PRAVILNIK

O NASTAVNOM PLANU I PROGRAMU OGLEDA ZA OBRAZOVNE PROFILE GEODETSKI TEHNIČAR - GEOMETAR I MONTER SUVE GRADNJE

("Sl. glasnik RS - Prosvetni glasnik", br. 4/2004)

Član 1

Ovim pravilnikom utvrđuje se nastavni plan i program ogleda za obrazovne profile geodetski tehničar - geometar i monter suve gradnje za I razred, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

Član 2

Program ogleda iz člana 1 ovog pravilnika ostvaruje se u skladu sa:

1. Pravilnikom o planu i programu obrazovanja i vaspitanja za zajedničke predmete u stručnim i umetničkim školama ("Službeni glasnik RS - Prosvetni glasnik", broj 6/90 i "Prosvetni glasnik", br. 4/91, 7/93, 17/93, 1/94, 2/94, 2/95, 3/95, 8/95, 5/96, 2/2002 i 5/2003), i to sa nastavnim planom i programom:

1) srpskog jezika kao nematernjeg jezika;

2) jezika nacionalnih manjina;

3) stranih jezika - engleskog, francuskog, ruskog i nemačkog jezika;

4) računarstva i informatike i

2. Pravilnikom o nastavnom planu i programu predmeta verska nastava za srednje škole ("Prosvetni glasnik", broj 6/2003).

Član 3

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Prosvetnom glasniku".

NASTAVNI PLAN I PROGRAM OGLEDA

Područje rada:	Geodezija i građevinarstvo
Oblast:	Geodezija
Obrazovni profil:	GEODETSKI TEHNIČAR - GEOMETAR - ogled
Trajanje obrazovanja:	četiri godine

CILJ OGLEDA

Unapređenje kvaliteta i osavremenjivanje obrazovno-vaspitnog rada kroz:

-	uvođenje u svakodnevnu nastavnu praksu savremenih i efikasnih metoda rada sa učenicima
-	uvođenjem novog nastavnog plana i programa kroz horizontalno i vertikalno povezivanje nastavnih tema i sadržaja, u sklopu modula, a u cilju ostvarivanja ishoda obrazovanja (predlog novog nastavnog plana i programa za prvi i drugi razred dat je u prilogu ovog predloga, njegov je sastavni deo i predstavlja polaznu osnovu za kontinuirani rad na poboljšanju njegovog kvaliteta)
-	uvođenje fleksibilnog nastavnog programa, definisanog u potpunosti od strane škole kao krajnjeg realizatora programa, a u zavisnosti od interesa lokalne sredine, kako bi se obezbedila efikasnija upošljivost stručnjaka ovog obrazovnog profila u lokalnoj sredini.
-	izradu kriterijuma ocenjivanja i građenja standarda ocenjivanja učenika.

Uvođenje organizacionih novina:

-	prilagođavanje unutrašnje strukture nastavnog plana i časova u okviru godišnjeg fonda časova u skladu sa postavljenim ishodima obrazovanja i uslovima rada u školi i na radnom mestu (nov nastavni plan), a prema strategiji strukture nastavnog plana u reformisanoj srednjoj stručnoj školi
-	nastavni plan i program će biti objavljivani za svaku školsku godinu radi usaglašavanja sa neophodnim izmenama tokom realizacije programa ogleda
-	nastavni sadržaji su organizovani modularno
-	povećanje fonda časova praktične nastave radi uspešnijeg ostvarivanja opštih ciljeva obrazovanja u ovom obrazovnom profilu
-	uvođenje izborne nastave, kao mogućnosti za učenika da samostalno planira i organizuje svoj ukupni obrazovni proces.

OČEKIVANI ISHODI OGLEDA

Unapređen i kvalitetan obrazovno-nastavni rad:

-	efikasni i podsticajni metodi rada sa učenicima primenjeni u svakodnevnoj obrazovnoj praksi
-	nastavni sadržaji organizovani modularno, na način koji omogućava usvajanje generativnih, transfernih i funkcionalnih znanja i veština, relevantnih za buduću profesiju a koja predstavljaju osnovu za usvajanje pojmova i znanja u narednim fazama rada i školovanja
-	vertikalno i horizontalno povezani nastavni planovi i programi
-	objektivno ocenjivanje učenika prema postavljenim kriterijumima

TRAJANJE OGLEDA

Predviđeno je da ogled traje od septembra 2003. do juna 2007. godine

NAČIN OSTVARIVANJA OGLEDA

Ogled će biti realizovan putem obuke nastavnika srednjih stručnih škola područja rada Geodezija i građevinarstvo, primene novih metoda rada sa učenicima, primene novog nastavnog programa i objektivnog ocenjivanja u svakodnevnoj obrazovnoj praksi.

Obuka za nastavnike srednjih stručnih škola u kojima se realizuje program ovog ogleda, biće organizovana u sledećim oblastima koje su bitne za unapređenje kvaliteta obrazovnog rada:

-	nova koncepcija obrazovanja (usmerenost na ciljeve i ishode obrazovanja, modularni pristup u obrazovanju) trodnevna obuka
-	ocenjivanje učenika - trodnevna obuka
-	stručno usavršavanje nastavnika kroz obuku za akreditovane programe

Nastavnici srednjih stručnih škola će u okviru obrazovnog rada primenjivati metode rada i ocenjivanja za koje su obučavani na seminarima.

U okviru stručnih aktiva biće izdvojene ključne teme u okviru kojih je moguće postizanje obrazovnih ishoda.

Stručni timovi će sarađivati na horizontalnom i vertikalnom povezivanju nastavnih tema i sadržaja kako sa oblasnim i predmetnim timovima, tako i sa predstavnicima privrede.

Planirana je izrada testova sa zajedničkim sadržajima i zajednički postavljenim kriterijumima.

POSLOVI OSTVARIVANJA PROGRAMA OGLEDA

Ogled će se realizovati u uslovima svakodnevnog obrazovnog rada u srednjim stručnim školama. Njegova realizacija podrazumeva uključenost i saradnju nastavnika u okviru stručnih timova i stručnih organa u školama.

Ministarstvo prosvete i sporta i Centar za stručno obrazovanje i obrazovanje odraslih će pružiti kadrovsku i materijalnu podršku za realizaciju obuke profesora, materijal za rad, praćenje i evaluaciju ogleda.

PRAĆENJE I VREDNOVANJE OGLEDA

Praćenje i vrednovanje ogleda obavljaće Centar za stručno obrazovanja i obrazovanje odraslih.

Primena ogleda će biti praćena najmanje četiri puta u toku školske godine.

Na kraju školske godine, metodom paralelnih grupa biće ispitani ishodi obrazovno vaspitnog rada, adekvatnost ocenjivanja, mišljenja učenika i nastavnika

I NASTAVNI PLAN

1. Nedeljni i godišnji fond časova obaveznih i izbornih predmeta I razreda

	I RAZRED
	nedeljno	godiš.
A: OPŠTEOBRAZOVNI PREDMETI	9	333
1a. Srpski jezik i književnost	3	111
1b. ________ jezik i književnost
2. Strani jezik	2	74
3. Fizičko vaspitanje	2	74
4. Računarstvo i informatika	2	74
B: OPŠTESTRUČNI PREDMETI	10	370
1. Matematika	4	148
2. Fizika	2	74
3. Fizička geografija	2	74
4. Nacrtna geometrija	2	74
V: STRUČNI PREDMETI	9	333
1. Tehničko crtanje	2	74
2. Geodezija	3	111
3. Geodetska merenja	4	148
G: IZBORNI PREDMETI	1	37
1. Izborni predmet predviđen Zakonom	1	37
Ukupno: A+B+V+G	29	1073

Broj časova po predmetima dat je na nedeljnom nivou kao zbir časova teorije i vežbi.

Blok nastava i praksa prikazuje se u ukupnom zbiru na godišnjem nivou.

2. Lista ponuđenih izbornih predmeta po razredima

V: IZBORNI PREDMETI	I	II	III	IV
Izborni predmet predviđen Zakonom
1. Građansko vaspitanje / Verska nastava	*	*	*	*

Izborna nastava sastoji se svake školske godine iz:

- Izbornog predmeta predviđenog Zakonom: Građansko vaspitanje ili Verska nastava (1 čas nedeljno tokom školske godine).

