanje obaveza u pogledu zaštite maloletnika i ljudskog dostojanstva u vezi sa objavljivanjem rijaliti programa i drugog nepodesnog sadržaja biće uređeno podzakonskim aktom Regulatora.
Na obavezu identifikacije pružaoca medijske usluge primenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje oblast javnog informisanja i medija.
Obaveza poštovanja ljudskih prava
Medijska usluga se pruža na način kojim se poštuju ljudska prava a naročito dostojanstvo ličnosti.
Regulator se stara da se u svim programskim sadržajima poštuje dostojanstvo ličnosti i ljudska prava, a naročito se stara da se ne prikazuje ponižavajuće postupanje i scene nasilja i mučenja, osim ako za to postoji programsko i umetničko opravdanje.
Regulator se stara da programski sadržaj pružaoca medijske usluge ne sadrži informacije kojima se podstiče, na otvoren ili prikriven način, diskriminacija, mržnja ili nasilje zbog rase, boje kože, predaka, državljanstva, nacionalne pripadnosti, jezika, verskih ili političkih ubeđenja, pola, rodnog identiteta, seksualne orijentacije, imovnog stanja, rođenja, genetskih osobenosti, zdravstvenog stanja, invaliditeta, bračnog i porodičnog statusa, osuđivanosti, starosne dobi, izgleda, članstva u političkim, sindikalnim i drugim organizacijama i drugih stvarnih, odnosno pretpostavljenih ličnih svojstava.
Zabrana objavljivanja pojedinih programskih sadržaja
Regulator se stara da programski sadržaj pružaoca medijske usluge ne sadrži informacije kojima se podstiče, na otvoren ili prikriven način, na terorizam.
Regulator se stara da pružaoci medijskih usluga ne objavljuju programski sadržaj koji na senzacionalistički, pojednostavljeni i neetički način izveštava o nasilju (masovnom nasilju, nasilju u porodici, samoubistvu).
Regulator se stara da pružaoci medijske usluge ne objavljuju pornografske sadržaje nastale iskorišćavanjem maloletnog lica, niti programske sadržaje koji propagiraju ili reklamiraju prostituciju.
Regulator se stara da pružaoci medijske usluge ne objavljuju programske sadržaje koji podržavaju narkomaniju, nasilje, kriminalno ili drugo nedozvoljeno ponašanje, kao i sadržaje koji zloupotrebljavaju lakovernost gledalaca ili slušalaca.
Regulator se stara da pružaoci medijske usluge ne objavljuju programski sadržaj radi čije proizvodnje je životinja ubijena, zlostavljana ili podsticana na agresivnost i protivprirodno ponašanje.
Mere koje preduzima Regulator u cilju ispunjenja obaveza iz ovog člana moraju da budu srazmerne i da se njima poštuju ljudska i manjinska prava propisana Ustavom Republike Srbije i međunarodnim standardima ljudskih i manjinskih prava, kao i praksa međunarodnih institucija koje nadziru njihovo sprovođenje.
Zaštita prava osoba sa invaliditetom
Pružalac medijske usluge je dužan da, u skladu sa svojim finansijskim i tehničkim mogućnostima, svoj program i sadržaj učini dostupnim osobama oštećenog sluha, odnosno vida i da konstantno radi na uključivanju srpskog znakovnog jezika, otvorenog i zatvorenog titla i zvučnog opisa.
Pružalac medijske usluge posebno mora da osigura, licima iz stava 1. ovog člana, pružanje hitnih informacija od značaja za život i zdravlje.
Regulator podstiče pružaoca medijske usluge da svoj program i sadržaj učini dostupnim osobama iz stava 1. ovog člana.
Pružaoci medijskih usluga dužni su da jednom godišnje, a najkasnije do 1. septembra, izveste Regulatora o preduzetim merama iz stava 1. ovog člana.
Regulator je kontaktna tačka za pružanje informacija i za primanje pritužbi u pogledu svih pitanja pristupačnosti iz ovog člana.
Zaštita autorskog i srodnih prava
Regulator se stara o tome da se svi pružaoci medijskih usluga pridržavaju propisa o autorskom i srodnim pravima.
Odgovornost za programski sadržaj
Pružalac medijske usluge odgovara za programski sadržaj, bez obzira na to da li ga je proizveo pružalac ili drugo lice (npr. nezavisna produkcija, zakupljeni termin, programska razmena, najave programa, SMS i druge poruke publike i sl.).
Odredbe čl. 61-75. ovog zakona shodno se primenjuju na usluge teleteksta i interaktivnih usluga u vezi sa programskim sadržajima.
Pružalac medijske usluge televizije dužan je da obezbedi da evropska audio-vizuelna dela učestvuju sa više od 50% u ukupnom godišnje objavljenom programu, od čega polovinu moraju da čine srpska audio-vizuelna dela u koji udeo se uračunavaju objavljene premijere i prve reprize srpskih audio-vizuelnih dela, ako ispunjavaju uslove iz ovog člana.
Prilikom utvrđivanja ukupnog udela evropskih audio-vizuelnih dela u programu određenog pružaoca medijske usluge televizije u godišnji objavljeni program se ne uračunavaju emisije vesti, prenosi sportskih događaja, emisije posvećene nagradnim igrama, oglašavanje, televizijska prodaja i usluge teleteksta.
Pružalac audio-vizuelne medijske usluge na zahtev dužan je da obezbedi najmanje 30% udela evropskih audio-vizuelnih dela u svom katalogu u svakoj kalendarskoj godini, od čega polovinu moraju da čine srpska audio-vizuelna dela. Udeo od 30% se obračunava na osnovu broja dela u katalogu, pri čemu jedna sezona televizijske serije predstavlja jedno delo.
Pružalac medijske usluge na zahtev dužan je da na odgovarajući način obezbedi posebnu istaknutost dela iz stava 3. ovog člana u svom katalogu predstavljanjem tih dela na atraktivan i pristupačan način, a naročito putem:
1) posebnog odeljka posvećenog evropskim audio-vizuelnim delima na početnoj stranici usluge;
2) postojanja mogućnosti pretraživanja evropskih audio-vizuelnih dela u alatu za pretrage koji je dostupan u okviru usluge;
3) promovisanja evropskih audio-vizuelnih dela u okviru kampanja za uslugu;
4) preporuka sadržaja koje pružalac medijske usluge na zahtev predlaže svojim korisnicima.
Odredbe ovog člana ne primenjuju se na pružaoce medijskih usluga na zahtev koji su svrstani u mikro pravna lica ili ako je nemoguće ili nerazumno primeniti obavezu imajući u vidu prirodu medijske usluge na zahtev.
Obaveza udela srpskih muzičkih dela
Pružaoci medijskih usluga dužni su da obezbede da srpska muzička dela učestvuju sa najmanje 25% u njihovom dnevnom objavljenom muzičkom programu.
Evropska audio-vizuelna dela nezavisnih producenata
Pružalac medijske usluge televizije je dužan da obezbedi da evropska audio-vizuelna dela nezavisnih producenata učestvuju sa najmanje 10% u ukupnom godišnje objavljenom programu.
Evropska audio-vizuelna dela starija od pet godina mogu činiti najviše polovinu udela iz stava 1. ovog člana.
Prilikom utvrđivanja ukupnog udela evropskih audio-vizuelnih dela nezavisnih producenata u programu određenog pružaoca medijske usluge televizije u godišnji objavljeni program ne uračunavaju se emisije vesti, prenosi sportskih događaja, emisije posvećene nagradnim igrama, oglašavanje, televizijska prodaja i usluge teleteksta.
Pružanje medijske usluge na sopstvenom jeziku
Pružalac medijske usluge je obavezan da programske sadržaje objavljuje na srpskom jeziku, ili da obezbedi da se programski sadržaji koji su proizvedeni na stranim jezicima objavljuju prevedeni na srpski jezik.
Obaveza iz stava 1. ovog člana ne odnosi se na pružaoce medijske usluge koji objavljuju programske sadržaje namenjene nacionalnim manjinama, kao i na one programske sadržaje pružalaca medijske usluge javnog servisa, kojima se zadovoljavaju potrebe nacionalnih manjina za informisanjem na sopstvenom jeziku.
Obaveza iz stava 1. ovog člana ne odnosi se na strane muzičke sadržaje, osim televizijskog emitovanja muzičko-scenskih dela.
Regulator može, izuzetno, da odobri pružaocu medijske usluge da određene programske sadržaje emituje i na drugim jezicima ako za to postoje opravdani programski razlozi.
