ZAKON
O IZMIRENJU OBAVEZA PO OSNOVU DEVIZNE ŠTEDNJE GRAĐANA

("Sl. list SRJ", br. 59/98, 44/99, 30/2000 - odluka SUS i 53/2001)

I OSNOVNE ODREDBE

Član 1

Ovim zakonom utvrđuju se nosioci obaveza, rokovi, izvori sredstava i način izmirenja obaveza prema građanima po osnovu devizne štednje, koju su građani položili do 18. marta 1995. godine na devizne račune i devizne štedne knjižice kod ovlašćenih banaka sa teritorije Savezne Republike Jugoslavije (u daljem tekstu: ovlašćene banke).

Član 2

Deviznu štednju, u smislu člana 1 ovog zakona, čini iznos deviza kod ovlašćenih banaka koje imaju deponovanu deviznu štednju kod Narodne banke Jugoslavije, sa stanjem na dan 31. decembar 1997. godine, uključujući i obračunatu kamatu kao i kamatu u visini 2% godišnje obračunatu za period od 1. januara 1998. godine do 31. decembra 2011. godine, i to:

- u mil. DEM

 

BANKE

Štednja 31.12.1997. otplate

Proračun kamate

Obaveze 1998-2009.

1

2

3

4

5

1.

BB Slavija banka AD, Beograd

680

105

785

2.

BB Agrobanka AD, Beograd

9

1

10

3.

Jugobanka AD, Beograd

433

67

500

4.

JU banka AD, Beograd

792

123

915

5.

Komercijalna banka AD, Beograd

40

6

46

6.

Jugobanka AD, Užice

20

3

23

7.

Jugobanka AD, Kragujevac

106

16

122

8.

Jugobanka AD, Bor

167

26

193

9.

Jugobanka AD, Kruševac

168

26

192

10.

JIK banka AD, Beograd

252

39

291

11.

Beobanka AD, Beograd

981

152

1,133

12.

Privredna banka Beograd AD, Beograd

35

5

40

13.

Investbanka AD, Beograd

653

01

754

14.

BB Vrnjačka banja AD, Vranje

26

4

30

15.

BB Šabačka banka AD, Šabac

32

5

37

16.

BB Smederevska banka AD, Smederevo

29

5

34

17.

BB Čačanska banka AD, Čačak

33

5

38

18.

BB Valjevska banka AD, Valjevo

30

5

35

19.

BB Loznička banka AD, Loznica

53

8

61

20.

BB Požarevačka banka AD, Požarevac

137

21

158

21.

BB Užička banka AD, Užice

24

4

28

22.

BB Pirotska banka AD, Pirot

20

3

23

23.

BB Niška banka AD, Niš

116

18

134

24.

BB Trstenička banka AD, Trstenik

41

6

47

25.

BB Pribojska banka AD, Priboj

29

5

34

26.

BB Prokupačka banka AD, Prokuplje

33

5

38

27.

Kontinental banka AD, Novi Sad

164

25

189

28.

Privredna banka AD, Novi Sad

295

46

341

29.

Novosadska banka AD, Novi Sad

117

18

135

30.

Vojvođanska banka AD, Novi Sad

194

30

224

31.

Panonska banka AD, Novi Sad

28

4

32

32.

BB Vršačka banka AD, Vršac

16

3

19

33.

BB Privredna banka AD, Pančevo

46

7

53

34.

Kosovska banka DD, Priština1)

 

0

0

35.

Jugobanka AD, Kosovska Mitrovica

447

69

516

36.

Pljevaljska banka AD, Pljevlja

13

2

15

37.

Montenegrobanka AD, Podgorica

78

12

90

38.

Nikšićka banka AD, Nikšić

5

1

6

39.

Beranska banka AD, Berane

13

2

15

40.

Jugobanka AD, Podgorica

107

17

124

41.

Podgorička banka AD, Podgorica

19

3

22

 

UKUPNO 2)

6,479

1003

7,482

1) Štednja Kosovske banke AD Priština prikazana je kod Jubanke AD Beograd (4 mil. DEM). Jugobanke AD K. Mitrovica (155 mil. DEM) i Jugobanke AD Podgorica (4 mil. DEM).