Lista izbornih predmeta nije konačna i može se dopuniti na predlog škole koja sprovodi ogled, programom koji je prethodno odobrilo Ministarstva prosvete i sporta. Ostvaruje se iz onih predmeta za koji se izjasni najmanje 30 % učenika oglednog odeljenja.

3. Ostali obavezni oblici obrazovno-vaspitnog rada tokom školske godine

	I RAZRED časova	II RAZRED časova	III RAZRED časova	IV RAZRED časova	UKUPNO časova
Čas odeljenskog starešine	do 70	do 70	do 70	do 68	do 278
Dodatni rad *	do 30	do 30	do 30	do 30	do 120
Dopunski rad *	do 30	do 30	do 30	do 30	do 120
Pripremni rad *	do 30	do 30	do 30	do 30	do 120

*Ako se ukaže potreba za ovim oblicima rada.

4. Fakultativni oblici obrazovno-vaspitnog rada tokom školske godine po razredima

	I	II	III	IV
Ekskurzija	1-2 dana	2-3 dana	3-4 dana	do 5 dana
Jezik drugog naroda ili nacionalne manjine sa elementima nacionalne kulture	2 časa nedeljno
Drugi strani jezik	2 časa nedeljno
Drugi predmeti *	1 - 2 časa nedeljno
Stvaralačke i slobodne aktivnosti učenika (hor, sekcije i drugo)	30 - 60 časova godišnje
Društvene aktivnosti - učenički parlament, učeničke zadruge	15 - 30 časova godišnje
Kulturna i javna delatnost škole	2 radna dana

*Pored navedenih predmeta škola može da organizuje, u skladu sa opredeljenjima učenika, fakultativnu nastavu iz predmeta koji su utvrđeni nastavnim planom drugih obrazovnih profila istog ili drugog područja rada, kao i u nastavnim planovima gimnazije, ili po programima koji su prethodno doneti.

5. Ostvarivanje školskog programa po nedeljama

razred	razredno časovna nastava	mentorski rad (nastava u bloku, praksa)	obavezne vannastavne aktivnosti	ukupno radnih nedelja	ostalo (matura)
I	37	/	2	39
II	37	/	2	39
III	37	/	2	39
IV	34	/	2	39	3

II NASTAVNI PROGRAM

SRPSKI JEZIK I KNJIŽEVNOST
(za obrazovni profil: GEODETSKI TEHNIČAR - GEOMETAR - ogled)

1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE

	NASTAVA
RAZRED	Teorijska nastava	Vežbe	Praktična nastava	Nastava u bloku	PRAKSA	UKUPNO
I	111					111

NAPOMENA: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada

2. CILJEVI PREDMETA:

-	Unapređivanje jezičkih sposobnosti i znanja stečenih u obaveznom obrazovanju i osposobljavanje učenika da efikasno komunicira koristeći različite forme diskursa
-	Razvijanje sposobnosti apstraktnog i kreativnog mišljenja i kritičkog promišljanja stvarnosti
-	Unapređivanje znanja o sopstvenoj kulturi i drugim savremenim i klasičnim kulturama, književnoj tradiciji, kao i o univerzalnim vrednostima humanističke baštine i višejezičnosti
-	Razvijanje kreativnih sposobnosti i negovanje ličnog izraza i komunikativnosti učenika
-	Razvijanje sposobnosti za dalje usavršavanje u profesionalnom, društvenom, javnom i drugim domenima

3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA

Razred:

prvi

NAZIV MODULA	Trajanje modula (časovi)
Uvod u proučavanje književnog dela	12
Književnost starog veka	10
Srednjovekovna književnost	12
Narodna (usmena) književnost	12
Humanizam i renesansa	10
Lektira	6
Jezik	31
Kultura izražavanja	18

4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA

Naziv modula:	Uvod u proučavanje književnog dela
Trajanje modula:	12 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje znanja o podeli i vrstama umetnosti uočavanje strukture književnog teksta, funkcije književnosti i povezanosti književnosti i drugih umetnosti usvajanje osnovnih književnoteorijskih znanja, pojma književnog roda i vrste razvijanje sposobnosti mišljenja i kritičkog stava prema stvarnosti	prepoznati vrste umetnosti i njihova izražajna sredstva razumeti pojam i funkciju književnosti poznavati naučne discipline koje se njome bave shvatati razliku između usmene i pisane književnosti, definisati njihove specifičnosti razlikovati književne rodove i vrste i znati njihovu klasifikaciju na primerima lirskog, epskog i dramskog dela uočiti strukturu književnog teksta definisati lik i ideju shvatiti funkciju jezika kao sredstva umetničkog izražavanja zauzeti stav o umetničkom delu	književnost kao umetnost i književnost i druge umetnosti struktura književnosti i struktura književnog dela jezik književnog dela lirska pesma - struktura Sunce se devojkom ženi D. Cesarić - Slap epska pesma - struktura Banović Strahinja prozno književno delo - struktura L. Lazarević Prvi put s ocem na jutrenje drama i dramska struktura drama D. Kovačevića po izboru profesora i učenika	steći uvid u učenikova znanja, umenja, veštine i navike iz osnovne škole pri realizaciji ovog modula raditi na motivaciji učenika da samostalno izlažu podsticati ih da neosvešćeno i pasivno znanje prevedu u osvešćeno i aktivno znanje

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*

Naziv modula:	Književnost starog veka
Trajanje modula:	10 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
usvajanje znanja o najstarijim pismima, knjigama, bibliotekama i najstarijim pisanim spomenicima čovečanstva sticanje znanja o osobenostima književnih dela ove epohe i duhu vremena u kome su nastale upoznavanje doba grčke mitologije i mitskog načina mišljenja uočavanje neraskidivih veza književnih motiva najstarije književne epohe i savremene književnosti	razumeti vezu između književnosti ove epohe i mitskog načina mišljenja poznavati najznačajnije predstavnike i književna dela ove epohe upoznati junake grčke mitologije koji i danas traju u kulturnoj baštini svetske i naše kulture shvatiti važnost ove epohe za razvoj evropske i svetske kulture i civilizacije	Stari grčki mitovi po izboru profesora i učenika Ep o Gilgamešu (odlomak) Ilijada (odlomak) Biblija (odlomci)	Grčke mitove obraditi grupnim oblikom rada ili radom u parovima Odlomak iz Ilijade dramatizovati čitanjem po ulogama (Hektor i Andromaha) Obradu biblijskih tekstova povezati sa učeničkim znanjima iz veronauke

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*			*		*

Naziv modula:	Srednjovekovna književnost
Trajanje modula:	12 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razvijanje svesti o potrebi negovanja sopstvene književne kulture i tradicije usvajanje znanja o prvim pismima, jeziku i najstarijim pisanim spomenicima srpske kulture sticanje znanja o osobenostima književnih dela ove epohe u duhu vremena u kome su nastale analizom dela izazvati u učenicima raznorodna estetička i etička osećanja	steći jasnu sliku o počecima slovenske pismenosti uočiti zastupljenost književnih vrsta i poznavati karakteristike najprisutnijih pratiti razvoj književnog jezika i pisma analizirati izabrane tekstove uspešno ih vezujući za istorijski trenutak u kome su nastali iskazivati svoja razmišljanja o estetičkim i etičkim osećanjima koja pokreću obrađena dela i opažati sličnost među fenomenima književne i kulturne istorije	Počeci slovenske pismenosti Hrabar Slovo o pismenima i rad Ćirila i Metodija Slovenska pisma i jezik Najstariji spomenici srpske pisane kulture - Miroslavljevo jevanđelje Sava Nemanjić Žitije svetog Simeona (odlomci) Jefimija Pohvala knezu Lazaru Stefan Lazarević Slovo ljubve	Obezbediti što je moguće više reprodukcija i fototipskih izdanja pomenutih originalnih tekstova, slika ličnosti o kojima se govori kako bi učenici i vizuelno doživeli epohu i njen duh Biti u korelaciji sa predavanjima na časovima istorije Posetiti Narodni muzej Koristiti Priručnik kulture kritičkog mišljenja

