Prethodni

15. Dečja neurologija

(48 meseci)

Cilj specijalizacije:

Specijalizacija iz dečje neurologije osposobljava lekara za samostalan specijalistički stručni rad iz dečje neurologije i uči ga da ovlada savremenim dijagnostičkim disciplinama i metodama lečenja dece i omladine obolele od neuroloških bolesti. U toku specijalizacije specijalizant treba u potpunosti da ovlada vođenjem bolesnika sa različitim neurološkim oboljenjima.

Glavne discipline specijalizacije iz Dečje neurologije i njihovo trajanje:

Da bi se specijalizant osposobio za samostalan rad potrebno je da provede:

Dečja neurologija - 24 meseca

Adultna neurologija - 6 meseci

Pedijatrija i neonatologija - 6 meseci

Dečja psihijatrija - 2 meseca

Aktivan rad u dijagnostičkim kabinetima i laboratorijama - 1 mesec

Rad u institucijama od značaja za Dečju neurologiju (molekularna genetika, dečija neurohirurgija, neurooftalmologija, infektivne bolesti, dečija ortopedija, dečija fizijatrija, itd.) - 9 meseci

Ukupno: 48 meseci

Polovinu staža iz bilo koje od pomenutih disciplina specijalizant može da obavi i u svojoj matičnoj kući, ukoliko ima za mentore bar tri specijaliste iz pomenutih oblasti koji su posebno osposobljeni za rad sa decom. Iz ovoga se izuzima samo 24-oromesečni staž koji specijalizant mora da provede na Klinici za neurologiju i psihijatriju za decu i omladinu.

Provera znanja

Posle obavljenog staža iz svakog od pojedinih nastavnih predmeta specijalizanti polažu kolokvijume. Predviđeno je polaganje sledećih kolokvijuma:

Epileptologija

Neuromišićne bolesti

Metaboličke bolesti

Neuropsihologija detinjstva

Ekstrapiramidalne bolesti

Cerebrovaskularne bolesti

Tumori mozga i kičmene moždine, glavobolje

Povrede mozga i kičmene moždine

Detaljan raspored trajanja specijalizacije Dečje neurologije prema ranije navedenim oblastima

Katalog veština

- ovladavanje tehnikom neurološkog pregleda novorođenčeta, malog deteta i odraslog deteta,

- ovladavanje tehnikom pregleda funkcije pojedinih podsistema nervnog sistema u okviru određenih patoloških stanja,

- pregled kranijalnih nerava,

- pregled perifernih nerava,

- pregled neuromišićnog sistema,

- pregled piramidalnog sistema, svih fizioloških i patoloških refleksa,

- pregled cerebralnog sistema,

- procena govora, pisanja, čitanja i računanja,

- pregled praksije i gnozije,

- pregled položaja i hoda,

- pregled senzibiliteta,

- procena mentalnih sposobnosti,

- prepoznavanje kvalitativnih i kvantitativnih poremećaja svesti u raznim uzrastima deteta,

- specifičnosti neurološkog nalaza u pojedinim starosnim grupama dece: odojčeta, manje i odraslije dece,

- ovladavanje tehnikom lumbalne punkcije, Kvekenštetov ogled,

- davanje lekova intratekalno,

- ovladavanje tehnikom psihijatrijskog intervjua i tehnikom pregleda deteta i adolescenta - psihijatrijskog bolesnika. Uzimanje anamneze i prikaz psihičkog statusa. Razlikovanje neuroloških bolesti od psihogenih stanja koja ih imitiraju u dece i adolescenata,

- ovladavanje tehnikom testa inteligencije, mini mental skale, neuropsihološke procene kognitivnih funkcija i psihosocijalnog funkcionisanja,

- osposobljavanje za učešće u sudskoj ekspertizi - neurološkoj i psihijatrijskoj (praktično: na određenom bolesniku - detetu ili adolescentu, ili na osnovu medicinske dokumentacije),

- osposobljavanje za primenu farmakoterapije neuroloških bolesnika - dece svih uzrasta, uključujući i adolescente,

- upoznavanje sa praktičnim izvođenjem i specifičnostima neuroradioloških, neurofizioloških, neurohemijskih i neuroimunoloških ispitivanja dece i adolescenata obolelih od neuroloških bolesti,