2) Izvor podataka: Narodna banka Jugoslavije.

Član 3

Deviznu štednju, u smislu člana 1 ovog zakona, čine i devize položene na devizni štedni ulog kod ovlašćenih banaka u periodu od 15. oktobra 1988. godine do 18. marta 1995. godine, umanjenu za iznos obračunate kamate na taj ulog i za iznos izvršenih isplata po tom ulogu, uvećano za godišnje iznose kamata obračunatih za taj period po domicilnim kamatnim stopama, i to sa stanjem na dan 31. decembra 1997. godine, kao i kamatu u visini od 2% godišnje, za period od 1. januara 1998. godine do 31. decembra 2011. godine kod ovlašćenih banaka kojima je, do dana stupanja na snagu ovog zakona, oduzeta dozvola za rad ili je nad njima pokrenut postupak likvidacije, odnosno postupak stečaja.

Stanje devizne štednje iz stava 1 ovog člana utvrdiće propisom Savezna vlada, na predlog Narodne banke Jugoslavije.

Sredstva iz stečajne, odnosno likvidacione mase, do visine obaveza po osnovu devizne štednje ovlašćene banke iz stava 1 ovog člana prenose se na račun iz člana 7 ovog zakona.

Radi izmirenja obaveza prema deviznim štedišama kod ovlašćenih banaka iz stava 1 ovog člana Narodna banka Jugoslavije prenosi sredstva sa računa iz člana 7 ovog zakona ovlašćenoj banci određenoj saglasno propisima kojima se uređuju sanacija, stečaj i likvidacija banaka, a u rokovima iz člana 10 ovog zakona.

Član 4

Devizna štednja iz člana 2 stav 1 i člana 3 ovog zakona pretvara se u oročeni depozit kod ovlašćene banke.

Depozit iz stava 1 ovog člana predstavlja javni dug Savezne Republike Jugoslavije.

Na osnovu preuzetih obaveza iz stava 2 ovog člana Savezna Republika Jugoslavija izdaje obveznice koje glase na DEM.

Osnovne elemente obveznica, uslove i rokove emisije, distribucije i naplate propisuje Savezna vlada, u skladu sa zakonom kojim se uređuju hartije od vrednosti.

Član 5

Danom stupanja na snagu ovog zakona ovlašćene banke iz člana 2 stav 1 ovog zakona će u svojim bilansima iskazati potraživanja prema Saveznoj Republici Jugoslaviji u visini iznosa utvrđenim odredbama tog člana, čime se gasi njihovo knjigovodstveno potraživanje od Narodne banke Jugoslavije po osnovu deponovane devizne štednje.

II NOSIOCI OBAVEZA

Član 6

Nosioci obaveza po osnovu devizne štednje građana u smislu ovog zakona su: Savezna Republika Jugoslavija, republike članice, Narodna banka Jugoslavije i ovlašćene banke.

Sredstva za izmirenje obaveza utvrđenih ovim zakonom obezbeđuju:

1) Savezna Republika Jugoslavija - 20%;

2) Republika Srbija - 48,15%;

3) Republika Crna Gora - 1,85%;

4) Narodna banka Jugoslavije - 15%;

5) ovlašćene banke iz člana 2 ovog zakona - 15%.

Iznos nedostajućih sredstava, u smislu člana 3 ovog zakona, obezbeđuju Savezna Republika Jugoslavija, republike članice i Narodna banka Jugoslavije, srazmerno njihovom učešću utvrđenom u stavu 2 ovog člana.

Subjekti iz stava 1 ovog člana dužni su da svojim aktima krajem godine utvrde izvore i visinu sredstava radi izmirivanja svojih obaveza za narednu godinu utvrđenih ovim zakonom.

Član 7

Radi isplate devizne štednje, u smislu ovog zakona, nosioci obaveza iz člana 6 stav 2 ovog zakona dužni su da obezbede dinarska sredstva u polugodišnjim ratama uplatom na poseban račun otvoren kod Narodne banke Jugoslavije za te namene i to najkasnije do 20. juna, odnosno do 20. decembra tekuće godine.