Pružalac medijske usluge dužan je da obezbedi da sopstvena produkcija učestvuje sa najmanje 25% u njegovom godišnje emitovanom programu.
Pod sopstvenom produkcijom iz stava 1. ovog člana smatra se i koprodukcija, osim ako je uračunata u kvotu nezavisnih produkcija.
Pružalac medijske usluge čiji su programski sadržaji namenjeni nacionalnim manjinama, obavezan je da od ukupnog godišnjeg vremena emitovanih programskih sadržaja na jeziku nacionalne manjine, emituje najmanje 25% programskih sadržaja u sopstvenoj produkciji.
U udeo sopstvene produkcije iz st. 1. i 3. ovog člana uračunava se premijerno i prvo ponovljeno (reprizno) objavljivanje programskih sadržaja u sopstvenoj produkciji.
Pod sopstvenom produkcijom podrazumevaju se programski sadržaji koji se sastoje iz izvornog audio ili video materijala i/ili čiji je autorski deo veći od 50% u televizijskom, odnosno 20% u radijskom programu.
U ukupno godišnje vreme emitovanih programskih sadržaja, za potrebe obračuna programskih kvota određenih ovim zakonom, ne uračunavaju se televizijske-igre, reklame, televizijska-kupovina, kao i vesti, odnosno sportski prenosi, izuzev ako se radi o sopstvenoj produkciji vesti, odnosno sportskih prenosa.
Pristup najvažnijim događajima
Pružalac medijske usluge televizije u nadležnosti Republike Srbije, ne može ekskluzivno emitovati događaje koji su na listi najvažnijih događaja od posebnog značaja za sve građane, na način da se značajan deo javnosti u Republici Srbiji, državi članici Evropske unije ili državi potpisnici međunarodnog ugovora koji obavezuje Republiku Srbiju, liši mogućnosti praćenja tih događaja.
Regulator blagovremeno sastavlja, na jasan i transparentan način listu najvažnijih događaja domaćih i stranih, iz stava 1. ovog člana, koji su od posebnog značaja za sve građane (kulturni, politički, sportski, zabavni i sl.) i na koje isključivo pravo prenosa može ostvariti samo pružalac medijske usluge televizije kojoj je pristup slobodan i čija zona pokrivanja obuhvata celokupno područje Republike Srbije i o tome obaveštava Evropsku komisiju.
Ukoliko nijedan pružalac medijske usluge televizije iz stava 2. ovog člana nije zainteresovan za prenos događaja od posebnog značaja, isti je dužan da u roku od najkasnije 15 dana pre dana emitovanja događaja iz stava 1. ovog člana, o tome izvesti Regulatora, a Regulator će odmah po prijemu obaveštenja isto objaviti.
U slučaju iz prethodnog stava ovog člana, pravo prenosa može ostvariti bilo koji drugi pružalac medijske usluge televizije na način kako je to predviđeno u stavu 1. ovog člana uz saglasnost Regulatora.
Ugovor o prenosu događaja od posebnog značaja koji je zaključen protivno uslovima iz st. 2, 3. i 4. ovog člana ne proizvodi pravno dejstvo.
Regulator određuje koji događaji sa liste, iz stava 1. ovog člana, treba da budu dostupni u celini ili delimično putem prenosa uživo, a koji u celini ili delimično putem odloženog prenosa, ukoliko je to neophodno iz objektivnih razloga ili javnog interesa.
Pružalac medijske usluge televizije, koji ima isključivo pravo prenosa događaja od velikog interesa za javnost, dužan je da svim drugim zainteresovanim pružaocima medijske usluge televizije, bez diskriminacije i pod jednakim uslovima, dozvoli i omogući da slobodno izaberu inserte sa tog događaja, preuzmu ih i objave u trajanju do 90 sekundi, uz navođenje izvora slike i tona i uz nadoknadu koja ne može preći visinu stvarnih troškova.
Ako su, pružalac medijske usluge televizije koji ima isključivo pravo prenosa događaja od velikog interesa za javnost, kao i pružalac medijske usluge televizije koji zahteva pristup, osnovani na teritoriji Republike Srbije, pristup se zahteva od pružaoca medijske usluge televizije neposredno.
Izabrani insert se koristi isključivo za emisije opštih vesti, a mogu se koristiti i kod audio-vizuelnih medijskih usluga na zahtev isključivo ako taj program nudi isti pružalac medijske usluge televizije sa odloženim emitovanjem.
Regulator bliže propisuje način formiranja liste najvažnijih događaja od posebnog značaja za sve građane iz stava 1. ovog člana i ostvarivanje prava na pristup događajima od velikog interesa iz stava 7. ovog člana.
Ukoliko je nosilac ekskluzivnih prava na događaje iz stava 1. ovog člana pružalac medijske usluge koji nije u nadležnosti Republike Srbije, i isti bez opravdanog razloga odbije da zaključi ugovor o prenosu tih događaja sa pružaocem usluga iz stava 2. ovog člana, Regulator o tome bez odlaganja obaveštava nadležno strano regulatorno telo, kao i organizaciju koja je nosilac prenetih prava na prenos događaja sa liste iz stava 2. ovog člana.
Regulator donosi opšta podzakonska akta kojima se utvrđuju bliža pravila za izvršavanje obaveza utvrđenih čl. 61-82. ovog zakona.
Audio-vizuelne medijske usluge civilnog sektora
Medijske usluge civilnog sektora pružaju se radi zadovoljavanja specifičnih interesa pojedinih društvenih grupa (nacionalne manjine, omladina, stari, osobe sa invaliditetom itd.) i organizacija građana, a ne radi sticanja dobiti.
Pružalac medijske usluge iz stava 1. ovog člana može biti udruženje, zadužbina, fondacija, visokoškolska ustanova, crkva i verska zajednica.
Sadržaj programa koji proizvodi pružalac medijske usluge iz stava 1. ovog člana mora biti u vezi sa oblašću delovanja pružalaca medijske usluge iz stava 2. ovog člana.
Medijska usluga iz stava 1. ovog člana može se pružati u okviru lokalne odnosno regionalne zone pokrivanja, u skladu sa odredbama ovog zakona.
Na medijske usluge iz stava 1. ovog člana shodno se primenjuju odredbe zakona koji uređuje obaveze pružaoca medijske usluge javnog servisa u ostvarivanju opšteg interesa.
Dozvola za pružanje medijske usluge iz stava 1. ovog člana izdaje se bez obaveze plaćanja naknade.
Sredstva za pružanje medijske usluge iz stava 1. ovog člana mogu se obezbediti iz javnih sredstava namenjenih projektnom sufinansiranju, kao i iz donacija, priloga građana, sponzorstva i drugih izvora prihoda, u skladu sa posebnim zakonom.
V OVLAŠĆENJE ZA PRUŽANJE MEDIJSKE USLUGE
Ovlašćenje za pružanje medijske usluge ima pružalac medijske usluge koji medijsku uslugu pruža:
1) bez prethodno pribavljenog odobrenja, odnosno dozvole, u skladu sa ovim zakonom;
2) na osnovu odobrenja;
3) na osnovu dozvole.
Pružanje medijske usluge bez pribavljanja odobrenja, odnosno dozvole
Medijsku uslugu pruža bez prethodno pribavljenog odobrenja, odnosno dozvole:
1) javni medijski servis koji stiče pravo pružanja medijske usluge u skladu sa zakonom koji uređuje rad javnih medijskih servisa i neposredno na osnovu njega;
2) pružalac medijske usluge koji pruža medijske usluge u skladu sa slobodom prijema i slobodom reemitovanja utvrđenim članom 59. stav 1. ovog zakona.
Pružalac medijske usluge iz stava 1. tačka 2) ovog člana ne može biti lice koje po odredbama ovog zakona ne može biti imalac dozvole.
Medijska usluga iz stava 1. tačka 2) ovog člana dostupna je bez prethodno pribavljenog odobrenja, odnosno dozvole putem svih elektronskih komunikacionih mreža za distribuciju medijskih sadržaja, uključujući i mrežu za terestričko emitovanje, u uslovnom pristupu.
Pružanje medijske usluge na zahtev na osnovu odobrenja
Medijske usluge koje se pružaju na zahtev u Republici Srbiji, može da pruža svako fizičko i pravno lice u skladu sa odredbama ovog zakona i kome je Regulator izdao odobrenje za pružanje medijskih usluga, osim onih lica koja ne mogu da budu nosioci dozvola u skladu sa ovim zakonom.
Odobrenje za pružanje medijske usluge iz stava 1. ovog člana Regulator izdaje na zahtev pružaoca usluge.
