ZAKONO SANACIJI, STEČAJU I LIKVIDACIJI BANAKA("Sl. list SFRJ", br. 84/89 i 63/90 i "Sl. list SRJ", br. 37/93, 26/95, 28/96, 44/99 i 53/2001) |
I OSNOVNE ODREDBE
Postupak sanacije može se sprovesti nad bankom čiji potencijalni gubici koji proističu iz rizičnih plasmana i odgovarajućih vanbilansnih stavki određenog stepena naplativosti čine preko 50% iznosa kapitala banke.
Klasifikacija aktive banaka i odgovarajućih vanbilansnih stavki sa stanovišta njihove naplativosti, vrši se na način koji propiše Narodna banka Jugoslavije.
Postupak stečaja sprovodi se nad bankom:
1) kada Narodna banka Jugoslavije oceni da sanacija banke ne bi bila ekonomski opravdana;
2) kada Narodna banka Jugoslavije oceni da nastavljanje postupka sanacije ne bi bilo ekonomski opravdano i
3) kada Agencija za osiguranje depozita, sanaciju, stečaj i likvidaciju banaka (u daljem tekstu: Agencija) u postupku likvidacije banke, pri zaključenju likvidacionog bilansa, utvrdi da banka ispunjava uslove za otvaranje stečajnog postupka.
Postupak likvidacije sprovodi se nad bankom čija je skupština donela odluku o prestanku rada banke, kao i nad bankom za koju je Narodna banka Jugoslavije donela rešenja o oduzimanju dozvole za rad u skladu sa saveznim zakonom.
Direktor banke čija je skupština donela odluku o prestanku rada banke dužan je da tu odluku dostavi Narodnoj banci Jugoslavije narednog dana od dana njenog donošenja.
II USLOVI I POSTUPAK SANACIJE
Banka, osnivači i poverioci banke i Agencija mogu predložiti Narodnoj banci Jugoslavije da razmotri mogućnost i ekonomsku opravdanost sanacije određene banke.
Narodna banka Jugoslavije je dužna da u roku od 15 dana od dana prijema predloga iz stava 1 ovog člana donese rešenje o pokretanju postupka za ocenu finansijskog stanja banke i mogućnosti i ekonomske opravdanosti njene sanacije i o tome obavesti predlagača.
Narodna banka Jugoslavije može rešenje iz stava 2 ovog člana doneti i po službenoj dužnosti.
Postupak za ocenu finansijskog stanja banke i mogućnosti i ekonomske opravdanosti njene sanacije iz stava 2 ovog člana ne može biti duži od 90 dana.
Pri razmatranju mogućnosti i ekonomske opravdanosti sanacije banke, procenjuje se naročito:
1) iznos potencijalnih gubitaka banke;
2) iznos koji bi Savezna Republika Jugoslavija i Narodna ban- ka Jugoslavije, u slučaju stečaja banke, trebalo da isplate po osnovu garancija za štednju i depozite na tekućim i deviznim računima građana i garancija za kredite banke uzete u inostranstvu;
3) okvirni iznos sredstava potrebnih za sanaciju;
4) zainteresovanost drugih banaka za preuzimanje banke čija se opravdanost sanacije razmatra, uslove pod kojima bi zainteresovane banke izvršile preuzimanje i uticaj preuzimanja na finansijsko stanje zainteresovanih banaka;
5) zainteresovanost drugih subjekata za kupovinu akcija banke.
Narodna banka Jugoslavije donosi odluku da je sanacija banke moguća i ekonomski opravdana kad to zaključi na osnovu elemenata iz stava 1 ovog člana i drugih relevantnih elemenata.
Narodna banka Jugoslavije o odluci iz stava 2 ovog člana odmah obaveštava Agenciju.
Po dobijanju obaveštenja iz stava 3 ovog člana, Agencija je dužna da u roku od 30 dana od dana dobijanja obaveštenja donese odluku o sanaciji banke.
Banka koja se sanira dužna je da izvrši otpis svojih potencijalnih gubitaka na teret svog akcionarskog kapitala i rezervi.
Sanacija banke sprovodi se:
1) novim ulaganjem u akcionarski kapital banke;
2) delimičnim ili potpunim otpisom potraživanja prema banci;
3) preuzimanjem potencijalnih gubitaka banke u sanaciji zajedno sa odgovarajućim delom pasive;
4) privremenom ili trajnom kupovinom potencijalnih gubitaka banke u sanaciji;
5) preuzimanjem banke u sanaciji od strane neke druge banke;
6) ulaganjem u akcionarski kapital banke koja preuzima banku u sanaciji.
O obliku, odnosno oblicima sanacije iz stava 1 ovog člana koji se sprovode u svakom konkretnom slučaju, odlučuje Agencija.