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*			*		*

Naziv modula:	Narodna (usmena) književnost
Trajanje modula:	12 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razvijanje nacionalne samosvesti i poštovanja duhovnih vrednosti koje neguje narodna književnost formiranje estetskih kriterijuma u analiziranju dela naše narodne književnosti podsticanje istraživačkog mišljenja i formiranje originalnog gledišta ukazivanje na narodnu književnost kao izraz kolektivnog mišljenja i osećanja, riznicu narodnih običaja i kodeks etičkih normi	razlikovati epske, lirske i lirsko-epske pesme uočiti raznolikost u tematici, oblicima i postupcima izlaganja shvatiti da narodna književnost obuhvata način života i običaje zaključiti da je u njoj najpotpunije izražen duh i karakter našeg naroda sagledati bogatstvo i lepotu jezika razgraničiti legendu, istorijsku činjenicu i umetničku interpretaciju	Lirska narodna poezija (jedna pesma svake književne vrste po izboru učenika) Lirsko-epske narodne pesme Hasanaginica Epska narodna poezija (jedna ili više pesama iz svakog ciklusa po izboru profesora i učenika) Narodna proza (prikaz književnih vrsta po izboru učenika)	Koristiti grupni rad Koristiti priručnik kulture kritičkog mišljenja Koristiti grupni rad Insistirati na beleženju motiva i praćenju istih motiva u različitim pesmama Motivisati učenike da samostalno i originalno interpretiraju pročitane tekstove

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*

Naziv modula:	Humanizam i renesansa
Trajanje modula:	10 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
upoznavanje sa poetikom književnosti humanizma i renesanse sagledavanje značaja procvata umetnosti, kulture, nauke i ljudske misli osposobljavanje učenika za apstraktno i kreativno promišljanje stvarnosti razvijanje sposobnosti analize, sinteze i komparacije	znati da objasni nastanak i razvoj ove epohe društveno-istorijskim kontekstom napraviti paralelu sa epohom srednjeg veka i uočiti razlike razumeti značenje pojmova humanizam i renesansa znati da navede najznačajnije predstavnike i njihova dela shvatati važnost umetnosti renesanse za razvoj evropske kulture i civilizacije	Dante Aligijeri Božanstvena komedija (odlomci) Poetika humanizma i renesanse F. Petrarka - Kanconijer (izbor) Ć. Bokačo - Dekameron (izbor) M. Servantes - Don Kihot (odlomak) V. Šekspir - Romeo i Julija Dubrovački petrarkisti M. Držić - Dundo Maroje i Novela od Stanca (odlomci)	Biti u korelaciji sa časovima istorije Primeniti Priručnik kulture kritičkog mišljenja Svi književni stvaraoci i odlomci iz navedenih dela izučavaju se samo kao ilustracija epohe osim tragedije Romeo i Julija koja se obrađuje klasičnom analizom

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*			*		*

Naziv modula:	Lektira
Trajanje modula:	6 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
dalje razvijanje kulture čitanja razvijanje navike odlaska u biblioteku, pozajmljivanja knjige i korektnog odnosa prema njoj razvijanje postupnosti u radu i osećanja za blagovremeni rad osposobljavanje za individualni rad na umetničkom tekstu	nabaviti književne tekstove na vreme vođen problemskim zadacima samostalno obrađivati tekstove vladati veštinom jezičke produkcije (govorenje, pisanje) po sopstvenom izboru	Miroslav Antić - Tako zamišljam nebo Dragoslav Mihailović - Kad su cvetale tikve Dušan Radović - Plavi žaket	Formirati svesku sa beleškama sa utiscima o likovima iz pročitane lektire, odabranim motivima tzv. lepim mestima prepisanim da se ne zaborave, porukama književnih dela kao i sopstvenih doživljaja Učenici bi trebalo da posete pozorišnu predstavu - Kad su cvetale tikve

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*			*	*	*

Naziv modula:	Jezik
Trajanje modula:	31 čas

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
utemeljivanje nastave pismenosti i nastave gramatike na jezičkim vežbanjima usvajanje znanja o jeziku kao sistemu znakova i jeziku kao društvenoj i istorijskoj pojavi razvijanje svesti o negovanju sopstvenog jezika i razvijanje jezičke kulture učenika podsticanje i negovanje istraživačkog odnosa prema jezičkim pojavama uspešna primena stečenih znanja iz fonetike i fonologije obezbeđivanje funkcionalnih znanja iz pravopisa radi uspešnog primenjivanja u praksi	shvatiti jezik kao društveno-istorijsku kategoriju razlikovati govor od jezika znati da objasni pojam jezičkog znaka poznavati izvore informacija i vidove komunikacija shvatati pojam standardnog jezika i odstupanja njegov nacionalni i kulturni značaj znati istorijske etape u standardizaciji jezika znati discipline koje se bave izučavanjem jezičkog sistema pravilno artikulisati glasove vladati pojmovima: glas, fonema, fonetika, fonologija primenjivati već stečena znanja o glasovnim alternacijama u pravopisnim rešenjima pristupati jezičkim pojavama na istraživački način poznavati osnovne principe pravopisa upoznati Pravopis i pravopisne priručnike usvojiti normative o pisanju velikog slova	Opšti pojmovi o jeziku Književni jezik Jezički sistem i nauke koje se njime bave Jezik kao sistem znakova Glasovi i foneme Reči i morfeme Vrste morfema Fonetika sa fonologijom i morfologijom Glasovni sistem srpskog jezika Fonološki sistem srpskog jezika Glasovne alternacije Osnovni principi pravopisa Pravopisi i pravopisni priručnici Pisanje velikog slova	Stalno ponavljanje, utvrđivanje, vežbanje i sistematizovanje programa izradom vežbi i diktata U radu koristiti tekstove koji su tematski vezani za gradivo iz književnosti Koristiti Priručnik kulture kritičkog mišljenja

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
	*				*

Naziv modula:	Kultura izražavanja
Trajanje modula:	18 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
osposobljavanje učenika da teorijska znanja o jezičkim kategorijama i pravopisnoj normi uspešno primenjuju u praksi adekvatna upotreba različitih oblika kazivanja i funkcionalnih stilova mogućnost povezivanja informacija unutar teksta i između više različitih, uspostavljajući logičku hijerarhiju među njima vladanje konvencijama obraćanja u pisanoj formi osposobljavanje učenika da teorijska znanja o jezičkim kategorijama i pravopisnoj normi uspešno primenjuju u praksi adekvatna upotreba različitih oblika kazivanja i funkcionalnih stilova mogućnost povezivanja informacija unutar teksta i između više različitih, uspostavljajući logičku hijerarhiju među njima vladanje konvencijama obraćanja u pisanoj formi	precizno izražavati svoja osećanja, raspoloženja i stavove pravilno akcentovati reči, grupe reči, rečenice korektno interpretirati i kazivati odabrane tekstove praktično primeniti stečena znanja iz jezika i pravopisa savladati metodologiju izrade pismenog sastava uspešno koristiti priručnu literaturu i druge izvore saznanja koristiti funkcionalne stilove u zavisnosti od zadate teme znati da napiše različite vrste poruka, pisama, zahteva, molbi i ponuda znati da reaguje na javne pozive, oglase, ankete i konkurse	četiri pismena zadatka četiri domaća zadatka dve govorne vežbe	Koristiti Priručnik kulture kritičkog mišljenja Vežbati percepciju učenika tako što će komentarisati zadatke pročitane na času

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*			*	*

5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA

- Čitanka za prvi razred

- Navedena književna dela kao lektire

6. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA/MODULIMA

- Građansko vaspitanje

- Verska nastava

FIZIČKO VASPITANJE
(za obrazovni profil: GEODETSKI TEHNIČAR - GEOMETAR - ogled)

1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE

RAZRED	NASTAVA				PRAKSA	UKUPNO
RAZRED	Teorijska nastava	Vežbe	Praktična nastava	Nastava u bloku	PRAKSA	UKUPNO
I	1		73			74