Zahtev se podnosi na obrascu čiju formu propisuje Regulator.
Uz zahtev, pored dokaza o ispunjenosti uslova iz stava 1. ovog člana, podnosi se i dokaz o ispunjenosti tehničkih uslova za pružanje usluge kao i informacija o programskoj koncepciji i ponuđenim katalozima programskih sadržaja.
Regulator odbacuje zahtev iz stava 3. ovog člana ukoliko je isti nepotpun ili se utvrdi da su podaci uneti u njemu nepotpuni ili netačni, ako podnosilac zahteva i u naknadno određenom roku od sedam dana ne dopuni prijavu, odnosno ne dostavi tačne podatke ili potpunu dokumentaciju.
Regulator vodi evidenciju pružalaca medijskih usluga na zahtev koji sadrži informacije o nazivu medijske usluge, nazivu pružaoca medijske usluge, podatke o prebivalištu odnosno sedištu pružaoca medijske usluge, kontakt podatke kao i podatke o programskoj koncepciji medijske usluge.
Regulator donosi odluku o prestanku važenja odobrenja za pružanje medijske usluge na zahtev i briše pružaoca iz Registra medijskih usluga:
1) ako pružalac pismeno obavesti Regulatora o prestanku pružanja usluge;
2) ako pružalac prekine pružanje usluge u periodu dužem od tri meseca;
3) ako pružalac ne ispunjava tehničke uslove za pružanje usluge;
4) ako je pružaocu pravosnažnom odlukom suda izrečena zabrana obavljanja delatnosti;
5) u slučaju prestanka pravnog lica pružaoca usluge odnosno prestanka obavljanja delatnosti;
6) ako pružalac ni u naknadnom primerenom roku ne izmiri obavezu plaćanja naknade za pružanje medijske usluge.
Pružanje medijske usluge na osnovu dozvole
Regulator izdaje dozvolu na način utvrđen ovim zakonom.
Postupak izdavanja dozvole je javan.
Dozvola je ovlašćenje čijim dobijanjem njen imalac stiče pravo da svoju medijsku uslugu, putem elektronskih komunikacionih mreža pruža neodređenom broju korisnika.
Dozvola kojom se stiče pravo pružanja medijske usluge izdaje se na zahtev pružaoca medijske usluge.
Dozvola kojom se stiče pravo pružanja, putem terestričkog analognog, odnosno digitalnog prenosa, medijske usluge televizije u slobodnom pristupu, kao i medijske usluge radija u slobodnom pristupu, izdaje se na javnom konkursu.
Dozvola izdata na javnom konkursu ne može se prenositi, osim u slučaju statusnih promena imaoca dozvole, u smislu zakona kojim se uređuje položaj privrednih društava i pod uslovom da to ne dovodi do narušavanja medijskog pluralizma u smislu propisa kojim se uređuju mediji i javno informisanje.
Dozvola izdata na zahtev može se preneti drugom licu, samo ako to lice prihvati sve obaveze koje proizilaze iz dozvole.
U slučaju iz st. 1. i 2. ovog člana, prenos se može obaviti samo na osnovu akta sačinjenog u pismenoj formi, na koji je Regulator prethodno dao saglasnost.
Podatke o izdatim saglasnostima na akte iz stava 3. ovog člana Regulator objavljuje na svojoj internet prezentaciji.
Regulator bliže uređuje postupak izdavanja saglasnosti iz stava 3. ovog člana.
Dozvola se izdaje fizičkom ili pravnom licu pružaocu medijske usluge koji je u nadležnosti Republike Srbije, u skladu sa odredbama ovog zakona i u skladu sa odredbama zakona kojim se reguliše oblast javnog informisanja.
Imalac dozvole ne može da bude:
1) Republika Srbija, autonomna pokrajina, jedinica lokalne samouprave;
2) privredno društvo, ustanova ili drugo pravno lice koje je u celini ili delom u javnoj svojini ako:
- je korisnik državne pomoći, u smislu Zakona o potvrđivanju Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju između Evropskih zajednica i njihovih država članica, s jedne strane, i Republike Srbije, s druge strane, odnosno zakona koji reguliše kontrolu državne pomoći, ili
- obavlja delatnost od opšteg interesa u smislu zakona kojima se uređuje pravni položaj oblika organizovanja koji obavljaju delatnost od opšteg interesa;
3) politička stranka.
Državna pomoć iz tačke 2) alineja prva ovog člana će se ocenjivati na osnovu kriterijuma koji proističu iz primene pravila konkurencije koji se primenjuju u Evropskoj uniji, a naročito iz člana 107. Ugovora o funkcionisanju Evropske unije i instrumenata tumačenja koje su usvojile institucije Evropske unije.
Zabrana iz ovog člana ne primenjuje se na visokoškolske ustanove iz člana 84. stav 2. ovog zakona.
Izdavanje dozvole na zahtev pružaoca medijske usluge
Regulator propisuje minimalne tehničke, organizacione i programske uslove za izdavanje dozvole na zahtev pružaoca medijske usluge.
Zahtev za izdavanje dozvole sadrži:
1) naziv pravnog lica, odnosno preduzetnika i njegov PIB, adresu, odnosno sedište, kao i podatke o licu odgovornom za zastupanje i podatke o glavnom i odgovornom uredniku;
2) dokaz o registraciji podnosioca zahteva za pružanje medijskih usluga;
3) dokaze o ispunjenosti tehničkih i organizacionih uslova za proizvodnju programa;
4) informaciju o vrsti medijske usluge za koju se zahtev podnosi, u skladu sa članom 56. stav 2. ovog zakona;
5) dokumentaciju koja se odnosi na predloženu programsku koncepciju;
6) plan organizaciono-tehničke koncepcije i strukture kadrova;
7) informaciju o vrsti elektronskih komunikacionih mreža putem koje podnosilac zahteva namerava da pruža uslugu;
8) planirani datum početka pružanja usluga;
9) skraćeni identifikacioni znak i njegovo grafičko rešenje;
10) podatke o vlasničkoj strukturi podnosioca zahteva, uključujući podatke o pravnom (poslovno ime odnosno naziv, sedišta i vlasnička struktura) ili fizičkom licu (ime, prebivalište i državljanstvo) koje neposredno ili posredno, preko drugih subjekata, ima učešće (udeli, akcije i dr.) u vlasničkoj strukturi podnosioca zahteva, kao i podatke o visini tog učešća;
11) izjavu da izdavanjem dozvole neće nastati stanje kojim se narušava medijski pluralizam;
12) dokaz da se pred nadležnim sudom ne vodi postupak protiv podnosioca zahteva i protiv odgovornog lica podnosioca zahteva za krivično delo protiv privrede ili drugo krivično delo za koje je zaprećena kazna zatvora.
Postupanje Regulatora po podnetom zahtevu
Regulator rešenjem odlučuje o zahtevu za izdavanje dozvole.
Ako utvrdi da je podnosilac podneo potpun zahtev iz člana 93. ovog zakona, Regulator izdaje dozvolu za pružanje medijske usluge i upisuje je u Registar medijskih usluga u roku od 30 dana od dana podnošenja zahteva.
Regulator rešenjem odbija zahtev iz stava 1. ovog člana ako utvrdi da podnosilac zahteva ne ispunjava uslove iz člana 92. ovog zakona kao i ako iz podnete dokumentacije koja se odnosi na predloženu programsku koncepciju proizlazi da podnosilac zahteva ne bi ispunjavao obaveze utvrđene čl. 61-82. ovog zakona.
Podnosilac zahteva kome je izdata dozvola za pružanje medijske usluge dužan je da najkasnije u roku od 30 dana od dana dostavljanja dozvole podnese Regulatoru ugovor sa operatorom bar jedne elektronske komunikacione mreže kojom stiče pravo da se njen program posredstvom te mreže distribuira javnosti.
Imalac dozvole dužan je da svaku izmenu ugovora ili naknadno zaključen ugovor sa operatorom elektronskih komunikacionih mreža podnese Regulatoru u roku od 15 dana od dana zaključenja tog ugovora.
Rešenje iz člana 94. stav 3. ovog zakona je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.
Regulator vodi i redovno ažurira Registar medijskih usluga (u daljem tekstu: Registar).
Registar iz stava 1. ovog člana naročito sadrži:
1) naziv i vrstu medijske usluge;
2) naziv pružaoca medijske usluge i podatke o pružaocu (poslovno ime odnosno naziv, sedište, matični broj, PIB);
3) broj i datum rešenja o izdavanju dozvole, odnosno osnov pružanja usluge ako se ona pruža bez obaveze pribavljanja odobrenja, odnosno dozvole;
4) period na koji se izdaje odobrenje, odnosno dozvola;
5) podatke o odgovornom licu pružaoca medijske usluge;
6) podatke o izrečenim merama pružaocu medijske usluge;
7) upozorenje pružaocu medijske usluge o postojanju narušavanja medijskog pluralizma.
