ODLUKA O UTVRĐIVANJU ZGRADA GENERALŠTABA VOJSKE SRBIJE I CRNE GORE I MINISTARSTVA ODBRANE U BEOGRADU ZA SPOMENIK KULTURE ("Sl. glasnik RS", br. 115/2005)

1. Zgrade Generalštaba Vojske Srbije i Crne Gore i Ministarstva odbrane u Beogradu utvrđuju se za spomenik kulture.

2. Zgrade Generalštaba Vojske Srbije i Crne Gore i Ministarstva odbrane u Beogradu (u daljem tekstu: spomenik kulture) nalaze se na teritoriji opštine Savski venac, u Beogradu, Ulica Kneza Miloša broj 33-41, u državnoj svojini, na katastarskim parcelama br. 804/2 i 969, KO Savski venac.

Spomenik kulture sagrađen je 1956-1965. godine, prema projektu jednog od najvećih predstavnika jugoslovenskog modernog pokreta u arhitekturi Nikole Dobrovića. Čini ga kompleks zgrada Generalštaba Vojske Srbije i Crne Gore i Ministarstva odbrane.

Kompleks karakterišu dva monumentalna, stepenasto završena trakta koji se kaskadno spuštaju ka Nemanjinoj ulici, kreirajući na taj način urbani simbol gradske kapije. Traktovi su postavljeni paralelno sa Ulicom kneza Miloša i povučeni su sa regulacione linije, tako da im se prilazi kroz dva dominantna portika. Osim ekspresivnih kaskadnih formi, fasade odlikuje primena kontrastnih materijala - robusnog, bunjastog kamena iz Kosjerića, mrko-crvene boje, na koji su nalegle bele, uglađene mermerne ploče sa ostrva Brača. Ubedljiv vizuelni motiv predstavljaju prozorske trake na fasadama, oblikovane u duhu poznog modernizma. Motiv kule, postavljene kao vizuelni akcenat na završetku jednog trakta (B), takođe dominira celokupnom siluetom kompleksa.

Spomenik kulture je jedino i najkompleksnije ostvarenje uvaženog moderniste Nikole Dobrovića koji zauzima posebno mesto u srpskoj i široj jugoslovenskoj arhitekturi. Kako svojim ekspresivnim formama, tako i urbanističkom dispozicijom i snagom celokupnog ansambla, postavljenog na raskršću najprometnijih gradskih saobraćajnica, ovaj arhitektonski kompleks postao je jedna od najmarkantnijih urbanih slika Beograda.

3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata sledeće katastarske parcele: br. 804/2 i 969, KO Savski venac, u državnoj svojini.

4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:

1) očuvanje autentičnog izgleda, horizontalnog i vertikalnog gabarita, konstruktivnih i oblikovnih elemenata arhitekture, kao i originalnih materijala;

2) redovno praćenje stanja i održavanje konstruktivno-statičkog sistema, krovnog pokrivača, svih fasada, enterijera i ispravnosti instalacija u spomeniku kulture.

5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:

1) zabrana gradnje ili postavljanje objekata trajnog ili privremenog karaktera koji svojom namenom, gabaritom, volumenom i oblikom mogu ugroziti ili degradirati spomenik kulture i njegovu zaštićenu okolinu;

2) urbanističko, komunalno i hortikulturno uređenje, održavanje i korišćenje prostora zaštićene okoline spomenika kulture.

6. Ovu odluku objaviti u "Službenom glasniku Republike Srbije".