ISTORIJA
(za obrazovni profil: TEHNIČAR ZA BEZBEDNOST SAOBRAĆAJA - ogled)

1. OBLICI I TRAJANJE REALIZACIJE OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA

RAZRED	NASTAVA				PRAKSA	UKUPNO
RAZRED	Teorijska nastava	Vežbe	Praktična nastava	Nastava u bloku	PRAKSA	UKUPNO
I	43	31				74

NAPOMENA: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada

2. CILJEVI PREDMETA:

- proširivanje osnovnih teoretskih znanja - razvijanje sistematičnosti i urednosti u radu

- osposobljavanje za planiranje rada i preuzimanje odgovornosti za sopstveni rad

- osposobljavanje učenika za timski oblik rada

- osposobljavanje za samostalno korišćenje udžbenika, priručnika i ostalih izvora podataka, izvođenje sudova i zaključaka na osnovu izvorne građe i literature

- razvijanje interesovanja za istorijske procese - razvijanje kritičke istorijske svesti i istorijskog mišljenja, kao osnove naučnog tumačenja razvoja ljudskog društva

- negovanje nacionalnog identiteta

- sagledavanje mesta i uloge jedne zajednice u opštim tokovima.

3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA

Razred:

prvi

NAZIV MODULA	Trajanje modula (časovi)
Hronologija	3
Praistorija	4
Stari vek	8
Opšta istorija srednjeg veka	10
Srbija u doba Nemanjića	8
Evropa od XVI do XVIII	6
Južnoslovenski narodi pod Osmanlijskom vlašću	5
Svet i Srbija krajem XIX i početkom XX veka	8
Kraljevina Jugoslavija	5
Svetski ratovi	12
Svet i Jugoslavija posle Drugog svetskog rata	5

4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA

Naziv modula:	Praistorija
Trajanje modula:	4 časa

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja vezanih za praistorijski razvoj	zna podelu praistorije i osnovna obeležja načina života u pojedinim periodima shvati značaj prvih čovekovih dostignuća, njihov uticaj na kasniji razvoj, kao i način na koji se do tih dostignuća došlo	život u praistoriji neolitska "revolucija" prvi oblici umetnosti verovanja i transporta· kako mi danas znamo o životu u praistoriji	udžbenik istorije za prvi razred gimnazije arheološki nalazi (fragmenti keramike, kremenice, oružje) ili bar crteži i fotografije nalaza ilustracije kultnih kola poseta arheološkoj zbirci muzeja ili odlazak na neki od praistorijskih lokaliteta (Vinča, Lepenski vir...)

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*

Naziv modula:	Hronologija
Trajanje modula:	3 časa

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja i pojmova vezanih za hronologiju	savlada hronološku podelu prošlosti zna osnovne pojmove vezane za računanje vremena razlikuje vremensku podelu prošlosti i računanje vremena savlada osnovne istorijske pojmove zna da svrsta savladane pojmove u vremenske periode	istorijski rečnik podela istorije	objašnjenja reči i izraza iz udžbenika istorije za srednje stručne škole izrada rečnika pojmova izrada vremenske ose i vremenskog časovnika razvrstavanje pojmova po vremenskoj osi (računarska obrada rečnika - razvrstavanje po periodima i svrstavanje po azbučnom redu)

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*

Naziv modula:	Stari vek
Trajanje modula:	8 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja vezanih za period Starog veka	samostalno prikuplja podatke i vrši kompilaciju sakupljenih informacija samostalno izvodi zaključke na osnovu sakupljenih podataka spozna značaj kulturnog nasleđa Starog veka shvati uzroke nastanka i razlike između tipova država	stare civilizacije, nastanak, razvoj i rasprostranjenost Egipat - način života, grad, hram i grobnica Grčka kroz mitove Rim - način života, školovanje, položaj robova i žena, simboli Rima - Cezar, Avgust, Neron Rimski ilirski carevi i graditeljstvo na Balkanu civilni i vojni transport	istorijske karte starog veka radna sveska za prvi razred gimnazije Kun: Legende i mitovi Stare Grčke G.S.Trankvil: Dvanaest rimskih careva ilustracije antičkih lokaliteta vremenska osa razvoja transporta

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*

Naziv modula:	Opšta istorija srednjeg veka
Trajanje modula:	10 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja vezanih za period Srednjeg veka	shvati proces feudalizacije, njegove uzroke i posledice spozna način života u Srednjem veku zna najvažnije političke promene i tekovine srednjeg veka (nastanak univerziteta, začeci parlamentarizma...)	opšte karakteristike Srednjeg veka (seoba naroda, nastanak feudalnih odnosa, periodizacija i karakteristike pojedinih perioda...) najznačajniji događaji u Srednjem veku život u ranom srednjem veku doseljavanje Slovena na Balkan, pokrštavanje i nastanak pravih država srednjevekovni gradovi, feudalno društvo, život u poznom srednjem veku istorija jedne ulice	istorijska karta radna sveska i udžbenik istorije za drugi razred gimnazije vremenska osa sinhrona tabela događaja

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični raz	grafički rad
*					*

Naziv modula:	Srbija u doba Nemanjića
Trajanje modula:	8 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticaj osnovnih znanja vezanih za nacionalnu istoriju Srednjeg veka	zna najvažnije političke događaje srednjovekovne Srbije shvati značaj kulturnog nasleđa srednjovekovne Srbije spozna način života u srednjovekovnoj Srbiji	Vladavina Nemanjića Život i običaji u srednjovekovnoj Srbiji kultura srednjovekovne Srbije razvoj prevoznih sredstava Turska osvajanja i način ratovanja	istorijska karta radna sveska i udžbenik istorije za drugi razred gimnazije loza Nemanjića R. Ljušić: Srpske dinastije ilustracije manastira Monografija Hilandara sinhrona tabela (CD Sveta Gora, Osam vekova Hilandara, Loza Nemanjića)