Regulator po službenoj dužnosti briše uslugu iz Registra iz stava 1. ovog člana po prestanku osnova njenog pružanja.
Registar iz stava 1. ovog člana se objavljuje u skladu sa zakonom.
Početak pružanja medijske usluge
Imalac dozvole je dužan da počne sa pružanjem medijske usluge u roku od 90 dana od dana dostavljanja dozvole.
Važenje i produženje važenja dozvole
Dozvola se izdaje na period od osam godina.
Važenje dozvole se može produžiti na zahtev imaoca dozvole koji se podnosi Regulatoru šest meseci pre isteka važeće dozvole.
Regulator odlučuje o zahtevu za produženje dozvole primenom pravila na osnovu kojih odlučuje u postupku izdavanja dozvole, imajući u vidu ispunjavanje obaveza podnosioca zahteva predviđenih čl. 61-82. ovog zakona, kao i poštovanje uslova sadržanih u izdatoj dozvoli, a posebno mere koje su mu izrečene u skladu sa ovim zakonom.
Dozvola za pružanje medijske usluge produžava se na period od osam godina.
Dozvola koja je izdata na osnovu javnog konkursa može se produžiti na zahtev samo jednom.
Prestanak važenja dozvole pre isteka vremena na koje je izdata
Dozvola prestaje da važi i pre isteka vremena na koje je izdata ako:
1) pružalac medijske usluge u pisanom obliku obavesti Regulatora da više ne namerava da pruža medijsku uslugu;
2) se utvrdi da je pružalac medijske usluge prilikom podnošenja zahteva za izdavanje dozvole u zahtevu ili u dokumentaciji podnetoj uz zahtev naveo netačne podatke;
3) pružalac medijske usluge nije započeo pružanje medijske usluge u roku predviđenom članom 98. ovog zakona;
4) pružalac medijske usluge ne pruža medijsku uslugu u trajanju dužem od 30 dana neprekidno ili 60 dana sa prekidima u toku kalendarske godine, osim ako je do prekida došlo zbog više sile;
5) imalac dozvole u periodu dužem od tri meseca ne zadovoljava propisane minimalne tehničke i organizacione uslove za pružanje medijske usluge ili ne obezbedi kvalitetnu pokrivenost signalom u zoni pokrivanja, u skladu sa ovim zakonom;
6) pružalac medijske usluge prekrši odredbe o zaštiti medijskog pluralizma predviđene ovim zakonom, kao i zakonom kojim se uređuje oblast javnog informisanja i medija;
7) Regulator, nakon sprovedenog postupka u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega, pružaocu medijske usluge izrekne meru oduzimanja dozvole zbog povrede obaveza ili zbog nepoštovanja uslova predviđenih dozvolom;
8) pružalac ni u naknadnom primerenom roku ne izmiri obavezu plaćanja naknade za pružanje medijske usluge;
9) se usled promene vlasničke strukture pružaoca medijske usluge, nakon izdavanja dozvole, ne može pouzdano utvrditi ko nad pružaocem medijske usluge ima kontrolu u smislu zakona kojim se uređuje oblast zaštite konkurencije;
10) imalac dozvole preduzima pravni posao u cilju prenosa dozvole, suprotno odredbi člana 89. st. 1-3. ovog zakona;
11) u drugim slučajevima propisanim ovim zakonom.
Izdata dozvola prestaje da važi prestankom fizičkog ili pravnog lica koje je imalac dozvole.
U slučaju nastupanja nekog od razloga iz člana 100. stav 1. ovog zakona, Regulator donosi rešenje o oduzimanju dozvole.
Rešenje o oduzimanju dozvole donosi se dvotrećinskom većinom glasova ukupnog broja članova Saveta.
Rešenje iz stava 2. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.
Postupak izvršenja rešenja o oduzimanju dozvole
Pružalac medijske usluge kome je oduzeta dozvola dužan je da obustavi pružanje medijske usluge u roku utvrđenom u konačnom rešenju o oduzimanju dozvole, a ako to ne učini Regulator će sprovesti postupak izvršenja rešenja o oduzimanju dozvole.
Operator elektronske komunikacione mreže u okviru koje se distribuira medijska usluga lica kome je oduzeta dozvola, dužan je da postupi u skladu sa odlukom Regulatora donetom u postupku izvršenja rešenja o oduzimanju dozvole i obustavi distribuciju medijske usluge tog lica.
Zaključak o izvršenju Regulator će doneti u skladu sa propisima kojima se reguliše opšti upravni postupak.
Dozvola kojom se stiče pravo pružanja medijske usluge televizije u slobodnom pristupu, kao i medijske usluge radija u slobodnom pristupu, putem terestričkog analognog, odnosno digitalnog prenosa, izdaje se na osnovu javnog konkursa koji raspisuje Regulator u skladu sa zakonom.
Dozvola se izdaje na osnovu rešenja koje donosi Savet, u skladu sa odredbom člana 107. stav 9. ovog zakona.
Pre raspisivanja javnog konkursa, Regulator pribavlja podatke:
1) o raspoloživosti radio-frekvencija za potrebe terestričkog analognog prenosa od regulatornog tela nadležnog za oblast elektronskih komunikacija;
2) o raspoloživosti mesta u multipleksu za potrebe terestričkog digitalnog prenosa od operatora multipleksa.
Regulator donosi bliža pravila kojima se utvrđuju minimalni uslovi koje moraju ispuniti podnosioci prijava na javni konkurs, odnosno imaoci dozvole za pružanje medijske usluge: tehnički (neophodna oprema i druga tehnička sredstva kojima se obezbeđuje kvalitetna proizvodnja, kao i prenos i emitovanje za analogno emitovanje programa u skladu sa predviđenim programskim konceptom, površina i struktura prostora namenjenog obavljanju delatnosti pružanja medijske usluge), organizacioni (broj, struktura i osnov angažovanja kadrova, finansijski pokazatelji u vezi sa mogućnošću rentabilnog poslovanja i opstanka na tržištu) i programski (vrste programa i kvantitativni odnos između pojedinih vrsta programa, udeo sopstvene produkcije, srpskih audio-vizuelnih dela, evropskih audio-vizuelnih dela i evropskih audio-vizuelnih dela nezavisne produkcije).
Regulator donosi akt kojim se utvrđuju nediskriminatorni, objektivni i merljivi kriterijumi za odlučivanje, koji odgovaraju aktivnostima za čije se obavljanje izdaje dozvola i propisuje obrazac prijave na konkurs.
Regulator, najkasnije 30 dana pre raspisivanja javnog konkursa, objavljuje akt iz st. 4. i 5. ovog člana, u "Službenom glasniku Republike Srbije" i na svojoj internet prezentaciji.
Pri donošenju akta iz stava 5. ovog člana Regulator naročito uzima u obzir ponudu koja bi zadovoljila potrebe građana za raznovrsnim medijskim sadržajima, finansijska sredstva neophodna za proizvodnju ili pribavljanje programskih sadržaja i ukupno poslovanje kao i minimalne tehničke, organizacione i programske uslove.
Uslovi i kriterijumi utvrđeni aktom iz st. 4. i 5. ovog člana, ne smeju se menjati u toku trajanja postupka po raspisanom javnom konkursu.
Ako je podnosiocu prijave ranije već izdata dozvola, pri donošenju akta iz stava 4. ovog člana, Regulator uzima u obzir ispunjenost uslova za koje mu je izdata dozvola (poštovanje programskog elaborata, tehničkih, kadrovskih i finansijskih uslova), kao i izrečene mere.
Oglas kojim se raspisuje javni konkurs za izdavanje dozvola objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srbije" i internet prezentaciji Regulatora, i sadrži:
1) naziv akta kojim su utvrđeni uslovi i kriterijumi za dobijanje dozvole;
2) zonu pokrivanja za koju se javni konkurs raspisuje, odnosno zonu raspodele (allotment);
3) informaciju o visini godišnje naknade za dobijeno pravo na pružanje medijske usluge;
4) informaciju o visini godišnje naknade za pristup multipleksu, odnosno informaciju o visini godišnje naknade za korišćenje radio-frekvencije ako se dozvola odnosi na pružanje medijske usluge putem analognog prenosa;
5) visinu depozita iz člana 105. ovog zakona;
6) rok za podnošenje prijave na javni konkurs zajedno sa propisanom dokumentacijom, koji ne može biti kraći od 60 dana od dana raspisivanja javnog konkursa;
7) rok za donošenje odluke po raspisanom javnom konkursu.
