PROGRAMFONDA ZA RAZVOJ REPUBLIKE SRBIJE ZA 2001. GODINU("Sl. glasnik RS", br. 43/2001) |
I OSNOVNI CILJEVI
U 2001. godini Fond za razvoj Republike Srbije će usmeriti svoju aktivnost na ostvarenje sledećih ciljeva:
1. Podsticanje regionalnog razvoja Republike:
- kreditiranjem razvoja malih i srednjih preduzeća na nedovoljno razvijenim područjima i nacionalno mešovitim sredinama, posebno na jugu Srbije;
- izgradnjom infrastrukturnih objekata u nerazvijenim područjima koja će podstaći privrednu aktivnost, poboljšati kvalitet života i zaustaviti nepovoljna migraciona kretanja;
- izgradnjom stanova za stručne kadrove i stimulacijom njihovih zarada;
- odobravanjem stambenih kredita povratnicima i doseljenicima na nerazvijena područja;
- kreditiranjem kupovine mašina i opreme za poljoprivredu i domaću radinost, radi ekonomskog jačanja seoskih domaćinstava;
- ulaganjem u trajna obrtna sredstva, rekonstrukciju, modernizaciju i otklanjanje uskih grla tržišno propulzivnih preduzeća;
- kratkoročnim kreditiranjem za određene namene (finansiranjem otkupa poljoprivrednih i šumskih plodova, setvenih radova, ciklusa tova stoke i živine, pripreme izvoza, oživljavanje proizvodnje u manjim preduzećima i pogonima i slično).
Nedovoljno razvijena područja, u skladu sa Zakonom o nedovoljno razvijenim područjima Republike Srbije za period do 2005. godine, sa pravom na korišćenje sredstava i drugih podsticajnih mera su opštine:
1. čiji stepen razvijenosti (prema zvaničnim statističkim podacima), izračunat na osnovu agregatnog izraza odabranih pokazatelja, utvrđenih na osnovu korigovanog narodnog dohotka po stanovniku (na bazi dvogodišnjeg proseka narodnog dohotka iz poljoprivrede i dela dohotka ostvarenog u preduzećima za proizvodnju električne energije), stepena zaposlenosti ukupnog stanovništva, prometa u trgovini na malo po stanovniku i učešća PTT priključaka na 100 stanovnika, ne prelazi 50% proseka Republike;
2. čiji stepen razvijenosti, primenom pokazatelja iz prethodnog stava, zbog izrazitog smanjenja broja stanovnika, prelazi 50%, a nije viši od 70% proseka Republike, a nalaze se na brdsko-planinskom području.
Primenom navedenih kriterijuma i pokazatelja nedovoljno razvijene opštine su: Preševo, Žabari, Malo Crniće, Žitorađa, Doljevac, Vladimirci, Bujanovac, Petrovac, Golubac, Ražanj, Bojnik, Žagubica, Bosilegrad, Medveđa, Kučevo, Gadžin Han, Mali Zvornik, Osečina, Mionica, Sjenica, Koceljeva, Crna Trava, Krupanj, Prijepolje, Ljubovija, Rekovac, Leposavić, Vlasotince, Merošina, Trgovište, Surdulica, Lebane, Babušnica, Kuršumlija, Blace, Brus i Žitište.
Nedovoljno razvijena područja su i:
3. teritorije prigraničnih opština u dubini 10-15 km od državne granice, bez sedišta opština;
4. seoska naselja na teritoriji onih opština čiji nivo razvijenosti ne prelazi 80% proseka Republike, a ispunjavaju sledeće kriterijume: a) raspolažu kritičnom masom radne snage (uključujući i gravitirajuća naselja), b) ispunjavaju prostorne uslove u pogledu racionalizacije mreže naselja i racionalnog uređenja i korišćenja prostora, v) imaju neophodni minimum infrastrukturne opremljenosti ili se do njega može doći uz najniže troškove i g) predstavljaju zone prelaza između teritorija opština (kontaktne zone);
5. seoska naselja obuhvaćena Programom razvoja Golije, Programom turističkog kompleksa Stare planine i Programom turističkog kompleksa Vlasine.