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični raz	grafički rad
*					*

Naziv modula:	Evropa od XVI do XVIII veka
Trajanje modula:	6 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja vezanih za razvoj i promene u Evropi u periodu od XVI do XVIII veka	zna najvažnije kako političke tako i kulturne promene razvija smisao za timski rad uoči ubrzan proces razvoja kulture i privrede i posledice tog razvoja	privredni razvoj nove pojave u kulturi i religiji industrijska revolucija-revolucija u saobraćaju građanske revolucije-nastanak SAD-a i revolucija u Francuskoj	istorijska karta istorija za prvi razred četvorogodišnjih stručnih škola istorija sveta, treći tom vremenska osa

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*

Naziv modula:	Južnoslovenski narodi pod Osmanlijskom vlašću
Trajanje modula:	5 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja vezanih za borbu za oslobođenje od strane vlasti, kao i značaj te borbe	zna oblike borbe protiv Turaka zna tok Prvog i Drugog ustanka, kao i njihov značaj i posledice	Turski feudalni sistem život pod Turcima Srpska revolucija	istorijska karta istorija za prvi razred četvorogodišnjih stručnih škola radna sveska iz istorije za treći razred gimnazije R.Ljušić: Srpske dinastije poseta Miloševom konaku u Topčideru vremenska osa sinhrona tabela vremenska osa sinhrona tabela

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*

Naziv modula:	Svet i Srbija krajem XIX i početkom XX veka
Trajanje modula:	8 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja vezanih za razvoj opšte i nacionalne istorije u drugoj polovini XIX i početkom XX veka	zna najvažnije pronalaske u oblasti saobraćaja i uticaj industrijske revolucije na njegov razvoj zna uzroke stvaranja blokova pred Prvi svetski rat zna najvažnije političke događaje u Srbiji Obrenovića	II industrijska revolucija i saobraćaj spoljna politika velikih sila Srbija u vreme Obrenovića Nikola Pašić Beograd na razmeđu vekova - razvoj saobraćaja	istorijska karta istorija za drugi razred četvorogodišnjih stručnih škola radna sveska iz istorije za četvrti razred gimnazije R.Ljušić: Srpske dinastije vremenska osa sinhrona tabela

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*

Naziv modula:	Kraljevina Jugoslavija
Trajanje modula:	5 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja vezanih za razvoj Kraljevine između dva svetska rata	zna najvažnije događaje vezane za razvoj Kraljevine spozna način života u Kraljevini i nastalo jedinstvo različitosti	opšti pregled razvoja Kraljevine Kralj Aleksandar Karađorđević životu Kraljevini (selo-grad-dvor, razvoj saobraćaja)	istorijska karta istorija za drugi razred četvorogodišnjih stručnih škola radna sveska iz istorije za četvrti razred gimnazije R.Ljušić: Srpske dinastije ilustracije iz monografije Službeno odelo u Srbiji 19. i 20. vek sinhrona tabela

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*

Način modula:	Svetski ratovi
Trajanje modula:	12 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja vezanih za tok, uzroke i posledice svetskih ratova	zna najvažnije događaje vezane za uzroke i posledice Prvog i Drugog svetskog rata shvati promene nastale u Jugoslaviji tokom i posle Drugog svetskog rata	opšti pregled Prvog svetskog rata zapadni front u tekstovima savremenika Srbija u Prvom svetskom ratu svetski mir u 14 tačaka Adolf Hitler i Drugi svetski rat koncentracioni logori rat u Jugoslaviji - monarhija ili republika	istorijska karta istorija za drugi razred četvorogodišnjih stručnih škola radna sveska iz istorije za četvrti razred gimnazije Grupa autora: Drugi svetski rat vremenska osa

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*

Naziv modula:	Svet i Jugoslavija posle Drugog svetskog rata
Trajanje modula:	5 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja vezanih za posleratni razvoj Sveta i Jugoslavije	zna osnovne karakteristike razvoja posle svetskih ratova i promenu odnosa sila u svetu shvati posleratni razvoj Jugoslavije i promene nastale rušenjem monarhije	SSSR - SAD J. B. Tito razvoj saobraćaja	istorijska karta istorija za drugi razred četvorogodišnjih stručnih škola radna sveska iz istorije za četvrti razred gimnazije vremenska osa sinhrona tabela

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*

5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA

6. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA/MODULIMA

- Srpski jezik i književnost

FIZIKA
(za obrazovni profil: TEHNIČAR ZA BEZBEDNOST SAOBRAĆAJA - ogled)

1. OBLICI I TRAJANJE REALIZACIJE OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA

RAZRED	NASTAVA				PRAKSA	UKUPNO
RAZRED	Teorijska nastava	Vežbe	Praktična nastava	Nastava u bloku	PRAKSA	UKUPNO
1	74					74

NAPOMENA: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada

2. CILJEVI PREDMETA:

- Dobijanje temeljnih teoretskih znanja iz fizike

- Dobijanje znanja potrebnih za razumevanje stručnih predmeta

- Razvijanje logičkog i apstraktnog mišljenja

- Razvijanje sistematičnosti i urednosti u radu

- Osposobljavanje za planiranje rada i preuzimanje odgovornosti za sopstveno učenje

- Formiranje osnova za nastavak obrazovanja

- Formiranje kulture fizičkih pojmova, koje podrazumevaju svest o značaju fizike kao prirodne nauke

3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA

Razred:

prvi

NAZIV MODULA	Trajanje modula (časovi)
Kinematika	20
Dinamika	20
Statika	7
Termodinamika	27