Oglas za javni konkurs sadrži i vrstu programa za koji se konkurs raspisuje, a na osnovu ciljeva iz člana 27. stav 1. ovog zakona, prethodne analize tržišta i potreba stanovništva za određenom vrstom sadržaja.
Podnosilac prijave na javni konkurs prilikom njenog podnošenja dužan je da uplati depozit u iznosu tromesečne naknade za dobijeno pravo na pružanje medijske usluge.
Prijava na javni konkurs podnosi se na obrascu čiji sadržinu propisuje i objavljuje Regulator.
Prijava iz stava 1. ovog člana najmanje sadrži:
1) naziv pravnog lica, odnosno preduzetnika koji se prijavljuje na konkurs i njegov PIB, adresu, odnosno sedište, kao i podatke o licu odgovornom za zastupanje i podatke o glavnom i odgovornom uredniku;
2) informaciju o vrsti medijske usluge, u skladu sa članom 56. ovog zakona;
3) željenu zonu pokrivanja;
4) datum početka pružanja usluge.
Podnosilac prijave je obavezan da uz prijavu dostavi:
1) dokaz o registraciji podnosioca prijave za pružanje medijskih usluga;
2) dokaze o ispunjenosti uslova i kriterijuma iz člana 103. st. 4. i 5. ovog zakona;
3) dokumentaciju koja se odnosi na predloženu programsku koncepciju;
4) skraćeni identifikacioni znak i njegovo grafičko rešenje;
5) podatke o vlasničkoj strukturi kapitala podnosioca prijave, uključujući podatke o pravnom (poslovno ime odnosno naziv, sedišta i vlasnička struktura) ili fizičkom licu (ime, prebivalište i državljanstvo) koje neposredno ili posredno, preko drugih subjekata, ima učešće (udeli, akcije i sl.) u vlasničkoj strukturi kapitala podnosioca prijave, kao i podatke o visini tog učešća;
6) dokaz da se pred nadležnim sudom ne vodi postupak protiv podnosioca prijave i protiv odgovornog lica podnosioca prijave za krivično delo protiv privrede ili drugo krivično delo za koje je zaprećena kazna zatvora;
7) izjavu da izdavanjem dozvole neće nastati stanje kojim se narušava medijski pluralizam;
8) dokaze o izvršenoj uplati depozita;
9) i drugu dokumentaciju po nalogu Regulatora u skladu sa zakonom i podzakonskim aktima.
Podnosilac prijave može da dostavi i drugu dokumentaciju, za koju smatra da može biti od značaja za dobijanje dozvole.
Regulator odbacuje prijavu iz člana 106. ovog zakona:
1) koja sadrži nepotpune ili netačne podatke, odnosno nepotpunu dokumentaciju, ako podnosilac prijave i u naknadno određenom roku od osam dana ne dopuni prijavu, odnosno ne dostavi tačne podatke ili potpunu dokumentaciju;
2) koja je podneta po proteku roka za podnošenje prijave;
3) koja nije podneta na propisanom obrascu prijave;
4) uz koju nije priložen dokaz o uplati depozita;
5) uz koju nije priložen dokaz o uplati depozita od strane podnosioca prijave.
Regulator objavljuje, na način na koji je objavljen oglas za javni konkurs, listu svih podnosilaca prijave čije su prijave potpune i podnete u predviđenom roku, u roku od 15 dana od dana isteka roka za podnošenje prijave.
Regulator donosi rešenje o izdavanju dozvole u skladu sa utvrđenim kriterijumima i propisanim uslovima.
Ako se za korišćenje iste zone pokrivanja ili određene vrste programa, prijavilo više lica koja ispunjavaju propisane uslove za pružanje medijske usluge, Regulator daje prednost onome za koga osnovano zaključi, na osnovu podnete dokumentacije, da će ostvarivati veći kvalitet i raznovrsnost sadržaja.
Ako je podnosilac prijave već pružao medijsku uslugu, Regulator prilikom odlučivanja uzima u obzir i njegovu praksu u izvršavanju obaveza propisanih čl. 61-82. ovog zakona i poštovanje uslova sadržanih u dozvoli.
Regulator objavljuje listu lica koja su stekla pravo na pružanje medijske usluge, na način na koji je objavljen oglas za javni konkurs, bez odlaganja a najkasnije u roku od 15 dana od dana donošenja odluke.
Rešenje o izdavanju dozvole Regulator dostavlja regulatornom telu za elektronske komunikacije, uz zahtev za izdavanje dozvole za korišćenje radio-frekvencije, u skladu sa zakonom kojim se regulišu elektronske komunikacije, ako se dozvola izdaje za pružanje medijske usluge putem terestričkog analognog prenosa.
Rešenje o izdavanju dozvole Regulator dostavlja operatoru multipleksa, radi zaključenja ugovora o pristupu multipleksu, ako se dozvola izdaje za pružanje medijske usluge putem terestričkog digitalnog prenosa.
Kada regulatorno telo za elektronske komunikacije dostavi Regulatoru dozvolu za korišćenje radio-frekvencije iz stava 7. ovog člana, odnosno posle dostavljanja Regulatoru ugovora o pristupu multipleksu iz stava 8. ovog člana, Regulator izdaje dozvolu za pružanje medijske usluge.
Ako regulatorno telo iz stava 7. ovog člana ne izda dozvolu za korišćenje radio-frekvencije, odnosno ako se ne zaključi ugovor iz stava 8. ovog člana, Regulator stavlja van pravne snage rešenje iz stava 3. ovog člana.
Licu čija je prijava odbačena ili kome nije izdata dozvola vraća se uplaćeni depozit u roku od sedam dana od dana konačnosti rešenja iz člana 107. stav 3. ovog zakona, a licu kome je izdata dozvola uplaćeni depozit se uračunava u iznos naknade za dobijeno pravo na pružanje medijske usluge.
Depozit se ne vraća imaocu dozvole koji:
1) pre isteka roka za početak pružanja medijske usluge u pismenoj formi obavesti Regulatora da odustaje od korišćenja izdate dozvole;
2) ne započne pružanje medijske usluge u propisanom roku.
Shodna primena odredaba ovog zakona
Odredbe čl. 94-102. ovog zakona shodno se primenjuju i kada je dozvola izdata na osnovu javnog konkursa.
Poseban osnov za prestanak važenja dozvole pre isteka vremena na koje je izdata
Dozvola kojom se stiče pravo pružanja medijske usluge putem terestričkog analognog, odnosno digitalnog prenosa prestaje da važi pre isteka vremena na koje je izdata i ako regulatorno telo nadležno za oblast elektronskih komunikacija, u skladu sa odredbama zakona kojim se uređuje oblast elektronskih komunikacija, povuče dozvolu za korišćenje radiofrekvencijskog spektra pružaocu medijske usluge putem terestričkog analognog prenosa, odnosno operatoru multipleksa i/ili mreže koji pruža uslugu multipleksiranja i/ili emitovanja i distribucije pružaocu medijske usluge putem terestričkog digitalnog prenosa, a ne postoji drugi operator koji bi nastavio da pruža uslugu multipleksiranja i/ili emitovanja i distribucije.
Povezivanje pružalaca medijskih usluga u mreže
Pružaoci medijskih usluga se mogu uz poštovanje programskih uslova pod kojima je izdata dozvola za pružanje medijske usluge programski povezivati u mreže radi smanjenja operativnih troškova proizvodnje programskih sadržaja, povećanja prihoda od oglašavanja i podizanja kvaliteta programa, a sve u cilju obezbeđenja ekonomske održivosti.
Pružaoci medijskih usluga se mogu programski povezivati u mreže na osnovu prethodne saglasnosti koju izdaje Regulator, pod sledećim uslovima:
1) da zaključe ugovor o načinu objavljivanja zajedničkog programa koji može da iznosi najviše 40% dnevno objavljenog programa, uz obavezu pružalaca medijskih usluga da emituju lokalni informativni program, u skladu sa programskom koncepcijom za koju su pružaoci medijske usluge dobili dozvole;
2) da u ostatku programa poštuju programsku koncepciju za koju su dobili dozvolu;
3) da se povezivanjem ne povređuje konkurencija u smislu propisa kojima se uređuje zaštita konkurencije na tržištu.