Status prioriteta na seoskom području, primenom uslova i kriterijuma iz tač. 4 i 5 imaju naselja obuhvaćena i bliže određena u članu 5 Zakona o nedovoljno razvijenim područjima Republike Srbije za period do 2005. godine ("Službeni glasnik RS", broj 53/95), s tim da prednost imaju najnerazvijeniji centri ugroženi nepovoljnim migracionim kretanjima i pogoršavanjem ekonomske, starosne, socijalne i nacionalne strukture stanovništva;
6. opštine koje gube status nedovoljno razvijenog područja i stiču status područja u prelaznom periodu u tajanju od tri godine, ako u periodu važenja ovog zakona pređu utvrđenu granicu i druga obeležja nedovoljne razvijenosti na osnovu kojih su stekle taj status prema kriterijumima iz čl. 1 i 3 Zakona.
Opštine koje u toku važenja Zakona ispune kriterijume iz st. 2 i 3 Zakona dobiće status nedovoljno razvijenih područja.
Prioritet u korišćenju sredstava i drugih podsticajnih mera imaju najnerazvijenije opštine, i to: Preševo, Žitorađa, Bujanovac, Bojnik, Gadžin Han, Bosilegrad, Medveđa, Tutin, Crna Trava, Trgovište, Žagubica i Krušumlija.
Pored navedenih opština, prioritet u korišćenju sredstava će imati opštine na Kosovu i Metohiji - Novo Brdo, Štrpce, Gora, Zubin Potok, Leposavić, Zvečan, kao i programi koji se realizuju u seoskim naseljima drugih opština sa teritorije Kosova i Metohije iz člana 5 Zakona.
Takođe, u korišćenju kredita prioritet će imati opštine na Kosovu i Metohiji koje obezbede povratak prognanog nealbanskog stanovništva.
Prioritet u ulaganjima će imati programi koji već poseduju obezbeđen građevinski objekat ili će se realizacijom staviti u funkciju već izgrađeni objekat, kao i programi, koji pod jednakim uslovima, obezbeđuju veće sopstveno učešće i učešće drugih izvora, osim Fonda, u strukturi.
2. Podsticanje izvoza:
- odobravanjem kratkoročnih kredita za finansiranje pripreme proizvodnje namenjene izvozu firmama koje poseduju poslovni bonitet;
- odobravanjem dugoročnih kredita za razvoj malih i srednjih preduzeća, koja imaju proizvodni program sa izvoznom orijentacijom;
- kreditiranjem proizvodnje u bescarinskim zonama.
Prioritet u korišćenju sredstava će imati izvozni programi koji obezbeđuju:
- veći neto devizni priliv po jedinici uloženih kreditnih sredstava;
- korišćenje komparativnih prednosti pri uključivanju u međunarodnu podelu rada;
- viši stepen industrijske prerade;
- korišćenje visokih tehnologija, naučno-tehničkih dostignuća i inovacija;
- kooperaciju sa inostranim firmama.
3. Proizvodno i finansijsko prestrukturiranje malih i srednjih preduzeća:
- kreditiranjem promene i osvajanja novog proizvodnog programa;
- ekonomsko-finansijskom konsolidacijom;
- tehničko-tehnološkom modernizacijom;
- uklanjanjem uskih grla u proizvodnji;
- ulaganjem u trajna obrtna sredstva radi oživljavanja proizvodnje i potpunijeg korišćenja kapaciteta;
- osvajanjem novih tržišta i preorijentacija na izvozni program;
- finansijskom konsolidacijom preduzeća koja se privatizuju prodajom putem javnog tendera.
Prednost u korišćenju sredstava imaju programi koji obezbeđuju:
- veći nivo projektovane rentabilnosti, odnosno veće ekonomske efekte po jedinici uloženih sredstava i brži povraćaj uloženih sredstava;
- veće sopstveno učešće i učešće drugih izvora, osim Fonda u strukturi finansiranja;
- zapošljavanje većeg broja radnika;
- veće izvozne neto-efekte;
- veće indirektne efekte i veći uticaj investicije na rešavanje strukturnih problema u privredi.
II FINANSIJSKI PLAN FONDA ZA 2001. GODINU
(sredstva i plasmani)
Radi ostvarivanja ciljeva postavljenih ovim programom, potrebna sredstva će biti obezbeđena iz budžeta Republike, naplatom anuiteta dugoročnih kredita, naplatom kratkoročnih kredita, pozajmicama od poslovnih banaka i prodajom društvenog kapitala.