4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA

Naziv modula:	Kinematika
Trajanje modula:	20 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razumevanje kinematičkih pojava i veličina koje dovode do kretanja tela	razume šta su fizičke veličine, njihovu podelu i merenje razume zavisnost između fizičkih veličina. Osnovne fizičke veličine i one koje se izvode razume različite vrste kretanja (ravnomerno, neravnomerno, translatorno i rotaciono) zna kinematičke veličine translatornog i rotacionog kretanja	fizičke veličine. Merenje. Eksperiment. Vektori i osnovne operacije sa vektorima. Referentni sistem. Vektor položaja. Kretanje. Podela kretanja. Ravnomerno i neravnomerno kretanje. Kružno kretanje jednoliko kružno kretanje. Trenutna brzina. Srednja brzina. Ubrzanje. Tangencijalno ubrzanje.	istaći povezanost sa matematikom, tehničkim crtanjem. istaći povezanost između analitičkog i grafičkog prikaza fizičkih veličina. Resursi: grafofolije, grafoskop, gtrojekc. platno, kompjuter, Atvudova mašina, Obrtni disk, uređaj sa magnetnim držačima, hronometar, nonijus, Mikrometarski zavrtanj, uraditi test na kraju modula.

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*

Naziv modula:	Dinamika
Trajanje modula:	20 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja iz dinamike razumevanje dinamičkih procesa i veličina koje dovode do dinamičkog kretanja tela.	razume da je uzrok kretanja tela sila. Razume povezanost sile kao fizičke veličine, sa impulsom, ubrzanje i masom. razume gravitaciju i njen uticaj na kretanje tela. razume povezanost kretanja sa silom i energijom shvati zakone održavanja i da ume da ih navede. razume pojam sudara u fizici razume dinamiku rotacionog kretanja i fizičke veličine koje opisuju dinamiku rotacionog kretanja.	pojam sile i impuls Njutnovi zakoni (I, II, III) inercijalni i neinercijalni sistemi referenci. Njutnov zakon gravitacije skalarni i vektorski proizvod rad sile. Snaga. Mehanička energija. Ukupna energija u mehanici. Vučna sila i kretanje tela. elastični i neelastični sudar sile kod kružnog kretanja. Sila trenja i otpora. moment sile. moment inercije moment impulsa.	povezanost sa stručnim predmetima . uraditi test na kraju modela resursi: grafofolije, grafoskop, projekciono platno, kompjuter, Maksvelov točak, Oberbekov točak, kolica sa oprugom

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*

Naziv modula:	Statika
Trajanje modula:	7 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja iz statike razumevanje pojma ravnoteže i uslove koji dovode fizičko telo u stanje ravnoteže	razume princip rada i primenu prostih mašina (poluga, strma ravan, kotur itd.) shvata uslove koji dovode do ravnoteže tela, iako sile deluju na telo razume pojam sprega sila i moment sprega sila poznaje vrste ravnoteže i razume ravnotežu tela na strmoj ravni.	ravnoteža materijalne tačke slaganje dveju paralelnih sila istih smerova slaganje dveju paralelnih sila suprotnih smerova spreg sila, moment sprega sila ravnoteža čvrstog tela, vrste ravnoteže ravnoteža tela na strmoj ravni poluga	resursi: grafofolija, grafoskop, projekciono platno, kompjuter (intermedijalni prikaz) stativ, daska dužine 1,5 m uraditi test na kraju modula

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičkih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*

Naziv modula:	Termodinamika
Trajanje modula:	27 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razumevanje termodinamičkih pojava i termodinamičkih veličina koje dovode do kretanja tela	razume gasne zakone i povezanost termodinamičkih veličina. zna pojmove količina toplote, unutrašnja energija, toplotni kapacitet razume termodinamičke principe I princip termodinamike II princip termodinamike koeficijent korisnog dejstva rada toplotne mašine.	gasni zakoni - Bojl - Mariotov - izotermski proces; - Gej - Lisakov - izobarski proces; - Šarlov zakon - izohorski proces; količina toplote. Unutrašnja energija. Promena unutrašnje energije. Toplotni kapacitet. Adijabatski proces.	povezanost sa stručnim predmetom motori i motorna vozila. resursi: grafofolije, grafoskop, projekciono platno, kompjuter, termometar, barometar, PVT aparat, model toplotnog motora. uraditi test na kraju modula.

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*

5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA

6. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA/MODULIMA

SAOBRAĆAJNA GEOGRAFIJA
(za obrazovni profil: TEHNIČAR ZA BEZBEDNOST SAOBRAĆAJA - ogled)

1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE

RAZRED	NASTAVA				PRAKSA	UKUPNO
RAZRED	Teorijska nastava	Vežbe	Praktična nastava	Nastava u bloku	PRAKSA	UKUPNO
I	44	30				74

NAPOMENA: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada

2. CILJEVI PREDMETA:

- razvijanje osnova naučne pismenosti

- razumevanje pojava, procesa i promena na osnovu znanja zakona, modela i teorija prirodnih nauka

- razvijanje sposobnosti za uočavanje, formulisanje i rešavanje problema

- razvijanje sposobnosti za izvođenje istraživanja

- razumevanje povezanosti prirodnog okruženja sa društvenim pojavama u prostoru i vremenu

- ovladavanje informaciono-komunikacionim tehnologijama

- sticanje znanja o značaju očuvanja ekološke ravnoteže

- sticanje saznanja o procesima i proizvodima različitih tehnologija i njihovom geografskom razmeštaju

- razvijanje samosvesti i odgovornog ophođenja prema sebi i okruženju

- razvijanje sposobnosti i korišćenja različitih izvora informacija i samostalnog i timskog učestvovanja u istraživačkim projektima

3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA

Razred:

prvi

NAZIV MODULA	Trajanje modula (časovi)
Saobraćaj - pojam, podela i značaj	2
Faktori razvoja saobraćaja	8
Primena karata u saobraćaju	15
Industrija saobraćajnih sredstava	8
Saobraćajne grane i njihov teritorijalni razmeštaj	33
Saobraćaj u funkciji drugih delatnosti	8

