PRAVILNIK

O UTVRĐIVANJU PLANA RASPODELE RADIO-FREKVENCIJA U RADIOFREKVENCIJSKIM OPSEZIMA 880-915/925-960 MHZ

("Sl. glasnik RS", br. 61/2024)

Član 1

Ovim pravilnikom utvrđuje se Plan raspodele radio-frekvencija za mobilne/fiksne komunikacione mreže (Mobile/Fixed Communications Networks - MFCN) za pružanje javne elektronske komunikacione usluge u radiofrekvencijskim opsezima 880-915/925-960 MHz za teritoriju Republike Srbije.

Plan raspodele iz stava 1. ovog člana je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

Član 2

Uslovi za raspodelu radio-frekvencija u radiofrekvencijskim opsezima 880-915/925-960 MHz i drugi tehnički uslovi za korišćenje radio-frekvencija u delovima radiofrekvencijskih opsega 880-915/925-960 MHz, koji se koriste za mobilne/fiksne komunikacione mreže (MFCN), utvrđeni su u Planu raspodele iz člana 1. ovog pravilnika.

Član 3

Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Plan raspodele frekvencija za GSM/DCS 1800 radio sistem ("Službeni glasnik RS", br. 17/08 i 112/14 - dr. propis).

Član 4

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

PLAN RASPODELE RADIO-FREKVENCIJA U RADIOFREKVENCIJSKIM OPSEZIMA 880-915/925-960 MHZ

Uvod

Plan raspodele radio-frekvencija za rad u radiofrekvencijskim opsezima 880-915/925-960 MHz (u daljem tekstu: Plan raspodele), utvrđuje se na osnovu Uredbe o utvrđivanju Plana namene radiofrekvencijskih opsega ("Službeni glasnik RS", broj 9/24) i drugih relevantnih nacionalnih akata i odgovarajućih međunarodnih sporazuma i preporuka, a imajući u vidu potrebe i zahteve korisnika.

Osnov za donošenje i uslovi za izradu Plana raspodele sadržani su u sledećim dokumentima:

1) Nacionalna regulativa

(1) Zakon o elektronskim komunikacijama ("Službeni glasnik RS", broj 35/23, u daljem tekstu: Zakon);

(2) Uredba o utvrđivanju Plana namene radiofrekvencijskih opsega ("Službeni glasnik RS", broj 9/24, u daljem tekstu: Plan namene);

(3) Tehnički sporazum između Bosne i Hercegovine, Republike Severne Makedonije, Crne Gore i Republike Srbije o graničnoj koordinaciji MFCN mreža u frekvencijskim opsezima 880-915 MHz i 925-960 MHz, Budva, septembar 2019;

(4) Tehnički sporazum između administracija Hrvatske, Mađarske, Rumunije, Srbije i Ukrajine o koordinaciji u pograničnim oblastima u frekvencijskim opsezima 880-890 MHz i 925-935 MHz (E-GSM);

(5) Tehnički sporazum između administracija Austrije, Hrvatske, Mađarske, Rumunije, Srbije, Republike Slovačke, Slovenije i Ukrajine o koordinaciji u pograničnim oblastima, širokopojasnih sistema (UMTS, LTE i WiMAX) u opsegu 900 MHz, 880-915/925-960 MHz, Budimpešta, 28. maj 2014;

(6) Tehnički sporazum između administracija Srbije i Crne Gore o koordinaciji u pograničnim oblastima za IMT/UMTS sisteme u GSM frekvencijskim opsezima 880-915/925-960 MHz (GSM 900) i 1710-1785/1805-1880 MHz (GSM 1800);

(7) SRPS EN 301 502 - Globalni sistem za mobilne komunikacije (GSM) - Oprema baznih stanica (BS);

(8) SRPS EN 301 511 - Globalni sistem za mobilne komunikacije (GSM) - Oprema mobilnih stanica (MS);

(9) SRPS EN 301 908 - IMT ćelijske mreže - Harmonizovani standard za pristup radio-spektru (standard iz više delova);

(10) SRPS EN 303 609 - Globalni sistem za mobilne komunikacije (GSM) - GSM repetitori.