Nosiocima obaveza iz člana 6 ovog zakona koji ne obezbede sredstva u rokovima utvrđenim stavom 1 ovog člana Narodna banka Jugoslavije blokiraće žiro-račun - do visine njihove obaveze, pet dana po isteku roka za obezbeđenje sredstava.

Visina sredstava iz stava 1 ovog člana sa dinamikom izvršenja po nosiocima obaveza iznosi:

- u mil. DEM

Godina dospeća

Ukupne obaveze

Savezna Republika Jugoslavija

Narodna banka Jugoslavije

Republika Srbija

Republika Crna Gora

Ovlašće-ne banke

obaveze

100,0%

20,0%

15,0%

48,15%

1,85%

15,0%

2000

183

73

55

-

-

55

2001

328

56

42

180

6,6

42

2002

327

56

42

180

6,6

42

2003

366

64

48

198,4

7,12

48

2004

428

77

57

228,4

8,12

57

2005

919

184

138

443,0

16

138

2006

884

177

134

426,5

15,50

134

2007

849

170

128

410,0

15

128

2008

849

170

127

410,0

15

127

2009

849

170

127

410,0

15

127

2010

750

150

112

362,0

13

112

2011

750

150

112

362,0

13

112

Ukupno:

7.482

1.497

1.122

3.610

131

1.122

Nosioci obaveza iz člana 6 ovog zakona dužni su, pored iznosa iz stava 3 ovog člana, obezbediti i iznos sredstava radi izmirenja obaveza utvrđenih u čl. 3, 18 i 26 ovog zakona, saglasno članu 6 stav 3 ovog zakona.

Obaveza obezbeđivanja sredstava iz stava 1 ovog člana nastupa po isteku roka od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona, osim za Republiku Srbiju i Republiku Crnu Goru čija obaveza po ovom osnovu počinje od 1. januara 2001. godine.

Član 7a

Nosioci obaveza iz člana 6 ovog zakona dužni su obezbediti sredstva za izmirenje obaveza po osnovu salda pozitivnih i negativnih kursnih razlika nastalih vođenjem deviznih štednih uloga kod ovlašćenih banaka i položenoj valuti i to u procentima iz člana 6 stav 2 ovog zakona, na način koji propiše Savezna vlada.

Član 8

Izvore i dinamiku obezbeđivanja deviznih sredstava za izmirenja obaveza prema deviznim štedišama, u smislu ovog zakona, Savezna vlada utvrđuje prilikom donošenja Projekcije platnog bilansa Jugoslavije.

III DINAMIKA ISPLATE SREDSTAVA

Član 9

Ovlašćene banke dužne su da na zahtev deviznih štediša isplaćuju devize, odnosno dinare sa njihovog deviznog štednog uloga u iznosima i rokovima utvrđenim saglasno članu 10 ovog zakona.

Član 10

Izvršavanje obaveza prema deviznim štedišama, utvrđenim ovim zakonom, vrši se po sledećoj dinamici:

- u toku 2000. godine, počev od 1. jula - u visini 150 DEM po jednom deviznom štednom ulogu;

- u toku 2001. godine - u visini 440 DEM po jednom deviznom štednom ulogu;

- u toku 2002. godine - u visini 540 DEM po jednom deviznom štednom ulogu;

- u toku 2003. godine - u visini 740 DEM po jednom deviznom štednom ulogu;

- u toku 2004. godine - u visini 1.030 DEM po jednom deviznom štednom ulogu.

Isplata preostalog iznosa devizne štednje iz člana 2 stav 1 i člana 3 ovog zakona izvršiće se u 14 jednakih šestomesečnih rata od kojih prva dospeva 1. jula 2005. godine.

Isplata devizne štednje posle 1. jula 2005. godine ne može godišnje biti manja od 1.000 DEM po jednom deviznom štednom ulogu.

Ovlašćena banka dužna je da na zahtev deviznih štediša izvrši isplatu dospelih potraživanja iz st. 1 i 2 ovog člana, najkasnije u roku od pet dana od dana podnetog zahteva.

