GODIŠNJI PROGRAMZAŠTITE, UREĐENJA I KORIŠĆENJA POLJOPRIVREDNOG ZEMLJIŠTA GRADA KIKINDE ZA 2024. GODINU("Sl. list grada Kikinde", br. 17/2024) |
Godišnjim programom zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta grada Kikinde za 2024. godinu (U daljem tekstu: Program) daje se analiza stanja sa predlogom mera za podizanje nivoa uređenosti i zaštite poljoprivrednog zemljišta, pregled površina poljoprivrednog zemljišta po klasama, kulturama i oblicima svojine, utvrđuje Program radova na zaštiti i uređenju poljoprivrednog zemljišta i Plan korišćenja poljoprivrednog zemljišta u svojini Republike Srbije.
Program se sastoji iz dva dela, i to:
• Opšti deo
• Podaci o poljoprivrednom zemljištu u svojini Republike Srbije i Plan korišćenja poljoprivrednog državnog zemljišta
Grad Kikinda se nalazi u severoistočnom delu Autonomne pokrajine Vojvodine i zauzima površinu od 783 km2, i zahvata teritoriju severozapadnog Banata, što čini 3,66 % ukupne teritorije Vojvodine. Prema rezultatima popisa stanovništva iz 2022. godine na teritoriji grada Kikinde živi 49.326 stanovnika.
Teritoriju grada Kikinde čini deset katastarskih opština, i to:
1. Katastarska opština Banatsko Veliko Selo
2. Katastarska opština Banatska Topola
3. Katastarska opština Bašaid
4. Katastarska opština Iđoš
5. Katastarska opština Kikinda
6. Katastarska opština Mokrin
7. Katastarska opština Nakovo
8. Katastarska opština Novi Kozarci
9. Katastarska opština Rusko Selo
10. Katastarska opština Sajan
Na teritoriji grada Kikinde poljoprivredno zemljište zauzima površinu od 70.162,8578 hektara, od čega je 63.450,4942 ha obradivo, dok je pod neobradivim površinama (pašnjaci, trstik-močvara itd.) 6.712,3636 ha.
Na teritoriji Kikinde i naseljenih mesta ima 23 tipa, podtipa i varijateta zemljišta, blizu 1/3 ukupnog broja koji su registrovani u Vojvodini. Osnovni zastupljeni tipovi zemljišta su: černozem, crnica, slatinasto zemljište, aluvijalno zemljište, močvarno zemljište, trstici i sl.
Teritorija grada Kikinde poseduje 11.967,7013 ha državnog poljoprivrednog zemljišta, od čega je obradivo 7.445,6731 ha.
Površina zauzeta važećim ugovorima o zakupu je 9.250,5541 ha (po pravu preče g na osnovu vlasništva nad infrastrukturom je 540,4412 ha, po osnovu prava prečeg zakupa po osnovu stočarstva 2.592,6559 ha i zakup 6.117,4570 ha), dok je površina zauzeta važećim ugovorima o korišćenju bez naknade 350,4495 ha. U toku agroekonomske 2023/2024 godine potpisano je 5 ugovora o zakupu u postupku sprovođenja postupka davanja u zakup poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini u nepoljoprivredne svrhe sa zakupcem NIS ad Novi Sad, na period od 30 godina za izvođenje geoloških istražnih radova, odnosno eksploataciju mineralnih sirovina - nafte i prirodnog gasa sa objektima u funkciji geoloških istraživanja, odnosno eksploatacije nafte i gasa.
Površina od 729,5408 ha poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini nije obuhvaćena zakupom ili davanjem na korišćenje bez naknade (tabela: izuzete parcele), s obzirom da ove površine predstavljaju: zemljište pod objektom ili delom objekta, korisnik fizičko ili pravno lice; zemljište uz objekat, korisnik fizičko lice ili pravno lice; fabričke komplekse; javne parkove, groblja, hipodrom ili deponiju smeća; kanale, nasipe, bare, ribnjake, veštačka jezera, kupališta ili jaruge; regionalne, nekategorisane ili prilazne puteve (zemljište pod zgradom); veštački stvoreno neplodno zemljište; građevinske parcele izvan građevinskog područja; samoniklo višegodišnje rastinje ili šume kao i zemljište obuhvaćeno restitucijom i konverzijom.