2) Međunarodna regulativa

(1) ERC/DEC/(94)01 - The frequency bands to be designated for the coordinated introduction of the GSM digital pan-European communications system;

(2) ERC/DEC/(97)02 - The extended frequency bands to be used for the GSM Digital Pan-European Communications System;

(3) ECC/DEC/(06)13 - Harmonised technical conditions for mobile/fixed communications networks (MFCN) including terrestrial IMT systems, other than GSM and EC-GSM IoT, in the bands 880-915/925-960 MHz and 1710-1785/1805-1880 MHz;

(4) ECC/REC/(05)08 - Frequency planning and cross-border coordination between GSM Land Mobile Systems (GSM 900, GSM 1800 and GSM-R);

(5) ECC/REC/(08)02 - Frequency planning and frequency coordination for GSM/UMTS/LTE/WiMAX Land Mobile systems operating within the 900 and 1800 MHz bands.

1. Uslovi za izradu Plana raspodele

Pri izradi Plana raspodele primenjeni su sledeći uslovi:

1) omogućavanje optimalnog, tehničkog i ekonomičnog planiranja na bazi tehnološke neutralnosti, kao i izgradnja i funkcionisanje javnih mobilnih/fiksnih komunikacionih mreža na teritoriji Republike Srbije;

2) korišćenje osnovnih regulatornih postavki za izradu i realizaciju Plana raspodele, koje su usaglašene sa dokumentima koji se primenjuju u državama članicama CEPT-a;

3) osnovni tehnički parametri za izradu i realizaciju Plana raspodele, koji su usaglašeni sa dokumentima koji se primenjuju u državama članicama CEPT-a;

4) usaglašeno korišćenje radiofrekvencijskih blokova/frekvencija na nacionalnom i međunarodnom nivou;

5) korišćenje radio-frekvencija iz radiofrekvencijskih opsega 880-915/925-960 MHz u cilju izbegavanja pojave međusobnih smetnji.

Na osnovu uslova za izradu Plana raspodele u radiofrekvencijskim opsezima 880-915/925-960 MHz propisuju se opšti i regulatorni uslovi za raspodelu radio-frekvencija u ovim radiofrekvencijskim opsezima, kao i tehnički uslovi za korišćenje radio-frekvencija u radiofrekvencijskim opsezima 880-915/925-960 MHz.

2. Opšti uslovi za raspodelu radio-frekvencija iz namenjenih radiofrekvencijskih opsega

Plan raspodele propisuje uslove za raspodelu radio-frekvencija iz radiofrekvencijskih opsega 880-915/925-960 MHz za mobilne/fiksne komunikacione mreže (MFCN) i za pružanje javne elektronske komunikacione usluge.

Mobilne/fiksne komunikacione mreže (MFCN), u smislu ovog pravilnika, uključuju GSM (Global System for Mobile Communications) i terestrički IMT (International Mobile Telecommunications), gde IMT obuhvata IMT-2000, IMT-Advanced i IMT-2020 (Rezolucija ITU-R 56 - Naming for International Mobile Telecommunications).

U radiofrekvencijskim opsezima 880-915/925-960 MHz za GSM i IMT koristi se dupleksni način rada FDD (Frequency Division Duplex).

Donji radiofrekvencijski opseg 880-915 MHz je predajni opseg za mobilnu stanicu (uplink), a gornji radiofrekvencijski opseg 925-960 MHz je predajni opseg za baznu stanicu (downlink). Razmak između predajne i prijemne frekvencije za baznu i terminalnu stanicu iznosi 45 MHz.

Osnovni radiofrekvencijski blok je širine 5 MHz.

Radiofrekvencijski blokovi formiraju se spajanjem jednog ili više sukcesivnih osnovnih radiofrekvencijskih blokova (n x 5MHz).

Raspored osnovnih radiofrekvencijskih blokova u radiofrekvencijskim opsezima 880-915/925-960 MHz prikazan je u Tabeli 1.

Tabela 1.

Radiofrekvencijski opsezi 880-915/925-960 MHz za GSM i IMT sisteme dele se na sedam uparenih radiofrekvencijskih blokova širine 2 x 5 MHz. Raspored radiofrekvencijskih blokova prikazan je u Tabeli 2.

Tabela 2.