Zavisno od oblika sanacije, odluka o sanaciji sadrži:
1) iznos potencijalnih gubitaka banke u sanaciji;
2) iznos potencijalnih gubitaka banke u sanaciji koji se može otpisati na teret akcionarskog kapitala i rezervi banke;
3) iznos gotovog novca kojim Agencija kupuje akcije banke;
4) iznos potencijalnih gubitaka banke koji Agencija privremeno ili trajno kupuje svojim obveznicima;
5) iznos potencijalnih gubitaka banke koji Agencija preuzima zajedno sa odgovarajućim delom pasive;
6) iznos novog ulaganja u akcionarski kapital banke;
7) iznos potraživanja koja otpisuju poverioci banke;
8) naziv i sedište banke koja preuzima banku u sanaciji i rok do koga se mora sprovesti preuzimanje;
9) iznos kredita koji Agencija daje banci u sanaciji, odnosno banci koja preuzima banku u sanaciji, kao i uslove pod kojima se daje kredit.
Donošenjem odluke o sanaciji prestaju funkcije svih organa upravljanja i ovlašćenja svih rukovodećih radnika banke u sanaciji, kao i prava osnivača banke na osnovu dotadašnjih osnivačkih uloga koji su, u skladu sa članom 8 ovog zakona, iskorišćeni za otpis potencijalnih gubitaka banke.
Danom donošenja odluke o sanaciji banke iz člana 7 stav 4 ovog zakona ne mogu se u roku od 120 dana dozvoliti izvršenja radi obezbeđenja ni izvršenja radi namirenja potraživanja u pogledu kojih postoje izvršne isprave, odnosno ne može se dozvoliti prinudna naplata po rešenjima donetim do tog dana.
Izvršenja iz stava 1 ovog člana koja su u toku prekidaju se do isteka roka iz stava 1 ovog člana.
Nalozi i osnovi za prinudnu naplatu iz st. 1 i 2 ovog člana evidentiraju se i izvršavaju se po isteku roka iz stava 1 ovog člana prema vremenu prijema kod nosioca platnog prometa kod koga su prvi put bili podneti na naplatu.
Narodna banka Jugoslavije će oceniti ekonomsku opravdanost nastavljanja postupka sanacije i doneti rešenje o ispunjenju uslova za otvaranje stečajnog postupka ili naložiti Agenciji da donese novu odluku o sanaciji ako, ni posle isteka godine dana od dana donošenja odluke o sanaciji banke, banka u sanaciji ne uskladi svoj novčani deo akcionarskog kapitala i relativne pokazatelje poslovanja sa odredbama saveznog zakona kojim se uređuje bankarsko poslovanje.
Sanacioni postupak, u zavisnosti od ostvarenih rezultata sanacije, može se završiti donošenjem:
1) odluke o delimičnoj ili potpunoj prodaji akcija banke u sanaciji;
2) odluke o preuzimanju banke u sanaciji od strane neke druge banke;
3) rešenja o ispunjenju uslova za otvaranje stečajnog postupka nad bankom.
III POSTUPAK STEČAJA
Guverner Narodne banke Jugoslavije donosi rešenje o ispunjenju uslova za otvaranje stečajnog postupka nad bankom, kada Narodna banka Jugoslavije oceni da sanacija banke ne bi bila ekonomski opravdana, odnosno da nastavljanje postupka sanacije banke ne bi bilo ekonomski opravdano i kada Agencija u postupku likvidacije banke utvrdi da banka ispunjava uslove za otvaranje stečajnog postupka.
Rešenje iz stava 1 ovog člana je konačno.
Rešenje iz stava 1 ovog člana dostavlja se banci i nadležnom sudu koji je dužan da u roku od tri dana od dana prijema rešenja donese rešenje o otvaranju stečajnog postupka nad bankom.
U postupku stečaja nad bankom funkciju stečajnog upravnika propisanu saveznim zakonom kojim se uređuje stečaj ima Agencija.
Danom donošenja rešenja iz stava 1 ovog člana Narodna banka Jugoslavije izvršiće blokadu svih računa banke i zabraniće banci raspolaganje svim novčanim sredstvima.
Čl. 15 i 16
(Brisani)
Banka u stečaju i banke koje od banke u stečaju preuzimaju poslove štednje i poslove po tekućim i deviznim računima građana, dužne su da u roku od 10 dana od dana objavljivanja oglasa o otvaranju stečajnog postupka u "Službenom listu SRJ" zapisnički konstatuju stanje ovih poslova i zapisnike dostave Narodnoj banci Jugoslavije.
Narodna banka Jugoslavije je dužna da u roku od 10 dana od dana prijema zapisnika iz stava 1 ovog člana izvrši njihovu proveru i dostavi ih sudu koji sprovodi stečajni postupak.