Na osnovu podnetih zahteva i validne dokumentacije po pravu prečeg zakupa - stočarstvo, stočari su ostvarili pravo na 893,8006 ha, ali je Predlogom Godišnjeg programa opredeljeno 127,4529 ha. Razlog za umanjenje od 15% je činjenica da se od 2019. godine zemljište izdaje u zakup na period od više godina kao i da je veliki procenat poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini restituisan, te je količina raspoloživog poljoprivrednog zemljišta značajno umanjena.
Za korišćenje poljoprivrednog zemljišta bez plaćanja naknade u cilju poljoprivredne proizvodnje je opredeljeno 61,7759 ha.
Za zakup (licitaciju) je preostalo 1447,9281 ha (među kojima se nalaze: parcele u površini od 106,3300 ha u 2. i 3. zoni zaštite i nerešenim imovinsko - pravnim odnosima, parcele u površini od 534,8467 ha u 2. i 3. zoni zaštite, parcele u površini od 288,5909 ha sa nerešenim imovinsko pravnim odnosima, parcele neodgovarajuće kulture ili faktičkog stanja za nadelu po pravu prečeg zakupa na osnovu stočarstva i javna nadmetanja sa napomenom: mogućnost davanja na korišćenje u nepoljoprivredne svrhe u skladu sa podnetim pismima o namerama).
Parcele koje su opredeljene po osnovu prava prvenstva zakupa (za investitora "Toennies Invest" doo Beograd) a prema Odluci o pravu prvenstva zakupa poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini ("Sl. list grada Kikinde br. 17/2017, 27/2018 i 18/2019) u Predlogu Godišnjeg programa imaju upisane napomene da su u postupku davanja u zakup po pravu prvenstva zakupa. Predmetne parcele su do sada bile predmet postupka davanja u zakup prema redovnoj zakonskoj proceduri koja je usaglašena sa Upravom za poljoprivredno zemljište.
1. Analiza stanja uređenosti poljoprivrednog zemljišta
Komasacija poljoprivrednog zemljišta izvršena u svih deset katastarskih opština.
Dužina otvorene meliorativne kanalske mreže na teritoriji grada Kikinde u funkciji odvodnjavanja je 980 km i 153 km u funkciji navodnjavanja. Oko 50% kanalske mreže zadovoljavajuću funkciju kada je reč o odvodnjavanju površinskih voda. U planu je da se 80% meliorativne kanalske mreže dovede u funkcionalno stanje.
Pojačano je tekuće održavanje nekategorisanih atarskih puteva i lenija na području svih deset katastarskih opština.
2. Zaštita poljoprivrednog zemljišta
Stanje zaštite poljoprivrednog zemljišta je uglavnom zadovoljavajuće. Poljoprivredno zemljište učestvuje sa 90,03 % u ukupnoj površini. U strukturi poljoprivrednog zemljišta 92% su obradive površine, a od njih čak 97,1% pripada oranicama i baštama.
U okviru poljoprivrede ratarstvo predstavlja njenu najvažniju granu, najviše se gaje žitarice (kukuruz, pšenica i ječam), industrijsko bilje (suncokret i šećerna repa) i razne povrtarske kulture.
Kikinda je jedan od prvih gradova, koji je uradio ispitivanje plodnosti celokupnog državnog zemljišta koje se izdaje u zakup.
Odlukom o zaštiti poljoprivrednih imanja na teritoriji grada Kikinde ("Sl. list grada Kikinde", br. 6/2021) propisane su mere zaštite od poljske štete.
U cilju podizanja stepena zaštite poljoprivrednog zemljišta posebnu pažnju obratiti na:
- zagađivanje zemljišta i vode za navodnjavanje opasnim i štetnim materijama (sprečiti nekontrolisanu i nestručnu upotrebu sredstava za zaštitu bilja i uništavanje korova, i obezbediti organizovano i neškodljivo odlaganje i uklanjanje ambalaže opasnih i štetnih materija);
- ugroženost poljoprivrednog zemljišta eolskom erozijom.