Oznaka osnovnog radiofrekvencijskog bloka	Radiofrekvencijski opseg 880-915 MHz		Radiofrekvencijski opseg 925-960 MHz
Oznaka osnovnog radiofrekvencijskog bloka	Donja granica (MHz)	Gornja granica (MHz)	Donja granica (MHz)	Gornja granica (MHz)
1	880	885	925	930
2	885	890	930	935
3	890	895	935	940
4	895	900	940	945
5	900	905	945	950
6	900	910	950	955
7	910	915	955	960

3. Tehnički uslovi za korišćenje radio-frekvencija

U cilju izbegavanja smetnji između korisnika radiofrekvencijskog spektra, primenjuje se zaštitni frekvencijski razmak od najmanje 200 kHz između nominalnih ivica kanala dva različita sistema, koji rade u susednim radiofrekvencijskim blokovima.

Tehnički uslovi za bazne i terminalne radio-stanice u radiofrekvencijskim opsezima 880-915/925-960 MHz, utvrđeni su na osnovu spektralne maske na ivici radiofrekvencijskog bloka - BEM (block edge mask). BEM se sastoji od komponenti unutar i izvan radiofrekvencijskog bloka, koje određuju dozvoljene nivoe radio-emisije. Primenjuje se za non-AAS (non-active antenna systems) bazne radio-stanice u mobilnoj/fiksnoj komunikacionoj mreži.

Non-AAS se odnosi na MFCN bazne stanice sa jednim ili više antenskih konektora povezanih sa jednim ili više odvojenih pasivnih antenskih elemenata, koji emituju radio-talase.

U Tabeli 3. date su definicije BEM elemenata bazne stanice MFCN sistema, za koje se propisuju odgovarajuća ograničenja snage.

Tabela 3.

BEM element	Definicija
Unutar bloka	Dodeljeni radiofrekvencijski blok za koji se maska definiše
Osnovni region	Radio-frekvencije unutar opsega 925-960 MHz, osim dodeljenog radiofrekvencijskog bloka i radio-frekvencija iz bilo kog prelaznog regiona, koji se odnosi na dodeljeni radiofrekvencijski blok
Prelazni region	0 do 10 MHz ispod donje i iznad gornje ivice dodeljenog radiofrekvencijskog bloka. Prelazni region ne uključuje radio-frekvencije ispod 925 MHz i iznad 960 MHz
Dodatni osnovni region	Radio-frekvencije ispod 925 MHz i iznad 960 MHz (u cilju zaštite radio-stanica drugih službi koje rade u susednim opsezima)

Za izvođenje maske na ivici radiofrekvencijskog bloka bazne stanice u mobilnoj/fiksnoj komunikacionoj mreži, BEM elementi definisani u Tabeli 3. se koriste na sledeći način:

1) ograničenje snage unutar bloka se primenjuje za dodeljeni radiofrekvencijski blok;

2) za opseg od 0 do 10 MHz ispod donje i iznad gornje ivice radiofrekvencijskog bloka primenjuju se ograničenja snage propisana za prelazni region;

3) za preostale radio-frekvencije unutar radiofrekvencijskog opsega 925-960 MHz primenjuju se ograničenja snage propisana za osnovni region;

4) za radio-frekvencije ispod 925 MHz i iznad 960 MHz primenjuju se ograničenja snage propisana za dodatni osnovni region;

5) maska na ivici radiofrekvencijskog bloka je određena kombinacijom odgovarajućih BEM elemenata, koji se odnose na radiofrekvencijski blok.

U Tabeli 4. data su ograničenja emisije non-AAS bazne stanice MFCN sistema unutar radiofrekvencijskog bloka.

Tabela 4.

Radiofrekvencijski opseg	Maksimalna srednja ekvivalentno izotropno izračena snaga (EIRP - Equivalent Isotropically Radiated Power) po anteni
925-960 MHz	65 dBm/5 MHz (WB) 65 dBm/200 kHz (NB)

U Tabeli 5. data su ograničenja emisije non-AAS bazne stanice MFCN sistema izvan radiofrekvencijskog bloka (zahtevi u osnovnom regionu).

Tabela 5.

Radiofrekvencijski opseg	Maksimalna srednja ekvivalentno izotropno izračena snaga (EIRP - Equivalent Isotropically Radiated Power) po anteni
Unutar opsega 925-960 MHz i više od 10 MHz ispod donje/iznad gornje ivice radiofrekvencijskog bloka	3 dBm/MHz

U Tabeli 6. data su ograničenja emisije non-AAS bazne stanice MFCN sistema izvan radiofrekvencijskog bloka (zahtevi u prelaznom regionu).

Tabela 6.