Pravne posledice otvaranja stečajnog postupka nastaju danom donošenja rešenja o otvaranju stečajnog postupka i sastoje se u sledećem:
1) aktivira se jemstvo Narodne banke Jugoslavije i federacije za štedne uloge u tekuće i devizne račune građana;
2) aktiviraju se garancije Narodne banke Jugoslavije i federacije po inostranim kreditima;
3) potraživanja prema banci koja imaju za predmet povremena davanja, izuzev potraživanja inostranih kreditora koja su obezbeđena garancijama Narodne banke Jugoslavije i federacije, pretvaraju se u jednokratna potraživanja;
4) potraživanja poverilaca prema banci, izuzev potraživanja inostranih kreditora koja su obezbeđena garancijama Narodne banke Jugoslavije i federacije, smatraju se dospelim;
5) poverioci kao i stečajni upravnik, u ime banke u stečaju, imaju pravo pobijanja pravnih radnji koje je banka u stečaju učinila u poslednjih šest meseci pre dana otvaranja stečajnog postupka.
Potraživanja poverilaca isplaćuju se iz stečajne mase po sledećem redosledu:
1) potraživanja po osnovu štednih uloga, tekućih računa i depozita na deviznim računima koja se isplaćuju banci koja je preuzela ove poslove od banke u stečaju;
2) potraživanja poverilaca koji nisu osnivači banke;
3) potraživanja osnivača banke.
Na stečajni postupak banke u stečaju, ako ovim zakonom nije drukčije određeno, primenjuju se odredbe saveznog zakona kojim se uređuje stečaj, izuzev odredaba o stečajnom sudiji, nagradi za rad i naknadi potrebnih troškova stečajnog upravnika i odredaba kojima je uređeno prinudno poravnanje.
IV USLOVI I POSTUPAK LIKVIDACIJE
Rešenje o likvidaciji banke guverner Narodne banke Jugoslavije donosi na osnovu odluke o prestanku rada banke, kao i na osnovu konačnog rešenja guvernera Narodne banke Jugoslavije o oduzimanju dozvole za rad banci.
Rešenje o likvidaciji banke je konačno.
Rešenje o likvidaciji banke dostavlja se banci i nadležnom sudu radi sprovođenja postupka likvidacije.
Nadležni sud je dužan da u roku od tri dana od dana prijema rešenja o likvidaciji banke donese rešenje o otvaranju postupka likvidacije nad bankom.
U postupku likvidacije nad bankom funkciju likvidacionog upravnika propisanu saveznim zakonom kojim se uređuje likvidacija ima Agencija.
Danom donošenja rešenja o likvidaciji Narodna banka Jugoslavije izvršiće blokadu svih računa banke i zabraniće banci raspolaganje svim novčanim sredstvima.
Ako Agencija u postupku sanacije banke dođe do saznanja da banku nije moguće sanirati obavestiće Narodnu banku Jugoslavije o razlozima nemogućnosti sprovođenja sanacije uz istovremeno podnošenje predloga za pokretanje postupka stečaja nad bankom.
Ako po okončanju postupka likvidacije preostanu sredstva, ta sredstva se dele osnivačima banke u skladu sa ugovorom o osnivanju i drugim aktima banke.
Na postupak likvidacije shodno se primenjuju odredbe saveznog zakona kojim se uređuje likvidacija, ako ovim zakonom nije drukčije propisano.
V PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Tokom 1990. godine, odluka o pokretanju postupka sanacije može se doneti i za banku koja je usklađivanjem svoje organizacije, poslovanja i samoupravnih opštih akata sa odredbama Zakona o bankama i drugim finansijskim organizacijama ("Službeni list SFRJ", br. 10/89 i 40/89) postala deo neke druge banke.
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da važe odredbe člana 55 stav 2, člana 59 stav 3, čl. 60, 61, 62 i 82g Zakona o bankama i drugim finansijskim organizacijama ("Službeni list SFRJ", br. 10/89 i 40/89).
Ovaj zakon stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SFRJ".
Samostalni članovi Zakona o izmenama i dopunama Zakona o sanaciji, stečaju i likvidaciji banaka
("Sl. list SRJ", br. 53/2001)
Postupci stečaja i likvidacije nad bankama otvoreni pre stupanja na snagu ovog zakona okončaće se po pravilima koja su važila do dana stupanja na snagu ovog zakona.
Narodna banka Jugoslavije će u roku od 15 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona doneti rešenje o ispunjenju uslova za otvaranje stečajnog postupka nad bankama za koje su nadležni sudovi doneli rešenje o obustavljanju postupka likvidacije zbog toga što su ispunjeni uslovi za otvaranje stečajnog postupku.
Stečajni postupci nad bankama iz stava 2 ovog člana vodiće se po pravilima koja su važila do dana stupanja na snagu ovog zakona.
U odnosu na banke koje se u trenutku stupanja na snagu ovog zakona nalaze u postupku sanacije, rok iz člana 12a ovog zakona počinje teći od dana stupanja na snagu ovog zakona.