4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA

Naziv modula:	Saobraćaj - pojam, podela i značaj
Trajanje modula:	2 časa

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razumevanje saobraćaja kao složene i značajne privredne delatnosti	znati pojam saobraćaja znati podelu saobraćaja razumeti značaj saobraćaja	pojam i podela saobraćajne geografije pojam, značaj i podela saobraćaja	korišćenje osnovne literature korišćenje shema, skica, video-bim prezentacija

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*				*

Naziv modula:	Faktori razvoja saobraćaja
Trajanje modula:	8 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razumevanje povezanosti prirodnog okruženja sa društvenim pojavama u prostoru i u vremenu poznavanje ekonomsko geografskih elemenata saobraćaja i saobraćajno-geografskih kategorija	znati uticaj prirodnih faktora na razvoj saobraćaja znati društvene faktore koji utiču na razvoj saobraćaja razumeti razvoj saobraćaja u prostoru i u vremenu znati osnovne ekonomsko geografske elemente saobraćaja znati osnovne saobraćajno-geografske kategorije	prirodni i društveni faktori razvoja saobraćaja istorijski razvoj saobraćaja osnovni ekonomsko geografski elementi saobraćaja saobraćajno-geografske kategorije	korišćenje osnovne literature korišćenje slikovnih i grafičkih pomoćnih sredstava korišćenje odgovarajućih karata

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*	*			*

Naziv modula:	Primena karata u saobraćaju
Trajanje modula:	15 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
kartografsko opismenjavanje za samostalno korišćenje i samostalnu izradu karata različitih po tematici, sadržaju i razmeru	umeti da u geografskom koordinatnom sistemu odredi položaj tačaka na Zemlji umeti da odredi nadmorsku visinu i nagib terena umeti da primenjuje razmer za određivanje rastojanja na karti umeti da se služi kartom kao izvorom geografskih znanja i informacija umeti da primeni različite kartografske metode u samostalnoj izradi kartografskog materijala poznavati osnovna tehnička sredstva i njihovu primenu u digitalnoj kartografiji znati pojam, strukturu i primenu GIS-a uopšte i u saobraćaju	karta - pojam, elementi i podela predstavljanje geografskog sadržaja na kartama tematska kartografija za potrebe saobraćaja tehnička sredstva i digitalna kartografija GIS i primenu saobraćaju	korišćenje osnovne literature korišćenje geografskih karata korišćenje računara i odgovarajućih kartografskih softvera korišćenje grafičkih načina izražavanja

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*		*		*

Naziv modula:	Industrija saobraćajnih sredstava
Trajanje modula:	8 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje znanja o procesima i proizvodima različitih tehnologija i o geografskom razmeštaju njihove proizvodnje	znati vrste saobraćajnih sredstava znati geografski razmeštaj proizvodnje saobraćajnih sredstava znati najveće kompanije koje proizvode saobraćajna sredstva	vrste saobraćajnih sredstava razmeštaj proizvodnje saobraćajnih sredstava - makroregioni i centri kompanije za proizvodnju saobraćajnih sredstava	korišćenje osnovne literature korišćenje slikovnog i grafičkog materijala korišćenje interneta kao izvora informacija korišćenje geografskih karata

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*	*			*

Naziv modula:	Saobraćajne grane i njihov teritorijalni razmeštaj
Trajanje modula:	33 časa

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razumeti teritorijalni razmeštaj saobraćajnih grana uslovljen prirodnim i društvenim faktorima	znati postanak i istorijski razvoj drumskog saobraćaja znati faktore razvoja znati grane drumskog saobraćaja znati kategorizaciju i mrežu drumskih saobraćajnica znati prednosti i nedostatke drumskog saobraćaja znati postanak i istorijski razvoj železničkog saobraćaja znati faktore razvoja znati vrste transporta železnicom znati prednosti i nedostatke železničkog saobraćaja znati razvoj pomorskog saobraćaja znati faktore razvoja razumeti značaj moreuza i kanala u pomorskom saobraćaju poznavati geografski razmeštaj važnih pomorskih luka i njihovu ulogu u povezivanju sa drugim granama saobraćaja znati prednosti i nedostatke vodenog saobraćaja razumeti značaj izgradnje kanala i njihovu povezanost sa plovnim rekama znati razmeštaj jezera sa najfrekventnijim saobraćajem znati istorijski razvoj vazdušnog saobraćaja znati faktore razvoja poznavati razmeštaj najznačajnijih vazduhoplovnih luka znati najveće vazduhoplovne kompanije u svetu znati prednosti i nedostatke vazdušnog saobraćaja znati razvoj telekomunikacionog saobraćaja znati vrste telekomunikacionih usluga poznavati najvažnije satelitske sisteme znati regionalnu strukturu interneta	drumski saobraćaj železnički saobraćaj cevovodni saobraćaj - mreža naftovoda i gasovoda u svetu najznačajnije kopnene saobraćajnice u našoj zemlji pomorski saobraćaj - moreuzi i kanali luke i trgovačka flota sveta rečno-kanalski saobraćaj jezerski saobraćaj vodeni saobraćaj u našoj zemlji vazdušni saobraćaj - najveći aerodromi najveće svetske vazduhoplovne kompanije vazdušni saobraćaj u našoj zemlji osnovna obeležja savremenih telekomunikacija najvažnije i najmasovnije telekomunikacione usluge (telefon, telegraf, mobilni telefon, pejdžing sistem, radio i televizija) najznačajniji satelitski sistemi geografija interneta	korišćenje osnovne literature korišćenje interneta kao izvora informacija korišćenje grafičkog i slikovnih materijala korišćenje geografskih karata izbegavati memorisanje statističkog materijala, a faktografski materijal predstavljati putem tabela, dijagrama i grafikona

