PRAVILNIKO UTVRĐIVANJU GODIŠNJEG PROGRAMA FORMIRANJA I ODRŽAVANJA OBAVEZNIH REZERVI NAFTE I DERIVATA NAFTE ZA 2024. GODINU ("Sl. glasnik RS", br. 75/2024) |
Ovim pravilnikom utvrđuje se Godišnji program formiranja i održavanja obaveznih rezervi nafte i derivata nafte za 2024. godinu, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo (u daljem tekstu: Godišnji program).
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
GODIŠNJI PROGRAM
FORMIRANJA I ODRŽAVANJA OBAVEZNIH REZERVI NAFTE I DERIVATA NAFTE ZA 2024. GODINU
Obaveza čuvanja obaveznih rezervi nafte i derivata nafte za tekuću godinu usklađuje se u smislu formiranja rezervi u odnosu na prethodnu godinu najkasnije do 1. aprila tekuće godine i važi najduže do 31. marta naredne godine.
Na osnovu odobrenog budžeta Republike Srbije za 2024. godinu sa projekcijama za 2025. i 2026. godinu, dati su limiti u sredstvima za formiranje obaveznih rezervi nafte i derivata nafte i na osnovu datih limita i podataka o potrošnji i uvozu na godišnjem nivou planiran je ravnomerni porast rezervi tokom planiranog perioda prema raspoloživom budžetu, a u skladu sa preuzetim međunarodnim obavezama.
1) Vrsta, naziv, količina i vrednost nafte i derivata nafte, koje se formiraju i obnavljaju kao obavezne rezerve na osnovu navedenih kriterijuma, utvrđene količine i strukture obaveznih rezervi nafte i derivata nafte i plan formiranja obaveznih rezervi nafte i derivata nafte u danima prosečnog dnevnog neto uvoza po godinama 2024-2026.
Tabela 1 Količina nafte i derivata nafte u obaveznim rezervama na kraju kalendarske 2023. godine u robi i opcijama (u hiljadama tona)
|
2023. |
Sirova nafta |
86,1 |
Motorni benzin |
14,6 |
Kerozin |
3,9 |
Evro dizel |
127,2 |
Ulje za loženje |
25,5 |
Gotovi proizvodi (ukupno) |
171,2 |
Opcijski ugovori (evro dizel) |
50 |
Ukupno sve rezerve |
307,3 |
U tabeli 2. dat je plan formiranja obaveznih rezervi nafte i derivata nafte u danima prosečnog dnevnog neto uvoza po godinama 2024-2026.
Tabela 2 Obavezne rezerve u danima prosečnog dnevnog neto uvoza po godinama
|
2024. |
2025. |
2026. |
Broj dana prosečnog dnevnog neto uvoza |
42 |
51 |
61 |
Procena potrebnih sredstava za nabavku sirove nafte i derivata nafte zasniva se na osnovu:
- prosečne cene derivata nafte tipa EVRO DIZEL, kojim se na međunarodnom tržištu trguje pod nazivom "10 ppm ULSD (Ultra Light Sulpfur Diesel)", na paritetu CIF MEDITERAN BASIS GENOVA/LAVERA prema podacima o kotacijama (izvor: Platts), obračunato prema srednjem kursu RSD/USD Narodne banke Srbije;
- prosečne cene derivata nafte tipa BEZOLOVNI MOTORNI BENZIN, kojim se na međunarodnom tržištu trguje pod nazivom "PREMIUM UNL 10 ppm", na paritetu CIF MEDITERAN BASIS GENOVA/LAVERA prema podacima o kotacijama (izvor: Platts), obračunato prema srednjem kursu RSD/USD Narodne banke Srbije;
- nedeljnog proseka srednje kotacijske cene SIROVE NAFTE tipa URAL (RCMB) ili BRENT prema podacima o kotacijama (izvor: Platts) obračunato prema srednjem kursu RSD/USD Narodne banke Srbije;
- u projekciju potrebnih sredstava uključeni su i zavisni troškovi nabavke i valutni rizici;
- osim nabavke robe, postoji i obaveza prema važećim opcijskim ugovorima odnosno ugovornim pravima na kupovinu derivata nafte. Derivati nafte ugovoreni opcijskim ugovorima, ulaze u obračun obaveznih rezervi. Cena premije definisana je važećim ugovorima sa dva dobavljača koji važe do aprila 2026. godine.
2) Teritorijalni razmeštaj obaveznih rezervi
Obavezne rezerve nafte i derivata nafte mogu se čuvati na teritoriji Republike Srbije i na teritoriji drugih država s kojim je prethodno zaključen međudržavni sporazum o skladištenju obaveznih rezervi, na osnovu potpisanog ugovora sa ministarstvom nadležnim za poslove energetike.
Teritorijalni razmeštaj je opredeljen izgrađenim skladišnim kapacitetima u javnoj i drugim oblicima svojine.
Zakonom o robnim rezervama propisano je da se prvo popunjavaju skladišta u javnoj svojini. Cena skladištenja u ovim skladištima obračunava se u skladu sa Uredbom o metodologiji za određivanje cene skladištenja obaveznih rezervi nafte i derivata nafte u skladištima u javnoj svojini ("Službeni glasnik RSˮ, broj 4/17).
3) Termin plan aktivnosti
U drugom kvartalu 2024. godine pokrenuće se postupak nabavke evro-dizela i nabavke usluge skladištenja evro-dizela u skladu sa raspoloživim budžetom, a u skladu sa donetim Planom nabavki za 2024. godinu.
U trećem kvartalu 2024. godine predviđen je završetak izgradnje i probno testiranje za upotrebu skladišnih kapaciteta u saradnji sa Republičkom direkcijom za robne rezerve, i to završetak izgradnje četiri rezervoara od po 20.000 m³ (R-23 i R-25, R-24 i R-26) na prostoru Skladišta naftnih derivata u Smederevu.
U trećem kvartalu 2024. godine predviđeno je pokretanje postupka osiguranja obaveznih rezervi nafte i naftnih derivata.
4) Obrazloženje Godišnjeg programa
U skladu sa činjenicom da su sredstva raspoređena na razdelu 28 - Ministarstvo rudarstva i energetike, Glava 28.1 Uprava za rezerve energenata, Program 2403 - Upravljanje obaveznim rezervama, Funkcija 430 - Gorivo i energija, Programska aktivnost 0001 - Formiranje i održavanje obaveznih rezervi nafte, derivata nafte i prirodnog gasa, Programska aktivnost 5001 - Izgradnja rezervoara u skladištu derivata nafte u Smederevu, Zakonom o budžetu Republike Srbije za 2024. godinu ("Službeni glasnik RS", broj 92/23), sa ciljem dostizanja neophodne količine obaveznih rezervi izražene u broju dana prosečnog dnevnog neto uvoza u Republici Srbiji, predviđa se kupovina nafte i derivata nafte.
Na ovaj način bio bi dostignut planirani obim obaveznih rezervi za 2024. godinu, uz primenu odredbe Zakona o robnim rezervama, koja propisuje da se minimum jedna trećina obaveznih rezervi drži u gotovim proizvodima.
O sprovođenju Godišnjeg programa formiranja i održavanja obaveznih rezervi nafte i derivata nafte za 2024. godinu staraće se Uprava za rezerve energenata.