NAPOMENA: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada

2. CILJEVI PREDMETA:

-	Razvijanje i očuvanje antropomotoričkih sposobnosti u skladu sa uzrasnim i individualnim karakteristikama
-	Razvijanje motoričkih umenja i navika - Osposobljavanje za samostalno vežbanje
-	Očuvanje i unapređivanje zdravlja
-	Razvoj pozitivne slike o sebi
-	Promovisanje pozitivnih socijalnih interakcija

3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA

Razred:

prvi

NAZIV MODULA	Trajanje modula (časovi)
Antropomotoričke sposobnosti	20
Atletika	10
Gimnastika	10
Plivanje	10
Sportske igre	12
Druga motorička iskustva	12

NAPOMENA: ukoliko škola nema uslova za izvođenje nastave plivanja časovi predviđeni za ovaj modul preraspodeljuju se na sledeći način: atletika 4 časa, gimnastika 4 časa i sportske igre 2 časa

4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA

Naziv modula:	Antropomotoričke sposobnosti
Trajanje modula:	20 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razvijanje i očuvanje antropomotoričkih sposobnosti u skladu sa uzrasnim i individualnim karakteristikama osposobljavanje za samostalno vežbanje u slobodno vreme očuvanje i unapređivanje zdravlja razvoj pozitivne slike o sebi	unapređivati i održavati antropomotoričke sposobnosti (snagu, brzinu, izdržljivost, koordinaciju, gipkost, preciznost, ravnotežu) poznavati sportske tehničko-taktičke termine produbiti znanja o funkcionisanju pojedinih organskih sistema prilikom vežbanja i oporavka poznavati osnovne pojmove vezane za karakter fizičke aktivnosti: obim i intenzitet znati kako da prati reakcije organizma na opterećenje (merenje pulsa, praćenje disanja i sl.) poznavati procedure bezbednog vežbanja biti sposoban da samostalno kreira jednostavnije programe fizičkog vežbanja (jutarnja gimnastika, vežbe oblikovanja, trčanje) profilisati sopstvene potrebe za fizičkim vežbanjem i sistematski se baviti fizičkom aktivnošću u slobodno vreme održavati ličnu i kolektivnu higijenu koristiti fizičku aktivnost kao sredstvo za suočavanje sa stresom ili njegovim posledicama poznavati uzroke nastajanja nepravilnih držanja tela poznavati uticaj nepravilnih držanja tela po organizam znati osnovne vežbe za najvažnije grupe mišića koje obezbeđuju pravilno držanje tela sistematski se baviti fizičkom aktivnošću u slobodno vreme promovisati fizičku aktivnost kao deo zdravog načina života objektivno vrednovati i prihvatati svoje postignuće i postignuće drugih u fizičkoj aktivnosti potvrđivati svoje sposobnosti i sticati samopouzdanje	utvrđivanje inicijalnog stanja opštefizička priprema rad usmeren na razvoj ili održavanje pojedinačnih sposobnosti: snaga (svi vidovi), brzina (brzina reakcije, pojedinačnog pokreta i frekvencija pokreta), izdržljivost (aerobna i ananaerobna, pokretljivost, koordinacija, preciznost, ravnoteža, atletika, gimnastika, sportske igre, aerobik, ples i dr. testovi za utvrđivanje stanja sposobnosti pravilno držanje tela utvrđivanje finalnog stanja	obzirom da je za realizaciju drugih modula potreban odgovarajući nivo antropomotoričkih sposobnosti, po sistemu povratne sprege će se, pored časova opredeljenih za ovaj modul i na ostalim časovima i preko drugih predviđenih sadržaja praktično uticati na njihov razvoj objašnjavati učenicima kakav je uticaj odabranog sadržaja (vežbe,...), obim i intenzitet (koliko ponavljanja, kojom brzinom...) ukazivati na greške koje se pojavljuju osposobljavati učenike za samostalno vežbanje oprema za vežbanje higijena

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
					*			*

Naziv modula:	Atletika
Trajanje modula:	10 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razvijanje motoričkih umenja i navika razvijanje i očuvanje antropomotoričkih sposobnosti u skladu sa uzrasnim i individualnim karakteristikama osposobljavanje za samostalno vežbanje u slobodno vreme očuvanje i unapređivanje zdravlja razvoj pozitivne slike o sebi	usavršavati umenja iz atletike stečena u osnovnom obrazovanju unapređivati i održavati antropomotoričke sposobnosti (snagu, brzinu, izdržljivost, koordinaciju, gipkost, preciznost, ravnotežu) poznavati osnovne pojmove vezane za karakter fizičke aktivnosti: obim i intenzitet znati kako da prati reakcije organizma na opterećenje (merenje pulsa, praćenje disanja i sl.) poznavati procedure bezbednog vežbanja biti sposoban da samostalno kreira jednostavnije programe fizičkog vežbanja (jutarnja gimnastika, vežbe oblikovanja, trčanje) profilisati sopstvene potrebe za fizičkim vežbanjem i sistematski se baviti fizičkom aktivnošću u slobodno vreme koristiti fizičku aktivnost kao sredstvo za suočavanje sa stresom i njegovim posledicama sistematski se baviti fizičkom aktivnošću u slobodno vreme promovisati fizičku aktivnost kao deo zdravog načina života moći da objektivno vrednuje i prihvata svoje postignuće i postignuće drugih u fizičkoj aktivnosti	provera umenja stečenih u osnovnoj školi tehnika: vežbe trčanja visoki i niski start tehnika skokova tehnika bacanja elementarne igre poligoni doziranje opterećenja preko pulsa pripremanje organizma za vežbanje (zagrevanje, istezanje...)	objašnjavati učenicima kakav je uticaj odabranog sadržaja (vežbe,...), obim i intenzitet (koliko ponavljanja, kojom brzinom...) ukazivati na greške koje se pojavljuju osposobljavati učenike za samostalno vežbanje oprema za vežbanje higijena

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
					*	*

Naziv modula:	Gimnastika
Trajanje modula:	10 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razvijanje motoričkih umenja i navika razvijanje i očuvanje antropomotoričkih sposobnosti u skladu sa uzrasnim i individualnim karakteristikama osposobljavanje za samostalno vežbanje u slobodno vreme očuvanje i unapređivanje zdravlja razvoj pozitivne slike o sebi promovisanje pozitivnih socijalnih interakcija	poboljšati umenja iz gimnastike stečena u osnovnom obrazovanju unapređivati i održavati antropomotoričke sposobnosti (snagu, brzinu, izdržljivost, koordinaciju, gipkost, preciznost, ravnotežu) poznavati sportske tehničko-taktičke termine poznavati procedure bezbednog vežbanja održavati ličnu i kolektivnu higijenu koristiti fizičku aktivnost kao sredstvo za očuvanje zdravlja moći da objektivno vrednuje i prihvata svoje postignuće i postignuće drugih uspostavljati saradničke odnose, učestvovati u timskom radu	provera umenja stečenih u osnovnom obrazovanju osnovni elementi partera osnovni elementi na spravama podrške u parovima ravnoteže u parovima kolutanja i preskoci u parovima poligoni koji u sebi sadrže gimnastičke elemente vežbe istezanja	objašnjavati učenicima kakav je uticaj odabranog sadržaja (vežbe,...) na organizam ukazivati na greške koje se pojavljuju osposobljavati učenike za samostalno vežbanje oprema za vežbanje higijena

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
					*	*			*

Naziv modula:	Plivanje
Trajanje modula:	10 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razvijanje motoričkih umenja i navika razvijanje i očuvanje antropomotoričkih sposobnosti u skladu sa uzrasnim i individualnim karakteristikama osposobljavanje za samostalno vežbanje u slobodno vreme očuvanje i unapređivanje zdravlja razvoj pozitivne slike o sebi	usvajati znanje ili usavršavati umenje plivanja unapređivati i održavati antropomotoričke sposobnosti (snagu, brzinu, izdržljivost, koordinaciju, gipkost, preciznost, ravnotežu) poznavati sportske tehničko-taktičke termine poznavati procedure bezbednog vežbanja održavati ličnu i kolektivnu higijenu koristiti fizičku aktivnost kao sredstvo za očuvanje i unapređivanja zdravlja moći da objektivno vrednuje i prihvata svoje postignuće i postignuće drugih	ponašanje pri boravku na bazenu higijena pri boravku na bazenu provera umenja stečenih u osnovnom obrazovanju obuka neplivača usavršavanje tehnike plivanja elementarne igre u vodi vežbe oblikovanja u vodi trčanje u vodi (ukoliko je bazen male dubine) akvabik	objašnjavati učenicima kakav je uticaj plivanja na organizam i značaj za zdravlje ukazivati na greške koje se pojavljuju osposobljavati učenike za samostalno vežbanje oprema za vežbanje