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*	*			*

Naziv modula:	Saobraćaj u funkciji drugih delatnosti
Trajanje modula:	8 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razumevanje povezanosti saobraćaja sa drugim privrednim delatnostima	razumeti značaj saobraćaja u povezivanju proizvodnje i potrošnje razumeti značaj saobraćaja za razvoj turizma znati geografske posledice brzog tehničkog razvitka saobraćaja razumeti ulogu saobraćaja u integracijskim procesima u svetu znati načine zagađivanja životne sredine saobraćajnim sredstvima razumeti važnost zaštite i unapređivanja životne sredine.	razumeti značaj saobraćaja u povezivanju proizvodnje i potrošnje razumeti značaj saobraćaja za razvoj turizma znati geografske posledice brzog tehničkog razvitka saobraćaja razumeti ulogu saobraćaja u integracijskim procesima u svetu znati načine zagađivanja životne sredine saobraćajnim sredstvima razumeti važnost zaštite i unapređivanja životne sredine.	korišćenje osnovne literature korišćenje interneta kao izvora informacija korišćenje grafičkog i slikovnih materijala korišćenje geografskih karata

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*	*			*

5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA

- Z. Žegarac: Infrastruktura, 2002.

- M. Lješević: Urbana ekologija, Geografski fakultet, Beograd

- J. Adamović: Urbana ekonomija, Geografski fakultet, Beograd, 2002.

- N . Carić: Opšta privredna geografija, 1974.

- P. Tomić, J. Romelić, L. Lazić: Ekonomska geografija sveta, 1996.

- M. Todorović: Osnove tipologije i regionalizacije poljoprivrede Srbije, SGD, Beograd

- M. Grčić: Industrijska geografija, "Naučna knjiga", Beograd

- Stojkov: Metode prostornog planiranja, Geografski fakultet, Beograd, 2002.

- S. Kicošev, D. Dunčić: Geografske osnove prostornog planiranja, PMF- Novi Sad, 1998. g.

- J. Dinić, Ekonomska geografija, Ekonomski fakultet, Beograd, 1999.

6. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA/MODULIMA

- stručni predmeti

SAOBRAĆAJNI VODIČ
(za obrazovni profil: TEHNIČAR ZA BEZBEDNOST SAOBRAĆAJA - ogled)

1. OBLICI I TRAJANJE REALIZACIJE OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA

RAZRED	NASTAVA				PRAKSA	UKUPNO
RAZRED	Teorijska nastava	Vežbe	Praktična nastava	Nastava u bloku	PRAKSA	UKUPNO
I	74					74

NAPOMENA: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada

2. CILJEVI PREDMETA:

- Obogaćivanje postojećeg jezičkog fonda novim stručnim rečima i izrazima

- Pravilno korišćenje osnovne stručne terminologije

- Sagledavanje suštinske povezanosti svih vidova saobraćaja

- Razumevanje značaja pravilnog funkcionisanja saobraćaja

- Sticanje znanja o principima rada svih motora

- Sticanje znanja o osnovnim problemima logistike

- Dobijanje znanja o značenju osnovnih elemenata saobraćajne signalizacije

- Formiranje pozitivnog stava prema bezbednosti saobraćaja

- Osposobljavanje za planiranje rada i preuzimanje odgovornosti za sopstvenu afirmaciju i afirmaciju struke

- Formiranje saobraćajne kulture, koja podrazumeva svest o delovanju u sopstvenom okruženju

- Formiranje osnova za nastavak obrazovanja

3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA

Razred: prvi

NAZIV MODULA	Trajanje modula (časovi)
Vidovi saobraćaja	18
Regulisanje saobraćaja	14
Saobraćajne nezgode	22
Motorna vozila	20

4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA

Naziv modula:	Vidovi saobraćaja
Trajanje modula:	18 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja o povezanosti vidova saobraćaja i privrednih grana u cilju razvoja društva	znati osnovne karakteristike i probleme svih vidova saobraćaja razumeti neraskidivu povezanost svih vidova saobraćaja znati na jednostavnim primerima prikazati primenu logistike znati elemente povezanosti poljoprivrede, turizma i građevine sa saobraćajem razumeti neophodnost razvoja saobraćaja u kontekstu razvoja društva	drumski saobraćaj železnički saobraćaj vodni saobraćaj vazdušni saobraćaj PTT saobraćaj i nove tehnologije logistika RTC saobraćaj i turizam saobraćaj i poljoprivreda saobraćaj i građevinarstvo	modul realizovati kroz nekoliko tematski povezanih radionica, pri čemu učenike treba angažovati po grupama, kao predstavnike određenih vidova saobraćaja, odnosno grana privrede sa sopstvenim konceptima razvoja i konkretnim primerima. Logistiku i robno transportne centre realizovati kroz prikaz (na hameru) realizacije transportnog procesa. Sve vreme učenici treba da vode dnevnik (rečnik) u koji će upisivati nove pojmove i definicije, dobijene zadatke i njihovu realizaciju, kao i lepiti primere iz štampe i stručne literature.

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad

Naziv modula:	Regulisanje saobraćaja
Trajanje modula:	14 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih pojmova o putnoj mreži i saobraćajnoj signalizaciji	poznavati osnovna značenja horizontalne i vertikalne signalizacije znati primenu i povezanost upotrebe saobraćajne signalizacije moći uprošćeno grafički prikazati saobraćajnu signalizaciju i način njenog obeležavanja moći da se orjentiše u prostoru pomoću saobraćajne signalizacije shvatati značaj primene novih tehnologija u saobraćajnoj signalizaciji razumeti potrebu upravljanja saobraćajem, naročito u velikim gradovima	infrastruktura drumskog saobraćaja značaj i povezanost saobraćajne signalizacije horizontalna signalizacija vertikalna signalizacija grafičko prikazivanje saobraćajne signalizacije orijentacija u prostoru pomoću saobraćajne signalizacije nove tehnologije u saobraćajnoj signalizaciji i vođenje saobraćaja	modul sa učenicima realizovati kroz radionice i samostalni rad. Učenike treba uputiti da samostalno uočavaju pravilno postavljanje signalizacije. Za raskrsnice ili deo putne mreže u okruženju škole uraditi uprošćene grafičke zadatke u grupama na hameru. Uputiti učenike na odgovarajuću stručnu literaturu i prezentaciju novih tehnologija. Na kraju organizovati u okruženju škole (nekoliko raskrsnica i saobraćajnica) takmičenje u orijentaciji u prostoru pomoću saobraćajnih znakova.