- upućivanje u interpretaciju neuroradioloških, neurofizioloških, neurohemijskih i neuroimunoloških, histopatoloških (histohemijskih, imunocitohemijskih) nalaza dece i adolescenata obolelih od neuroloških bolesti,

- osposobljavanje za izvođenje tehnika ispitivanja oštrine vida, širine vidnog polja i motiliteta bulbusa u dečjem uzrastu,

- obuka za korišćenje oftalmoskopa i samostalni pregled očnog dna,

- upoznavanje sa elektrodijagnostičkim metodama u oftalmologiji: ERG, elektronistagmografija,

- upoznavanje sa neurofiziološkim tehnikama, indikacijama za njih i tumačenjem rezultata (EEG, EMNG),

- upoznavanje sa tehnikama ispitivanja vestibularisa i audiometrijom,

- upoznavanje sa principima i metodologijom pregleda evociranih potencijala,

- upoznavanje sa opremom za reanimaciju i tehnikom upotrebe. Upoznavanje sa opremom u jedinici intenzivne nege i tehnikom njene upotrebe,

- upoznavanje sa svim postupcima u zaštiti od širenja zaraznih bolesti,

- upoznavanje sa metodama dijagnostike, terapije i rehabilitacije zaraznih bolesnika, sa posebnim akcentom na oboljenja sa neurološkim poremećajima i na urgentnim stanjima.

16. Dečja i adolescentna psihijatrija

(60 meseci)

Specijalizacija iz dečje i adolescentne psihijatrije traje pet (5) godina i odvija se na klinikama, institutima, bolnicama, odeljenjima za psihijatriju i dečiju psihijatriju zdravstvenih centara i pri dispanzerima za mentalno zdravlje domova zdravlja.

U ustanovama van Medicinskog fakulteta kandidat može da obavi deo specijalističkog staža u trajanju do 18 meseci na organizacionim jedinicama i odeljenjima koji ispunjavaju zakonom određene kriterijume i to pre svega stručne, prostorne, kadrovske i druge uslove. Taj deo kruženja se odnosi na psihijatriju odraslih, dečju neurologiju i pedijatriju. Šef takvog odeljenja bi trebalo da bude specijalista psihijatar, pedijatar ili dečji neurolog sa najmanje pet godina specijalističkog staža u praksi i može da vodi istovremeno najviše dva kandidata na specijalizaciji.

Drugi deo specijalizacije u trajanju od 42 meseca (isključivo dečja i adolescentna psihijatrija) obavezno se odvija na nastavnim bazama Medicinskog fakulteta, prema rasporedu koji zajedno pravi kandidat i glavni mentor specijalizanta sa predviđenom obaveznom rotacijom unutar ustanova i rotacijom između ustanova nastavnih baza fakulteta.

Profil specijalizacije dečje i adolescentne psihijatrije

Specijalizacija dečje i adolescentne psihijatrije zahteva posedovanje opsežnih znanja i veština koje su neophodne za prepoznavanje, lečenje, ublažavanje i prevenciju mentalnih bolesti ili poremećaja kod dece i adolescenata. Specijalnost takođe uključuje potrebna znanja koja se odnose na razlikovanje psihopatoloških simptoma kod mladih u razvoju od simptoma kod odraslih osoba.

Ova se specijalizacija fokusira na bolničku i vanbolničku psihijatrijsku zaštitu dece i adolescenata, kao na i ispitivanje, dijagnostikovanje i lečenje različitih psihijatrijskih stanja kod dece i adolescenata - prema važećim internacionalnim psihijatrijskim klasifikacionim sistemima.

Specijalista dečje i adolescentne psihijatrije

Specijalista dečje i adolescentne psihijatrije mora da ima razvijene sposobnosti komunikacije i etički ispravne stavove. Njegovo najmoćnije dijagnostičko sredstvo u psihijatrijskoj dijagnostici i terapiji je individualan pristup koji podrazumeva sledeće:

- pozitivan, otvoren i iskren odnos prema deci, adolescentima i njihovim roditeljima u različitim situacijama

- otvorene i pouzdane kontakte sa pacijentima i osobljem (koji se donekle mogu naučiti iz teorije, ali se većinom razvijaju kroz praktični trening koji je superviziran od strane iskusnih stručnjaka)

- dovoljno znanja o svom sopstvenom psihološkom funkcionisanju, što je neophodno u radu sa mladim pacijentima i njihovim porodicama