IV IZVORI SREDSTAVA

Član 11

Izvori sredstava za izmirenje obaveza utvrđenih ovim zakonom su:

1) imovina i prihodi banaka dužnika;

2) imovina i prihodi od imovine Savezne Republike Jugoslavije;

3) imovina i prihodi od imovine republika članica;

4) sredstva ostvarena prodajom društvenog kapitala, i to u visini od 25% tako ostvarenih sredstava;

5) prihodi od koncesija, i to u visini od 25% od sredstava ostvarenih po tom osnovu;

6) zaduživanje u inostranstvu;

7) prihodi po osnovu prodaje poslovnog prostora u državnom vlasništvu;

8) budžet federacije i budžet republika članica;

9) drugi izvori.

Nosioci obaveza iz ovog zakona dužni su da do 30. januara tekuće godine sačine i javno oglase specifikaciju imovine radi prodaje deviznim štedišama radi izmirenja obaveza po osnovu devizne štednje utvrđene ovim zakonom.

Član 12

Radi izmirenja obaveza prema deviznim štedišama, u skladu s odredbama ovog zakona, Narodna banka Jugoslavije prenosi sredstva sa računa iz člana 7 ovog zakona na račun ovlašćene banke, deviznim štedišama srazmerno visini uplaćenih sredstava, i to najkasnije u roku od dva dana od dana kada je ovlašćena banka podnela zahtev.

V OBVEZNICE

Član 13

Obveznice iz člana 4 stav 3 ovog zakona predaju se Narodnoj banci Jugoslavije.

Na zahtev deviznog štediše ovlašćena banka povlači obveznice od Narodne banke Jugoslavije i predaje deviznom štediši, najkasnije u roku od 15 dana od dana kada se štediša obrati ovlašćenoj banci.

Za iznos obveznice iz stava 2 ovog člana ovlašćene banke će umanjiti svoje obaveze prema deviznim štedišama, kao i svoja potraživanja prema Saveznoj Republici Jugoslaviji.

Član 14

Obveznice iz člana 4 stav 3 ovog zakona glase na donosioca i prenosive su, a isplaćuju se u devizama ili na zahtev donosioca - u dinarima, po srednjem kursu na dan isplate.

Isplatu po osnovu dospelih obveznica iz stava 1 ovog člana, u rokovima dospeća, vrši ovlašćena banka.

Član 15

Promet obveznica izdatih u skladu sa članom 4 stav 3 ovog zakona je slobodan i oslobođen od poreza na promet, provizije na platni promet i poreza na kapitalnu dobit.

Domaće pravno lice i preduzetnik, domaće fizičko lice i jugoslovenski građani na privremenom radu u inostranstvu, kao i strano pravno lice obveznice iz člana 4 stav 3 ovog zakona mogu kupovati i prodavati na finansijskoj berzi za devize.

Član 15a

Devize ostvarene prodajom obveznica, u smislu člana 15 stav 2 ovog zakona, domaće pravno lice i preduzetnik i strano pravno lice drže na deviznom računu kod ovlašćene banke.

Devize iz stava 1 ovog člana strano pravno lice može slobodno transferisati u inostranstvo.

Član 15b

Obveznice iz člana 4 stav 3 ovog zakona, domaće pravno lice i preduzetnik, domaće fizičko lice, jugoslovenski građani na privremenom radu u inostranstvu, strano pravno lice, kao i strano fizičko lice mogu iznositi iz Savezne Republike Jugoslavije i unositi u Saveznu Republiku Jugoslaviju, pod uslovima i na način koje propiše Narodna banka Jugoslavije.

Član 16

Obveznice iz člana 4 stav 3 ovog zakona po njihovoj nominalnoj vrednosti pre roka dospeća, koriste se za:

1) kupovinu akcija preduzeća u procesu svojinske transformacije radi prodaje društvenog kapitala;

2) kupovinu akcija ovlašćenih banaka kod kojih je položena devizna štednja do visine njihovog učešća utvrđenog u članu 6 ovog zakona;

3) kupovinu stanova, stambenih objekata, poslovnog prostora, zemljišta i druge imovine u državnoj svojini.

Donosilac obveznice iz člana 4 stav 3 ovog zakona može obveznicom u rokovima njenog dospeća plaćati: porez na promet, akcize, porez na imovinu, porez na dohodak građana i porez na dobit korporacije.