Prema podacima katastra nepokretnosti na teritoriji grada Kikinde šume i šumsko zemljište zauzimaju površinu od 904,9043 hektara, što predstavlja 1,16 % ukupne površine, po čemu opština Kikinda spada u najobešumljenije katastarske opštine u Vojvodini.
3. Uređenje poljoprivrednog zemljišta
Jedinstvena evidencija katastra nepokretnosti ustrojena je u svih deset katastarskih opština. Prosečna veličina poseda je 3,0353 ha, dok je prosečna veličina parcele 0,9557 hektara.
Republički geodetski zavod je izvršio podelu poljoprivrednog zemljišta na teritoriji opštine Kikinda prema klasama i kulturama, te je najviše poljoprivrednog zemljišta II klase - 22.889,3495 ha i III klase - 21.430,4252 ha.
U tabeli 1. dati su podaci o strukturi korišćenja poljoprivrednog zemljišta na teritoriji grada Kikinde gde se jasno može uočiti apsolutna dominacija u proizvodnji ratarskih kultura.
Tabela 1.: Prikaz strukture korišćenja poljoprivrednog zemljišta na teritoriji grada Kikinde
Opština |
Polj. površina (ha) |
Oranice i bašte |
Voćnjaci |
Vinogradi |
Livade i pašnjaci |
||||
Ukupno |
žito |
Ind. bilje |
Povrtno bilje |
Krmno bilje |
|||||
Kikinda |
73.627 |
60.076 |
39.157 |
15.558 |
143 |
2.898 |
283 |
51 |
4.338 |
Izvor: RZS
Tabela 2. Stanje poljoprivrede u naseljenim mestima grada Kikinde
POKAZATELJI RAZVOJA POLJOPRIVREDE |
|
Stanje resursa |
|
Ukupan broj poljoprivrednih gazdinstava |
4.910 |
Korišćeno poljoprivredno zemljište - KPZ (ha) |
64.876 |
Učešće KPZ u ukupnoj površini JLS (%) |
|
Oranice i bašte |
60.076 (92,6%) |
Proizvodnja poljoprivrednih proizvoda |
|
• biljna proizvodnja (t) |
79.632 |
• stočarska proizvodnja |
7.480 grla |
Izvor: RZS (2016.g)
II PODACI O POLJOPRIVREDNOM ZEMLJIŠTU U SVOJINI REPUBLIKE SRBIJE I PLAN KORIŠĆENJA POLJOPRIVREDNOG DRŽAVNOG ZEMLJIŠTA (tabelarni prikaz - u Prilogu)
Godišnji program zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta grada Kikinde za 2024. godinu izrađen je u Aplikaciji Localis Visios za izradu godišnjeg programa zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta.
Tabela 1. Pregled površina poljoprivrednog zemljišta po katastarskim opštinama i kulturama,
Tabela 2. Pregled površina poljoprivrednog zemljišta po oblicima svojine po katastarskim opštinama,
Tabela 3. Površine poljoprivrednog zemljišta po klasama i kulturama,
Tabela 4. Pregled površina na kojima je izvršeno odvodnjavanje, navodnjavanje i poboljšanje kvaliteta poljoprivrednog zemljišta i melioracija livada i pašnjaka,
Plan prihoda. Plan prihoda sopstvenog učešća
Namene ulaganja. Program utvrđivanja radova na zaštiti, uređenju i korišćenju poljoprivrednog zemljišta
Važeći ugovori - zakup. Izveštaj o ugovorima o zakupu poljoprivrednog državnog zemljišta
Važeći ugovori - korišćenje. Izveštaj o važećim ugovorima o korišćenju bez naknade poljoprivrednog državnog zemljišta
Planirano korišćenje. Predloženi brojevi javnog nadmetanja za korišćenje bez plaćanja naknade
Planirano PPZ stočari. Predloženi brojevi javnog nadmetanja po pravu prečeg - stočari
JN tabela. Pregled grupisanih javnih nadmetanja
Zbirna tabela. Zbirna tabela
Veličina JN: Veličine javnih nadmetanja
Izuzete parcele. Katastarske parcele u državnoj svojini koje nisu obuhvaćene važećim ili planiranim zakupom ili davanjem na korišćenje bez naknade
Ovaj Program objaviti u "Službenom listu grada Kikinde".