Pružaoci medijske usluge su dužni da uz pisani zahtev za povezivanje u mrežu podnesu ugovor o načinu objavljivanja zajedničkog programa snabdeven overenim potpisima ugovornih strana u skladu sa zakonom kojim se uređuje overa potpisa, rukopisa i prepisa.
Regulator rešenjem odlučuje o zahtevu za povezivanje u mrežu, po prethodno pribavljenom mišljenju tela nadležnog za zaštitu konkurencije.
Regulator rešenjem odbija zahtev iz stava 3. ovog člana ukoliko:
1) nisu ispunjeni uslovi iz stava 2. ovog člana;
2) bilo koji od pružalaca medijske usluge nije izmirio naknadu za pravo na pružanje medijske usluge;
3) bi se povezivanjem povredile odredbe o zabrani narušavanja medijskog pluralizma;
4) bi po mišljenju tela nadležnog za zaštitu konkurencije povezivanjem došlo do povrede konkurencije;
5) bi povezivanje bilo protivno cilju iz stava 1. ovog člana.
Regulator pazi po službenoj dužnosti na ispunjenost uslova iz st. 2. i 5. ovog člana tokom čitavog trajanja mreže.
Zabranjeno je povezivanje u mreže pružalaca medijskih usluga čija zona pokrivanja obuhvata celokupno područje Republike Srbije.
Posebne obaveze operatora elektronskih komunikacionih mreža za distribuciju medijskih sadržaja
Operator elektronske komunikacione mreže za distribuciju medijskih usluga dužan je da pre uključivanja pojedine medijske usluge u svoj programski paket i početka njene distribucije, pribavi prethodnu pisanu saglasnost imaoca prava na program i podnosi je Regulatoru radi evidentiranja.
Operator je dužan da distribuira medijske usluge istovremeno i u potpunosti bez promena (reemituje), u skladu sa pribavljenom pismenom saglasnošću pružaoca medijske usluge. Naročito nije dozvoljeno skraćivati, prekidati, prekrivati ili na drugi način menjati programske sadržaje koji se čine dostupnim putem medijske usluge, uključujući i komercijalne komunikacije koje se čine dostupnim putem medijske usluge ili umanjiti sliku programskog sadržaja radi objavljivanja komercijalne komunikacije.
Izuzetno od stava 2. ovog člana, ne smatra se neovlašćenom izmenom medijske usluge:
1) upotreba elementa u vidu prekrivanja medijske usluge koje je inicirao i sa njima se saglasio korisnik usluge isključivo za sopstvene privatne potrebe, naročito elemenata koji su posledica korišćenja usluga za ličnu komunikaciju;
2) upotreba kontrolnih elemenata korisničkog intefejsa neophodnih za upravljanje uređajem za prijem i korišćenje tih sadržaja ili pretraživanje programskih sadržaja, kao što su trake za glasnost, funkcije za pretraživanje, navigacione liste ili liste medijskih usluga;
3) upotreba elemenata u vidu prekrivanja ili prekida medijske usluge radi objavljivanja saopštenja organa javne vlasti hitne prirode koja se odnose na ugroženost života, zdravlja, bezbednosti ili imovine;
4) upotreba tehnika kompresije podataka kojom se umanjuje veličina datoteke sa podacima i drugih tehnika za prilagođavanje usluge načinu distribucije, ali bez izmena sadržaja ili ugovorenih, odnosno propisanih standarda kvaliteta prenosa i bez narušavanja potpunosti programskog sadržaja ili njegove dostupnosti za korisnike usluge.
Operator je dužan da distribuira medijske usluge na pravičan, transparentan i nediskriminatoran način, u odnosu na pružaoce medijskih usluga.
Ako pružalac medijske usluge smatra da je operator povredio obavezu iz stava 4. ovog člana u odnosu na njega, može podneti prijavu Regulatoru i dostaviti dokaze na kojima zasniva svoje tvrdnje.
Regulator u postupku razmatranja prijave je dužan da od operatora zatraži da se izjasni o njenim navodima u roku koji ne može biti kraći od 15 dana od prijema zahteva.
Po razmatranju prijave pružaoca medijske usluge i izjašnjenja operatora, Regulator može:
1) obavestiti o prijavi nadležno regulatorno telo za zaštitu konkurencije, ako smatra da je neophodno ispitati da li se postupanjem operatora povređuju propisi koji uređuju zaštitu konkurencije;
2) ispitati da li su ispunjeni uslovi predviđeni ovim zakonom da se medijska usluga uvrsti na listu medijskih usluga čiji sadržaj je od značaja za ostvarivanje javnog interesa u oblasti elektronskih medija i javnog informisanja;
3) obavestiti o prijavi nadležno regulatorno telo za elektronske komunikacije, ako je medijska usluga na listi iz tačke 2) ovog stava, ali operator nije postupio u skladu sa odlukom tog regulatornog tela kojom mu je određen obavezan prenos medijske usluge na određenom geografskom području.
Pružalac medijske usluge je dužan da blagovremeno obavesti operatora da nema pravo objavljivanja određenih programskih sadržaja posredstvom određene platforme, a operator tada ne sme da distribuira takve programske sadržaje.
Operator je dužan da se pridržava liste medijskih usluga koji su uključeni u programski paket i u pismenoj formi prethodno obavesti Regulatora o svakoj promeni broja i strukture programskih paketa.
Operator, osim operatora mreže za terestričko emitovanje, dužan je da, bez naplate posebne naknade, distribuira svojim krajnjim korisnicima, osnovne programe javnog medijskog servisa u zoni njihovog pokrivanja, a javni medijski servisi su dužni da im to omoguće bez naplaćivanja naknade.
Operator, osim operatora mreže za terestričko emitovanje, dužan je da, bez naplate posebne naknade, distribuira programe svojim krajnjim korisnicima, koje javni medijski servis pruža u režimu nove medijske usluge, u smislu zakona kojim se uređuje rad javnih medijskih servisa, ako Regulator svojom odlukom utvrdi da je to neophodno radi ostvarivanja javnog interesa. Javni medijski servisi su dužni da im to omoguće bez naknade.
Operator, osim operatora digitalne mreže za terestričko emitovanje, u odnosu na usluge koje pruža bez uslovnog pristupa, dužan je da na zahtev Regulatora dostavi podatak o broju korisnika usluge distribucije medijskih sadržaja.
Operator je dužan da programe u svojoj ponudi pozicionira na sledeći način:
1) servisni kanal operatora, sa informacijama o sadržaju ponude operatora - nulta pozicija;
2) osnovni programi javnih medijskih servisa u zoni njihovog pokrivanja - pozicije neposredno iza nulte pozicije;
3) sve ostale medijske usluge televizije u ponudi operatora - neposredno nakon pozicija za medijske usluge televizije iz tačke 2) ovog stava, prema redosledu koji odredi operator.
Regulator vrši nadzor nad primenom ovog člana, u saradnji sa regulatornim telom nadležnim za oblast elektronskih komunikacija.
Ako u vršenju nadzora Regulator utvrdi nepravilnosti u primeni ovog člana, o tome obaveštava operatora i određuje mu rok u kome je dužan da ih otkloni. Rok ne može biti kraći od 15 dana od prijema obaveštenja.
Ako Regulator utvrdi da operator nije u ostavljenom roku otklonio utvrđene nepravilnosti, rešenjem mu nalaže njihovo otklanjanje i sprovodi postupak upravnog izvršenja ako operator ne postupi po tom nalogu.
Odredbe ovog člana primenjuju se i na prava i obaveze lica koje uslugu distribucije medijskih sadržaja pruža kao uslugu informacionog društva (over the top - OTT) u smislu zakona kojim se uređuje elektronska trgovina, odnosno čije pružanje usluge je zasnovano na tome što krajnji korisnik usluge ostvaruje pristup internetu koristeći uslugu operatora elektronske komunikacione mreže.
Zabranjene aktivnosti u vezi sa zaštićenim uslugama
Zabranjena je proizvodnja, uvoz, stavljanje u promet, davanje u zakup, ili držanje u komercijalne svrhe sredstava, uređaja ili softvera koji su namenjeni ili prilagođeni da omoguće pristup zaštićenoj usluzi u razumljivom obliku bez odobrenja pružaoca usluge ili olakšaju zaobilaženje bilo koje mere uslovnog pristupa zaštićenoj usluzi.
Zabranjeno je instaliranje, održavanje ili zamena sredstava iz stava 1. ovog člana u komercijalne svrhe.
Zabranjeno je zaobilaženje bilo koje mere uslovnog pristupa ili pružanje usluga kojima se to omogućava ili olakšava.