Član 17

Ako nosilac obaveze iz ovog zakona iz svojih sredstava izmiri svoju obavezu utvrđenu ovim zakonom u iznosu većem od iznosa utvrđenog ovim zakonom, Narodna banka Jugoslavije preneće tom nosiocu sredstva iz člana 7 ovog zakona do iznosa više obezbeđenih sredstava, saglasno rokovima iz člana 7 ovog zakona.

Član 18

Obveznice iz člana 4 stav 3 ovog zakona, Savezna Republika Jugoslavija otkupljivaće od građana po nominalnoj vrednosti i pre isteka roka dospeća radi plaćanja troškova lečenja, nabavke lekova, sahrana i u drugim slučajevima do iznosa stvarnih troškova pod uslovima i do iznosa koje propiše Savezna vlada.

Član 19

Administrativno-tehničke i stručne poslove u vezi sa servisiranjem obveznica emitovanim u smislu člana 4 ovog zakona vrši Narodna banka Jugoslavije.

VI POSEBNE ODREDBE

Član 20

Prenosom ukupnog iznosa sredstava na poseban račun kod Narodne banke Jugoslavije radi izmirenja obaveza prema ovlašćenim bankama po osnovu devizne štednje koji, u smislu člana 6 stav 2 ovog zakona, obezbeđuju svi nosioci obaveza prestaje obaveza Savezne Republike Jugoslavije po osnovu isplate devizne štednje.

Narodna banka Jugoslavije je dužna da iznos neisplaćenih sredstava sa posebnog računa iz člana 7 stav 1 ovog zakona, prenese ovlašćenim bankama na ime neizmirenih obaveza prema deviznim štedišama, u smislu ovog zakona, i to najkasnije do 1. jula 2011. godine.

Za iznos nepodignutih sredstava na ime izmirivanja obaveza prema deviznim štedišama, u smislu ovog zakona, posle prenosa sredstava, u smislu stava 2 ovog člana, garantuje ovlašćena banka.

Član 21

Građani sa prebivalištem na teritoriji bivših republika Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije koje nisu u sastavu Savezne Republike Jugoslavije, a koji su deviznu štednju položili kod ovlašćenih banaka sa sedištem na teritoriji Savezne Republike Jugoslavije, pravo na deviznu štednju, u smislu ovog zakona, ostvaruju pod uslovima reciprociteta, ako Savezna vlada drugačije ne propiše.

Član 22*

Danom stupanja na snagu ovog zakona obustavljaju se svi započeti, a neokončani sudski postupci, uključujući i izvršne postupke, za naplatu devizne štednje obuhvaćene ovim zakonom.

VII KAZNENE ODREDBE

Član 23

Novčanom kaznom od 90.000 do 450.000 dinara kazniće se za privredni prestup ovlašćena banka:

1) ako ne obezbedi dinarska sredstva za izmirenje obaveza po osnovu devizne štednje (član 6 stav 2);

2) ako ne uplati dinarski iznos sredstava za izmirenje devizne štednje na poseban račun kod Narodne banke Jugoslavije otvoren za te namene propisan u roku (član 7);

3) ako na zahtev deviznog štediše ne isplaćuje devize, odnosno dinare sa njegovog štednog uloga za koje su sredstva obezbeđena u iznosima i prema rokovima utvrđenim ovim zakonom (član 9);

4) ako ne sačine i javno ne oglase do utvrđenog roka specifikaciju imovine namenjene za prodaju deviznim štedišama (član 11 stav 2);

5) ako na zahtev deviznog štediše u roku od petnaest dana od dana njegovog obraćanja ovlašćenoj banci ne preda obveznice koje je izdala Savezna Republika Jugoslavija (član 13 stav 2);

6) ako po osnovu dospelih obveznica u roku dospeća ne isplaćuje devize ili na zahtev donosioca obveznice - dinare, po srednjem kursu na dan isplate (član 14 stav 2);

7) ako za obveznicu ne proda akciju ovlašćene banke (član 16);

8) ako bez saglasnosti Narodne banke Jugoslavije kupuje ili prodaje osnovna sredstva, povećava ili smanjuje trajna ulaganja ili vrši statusne promene, a nije izmirila obaveze po osnovu devizne štednje građana (član 25).