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
					*	*

Naziv modula:	Sportske igre
Trajanje modula:	12 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razvijanje motoričkih umenja i navika razvijanje i očuvanje antropomotoričkih sposobnosti u skladu sa uzrasnim i individualnim karakteristikama osposobljavanje za samostalno vežbanje u slobodno vreme očuvanje i unapređivanje zdravlja razvoj pozitivne slike o sebi promovisanje pozitivnih socijalnih interakcija	posedovati umenja iz sportskih igara stečena u osnovnom obrazovanju unapređivati i održavati antropomotoričke sposobnosti (snagu, brzinu, izdržljivost, koordinaciju, gipkost, preciznost, ravnotežu) poznavati sportske tehničko-taktičke termine imati profilisane sopstvene potrebe za fizičkim vežbanjem i sistematski se baviti fizičkom aktivnošću u slobodno vreme koristiti fizičku aktivnost kao sredstvo za suočavanje sa stresom i njegovim posledicama sistematski se baviti fizičkom aktivnošću u slobodno vreme promovisati fizičku aktivnost kao deo zdravog načina života prihvatati sopstveni fizički izgled i sposobnosti, i biti svestan razvojnih promena; potvrđivati svoje sposobnosti i sticati samopouzdanje rešavati probleme uz poštovanje svog okruženja promovisati sportski fer-plej prepoznavati negativnosti u sportu i kritički se odnositi prema njima (doping, gruba igra, navijački izgredi i sl.) posedovati informacije o osobenostima različitih kultura u sredini u kojoj živi i uvažavati ih korektno se odnositi prema svim akterima sportskog događaja (igrači, treneri/nastavnici, sudije, navijači i dr.) moći da sarađuje sa svim članovima ekipe i učestvuje u timskom radu	provera umenja stečenih u osnovnom obrazovanju obnavljanje osnovnih elemenata tehnike igra odeljenjsko takmičenje	ukazivati na greške koje se pojavljuju osposobljavati učenike za samostalno vežbanje oprema za vežbanje higijena

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
					*	*		*

Naziv modula:	Druga motorička iskustva
Trajanje modula:	12 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
razvijanje motoričkih umenja i navika razvijanje i očuvanje antropomotoričkih sposobnosti u skladu sa uzrasnim i individualnim karakteristikama osposobljavanje za samostalno vežbanje u slobodno vreme očuvanje i unapređivanje zdravlja razvoj pozitivne slike o sebi	posedovati i druga motorička iskustva u zavisnosti od ličnih interesovanja i mogućnosti sredine (ples, aerobik, klizanje, vožnja rolera, bicikla, plivanje, umetničko plivanje, badminton, orijentiring, karate, džudo, aikido, taekvondo...) unapređivati i održavati antropomotoričke sposobnosti (snagu, brzinu, izdržljivost, koordinaciju, gipkost, preciznost, ravnotežu) poznavati osnovne pojmove vezane za karakter fizičke aktivnosti: obim i intenzitet znati kako da prati reakcije organizma na opterećenje (merenje pulsa, praćenje disanja i sl.) poznavati procedure bezbednog vežbanja biti sposoban da samostalno kreira jednostavnije programe fizičkog vežbanja (jutarnja gimnastika, vežbe oblikovanja, trčanje) moći da profiliše sopstvene potrebe za fizičkim vežbanjem i sistematski se baviti fizičkom aktivnošću u slobodno vreme koristiti fizičku aktivnost kao sredstvo za suočavanje sa stresom i njegovim posledicama sistematski se baviti fizičkom aktivnošću u slobodno vreme promovisati fizičku aktivnost kao deo zdravog načina života moći da objektivno vrednuje i prihvata svoje postignuće i postignuće drugih u fizičkoj aktivnosti	provera umenja stečenih u osnovnoj školi tehnika: vežbe trčanja visoki i niski start tehnika skokova tehnika bacanja elementarne igre poligoni doziranje opterećenja preko pulsa pripremanje organizma za vežbanje (zagrevanje, istezanje...)	objašnjavati učenicima kakav je uticaj odabranog sadržaja (vežbe...), obim i intenzitet (koliko ponavljanja, kojom brzinom...) ukazivati na greške koje se pojavljuju osposobljavati učenike za samostalno vežbanje oprema za vežbanje higijena

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
					*	*		*

5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA

-	Anderson, B. (2001): Stretching, Zagreb, Gopal D.O.O
-	Anderson, B. Burke, E. Pearl, B. (2002): Fitness za sve, Zagreb, Gopal D.O.O.
-	Baey, J. (1968): Gymnastics in the schools, Boston
-	Ivanić, S. (1996): Metodologija, Beograd, Gradski sekretarijat za sport i omladinu grada Beograda
-	Korkin, V. P. (1983): Akrobatika, Moskva, Fizkuljtura i sport
-	Kukolj, M. (1996): Opšta antropomotorika, Beograd, Finegraf
-	Nićin, Đ. (2003): Fitness, Beograd, Fakultet za menadžment u sportu Univerziteta "Braća Karić" i Viša škola za sportske trenere

MATEMATIKA
(za obrazovni profil: GEODETSKI TEHNIČAR - GEOMETAR - ogled)

1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE

RAZRED	NASTAVA				PRAKSA	UKUPNO
RAZRED	Teorijska nastava	Vežbe	Praktična nastava	Nastava u bloku	PRAKSA	UKUPNO
I	148					148

NAPOMENA: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada

2. CILJEVI PREDMETA:

-	razumevanje i pravilno korišćenje matematičkih simbola
-	preciznost u iskazivanju definicija osnovnih trigonomertijskih funkcija
-	osposobljenost za primenu osnovnih trigonometrijskih identiteta
-	shvatanje suštine deduktivnog zaključivanja
-	poznavanje osnovnih svojstava operacija sa realnim brojevima
-	prihvatanje značaja operacija sa približnim brojevima i računa greške
-	poznavanje osnovnih svojstava operacija sa racionalnim algebarskim izrazima
-	osposobljenost za rešavanje linearnih jednačina i sistema linearnih jednačina
-	shvatanje pojma funkcije i njenog predstavljanja u grafičkom i drugim oblicima
-	shvatanje pojma geometrijskih transformacija, podudarnosti i sličnosti
-	shvatanje značaja Talesove teoreme i njena primena na zadatke
-	shvatanje značaja Pitagorine teoreme i njena primena na zadatke

3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA

Razred:

prvi

NAZIV MODULA	Trajanje modula (časovi)
Trigonometrija pravouglog trougla	16
Elementi matematičke logike i teorije skupova	15
Realni brojevi i proporcionalnost veličina	15
Uvod u geometriju i izometrijske transformacije	40
Racionalni algebarski izrazi	20
Linearne jednačine i nejednačine, linearna funkcija	23
Homotetija i sličnost	19

4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA

Naziv modula:	Trigonometrija pravouglog trougla
Trajanje modula:	16 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
objašnjavanje potrebe izučavanja trigonometrije i povezivanje sa stručnim predmetima sticanje znanja potrebnih za rešavanje pravouglog trougla sticanje znanja za primenu osnovnih identiteta u trigonometriji sticanje opšteg znanja o trigonometriji	znati da primeni definicije trigonometrijskih funkcija i identitete na zadacima iz merenja i računanja znati da izračuna vrednost svih trigonomertijskih funkcija oštrog ugla znati da, koristeći osnovne identitete, izračuna vrednost znati da reši svaki pravougli trougao znati da primeni definicije trigonometrijskih funkcija i identitete na zadacima iz merenja i računanja znati da izračuna vrednost svih trigonomertijskih funkcija oštrog ugla znati da, koristeći osnovne identitete, izračuna vrednost znati da reši svaki pravougli trougao	trigonometrijske funkcije oštrog ugla u pravouglom trouglu osnovni trigonometrijski identiteti rešavanje pravouglog trougla jednočasovni test provere stečenog znanja	na modelu pravouglog trougla pokazati zavisnost odnosa kateta i hipotenuze definicije osnovnih trigonometrijskih funkcija dat na pravouglom trouglu obrazložiti osnovne identitete i dokazati ih primere zadataka iz rešavanja pravouglog trougla da rade učenici objasniti kako se na džepnom kalkulatoru izračunava vrednost ugla kada je dobijena vrednost njegove trigonometrijske funkcije prezentirati formu testa i kriterijum ocenjivanja