Zabranjene su audio-vizuelne komercijalne komunikacije kojima se preporučuju aktivnosti ili usluge iz st. 1-3. ovog člana.
Sudska zaštita pružaoca zaštićenih usluga
Pružalac zaštićene usluge ima pravo na sudsku zaštitu.
Pružalac zaštićene usluge može protiv lica koje je povredilo njegovo pravo ostvariti pravnu zaštitu i naknadu štete prema opštim pravilima o naknadi štete.
VI USLUGE PLATFORMA ZA RAZMENU VIDEO SADRŽAJA
Obaveze pružalaca usluga platformi za razmenu video sadržaja
Pružalac usluge platforme za razmenu video sadržaja je dužan da preduzme odgovarajuće mere u pogledu primene odredaba ovog zakona, a naročito radi zaštite:
1) maloletnika od programskih sadržaja, video sadržaja koje su generisali korisnici ili audio-vizuelnih komercijalnih komunikacija koji bi mogli naškoditi fizičkom, mentalnom ili moralnom razvoju maloletnika u smislu člana 65. ovog zakona;
2) javnosti od podsticanja na nasilje i mržnju u smislu člana 71. ovog zakona;
3) javnosti od programskih sadržaja, video sadržaja koji su generisali korisnici ili audiovizuelnih komercijalnih komunikacija čijim objavljivanjem se čini krivično delo javnog podsticanja na izvršenje terorističkih dela, dečije pornografije ili rasne ili druge diskriminacije.
Pružaoci usluga platformi za razmenu video sadržaja dužni su da preduzmu odgovarajuće mere kako bi video sadržaji koje generiše korisnik, a za koje se utvrdi da sadrže audio-vizuelne komercijalne komunikacije, bio usklađen sa odredbama zakona koji reguliše oblast oglašavanja.
Pružaoci usluga platformi za razmenu video sadržaja imaju obavezu da obaveste korisnike da video sadržaji koje su generisali korisnici sadrže audiovizuelne komercijalne komunikacije.
Mere koje preduzima pružalac usluge platforme za razmenu video sadržaja
Regulator bliže određuje mere koje su pružaoci usluga platformi za razmenu video sadržaja dužni da primenjuju, s obzirom na prirodu sadržaja o kojoj je reč, štetu koju on može pričiniti, svojstva i kategorije lica koja treba zaštiti, prava i legitimne interese svih zaintresovanih lica, uključujući pružaoce usluga platformi za razmenu video sadržaja, korisnika koji su generisali video sadržaj i interes javnosti.
Pružaoci usluge platforme za razmenu video sadržaja u nadležnosti Republike Srbije
Pružalac usluge platforme za razmenu video sadržaja u nadležnosti je Republike Srbije kada ima sedište na njenoj teritoriji.
Ako pružalac usluge platforme za razmenu video sadržaja nema sedište u Republici Srbiji, smatra se da je taj pružalac usluga platformi za razmenu video sadržaja u nadležnosti Republike Srbije, u sledećim slučajevima:
1) kada je matično društvo ili zavisno društvo sa sedištem u Republici Srbiji;
2) kada je deo grupe a privredno društvo iz te grupe ima sedište u Republici Srbiji.
U svrhu primene stava 2. ovog člana, ako matično društvo, zavisno društvo ili druga društva iz grupe, imaju sedište u različitim državama članicama Evropske unije ili Republici Srbiji smatra se da je pružalac usluge platformi za razmenu video sadržaja u nadležnosti one države u kojoj njegovo matično društvo ima sedište ili, ako njegovo matično društvo nema sedište u nekoj od tih država, u nadležnosti države u kojoj zavisno društvo ima sedište ili, ako njegovo zavisno društvo nema sedište u nekoj od tih država, u nadležnosti države u kojoj društvo iz grupe ima sedište.
U svrhu primene stava 3. ovog člana, ako postoji više zavisnih privrednih društava i svako od njih ima sedišta u različitim državama Evropske unije ili Republici Srbiji smatra se da je pružalac usluge platformi za razmenu video sadržaja u nadležnosti države u kojoj je jedno od tih društava započelo svoju aktivnost, pod uslovom da održava stabilnu i efikasnu vezu sa privredom te države. Ako postoji više privrednih društava koja su deo grupe, i svako od njih ima sedišta u različitim državama Evropske unije ili Republici Srbiji smatra se da je pružalac usluge platformi za razmenu video sadržaja u nadležnosti države u kojoj je jedno od tih društava započelo svoju aktivnost, pod uslovom da održava stabilnu i efikasnu vezu sa privredom te države.
Regulator vodi Evidenciju o pružaocima usluga platforme za razmenu video sadržaja koji imaju sedište u Republici Srbiji ili za koje se smatra da imaju sedište u Republici Srbiji.
Pružaoci usluge platforme za razmenu video sadržaja u obavezi su da se upišu u Evidenciju iz stava 1. ovog člana pre početka pružanja usluge.
Evidencija mora biti javno dostupna na internet prezentaciji Regulatora.
Regulator je u obavezi da vodi ažuriranu listu pružalaca usluge platforme za razmenu video sadržaja za koje se smatra da imaju sedište u Republici Srbiji i da dostavlja listu i svaku njenu izmenu Evropskoj komisiji.
VII ZAŠTITA MEDIJSKOG PLURALIZMA
Utvrđivanje postojanja narušavanja medijskog pluralizma
Postojanje narušavanja medijskog pluralizma predviđenog odredbama zakona kojim se uređuju javno informisanje i mediji, u slučajevima objedinjavanja osnivačkih, odnosno upravljačkih prava u dva ili više izdavača elektronskih medija, odnosno unakrsnog sticanja učešća čiji je učesnik najmanje jedan elektronski medij, utvrđuje Regulator, po prijavi zainteresovanog lica ili po službenoj dužnosti.
Ako Regulator utvrdi postojanje narušavanja medijskog pluralizma iz stava 1. ovog člana, upozorava na to imaoca dozvole za pružanje medijske usluge i nalaže mu da, u roku od tri meseci od dana prijema upozorenja, podnese dokaze o tome da je svojim radnjama okončao stanje koje je dovelo do narušavanja medijskog pluralizma.
Regulator po službenoj dužnosti objavljuje upozorenje iz stava 2. ovog člana na svojoj internet prezentaciji, upisuje ga u Registar medijskih usluga i o tome obaveštava organ nadležan za vođenje Registra medija.
Ako imalac dozvole za pružanje medijske usluge ne postupi po upozorenju iz stava 2. ovog člana, Regulator mu oduzima dozvolu u skladu sa odredbama ovog zakona.
Izdavanje dozvole za pružanje medijske usluge i zaštita medijskog pluralizma
Regulator neće izdati dozvolu za pružanje medijske usluge ako utvrdi da bi njenim izdavanjem nastalo stanje kojim se narušava medijski pluralizam u smislu zakona kojim se uređuju javno informisanje i mediji.
Prijava promene strukture učešća u osnovnom kapitalu
Svaku planiranu promenu vlasničke strukture u osnovnom kapitalu (promena osnivača ili promena visine učešća osnivača u kapitalu), imalac dozvole za pružanje medijske usluge mora prethodno da prijavi Regulatoru u pismenoj formi radi dobijanja saglasnosti.
Saglasnost iz stava 1. ovog člana se daje isključivo pružaocu medijske usluge kako ne bi došlo do ugrožavanja medijskog pluralizma i ne može se odnositi na druge slučajeve promene vlasničke strukture.
Regulator imaocu dozvole dostavlja odnosno Rešenje o saglasnosti na planiranu promenu vlasničke strukture iz stava 1. ovog člana, ukoliko utvrdi da planiranom promenom vlasničke strukture neće biti narušen medijski pluralizam.
Ako Regulator utvrdi da bi planiranim promenama vlasničke strukture učešća u osnovnom kapitalu moglo nastati stanje kojim se narušava medijski pluralizam, doneće rešenje kojom neće izdati saglasnost za planiranu promenu i preporučiti imaocu dozvole za pružanje medijske usluge da promene uskladi na način kojim bi se izbeglo narušavanje medijskog pluralizma.
Rešenje Regulatora iz prethodnog stava ovog člana je konačno i protiv njega se može voditi upravni spor.
Ako imalac dozvole za pružanje medijske usluge ne postupi u skladu sa preporukom iz odluke Regulatora, zbog čega nastupi neki od zakonom predviđenih slučajeva narušavanja medijskog pluralizma, Regulator mu oduzima dozvolu u skladu sa odredbama ovog zakona.
Ako se struktura učešća u osnovnom kapitalu imaoca dozvole promeni, programska koncepcija na osnovu koje je dozvola izdata ne može se menjati bez prethodne saglasnosti Regulatora.