Za radnje iz stava 1 ovog člana kazniće se za privredni prestup i odgovorno lice u ovlašćenoj banci novčanom kaznom od 6.000 do 30.000 dinara.

Član 24

Novčanom kaznom od 90.000 do 450.000 dinara kazniće se za privredni prestup i javno preduzeće ili drugo pravno lice koje ne primi obveznicu koju je izdala Savezna Republika Jugoslavija, za kupovinu akcija preduzeća u procesu svojinske transformacije radi prodaje društvenog kapitala, ili kupovinu stanova, stambenih objekata, poslovnog prostora i zemljišta u državnoj svojini (član 16).

Za radnje iz stava 1 ovog člana kazniće se za privredni prestup i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 3.000 do 15.000 dinara.

Član 24a

Novčanom kaznom od 45.000 do 450.000 dinara kazniće se za privredni prestup domaće pravno lice ili strano pravno lice:

1) ako devize ostvarene prodajom obveznica u smislu člana 15 ovog zakona ne drže na deviznom računu kod ovlašćene banke (član 15a stav 1);

2) ako obveznice iz člana 4 stav 3 ovog zakona ne iznose iz Savezne Republike Jugoslavije, odnosno ne unose u Saveznu Republiku Jugoslaviju pod uslovima i na način koje je propisala Narodna banka Jugoslavije (član 15b).

Za radnje iz stava 1 ovog člana kazniće se za privredni prestup i odgovorno lice u domaćem pravnom licu, odnosno stranom pravnom licu, novčanom kaznom od 3.000 do 15.000 dinara.

Član 24b

Novčanom kaznom od 900 do 9.000 dinara kazniće se za prekršaj preduzetnik za radnje iz člana 24a ovog zakona.

Za radnju iz stava 1 ovog člana može se uz novčanu kaznu izreći i zaštitna mera zabrane vršenja samostalne delatnosti, u trajanju od tri meseca do jedne godine.

Član 24v

Novčanom kaznom od 900 do 4.500 dinara kazniće se za prekršaj domaće fizičko lice, strano fizičko lice, kao i jugoslovenski građani na privremenom radu u inostranstvu, ako obveznice iz člana 4 stav 3 ovog zakona ne iznose iz Savezne Republike Jugoslavije, odnosno ne unose u Saveznu Republiku Jugoslaviju pod uslovima i na način koje je propisala Narodna banka Jugoslavije (član 15b).

VIII PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 25

Ovlašćene banke iz člana 2 ovog zakona ne mogu kupovati i prodavati osnovna sredstva ni povećavati ili smanjivati trajna ulaganja, kao ni vršiti statusne promene (spajanje, pripajanje i podelu) bez saglasnosti Narodne banke Jugoslavije do izmirenja obaveza po osnovu devizne štednje građana.

Član 26

Uslovi pod kojima će se izvršiti prebijanje potraživanja u novim dinarima između ovlašćenih banaka i Narodne banke Jugoslavije, kao i između ovlašćenih banaka po osnovu isplaćene devizne štednje deponovane kod Narodne banke Jugoslavije u iznosu većem od iznosa iz člana 2 ovog zakona, utvrdiće se propisom Narodne banke Jugoslavije.

Propisom iz stava 1 ovog člana utvrdiće se način i rokovi izmirivanja pripadajućeg iznosa dinarskih obaveza Savezne Republike Jugoslavije i republika članica saglasno članu 6 ovog zakona, po osnovu isplaćene devizne štednje deponovane kod Narodne banke Jugoslavije u iznosu većem od iznosa iz člana 2 ovog zakona, s tim da prva rata naplate počinje 1. jula 2002. godine.

Član 27

Propise iz člana 3 stav 2, člana 4 stav 4 i člana 18 ovog zakona Savezna vlada doneće u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 28

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SRJ".

Napomene

* Odlukom SUS ("Sl. list SRJ", broj 30/2000) utvrđeno je da odredba člana 22 stav 2 nije u saglasnosti sa Ustavom SRJ.