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
	*	*

Naziv modula:	Elementi matematičke logike i teorija skupova
Trajanje modula:	15 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja iz elemenata matematičke logike usvajanje osnovnih zakona logičkog razmišljanja u matematici sticanje osnovnih znanja iz teorije skupova	znati značenje simbola, konstanti, promenljivih, relacija, operacija, i izraza znati da prepozna iskaz i da odredi istinitu vrednost iskaza znati da odredi tačnost skupovnih relacija	osnovne logičke i skupovne operacije osnovni matematički pojmovi: definicija, aksioma, teorema, dokaz Dekartov proizvod, relacije i funkcije elementi kombinatorike - informativno jednočasovni test provere stečenog znanja	posebnu pažnju obratiti na jasno i precizno izražavanje prikazati šemu simbola konstanti, promenljivih, relacija, operacija i izraza prezentirati formu testa i kriterijum ocenjivanja sadržaje prvog i drugog modula proveriti u okviru prvog pismenog zadatka

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
	*			*	*

Naziv modula:	Realni brojevi i proporcionalnost veličina
Trajanje modula:	15 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
upoznavanje sa pojmom i osobinama skupa realnih brojeva sticanje znanja o operacijama koje se izvode nad skupom realnih brojeva sticanje znanja o pojmu greške i približnom računanju sticanje osnovnih znanja o razmeri i proporcionalnosti dobijanje informacije o procentnom i kamatnom računu	znati da primeni sve operacije nad skupom realnih brojeva znati da primeni približni račun uz primenu pravila zaokrugljivanja brojeva i uradi svaki zadatak iz ove oblasti znati šta su to direktno a šta obrnuto proporcionalne veličine znati kako se formira proporcija i definiše razmera i šta ona znači na planovima i kartama	pregled brojeva, operacije, polje realnih brojeva približna vrednosti realnih brojeva, greška, granica greške zaokrugljivanje realnih brojeva, osnovne operacije sa približnim vrednostima razmera i proporcija proporcionalnost veličina direktna i obrnuta procentni i kamatni račun - informativno jednočasovni test provere stečenog znanja	definisati razvojnu šemu brojeva od prirodnih do realnih i operacije u njima definisane (polje brojeva) definisati pravila zaokrugljivanja brojeva definisati pojam proporcionalnosti direktne i obrnute pojam razmere povezati sa planovima i kartama seminarski obraditi pojmove procentnog i kamatnog računa prezentirati formu testa i kriterijum ocenjivanja

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
	*			*	*

Naziv modula:	Uvod u geometriju i izometrijske transformacije
Trajanje modula:	40 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje znanja o osnovnim geometrijskim elementima i njihovom uzajamnom položaju sticanje znanja o pojmu podudarnosti i stavovima koji je definišu sticanje znanja o vektorskim veličinama i povezivanje sa tim pojmom u fizici sticanje znanja o translaciji i rotaciji sticanje znanja za rešavanje konstruktivnih zadataka sticanje znanja o osnoj i centralnoj simetriji	znati šta su definicije tačke, prave, duži i ravni znati šta je i kakav njihov međusobni položaj kao i uslove normalnosti i paralelnosti znati da definiše ugao između pravih, prave i ravni kao i između dve ravni znati šta su to diedar, rogalj, znati šta podrazumeva podudarnost ravnih figura na primeru podudarnosti dva trougla znati osnovne stavove o podudarnosti trouglova usvojiti znanja o pojmu vektora i razliku između skalarnih i vektorskih veličina znati šta su to translacija i rotacija znati da postoje dve vrste simetrija (osna i centralna) i njihovo definisanje	tačka, prava ravan - odnosi pripadanja međusobni položaj i tačaka pravi i ravni duž, ugao, diedar normalnost pravih i ravni ugao između prave i ravni, ugao između dve ravni podudarnost figura, podudarnost trouglova vektor, jednakost vektora i operacije sa vektorima, translacija rotacija simetrija, (osna, centralna, ravanska) primena izometrijskih transformacija u dokazima i konstruktivnim zadacima o trouglu, četvorouglu, poligonu i krugu jednočasovni test provere stečenog znanja	definisati osnovne geometrijske pojmove i njihove međusobne položaje posebnu pažnju obratiti na definisanje uglova između dve ravni i normalnost ravni kao poseban slučaj u izlaganju strogo povući razliku između skalarnih i vektorskih veličina (povezati sa fizikom) kod definisanja transformacija prikazati na grafoskopu primere osne i centralne simetrije translacije i rotacije posle vektora obraditi gradivo u okviru drugog pismenog zadatka prezentirati formu testa i kriterijum ocenjivanja

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*			*	*

Naziv modula:	Racionalni algebarski izrazi
Trajanje modula:	20 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje znanja o polinomima sticanje znanja o osnovnim operacijama sa polinomima (sabiranje, množenje, rastavljanje na činioce itd.) sticanje znanja o osnovnim pravilima za razliku kvadrata, zbir i razliku trećih stepena binoma sticanje znanja o racionalnim izrazima sticanje znanja o osnovnim operacijama sa racionalnim izrazima	znati da definiše polinom, odredi njegov stepen i izvrši osnovne računske operacije sa polinomima znati da rastavi na činioce polinom višeg stepena i uradi zadatak iz ove oblasti znati da podeli polinom polinomom znati formule za razliku kvadrata i zbir i razliku trećeg stepena kao i kvadrat i treći stepen zbira i razlike binoma znati da definiše racionalni izraz, rastavljanjem na činioce skrati izraz i uradi zadatak znati da uradi sve operacije sa racionalnim izrazima	polinomi i operacije sa njima, deljivost polinoma rastavljanje polinoma na činioce, važnije jednakosti (dokazivanje) racionalni algebarski izraz, algebarski razlomci operacije sa racionalnim algebarskim izrazima jednočasovni test provere stečenog znanja	definisati pojam polinoma, stepen i operacije sa polinomima insistirati na tome da primere rastavljanja polinoma na činioce rade učenici sami ili u grupama definisati pojam i operacije sa racionalnim algebarskim izrazima uvežbati zadatke sa sabiranjem i množenjem racionalnih izraza gradivo obraditi kroz treći pismeni zadatak prezentirati formu testa i kriterijum ocenjivanja

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*			*	*

Naziv modula:	Linearne jednačine i nejednačine, linearna funkcija
Trajanje modula:	23 časa

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje znanja o pojmu i metodama rešavanja linearnih jednačina sticanje znanja o pojmu i ispitivanju linearnih funkcija sticanje znanja o sistemima linearnih jednačina i metodama njihovog rešavanja sticanje znanja o linearnim nejednačinama sa jednom nepoznatom i metodama njihovog rešavanja	znati definiciju linearne jednačine i načine njenog rešavanja znati kada su jednačine ekvivalentne znati definiciju i ispitivanje linearne funkcije znati metode za rešavanje sistema linearnih jednačina sa dve i tri nepoznate znati da grafički rešava sisteme linearnih jednačina sa dve nepoznate znati da grafički i algebarski rešava linearne nejednačine sa jednom nepoznatom biti sposoban da rešava zadatke iz ove oblasti	linearna jednačina sa jednom i više nepoznatih ekvivalentnost i rešavanje linearnih linearnih jednačina sa jednom nepoznatom linearna funkcija i njen grafik sistem linearnih jednačina sa dve i tri nepoznate, različite metode rešavanja primena linearnih jednačina na rešavanje različitih problema linearne nejednačine sa jednom nepoznatom i njihovo rešavanje nejednačine oblika (ax + b) (cx + d )>0 jednočasovni test provere stečenog znanja	obnoviti sve o pojmu koordinatnog sistema i grafičkog prikaza linearne funkcije povezivanje pojmova linearne funkcije, linearne jednačine i nejednačine, preko znaka linearne funkcije definisati metode rešavanja sistema linearnih jednačina demonstrirati grafički prikaz oba slučaja funkcije (a>0 i a<0) obratiti pažnju učenicima na znak funkcije prezentirati formu testa i kriterijum ocenjivanja

