ODLUKA O UTVRĐIVANJU KUĆE MILANA JOKIĆA U BAJINOJ BAŠTI ZA SPOMENIK KULTURE ("Sl. glasnik RS", br. 107/2023)

1. Kuća Milana Jokića u Bajinoj Bašti utvrđuje se za spomenik kulture.

Kuća Milana Jokića (u daljem tekstu spomenik kulture) nalazi se na teritoriji opštine Bajina Bašta, u Ulici braće Ninčić broj 21, u Bajinoj Bašti.

2. Spomenik kulture je porodična kuća podignuta za bogatog trgovca Milana Jokića iz Rače na Tari. Kuća je izduženi prizemni objekat, približno simetrične osnove i strukture, sa velikim podrumom i složenom krovnom konstrukcijom. Nalazi se na uglu dve ulice, ali je urbanistički postavljena tako da skoro čitavom dužinom uličnog fronta izlazi na Ulicu braće Ninčić, a samo kraći delovi bočnih krila gledaju na poprečnu ulicu odnosno severnu stranu dvorišta. Temelj i sokl kuće su građeni od lomljenog kamena, zidovi od pune opeke klasičnog formata a krov je pokriven eternitom. Kuća poseduje izuzetno bogatu fasadnu ornamentiku neobarokne inspiracije, vredan enterijer sa velikim brojem sačuvanih primeraka nameštaja u duhu baroka, secesije i art deko stila, oslikanih zidova repetitivnim motivima japanskih pejzaža, preuzetih iz ukijo-e stila, rad nepoznatog soboslikara.

Spomenik kulture je u dobrom stanju.

3. Granica spomenika kulture se kreće obodom katastarske parcele broj 1502 KO Bajina Bašta i obuhvata katastarsku parcelu broj 1502 KO Bajina Bašta, u državnoj svojini.

Zaštićena okolina spomenika kulture se kreće spoljnim ivicama katastarskih parcela broj 1501, 1502 i 1503 KO Bajina Bašta i obuhvata katastarske parcele broj 1501 KO Bajina Bašta, u mešovitoj svojini, i 1503 KO Bajina, u javnoj svojini.

4. Objekti i katastarska parcela u granicama spomenika kulture su u državnoj svojini.

Zaštićena okolina spomenika kulture je u vlasništvu više lica.

5. Kuća Milana Jokića u vreme svog podizanja bila je jedna od najreprezentativnijih stambenih građevina u Bajinoj Bašti. Milan Jokić je izgradnju kuće započeo 1924. a završio je 1926. godine, sredstvima zarađenim trgovinom drvenom građom koju je sa Tare splavovima transportovao Drinom, Savom i Dunavom do strugara u Posavini i Podunavlju. Veliki profit koji je stekao za nekoliko godina trgovine po završetku Prvog svetskog rata uložio je u izgradnju monumentalnog zdanja kuće koja je, na osnovu kazivanja naslednika i potomaka Milana Jokića, bila projekat francuskog arhitekte čije ime nije poznato. Kuća je izduženo prizemno zdanje približno simetrične osnove i strukture, sa velikim podrumom i složenom krovnom konstrukcijom. Kuća poseduje izuzetno bogatu fasadnu ornamentiku neobarokne inspiracije. Uvrednom enterijeru zidova oslikanih motivima japanskog ukijo-e slikarstva sačuvan je veliki broj primeraka nameštaja izrađenog u duhu baroka, secesije i art dekoa.

Ovaj spomenik kulture predstavlja reprezentativni primer graditeljstva novoformirane građanske elite u gradovima južno od Beograda tokom međuratnog perioda. Njegove arhitektonske i stilske vrednosti, kao i društveni razvoj i razvoj kulture stanovanja koje predstavlja, čine ga značajnim svedočanstvom o životu u gradovima Srbije između dva svetska rata. Ova kuća odražava bogatstvo, estetiku i društveni kontekst tog vremena, što je važno za razumevanje istorije i kulture tog perioda.

6. Kategorija spomenika kulture je kulturno dobro (kulturno dobro III kategorije).

7. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:

1) Bliže uslove čuvanja, održavanja i korišćenja kulturnog dobra:

- očuvanje izvornog izgleda spoljašnje arhitekture i enterijera, horizontalnog i vertikalnog gabarita, oblika i nagiba krova, svih konstruktivnih i dekorativnih elemenata, stilskih karakteristika, originalnih materijala i funkcionalnih karakteristika.