Radiofrekvencijski opseg	Maksimalna srednja ekvivalentno izotropno izračena snaga (EIRP - Equivalent Isotropically Radiated Power) po anteni
Unutar opsega 925-960 MHz i 0 do 0,2 MHz ispod donje/iznad gornje ivice dodeljenog radiofrekvencijskog bloka	32,4 dBm/0,2 MHz
Unutar opsega 925-960 MHz i 0,2 do 1 MHz ispod donje/iznad gornje ivice radiofrekvencijskog bloka	13,8 dBm/0,8 MHz
Unutar opsega 925-960 MHz i 1 do 5 MHz ispod donje/iznad gornje ivice radiofrekvencijskog bloka	5 dBm/MHz
Unutar opsega 925-960 MHz i 5 do 10 MHz ispod donje/iznad gornje ivice radiofrekvencijskog bloka	12 dBm/5 MHz

U Tabeli 7. data su ograničenja emisije non-AAS bazne stanice MFCN sistema izvan radiofrekvencijskog opsega (zahtevi u dodatnom osnovnom regionu).

Tabela 7.

Radiofrekvencijski opseg	Maksimalna srednja ekvivalentno izotropno izračena snaga (EIRP - Equivalent Isotropically Radiated Power) po anteni
Ispod 925 MHz i 0 do 10 MHz ispod donje ivice radiofrekvencijskog bloka/iznad 960 MHz i 0 do 10 MHz iznad gornje ivice radiofrekvencijskog bloka	Kao u Tabeli 6.
Ispod 925 MHz i više od 10 MHz ispod donje ivice radiofrekvencijskog bloka/iznad 960 MHz i više od 10 MHz iznad gornje ivice radiofrekvencijskog bloka	Kao u Tabeli 5.
Više od 10 MHz ispod donje/iznad gornje ivice radiofrekvencijskog bloka	U skladu sa Preporukom ERC/REC 74-01

U Tabeli 8. dato je ograničenje emisije MFCN terminalne stanice unutar dodeljenog radiofrekvencijskog bloka.

Tabela 8.

Radiofrekvencijski opseg	Maksimalna srednja ekvivalentno izotropno izračena snaga (EIRP - Equivalent Isotropically Radiated Power) po anteni
880-915 MHz	25 dBm

4. Regulatorni uslovi za raspodelu radio-frekvencija

Pravo na korišćenje radio-frekvencija iz radiofrekvencijskih opsega 880-915/925-960, koji se koriste za mobilne/fiksne komunikacione mreže (MFCN), stiče se na osnovu pojedinačne dozvole za korišćenje radiofrekvencijskog spektra, koja se izdaje po sprovedenom postupku javnog nadmetanja, u skladu sa Zakonom.

Imaoci pojedinačnih dozvola za korišćenje radiofrekvencijskog spektra, kojima su dodeljeni susedni radiofrekvencijski blokovi, mogu međusobno da se usaglase o drugim uslovima koji omogućavaju efikasnije korišćenje radiofrekvencijskog spektra od uslova propisanih u tački 3. ovog plana raspodele, uz saglasnost Regulatornog tela za elektronske komunikacije i poštanske usluge (u daljem tekstu: Regulator).

Imalac pojedinačne dozvole je u obavezi da prilagodi parametre svoje bazne stanice tako da budu ispunjeni tehnički uslovi izvan granica teritorije Republike Srbije, utvrđeni bilateralnim ili multilateralnim međunarodnim tehničkim sporazumima. U nedostatku bilateralnih ili multilateralnih međunarodnih tehničkih sporazuma potrebno je poštovati ograničenja iz važećih verzija preporuka ECC/REC/(05)08 - Frequency planning and cross-border coordination between GSM Land Mobile Systems (GSM 900, GSM 1800 and GSM-R), ECC/REC/(08)02 - Cross-border coordination for Mobile/Fixed Communications Networks (MFCN) in the frequency bands 900 MHz and 1800 MHz excluding GSM vs. GSM and for Railway Mobile Radio (RMR) in the 900 MHz frequency band excluding GSM-R vs. GSM-R i ERC/REC 74-01 - ECC/REC 74-01 - Unwanted emissions in the spurious domain.

U pojedinim slučajevima smetnji Regulator će utvrditi dodatna ograničenja korišćenja radiofrekvencijskih opsega 880-915/925-960 MHz, radi zaštite postojećih službi koje rade u susednim radiofrekvencijskim opsezima.