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*			*	*

Naziv modula:	Homotetija i sličnost
Trajanje modula:	19 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje znanja o direktnoj i obrnutoj proporcionalnosti sticanje znanja o Talesovoj teoremi i uslovima kada se primenjuje sticanje znanja iz homotetije i njene primene na sličnost trouglova sticanje znanja o Pitagorinoj teoremi i uslovima kada se ona primenjuje	znati pojam direktne i obrnute proporcionalnosti i da je primeni na duži i ravne figure znati da primeni Talesovu teoremu u rešavanju zadataka iz oblasti sličnosti trouglova znati da poveže pojmove sličnosti i homotetije na primerima sličnosti trouglova znati da uradi zadatke iz Talesove teoreme znati da primeni Pitagorinu teoremu i da je poveže sa znanjima iz trigonometrije znati da uradi zadatke iz Pitagorine teoreme	razmera i proporcionalnost duži Talesova teorema i njena primena homotetija, homotetija i sličnost sličnost trouglova, primena na pravougli trougao primena sličnosti u rešavanju konstruktivnih i drugih zadataka Pitagorina teorema jednočasovni test provere stečenog znanja	prilikom definisanja razmere povezati izlaganje sa primerima planova i karata definisati direktnu i obrnutu proporcionalnost na grafofolijama prikazati Talesovu teoremu na primeru pravouglog i proizvoljnog trougla jednostavnije primere iz oblasti sličnosti trouglova prepustiti da učenici sami rešavaju obnoviti deo o trigonometriji i definisati Pitagorinu teoremu gradivo obraditi kroz četvrti pismeni zadatak prezentirati formu testa i kriterijum ocenjivanja

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*			*	*

5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA

- Udžbenik Matematika za prvi razred R. Tošić i grupa autora

- Zbirka zadataka za prvi razred B. Vene

6. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA/MODULIMA

- Geodezija

- Fizika

- Geodetska merenja i računanja

FIZIKA
(za obrazovni profil: GEODETSKI TEHNIČAR - GEOMETAR - ogled)

1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE

RAZRED	NASTAVA				PRAKSA	UKUPNO
RAZRED	Teorijska nastava	Vežbe	Praktična nastava	Nastava u bloku	PRAKSA	UKUPNO
I	74					74

NAPOMENA: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada

2. CILJEVI PREDMETA:

-	shvatanje potrebe izučavanja fizike i njene povezanosti sa strukom
-	razvijanje sposobnosti kod učenika da poznaju osnovne veličine u fizici
-	razvijanje sistematičnosti i preciznosti kod učenika u izračunavanju vrednosti traženih u zadacima
-	sposobnost razlikovanja skalarnih i vektorskih veličina i primena stečenih znanja u struci
-	upoznavanje sa osnovnim fizičkim zakonima i njihovom primenom u struci
-	upoznavanje učenika sa metodama istraživanja u fizici
-	upoznavanje učenika sa ulogom čoveka u menjanju prirode i zaštiti čovekove okoline
-	sticanje osnovnih znanja iz tehničke kulture na primerima primene fizike
-	razvijanje kod učenika naučnog načina mišljenja, logičkog zaključivanja i kritičkog načina razmišljanja

3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA

Razred:

prvi

NAZIV MODULA	Trajanje modula (časovi)
Fizika i njene metode	4
Prostor, vreme i kretanje	11
Sila i energija	16
Pojam o relativističkoj mehanici	3
Sile i bezvrtložno fizičko polje	9
Zakoni održanja	11
Fizika velikog broja molekula	10
Laboratorijske vežbe	10

4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA

Naziv modula:	Fizika i njene metode
Trajanje modula:	4 časa

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
primena stečenog znanja pri rešavanju problema i zadataka razvijanje radoznalosti i sposobnosti za nalaženje primera u prirodi i životu	znati da razlikuje prirodne od društvenih nauka, fundamentalne od primenjenih i zna za njihovu povezanost znati koje su osnovne metode u fizici, osnovne fizičke veličine i njihove jedinice znati osnovne pojmova o prostor i vreme i vezu između njih znati sve vrste kretanja i njihove karakteristike se upoznati sa pojmom relativističke mehanike se upoznati sa pojmovima kontrakcije dužina i dilatacije vremenskih intervala znati vezu između energije i mase	fizika kao fundamentalna prirodna nauka i njena veza sa ostalim naukama fizičke veličine i jedinice u fizici (SI - sistem) merenje i eksperiment fizički zakoni i principi	predstaviti fiziku kao prirodnu, fundamentalnu, egzaktnu, eksperimentalnu i teorijsku nauku definisati pojam materije uvesti pojam fizičke veličina objasniti šta su fizički zakoni i principi insistirati na znanju i značaju osnovnih fizičkih veličina i njihovih jedinica reči šta su prefiksi i pokazati njihov značaj na primerima pri spominjanju fizičke veličine uvek tražiti i njenu jedinicu

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*				*

Naziv modula:	Prostor, vreme i kretanje
Trajanje modula:	11 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje znanja o vektorskim fizičkim veličinama i njihova primena u praksi uz pomoć vektora (sabiranja, razlaganja..) poslovi se uprošćavaju prepoznavanje pomenutih vrsta kretanja u svom okruženju i prirodi	znati da je svako kretanje i mirovanje relativno znati pojmove vezane za orijentaciju u prostoru i vremenu znati šta su brzina i ubrzanje i kako od ovih veličina zavisi vrsta kretanja znati rečima, slikom, tabelom, grafikom i matematičkim izrazom opisati posmatrano kretanje prepoznati različite oblike kretanja i njihove osnovne karakteristike	vektor i osnovne operacije sa vektorima referentni sistem, vektor položaja kretanje - vrste, vektor pomeranja, srednja i trenutna brzina srednje i trenutno ubrzanje pravolinijsko kretanje sa stalnim ubrzanjem kružno kretanje Galilejev princip relativnosti, klasični zakon sabiranja brzina	uvesti pojam vektora i istaći razliku u odnosu na skalare pokazati operacije sabiranja i oduzimanja vektora uvesti pojam mehaničkog kretanja uz pomoć referentnog sistema, vektora položaja i vektora pomeranja definisati srednju i trenutnu brzinu i izvesti osnovnu jedinicu definisati srednje i trenutno ubrzanje i izvesti jedinicu matematički izvesti zakone za jednoliko i ravnomerno promenljivo pravolinijsko kretanje objasniti kružno kretanje jednočasovni test

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*				*

Naziv modula:	Sila i energija
Trajanje modula:	16 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
shvatanje značaja sile u svakodnevnom životu, praksi i prirodi razvijanje sposobnosti uočavanja osnovnih svojstava tela, pojava i procesa u okruženju i njihove povezanosti koristeći jezik fizike i matematike učenik treba da nauči da jasno izražava	znati šta su sile i koja je jedinica mere znati razliku između translatornog i rotacionog kretanja znati oblike mehaničke energije i zakon očuvanja iste u izolovanom sistemu razumeti da sila može da promeni stanje, brzinu i oblik tela	osnovni pojmovi masa - impuls i sila osnovni zakoni klasične mehanike II Njutnov zakon zakon akcije i reakcije-III Njutnov zakon zakon inercije - I Njutnov zakon sila trenja inercijalni i neinercijalni sistemi referencije skalarni i vektorski proizvod pojam o kinematici rotacionog kretanja -- ugaoni pomeraj, ugaona brzina, ugaono ubrzanje. ravnomerno promenljivo rotaciono kretanje dinamika kružnog kretanja rad kao skalarni proizvod dva vektora potencijalna, kinetička i ukupna energija u mehanici. snaga	definisati pojmove mase, impulsa i sile ukazati na eksperimentalno zasnivanje drugog njutnovog zakona, dati oba njegova matematičkog impulsa izvesti jedinicu za silu definisati zakon inercije da bi kompletirali zakone dinamike ponoviti silu trenja pokazati na primeru množenje vektora ) pravila skalarnog i vektorskog množenja uvesti pojam rotacionog kretanja, ugaoni pomeraj, ugaonu brzinu i ugaono ubrzanje, sa izvođenjem jedinica uz malu pomoć nastavnika učenici će sami doći do zakona za ravnomerno i ravnomerno promenljivo rotaciono kretanje definisati moment sile, moment inercije i moment impulsa uvesti pojam centripetalne sile i pomoću nje odrediti prvu kosmičku brzinu definisati rad preko skalarnog proizvoda, izvesti jedinicu reći čemu je jednaka ukupna mehanička energija i od čega zavise potencijalna i kinetička energija tela jednočasovni test