Okvirni bilans Fonda po izvorima sredstava i njihov raspored za 2001. godinu ilustruje sledeći pregled:
1. Sredstva Fonda
|
|
% učešća u strukturi |
1.1. Preneta sredstva na žiro računu i deviznim računima Fonda |
3.567.000.000 |
46 |
1.2. Sredstva budžeta |
497.300.000 |
6 |
1.3. Naplata anuiteta |
120.000.000 |
2 |
1.4. Naplata kratkoročnih kredita |
2.000.000.000 |
26 |
1.5. Pozajmice banaka |
1.500.000.000 |
19 |
1.6. Sredstva od prodaje društvenog kapitala |
41.000.000 |
1 |
UKUPNO: |
7.725.300.000 |
100 |
2. Raspored sredstava
|
|
% učešća u strukturi |
2.1. Finansiranje programa iz oblasti regionalnog razvoja |
1.954.300.000 |
25 |
2.2. Programi proizvodnog i finansijskog prestrukturiranja preduzeća |
2.200.000.000 |
28 |
2.3. Finansiranje programa solidarnosti |
54.000.000 |
1 |
2.4. Finansiranje podsticaja izvoza |
1.500.000.000 |
19 |
2.5. Kratkoročno finansiranje privrede |
2.000.000.000 |
26 |
2.6. Finansiranje redovne delatnosti Fonda |
17.000.000 |
1 |
UKUPNO: |
7.725.300.000 |
100 |
III USLOVI ZA KORIŠĆENJE SREDSTAVA FONDA
Osnovni model korišćenja sredstava Fonda je na kreditnoj osnovi. Upravni odbor Fonda može odlučiti da deo sredstava odobri bespovratno. Pored toga, zavisno od namene, Fond će koristiti i model ulaganja kapitala na svojinskoj osnovi.
U drugoj polovini 2001. godine biće raspisani javni konkursi za korišćenje sredstava Fonda sa definisanim uslovima i prioritetima, u skladu sa ovim programom.
Razvoj nedovoljno razvijenih područja
Učešće sredstava Fonda u kreditiranju investicija može u odnosu na predračunsku vrednost ulaganja iznositi:
- do 80% predračunske vrednosti investicija koje se realizuju u privedi opština koje imaju prioritet u korišćenju sredstava Fonda, sa kamatnom stopom od 5% godišnje, uz korišćenje valutne klauzule (utvrđivanje iznosa duga u trenutku puštanja kredita u tečaj u DEM, odnosno USD i preračunavanje duga u dinare, po zvaničnom kursu na dan obračuna);
- do 60% predračunske vrednosti investicija koje se realizuju na teritoriji privredno nedovoljno razvijenih opština čiji narodni dohodak po stanovniku, u poslednjoj godini za koju postoje podaci, iznosi ispod 1/2 proseka Republike Srbije, sa kamatnom stopom 7% na godišnjem nivou, uz korišćenje valutne klauzule;
- do 40% predračunske vrednosti investicija koje se realizuju na teritoriji svih ostalih privredno nedovoljno razvijenih opština, sa kamatnom stopom 9% na godišnjem nivou, uz korišćenje valutne klauzule.
Kreditna sredstva će se odobravati sa rokom otplate do pet godina, uz odložen rok otplate do jedne godine. Anuiteti se obračunavaju i plaćaju kvartalno.
Podsticanje izvoza
Krediti za finansiranje pripreme proizvodnje namenjene izvozu biće odobravani sa rokom do šest meseci, uz kamatnu stopu 9% na godišnjem nivou i korišćenje valutne klauzule.
Proizvodno i finansijsko prestrukturiranje malih i srednjih preduzeća
Učešće sredstava Fonda u kreditiranju investicija može iznositi do 40% predračunske investicije, uz kamatnu stopu 9% na godišnjem nivou i korišćenje valutne klauzule. Kreditna sredstva će se odobravati sa rokom otplate do pet godina, uz odložen rok otplate do jedne godine. Anuiteti se obračunavaju i plaćaju kvartalno.
Kratkoročno finansiranje privrede
Deo sredstava, koja ne budu angažovana u investicione programe, mogu se plasirati kao kratkoročne pozajmice u skladu sa Zakonom o Fondu za razvoj Republike Srbije, sa rokom vraćanja do 12 meseci i kamatnom stopom u visini eskontne stope Narodne banke Jugoslavije uvećane za 50%.
IV ZAVRŠNA ODREDBA
Ovaj program će se objaviti u "Službenom glasniku Republike Srbije", po dobijanju saglasnosti Vlade Republike Srbije.