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*

Naziv modula:	Saobraćajne nezgode
Trajanje modula:	22 časa

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja o saobraćajnim nezgodama i njihovim posledicama	shvatati značaj kvalitetne informacije u bezbednosti saobraćaja shvatati tok i dinamiku saobraćajne nezgode razumeti elementarne uzroke nastanka saobraćajnih nezgoda razumeti posledice saobraćajnih nezgoda	prepoznavanje opasnosti i značaj kvalitetne informacije bezbednost saobraćaja kao opštedruštveni problem saobraćajne nezgode, pojam i uzroci značaj analize saobraćajnih nezgoda posledice saobraćajnih nezgoda	upoznavanje sa pojmom saobraćajnih nezgoda realizovati kroz radionice prezentacije sopstvenih iskustva ili novinskih izveštaja i traženjem zajedničkih imenitelja. Isticanje značaja kvalitetnog informisanja realizovati kroz radionicu trač. Analizu saobraćajnih nezgoda i posledice realizovati kroz radionice simuliranih suđenja sa podelom uloga (skeč).

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
			*		*

Naziv modula:	Motorna vozila
Trajanje modula:	20 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje predstave o funkcionisanju agregata na motornim vozilima, razlikama u transportnim sredstvima drumskog saobraćaja i samostalno korišćenje osnovne stručne terminologije vezane za tehničko-eksploataciona svojstva motornog vozila.	razumeti principe rada oto, dizel i električnih motora shvatiti značaj uvođenja novih tehnologija, pre svega sa aspekta zagađenja životne sredine razlikovati osnovne tipove motornih vozila i njihove karakteristike razumeti stručne termine vezane za tehničko-eksploatacione karakteristike motornih vozila moći da samostalno prezentuje elementarne tehničko-eksploatacione karakteristike nekog vozila	princip rada oto motora princip rada dizel motora princip rada električnih motora nove tehnologije proizvodnje motornih vozila vrste transportnih sredstava u drumskom saobraćaju i njihova namena dizajn automobila marketing i motorna vozila	principe rada motora sa učenicima realizovati u školskoj radionici, pri čemu treba insistirati na razumevanju procesa i razlika. nove tehnologije i vrste transportnih sredstava realizovati kroz rad po grupama i prezentaciju, pri čemu im se mora omogućiti pristup stručnoj literaturi i časopisima. posle posete sajmu automobila organizovati po grupama marketing prezentaciju odabranih vozila sa berzom (kupovinom) vozila od najubedljivijih grupa.

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*	*

5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA

6. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA/MODULIMA

- Ekologija

- Saobraćajna geografija

- Srpski jezik i književnost

PRAKTIČNA NASTAVA
(za obrazovni profil: TEHNIČAR ZA BEZBEDNOST SAOBRAĆAJA - ogled)

1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE

RAZRED	NASTAVA				PRAKSA	UKUPNO
RAZRED	Teorijska nastava	Vežbe	Praktična nastava	Nastava u bloku	PRAKSA	UKUPNO
I			148			148

NAPOMENA: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada

2. CILJEVI PREDMETA:

- sticanje praktičnih znanja o alatima, mernim instrumentima i materijalima,

- stvaranje radnih navika i veština u određenom stepenu,

- razvijanje pouzdanosti, odgovornosti i preciznosti na radu,

- shvatanje značaja zaštite na radu i primene ličnih i kolektivnih sredstava zaštite,

- sticanje praktičnih znanja primene mera zaštite i održavanja motora i električnih uređaja,

- sticanje praktičnih znanja o postavljanju saobraćajne signalizacije na putevima,

- sticanje praktičnih znanja iz oblasti pružanja prve pomoći povređenim osobama,

- praktična obuka vožnje za određenu kategoriju,

- sticanje praktičnih znanja o primeni radio stanica, mobilnih telefona kao i o očitavanju vrednosti sa tahografskih listića,

- sticanje praktičnog znanja praćenja procesa obuke, izrade kontrole dokumentacije u auto školama,

- sticanje praktičnih znanja vršenja uviđaja i izrade uviđajne dokumentacije,

- praktično znanje vršenja procene štete na vozilu,

- praktično znanje vršenja unutrašnje kontrole bezbednosti saobraćaja,

- formiranje osnove za dalje školovanje.

3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA

Razred: prvi

NAZIV MODULA	Trajanje modula (časovi)
Alati	30
Merni instrumenti	30
Materijali	44
Zaštita na radu	44

4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA

Naziv modula:	Alati
Trajanje modula:	30 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
osposobljavanje učenika za praktično korišćenje alata u konkretnim poslovima	poznavati i koristiti priručni alat, lopatu, pajser, ćuskiju, kramp i dr., poznavati i koristiti automehaničarski alat i pribor, razne vrste i dimenzije ključeva, moment ključ, specijalni ključevi, klešta, stega, poznavati i koristiti testeru, razne turpije čekiće, razvrtnje, ureznice, nareznice, igle, odvijače i dr.	pojam i značaj priručnih alata, vrste, osobine i način korišćenja priručnih alata, lopate, pajsera, ćuskije, krampa i dr., automehaničarski alat, izbor i način korišćenja automehaničarskog alata, moment ključ, specijalni ključevi, klešta, stege, nareznice, ureznice, igle, turpije, odvijači i dr. alati.	insistirati na efikasnoj primeni svih alata u konkretnim poslovima, razvijati urednost, tačnost i sistematičnost u radu.