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*				*

Naziv modula:	Pojam o relativističkoj mehanici
Trajanje modula:	3 časa

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
shvatanje da sem sistema - zemlja - postoje i drugi sistemi referencije sticanje znanja o nekim novim fenomenima u prirodi	znati da su dužina, masa, vreme... pri malim brzinama sistema konstantne veličine, a da pri brzinama bliskim brzini svetlosti vrednosti ovih veličina se menjaju.	kontrakcija dužine dilatacija vremenskih intervala relativistički zakon sabiranja dužina zavisnost mase od brzine, veza energije i mase	uz činjenicu da je najveća moguća izmerena brzina, brzina svetlosti kroz vakuum, sa gledišta relativističke mehanike, dužina, masa i vremenski intervali su promenljive veličine ako se posmatrana tela nalaze u sistemima koji se kreću brzinama bliskim pomenutoj uz matematičke izraze (bez izvođenja) i primere koji su interesantni za učenike objasniti ove pojave pozvati se na neke primere sa kojima se srećemo u literaturi i filmovima naučne fantastike i ukazati da su to upravo pojave o kojima govorimo (dilatacija vremena...)

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*					*

Naziv modula:	Sile i bezvrtložno fizičko polje
Trajanje modula:	9 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
shvatanje zašto telo iste mase u različitim gravitacionim poljima ima različitu težinu shvatanje da je poznavanje elektrostatičkog polja baza elektrotehnike i elektronike	znati da je fizičko polje jedan od dva oblika materije razlikovati vrste fizičkih polja znati da se gravitaciono polje javlja oko svakog tela jer je njegov izazivač masa shvatiti zemljino gravitaciono polje umeti da objasni slobodno padanje i hitac naviše umeti da razlikuje masu od težine znati šta izaziva elektrostatičko polje, koje su njegove karakteristike i značaj	vrste i podela fizičkih polja Njutnov zakon gravitacije Kulonov zakon jačina gravitacionog i elektrostatičkog polja fluks polja potencijal polja energija elektrostatičkog polja i električni kapacitet	reči vrste, podele fizičkih polja i pokazati grafičko predstavljanje uz pomoć linija sila obraditi gravitaciono i elektrostatičko polje i dati izraze za sile (Njutnov zakon gravitacije i Kulonov zakon) ukazati na vektorske i skalarne karakteristike polja, paralelnim izvođenjem za oba polja uvesti fizičke veličine, jačina polja, fliks polja i potencijal polja objasniti od čega zavisi energija elektrostatičkog polja. jednočasovni test

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*				*

Naziv modula:	Zakoni održanja
Trajanje modula:	11 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
usvajanje zakona održanja kao opšte važećih koji kao takvi postaju principi prihvatanje da su promene u prirodi uvek strogo kontrolisane zakonima održanja sticanje navike odgovornog odnosa prema prirodi posmatranje i istraživanje promena u okruženju.	znati opšti karakter zakona održanja koji se primenjuje na konkretne fizičke veličine znati da smo okruženi pojavama koje su potvrda zakona održanja znati da primeni zakone održanja pri kretanju tela pri kojima dolazi do sudara uočavati razliku između elastičnih i neelastičnih sudara	opšti karakter zakona održanja zakon održanja impulsa, primeri zakon održanja momenta impulsa, primeri, pirueta, drugi Keplerov zakon zakon održanja energije u klasičnoj fizici, druga, kosmička brzina unutrašnja energija, promena unutrašnje energije i prvi princip termodinamike, zakon održanja mase i naelektrisanja u klasičnoj fizici, relativistički zakon održanja mase i energije opisivanje kretanja zakonima održanja, elastični i neelastični sudar.	poći od opšteg karaktera zakona održanja kroz primere koji će zainteresovati učenike, uz prethodnu matematičku obradu, objasniti zakone održanja: impulsa, momenta impulsa, energije, mase, naelektrisanja jednočasovni test

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
**					*

Naziv modula:	Fizika velikog broja molekula
Trajanje modula:	10 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
shvatanje da agregatno stanje u kome se nalazi telo zavisi od međumolekularnih sila shvatanje da su pojave sa kojima se svakodnevno srećemo lako objašnjive sa gledišta međumolekularnih sila sticanje sposobnosti opisivanja promena i procesa u prirodi iskazivanjem predviđanja i formiranjem pitanja	znati da su najsitnije čestice svakog tela atomi odnosno molekuli i da između njih postoje sile u zavisnosti od međumolekularnih sila telo će biti u čvrstom, tečnom ili gasovitom agregatnom stanju znati da se pri objašnjenju gasova mora pristupiti idealizacijama ali da su odstupanja od realnog u praksi u granicama dozvoljenog	makroskopska tela kao skupovi velikog broja molekula uzajamno delovanje molekula čvrsta tela; kristali; elastičnost čvrstih tela; Hukov zakon. tečnosti; površinski napon. gasovi; osnovna jednačina kinetičke teorije gasova. Avogadrov zakon. Veze između srednje kinetičke energije molekula i temperature idealnog gasa. jednačina idealnog gasnog stanja. diskusija jednačine idealnog gasnog stanja: Bojl-Mariotov zakon, Gej Lisakov zakon i Šarlov zakon	Makroskopska tela predstaviti kao skupove velikog broja molekula Uvesti pojam mola Definisati međumolekularne sile i grafički ih predstaviti objasniti elastičnost čvrstih tela pomoću Hukovog zakona površinski napon (sa primerima) objasniti kao posledicu postojanja međumolekularnih sila uvesti pojam idealnog gasa i napisati jednačinu idealnog gasnog stanja diskusijom navedene jednačine izvesti Bojl-Mariotov, Gej-Lisakov, Šarlov i Avogadrov zakon. jednočasovni test

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
*	*				*

Naziv modula:	Laboratorijske vežbe
Trajanje modula:	10 časova

CILJEVI MODULA	ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:	PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA	PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE MODULA
shvatanje fizičkih zakona kroz vežbe stvaranje bolje predstave o fizičkim pojavama aktivno učešće u vežbama radi shvatanja promena koje se dešavaju u prirodi i u kontrolisanom zatvorenom sistemu	naučiti na praktičnom primeru primenu svih ovih fizičkih zakona i vežbajući približiti prirodne pojave svojim shvatanjima	PRVA VEŽBA: Zakon ubrzanog kretanja pomoću Atvudove mašine ili skalera- sekundomera DRUGA VEŽBA: Zakon održanja energije ( kolica sa tegom ) TREĆA VEŽBA: Hukov zakon ČETVRTA VEŽBA: Određivanje koeficijenta površinskog napona metodom otkidanja prstena ili metodom kapljice. Rejlijev ogled-proračun veličine molekula PETA VEŽBA: Šarlov zakon.	najbolje bi bilo da ove vežbe budu organizovane u saradnji sa fizičkim fakultetom ili fizičkim institutom jer opremljenost srednjih škola ne dopušta da se one realizuju na odgovarajući način

Preporučeni načini ocenjivanja modula

usmeno izlaganje	test	esej	domaći zadatak	pismeni zadatak	aktivnost na času	praćenje praktičnog rada	dnevnik rada	test praktičnih veština	samostalni praktični rad	grafički rad
					*

5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA

- D. Ivanović i grupa autora - Fizika sa zbirkom zadataka

6. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA/MODULIMA

- Matematika

- Geodezija

- Geodetska merenja i računanja

Sledeći