Regulator bliže uređuje postupanje po prijavi promene vlasničke strukture od strane pružaoca medijske usluge, kao i u slučajevima neprijavljene promene vlasništva.
Obaveza prenosa kao mera zaštite medijskog pluralizma
Regulator utvrđuje listu medijskih usluga televizije i radija čiji programski sadržaji su od značaja za ostvarivanje javnog interesa u oblasti elektronskih medija i javnog informisanja na odgovarajućim geografskim područjima za koja je tim uslugama izdata dozvola i čija bi nedostupnost značajnom broju građana na tom području dovela do narušavanja ostvarivanja ciljeva od javnog interesa ili medijskog pluralizma.
Pod značajnim brojem građana u smislu stava 1. ovog člana smatra se najmanje 40% građana na odgovarajućem geografskom području.
Naročito se smatra da se programskim sadržajem medijske usluge ostvaruje javni interes u oblasti elektronskih medija i javnog informisanja ako taj sadržaj zadovoljava najmanje jedno od sledećih merila:
1) ako bi zadovoljio potrebe građana na odgovarajućem geografskom području za informativnim, naučno-obrazovnim, zabavnim, kulturno-umetničkim i dečjim programima;
2) ako daje značajan doprinos u oblasti informisanja, kulture i obrazovanja, i to obezbeđivanjem slobodnog, istinitog, objektivnog, potpunog i blagovremenog informisanja, kao i putem sadržaja koji doprinose prosvećenosti, pristojnosti, društvenom i duhovnom razvoju građana i ukupnom duhovnom, moralnom i socijalnom razvoju zajednice;
3) ako daje značajan doprinos očuvanju kulturnog identiteta srpskog naroda ili nacionalne manjine koja živi na odgovarajućem geografskom području;
4) ako su u značajnoj meri zastupljeni sadržaji namenjeni istinitom, nepristrasnom, pravovremenom i potpunom informisanju nacionalnih manjina na njihovom maternjem jeziku i podsticanju razumevanja, uvažavanja i poštovanja razlika koje postoje zbog posebnosti njihovog etničkog, kulturnog, jezičkog ili verskog identiteta;
5) ako su u značajnoj meri zastupljeni sadržaji namenjeni informisanju osoba sa invaliditetom ili drugih manjinskih grupa ili sadržaji koji imaju za cilj unapređenje njihove integracije u društvo;
6) ako su u značajnoj meri zastupljeni programski sadržaji koji su dostupni, odnosno omogućavaju pristup osobama oštećenog sluha, odnosno vida;
7) ako su u značajnoj meri zastupljeni sadržaji namenjeni deci ili omladini;
8) ako bi obogatio i unapredio ponudu programskih sadržaja na odgovarajućem geografskom području, tako što bi omogućio pristup novim vrstama programskih sadržaja koji inače nisu dostupni na tom području;
9) ako naučno-obrazovni, kulturno-umetnički, dokumentarni ili dečiji program, odnosno program za decu ili omladinu, zajedno ili pojedinačno, čine više od 20% ukupno godišnje objavljenog programa.
Regulator utvrđuje listu najmanje jednom u tri godine i prilikom njenog utvrđivanja dužan je da poštuje načela srazmernosti, nediskriminacije, pravičnosti i javnosti.
Regulator obrazlaže predlog liste navodeći za svaku pojedinu medijsku uslugu razloge unošenja na listu i objavljuje predlog na svojoj internet prezentaciji, radi sprovođenja javne rasprave u skladu sa članom 53. ovog zakona.
Regulator objavljuje na svojoj internet prezentaciji utvrđenu listu sa obrazloženjem.
Regulator obrazloženu listu dostavlja regulatornom telu nadležnom za elektronske komunikacije sa zahtevom da oceni da li su ispunjeni uslovi, predviđeni zakonom kojim se uređuje oblast elektronskih komunikacija, za određivanje operatora elektronske komunikacione mreže koji će biti dužan da na odgovarajućem geografskom području prenosi pojedinu medijsku uslugu sa liste.
Novčanom kaznom od 2.000.000 dinara do 3.000.000 dinara kazniće se za privredni prestup pravno lice ako pruža uslugu bez dozvole, odnosno odobrenja (čl. 87. i 88).
Za privredni prestup iz stava 1. ovog člana može se izreći novčana kazna u srazmeri sa visinom učinjene štete, neizvršene obaveze ili vrednosti robe ili druge stvari koja je predmet privrednog prestupa, a najviše do dvadesetostrukog iznosa tih vrednosti.
Za privredni prestup iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 150.000 dinara do 200.000 dinara.
Za privredni prestup iz stava 1. ovog člana pravnom licu se može izreći zaštitna mera zabrane vršenja određene privredne delatnosti u trajanju od jedne do tri godine, a odgovornom licu u pravnom licu zaštitna mera zabrane vršenja određenih dužnosti u trajanju do jedne godine.
Novčanom kaznom od 100.000 dinara do 1.000.000 dinara kazniće se za privredni prestup pravno lice, pružalac medijske usluge koji ne postupi po upozorenju Regulatora u postupku utvrđivanja postojanja narušavanja medijskog pluralizma (član 119. stav 2).
Za privredni prestup iz stava 1. ovog člana, novčanom kaznom od 10.000 dinara do 200.000 dinara, kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu pružaocu medijske usluge.
Novčanom kaznom od 500.000 dinara do 2.000.000 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice ako:
1) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u pogledu prijavljivanja promene koja može uticati na određivanje nadležnosti (član 58. st. 2-4.);
2) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u vezi sa opštim obavezama (član 61);
3) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u vezi sa obavezama u odnosu na izbornu kampanju (član 62);
4) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u vezi sa posebnim tehničkim obavezama (član 63);
5) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u vezi sa zaštitom maloletnika (čl. 64-68);
6) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u vezi sa obavezom identifikacije (član 69);
7) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u vezi sa obavezom poštovanja ljudskih prava (član 70);
8) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u vezi sa zabranom govora mržnje (član 71);
9) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u vezi sa zabranom objavljivanja pojedinih programskih sadržaja (član 72);
10) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u vezi sa pružanjem medijske usluge na sopstvenom jeziku (član 80);
11) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u vezi sa pristupom najvažnijim događajima (član 82);
12) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u vezi sa posebnim obavezama operatora elektronskih komunikacionih mreža za distribuciju medijskih sadržaja (član 112);
13) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u vezi sa obavezama pružalaca usluge platforme za razmenu video sadržaja (član 115);
14) ne postupi u skladu sa odredbama ovog zakona u pogledu pribavljanja saglasnosti Regulatora u vezi sa promenom vlasničke strukture (član 121).
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 50.000 dinara do 150.000 dinara.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i preduzetnik novčanom kaznom od 50.000 dinara do 500.000 dinara.
Članovi Saveta izabrani u skladu sa Zakonom o elektronskim medijima ("Službeni glasnik RS", br. 83/14, 6/16 - dr. zakon i 129/21) nastavljaju da obavljaju tu funkciju do isteka jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do dana prestanka mandata članovima Saveta u skladu sa stavom 1. ovog člana biće izabrani novi članovi Saveta.
Izuzetno od člana 17. stav 1. ovog zakona, prilikom izbora prvog saziva Saveta u skladu sa odredbama ovog zakona, tri člana Saveta biraju se na dve, tri člana na četiri, a tri člana na šest godina.
Trajanje mandata članova prvog saziva Saveta koji se biraju u skladu sa odredbama ovog zakona određuje se žrebanjem, koje obavlja predsednik Narodne skupštine na sednici Narodne skupštine.
Pružaoci usluga platformi za razmenu video sadržaja u nadležnosti Republike Srbije koji su svoju delatnost počeli da obavljaju pre stupanja na snagu ovog zakona, imaju obavezu da podnesu prijavu radi upisa u evidenciju koju vodi Regulator, u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona Savetu Regulatora.
Regulator je dužan da donese akta predviđena ovim zakonom u roku od šest meseci od stapanja na snagu ovog zakona, izuzev akta iz člana 27. ovog zakona.
Propisi doneti na osnovu Zakona o elektronskim medijima ("Službeni glasnik RS", br. 83/14, 6/16 - dr. zakon i 129/21) ostaju na snazi do donošenja propisa na osnovu ovog zakona, osim ukoliko nisu u suprotnosti sa odredbama ovog zakona.
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o elektronskim medijima ("Službeni glasnik RS", br. 83/14, 6/16 - dr. zakon i 129/21)
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".