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
					*	*		*

Naziv modula:	Merni instrumenti
Trajanje modula:	30 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
osposobiti učenika za samostalno korišćenje mernih instrumenata i pravilno određivanje brojnih vrednosti fizičkim veličinama u određenim mernim jedinicama	poznavati i koristiti merne instrumente metar, mikrometar, pomično merilo, lisnato merilo, uglomer, manometar, termometar i dr. znati odabrati određeni merni instrument u konkretnim poslovima, pravilno koristiti dobijene brojne vrednosti u konkretnim poslovima.	merni instrumenti metar, mikrometar, pomično merilo, lisnato merilo, manometar, termometar, ostali merni instrumenti.	insistirati na primerima iz svakodnevnog života razvijati tačnost i urednost na radu

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
					*	*		*

Naziv modula:	Materijali
Trajanje modula:	44 časa

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
osposobiti učenika da razlikuje materijale od kojih se izrađuju sastavni delovi vozila	razlikovati vrste metala, razlikovati vrste farbi, razlikovati plastične materijale, razlikovati prirodnu i veštačku kožu, razlikovati vrste stakala na vozilu, razlikovati sredstva zaštite od korozije i drugih štetnih uticaja	metali, farbe, plastične mase, koža, staklo, antikorozivna sredstva i sredstva zaštite vozila od štetnih uticaja, rashladne tečnosti, pogonska goriva, sredstva za zaštitu vozila, uticaj kvaliteta materijala na vek trajanja vozila.	naglasiti važnost poznavanja fizičkih i hemijskih osobina materijala, insistirati na praktičnim primerima iz područja rada.

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
					*	*		*

Naziv modula:	Zaštita na radu
Trajanje modula:	44 časa

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
Osposobljavanje učenika za poznavanje štetnih materija i za korišćenje ličnih i kolektivnih sredstava zaštite	poznavati i razlikovati dejstva štetnih materija koje se koriste pri izradi vozila, poznavati štetno dejstvo materija koje se nalaze u vozilu ( kiseline, baze, ulja, masti i goriva), poznavati i primenjivati mere zaštite na radu, poznavati i primenjivati lična i kolektivna sredstva zaštite na radu. poznavati uticaje štetnih materija koje produkuje vozilo na životnu sredinu	štetne materije na i u vozilu, kiseline, baze, ulja, masti, goriva, nega vozila, mere zaštite na radu, lična sredstva zaštite na radu kolektivna sredstva zaštite na radu, zaštita životne sredine.	insistirati na primerima iz svakodnevnog života, teorijske iskaze potkrepiti demonstracionim ogledima, insistirati na potpunom razumevanju značaja zaštite na radu i njene efikasne primene

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
					*	*		*

5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA

- S Golubović, "Praktikum" za I, II, III, IV razred srednje škole,

- Tehnologija obrazovnog profila za automehaničare,

- Udžbenici iz tehnologije materijala

6. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA/MODULIMA

- Ekologija

- Fizika

SCENSKA UMETNOST
(za obrazovni profil: TEHNIČAR ZA BEZBEDNOST SAOBRAĆAJA - ogled)

1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE

RAZRED	NASTAVA				PRAKSA	UKUPNO
RAZRED	Teorijska nastava	Vežbe	Praktična nastava	Nastava u bloku	PRAKSA	UKUPNO
I	5	32				37

NAPOMENA: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada

2. CILJEVI PREDMETA:

- Razvoj stvaralačkih sposobnosti učenika,

- Emotivno obogaćivanje ličnosti i sticanje sigurnosti, samopouzdanja, kao i fleksibilnosti u komunikaciji,

- Podsticanje učenika da istražuje sopstvenu i ličnosti drugih i da formira kritičan stav o istom,

- Bogaćenje jezičkog fonda i kulture govora,

- Razvijanje mašte i stvaralačkih sposobnosti učenika,

- Razvijanje sposobnosti opservacije pojava u okruženju i formiranje sopstvenih stavova,

- Razvijanje sposobnosti saradnje u kolektivu.

3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA

Razred: prvi

NAZIV MODULA	Trajanje modula (časovi)
Teorija i istorija drame	5
Vežbe pokreta i govora	5
Dramski komad	27

4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA

Naziv modula:	Teorija i istorija drame
Trajanje modula:	5 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razvijanje svesti o potrebi negovanja pozorišnog izraza uloga pozorišta u humanizaciji ličnosti usvajanje znanja istorijski okvir drame	učenik treba da ima razvijenu kulturu, smetnja u različitim komunikativnim situacijama sticanje osnovnih pojmova i znanja na kojima se i danas zasniva pozorišna umetnost. da razume osnovne elemente dramskog teksta. da ima svest o značaju pozorišta	teorija drame u užem smislu, komparativna teorija tragedije. jedinstvo mesta vremena i radnje. antička drama (kom.) srednji vek (misterije, mirakuli) renesansa i Comedia dell arte Šekspir Viktor Igo, Strinberg, Čehov Pirandelo, Breht, Beket evaluacija	koristiti udžbenik Zdenka Škreba i knjigu Ronalda Harvuda selektivno prezentovanje informacija izgrađivanje ličnog odnosa prema izvoru informacija korelacija sa književnošću i izvođačkim umetnostima početna predavanja ex catedra, što se kasnije potpuno napušta, i prelazi na praktičan rad.