2) Stručne i tehničke mere zaštite radi obezbeđivanja kulturnog dobra od propadanja, oštećenja, uništenja i krađe:

- redovno praćenje stanja i održavanje spomenika kulture, stanja materijala i konstrukcija, ugroženosti od vlage, protivpožarne sigurnosti i drugih opasnosti koje mogu ugroziti spomenik kulture;

- zabrana radova i radnji koji mogu, posredno ili neposredno, prouzrokovati promenu oblika, izgleda ili osobenosti spomenika kulture.

3) Način obezbeđivanja korišćenja i dostupnosti kulturnog dobra javnosti:

- dozvoljava se uvođenje funkcionalnog i dekorativnog osvetljenja i postavljanje informativnih tabli i digitalnih vodiča sa podacima o spomeniku kulture uz odobrenje nadležne ustanove za zaštitu nepokretnih kulturnih dobara.

4) Ograničenja i zabrane u pogledu raspolaganja kulturnim dobrom i njegove upotrebe, u skladu sa zakonom:

- za objekte u javnoj svojini u skladu sa odredbama Zakona o javnoj svojini.

5) Ograničenja, odnosno zabrane izvođenja određenih građevinskih radova, promene oblika terena i korišćenja zemljišta u okviru zaštićene okoline kulturnog dobra, kao i promene namena pojedinih kulturnih dobara:

- zabrana gradnje i postavljanja trajnih ili privremenih objekata koji svojom namenom, volumenom gabarita po visini i obliku mogu ugroziti ili degradirati spomenik kulture;

- zabrana izvođenja radova, preduzimanja aktivnosti i korišćenja zaštićenog prostora, kao i promene namene terena, na način koji bi ugrozio spomenik kulture;

- zabrana odlaganja, skladištenja i deponovanja otpadnih i opasnih (štetnih) materija;

- zabrana postavljanja priključnih kutija, ormara i rashladnih uređaja na fasadama spomenika kulture;

- zabrana korišćenja prostora spomenika kulture na način koji nije u skladu sa njegovom prirodom, namenom i značajem ili na način koji može dovesti do njegovog oštećenja.

6) Uklanjanje građevinskog ili drugog objekta čije postojanje ugrožava zaštitu ili korišćenje kulturnog dobra.

Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:

1) Bliži uslovi čuvanja, održavanja i korišćenja zaštićene okoline spomenika kulture:

- dozvoljava se adaptacija, rekonstrukcija i dogradnja stambenih i pomoćnih objekata u zaštićenoj okolini spomenika kulture, uz posebne uslove nadležnog zavoda za zaštitu spomenika kulture;

- redovno i uredno održavanje zaštićene okoline;

- vođenje elektro i TT vodova podzemnim putem uz vraćanje terena u prvobitno stanje;

2) Stručne i tehničke mere zaštite radi obezbeđivanja zaštićene okoline spomenika kulture od propadanja, oštećenja, uništenja i krađe:

- zabrana radova i radnji koji mogu, posredno ili neposredno, prouzrokovati promenu oblika, izgleda ili osobenosti spomenika kulture i njegove zaštićene okoline;

3) Način obezbeđivanja korišćenja i dostupnosti kulturnog dobra javnosti;

4) Ograničenja i zabrane u pogledu raspolaganja kulturnim dobrom i njegove upotrebe, u skladu sa zakonom;

- za objekte u javnoj svojini u skladu sa odredbama Zakona o javnoj svojini;

5) Ograničenja, odnosno zabrane izvođenja određenih građevinskih radova, promene oblika terena i korišćenja zemljišta u okviru zaštićene okoline kulturnog dobra, kao i promene namena pojedinih kulturnih dobara:

- zabrana gradnje i postavljanja trajnih ili privremenih objekata koji svojom namenom, volumenom gabarita po visini i obliku mogu ugroziti ili degradirati spomenik kulture i njegovu zaštićenu okolinu;

- zabrana izvođenja radova, preduzimanja aktivnosti i korišćenja zaštićene okoline, kao i promene namene terena, na način koji bi ugrozio spomenik kulture ili njegovu zaštićenu okolinu;

- zabrana odlaganja, skladištenja i deponovanja otpadnih i opasnih (štetnih) materija;

6) Uklanjanje građevinskog ili drugog objekta čije postojanje ugrožava zaštitu ili korišćenje kulturnog dobra.

8. Sastavni deo ove odluke je grafički prikaz osnove spomenika kulture i njegove zaštićene okoline sa objektima koji se u njoj nalaze, sa katastarskim i zemljišno-knjižnim podacima, koji je u prilogu ove odluke, kao i spisak pokretnih predmeta, koji se čuva u spomeniku kulture.

9. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".