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*		*			*

Naziv modula:	Vežbe pokreta i govora
Trajanje modula:	5 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
koordinacija i koncentracija, te emocionalni angažman učenika koji "prepoznaje" sličnost sa stvarnim životom razvijanje snalažljivosti i preciznosti. Govorne igre razvijaju spontanost izražavanja, maštu, emotivnost i kreativnost u načinu mišljenja Razvijanje samopouzdanja u pravilnom izražavanju kroz vežbu govora	osposobljavanje za brzo i lako prilagođavanje u svakodnevici prepoznavanje sopstvenih i tuđih modela ponašanja formiranje kritičkog i radoznalog duha	vežbe pokreta - zagonetke - igra ogleda vežbe govora - brzalice - pitanje pravilnog disanja (obavezna korelacija sa profesorom fizičkog vaspitanja) govorne igre - na slovo na slovo - nastavljanje reči na zadnje slovo - sastavljanje priče dodavanjem reči i rečenica imitacija	za pokret: zamišljenim situacijama postići spontanost kao u životu i za pokret i za govor: potencirati preciznost u emotivnom izražavanju pri predstavljanju određenog karaktera ili događaja samostalan rad (grupni, individualni)

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*				*

Naziv modula:	Dramski komad
Trajanje modula:	27 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
potvrđivanje učenika kao stvaraoca pomoć pri učenju i pamćenju uz emotivno angažovanje sticanje sposobnosti fleksibilne i stvaralačke ličnosti grupno učešće potpomaže sticanje iskustava i navika za kolektivni život i rad	steći mogućnost dalekosežnog planiranja kako igre tako i budućeg života i rada steći sigurnost i samopouzdanje za izražavanje svojih emocija, potreba i stavova	dramatizacija čitanje tekstova podela uloga rasporedne probe rad na mizanscenu postavka na sceni ovladavanje prostorom i pokretom vezivanje raščlanjenih delova u jedinstvenu celinu	radi se isključivo kako se grupa dogovori moguće pratiti časove književnosti i raditi npr. Romeo i Juliju (dramatizaciju, s obzirom da je to lektira 1 razreda) komad se radi za završnu priredbu kraja školske godine eventualno se rade kratke predstave za školske priredbe obavezana korelacija sa profesorom likovnog oko scenografije i muzičkog oko zvučne zavese ili songova

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
					*	*

5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA

- Zdenko Škreb "Teorija književnosti"

- Ronald Harvud "Istorija pozorišta" Klio, Bgd. 2001.

- Zora Bokšan Tanurdžić "Od igre do pozornice" Kreativni centar, Bgd. 2001.

6. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA/MODULIMA

- Srpski jezik i književnost

- Istorija

- Likovna umetnost

- Muzička kultura

- Fizičko vaspitanje

KERAMIKA
(za obrazovni profil: TEHNIČAR ZA BEZBEDNOST SAOBRAĆAJA - ogled)

1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE

RAZRED	NASTAVA				PRAKSA	UKUPNO
RAZRED	Teorijska nastava	Vežbe	Praktična nastava	Nastava u bloku	PRAKSA	UKUPNO
I	10	5	22			37

NAPOMENA: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada

2. CILJEVI PREDMETA:

- Sticanje osnovnih znanja o razvoju grnčarstva

- Sticanje znanja o tehnikama izrade, ukrašavanja i načinima sušenja - pečenja keramike

- Razvijanje kreativnosti

- Preuzimanje odgovornosti za sopstvene odluke i realizaciju

- Osposobljavanje učenika za timski rad

3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA

Razred: prvi

NAZIV MODULA	Trajanje modula (časovi)
Razvoj keramike	10
Figurine	10
Posuđe	12
Finalna obrada	5

4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA

Naziv modula:	Razvoj keramike
Trajanje modula:	10 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja o razvoju keramike, tipologiji, načinu izrade, ukrašavanja i finalne dorade, kao i o primeni grnčarije	zna osnovne karakteristike gline kao sirovine zna kratki istorijat razvoja keramike zna osnovne načine obrade, ukrašavanja i finalne dorade zna primenu keramičkih proizvoda kroz istoriju	glina prve pojave keramike primese načini obrade tipologija ukrašavanje (urezivanje, grebanje, utiskivanje. barbotin, engoba, bojenje, slikanje) sušenje - pečenje primena (upotrebna, dekorativna i ritualna)	rad sa glinom, radi ostvarenja kontakta sa materijalom, neobavezno vajanje izrada prikaza osnovnih tipova posuda, najčešćih ornamenata i tehnika ukrašavanja poseta Etnografskom muzeju i uspostavljanje kontakta sa lokalnim grnčarima

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*

Naziv modula:	Figurine
Trajanje modula:	10 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
proširivanje osnovnih znanja o razvoju figurina, načinu ukrašavanja i finalne dorade, kao i o ritualnoj primeni	svojeručno, na osnovu primera iz praistorije ili samoinicijativno, napravi figurinu, ukrasi je i osuši preuzme odgovornost za svoj rad i finalni proizvod	figurine u prošlosti, način izrade i ritualni značaj, igračke izrada figurine po izboru (kopija ili original), ukrašavanje i sušenje	izrada prikaza figurina kroz istoriju školska izložba radova

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
					*	*

Naziv modula:	Posuđe
Trajanje modula:	12 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
proširivanje osnovnih znanja o tipologiji keramike, načinu ukrašavanja i finalne dorade, kao i o primeni	svojeručno, na osnovu primera iz praistorije ili samoinicijativno, napravi posudu i ukrasi je savlada osnovnu terminologiju vezanu za grnčarstvo preuzme odgovornosti za svoj rad i finalni proizvod razvija kreativnost shvati koliko truda je potrebno da se od ideje dođe do ostvarenja	tipologija posuđa izrada posude (jedne ili više) po izboru ukrašavanje posude pre pečenja	izrada prikaza tipova posuda kroz istoriju izrada tipova ornamenata

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*	*

Naziv modula:	Finalna obrada
Trajanje modula:	5 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
proširivanje osnovnih znanja o finalnoj obradi keramike, pečenju i ukrašavanju posle pečenja	zna najčešće tehnike finalne obrade sam izabere, u skladu sa mogućnostima, način finalne obrade posude koju je uradio razvija sposobnosti za timski rad (zajednička izrada ognjišta i pečenje)	finalna obrada-sušenje ili pečenje dorada posle pečenja: bojenje ili slikanje	izrada ognjišta, u skladu sa mogućnostima školska izložba radova

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*	*

5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA

6. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA/MODULIMA