Specijalista dečje i adolescentne psihijatrije

- Ispituje, dijagnostikuje i leči različite psihijatrijske poremećaje kod dece i adolescenata

- Učestvuje u tretmanu poremećenih porodičnih odnosa koji još nisu doveli do nastanka ozbiljnih psihijatrijskih simptoma

- Savetuje porodice o odgajanju dece i daje podršku roditeljstvu

- Sprovodi istraživanja koja su neophodna službama socijalne zaštite i pravnog sistema

- Radi na prevenciji i ranom otkrivanju dece sa rizikom - koji je zasnovan na poznavanju normalnog razvoja dece i adolescenata. Preventivne aktivnosti se ostvaruju u saradnji sa drugim službama u društvenoj zajednici koje se brinu o deci.

Unutrašnja i spoljašnja saradnja

Unutrašnja saradnja podrazumeva saradnju sa specijalistima pedijatrije, dečje neurologije i psihijatrije. Spoljašnja saradnja se odnosi na saradnju sa školam, službe socijalne zaštite dece i institucijama pravnog sistema.

Provera znanja

Provera znanja-kolokvijumi

Radi omogućavanja odgovarajućeg kvaliteta specijalizacije, proverava se stečeno znanje i sposobnosti specijalizanata kroz trajni nadzor i povremene provere - kolokvijume. Kolokvijumi se izvode po završenoj edukaciji po pojedinim odeljenjima i završnog dela edukacije. Sem kolokvijuma u okviru pojedinačnog rada u organizacionoj jedinici mora biti izveden najmanje jedan prikaz bolesnika. Pisanje članka i njihovo publikovanje je fakultativno.

U toku specijalizacije se polaže pet obaveznih i pet fakultativnih kolokvijuma:

- Medicinska psihologija, psihopatologija i fenomenologija

- Dijagnostičke procedure

- Osnove neuropsihologije

- Biološka sociodinamska i psihodinamska psihijatrija

- Razvojni poremećaji

- Psihotični poremećaji

- Biološke terapijske metode

- Psihoterapija

- Forenzička psihijatrija

Preventivna psihijatrija.

Znanja, veštine i profesionalna usmerenja

Specijalista dečje i adolescentne psihijatrije treba da:

A Poseduje odgovarajuća znanja i veštine

- Na koji način konstitucija, bolesna stanja, socijalno prilagođavanje roditelja i faktori socijalne sredine utiču na fizički, emocionalni, intelektualni i socijalni razvoj deteta

- psihopatologiji dece i adolescenata

- psihoterapiji dece, adolescenata i njihovih porodica

- strategijama psihofarmakološkog tretmana

- strategijama psihosocijalnog i pedagoškog tretmana

B Poseduje odgovarajuća znanja i iskustvo

- Uticaju raznih somatskih stanja i neuroloških bolesti na nastanak psihičkih poremećaja u decu

- Najvažnijim opštim psihijatrijskim poremećajima i zloupotrebi supstancija odraslih i njihovom tretmanu

- Metodama psihološkog ispitivanja

- O organizaciji školskog pravnog i sistema socijalne zaštite

C Upoznat sa

- Organizacijom i metodama forenzičke psihijatrije

- Organizacijom zdravstvenih službi u društvenoj zajednici koje se odnose na populaciju mladih

D Tokom specijalizacije dečji psihijatar dalje uči

- Da postavlja nezavisne i etički ispravne odluke

- U ciljevima opšte zdravstvene politike i njihovim prioritetima

- O mestu dečjeg psihijatra u timu stručnjaka koji se bave organizacijom, planiranjem i unapređenjem rada

- Da stekne uvid u vodeću ulogu lekara u okviru tima stručnjaka, uz razvoj kritičkog odnosa prema sopstvenom radu i radu tima stručnjaka

- Da stekne dovoljno znanja o različitim preventivnim aktivnostima koje će kao vodeći član tima prenositi i ostalim članovima

Dodatna edukacija i trening

1. Dodatna edukacija u oblastima pedijatrije i psihijatrije odraslih bi trebalo da dečjem psihijatru omoguće poznavanje najčešćih somatskih bolesti u dece i najčešćih mentalnih poremećaja (i zloupotrebe supstancija) odraslih

Specifični ciljevi

I) U dečjoj i adolescentnoj psihijatriji

Specijalista dečje i adolescentne psihijatrije mora biti sposoban da ispituje, dijagnostikuje i leči sledeća stanja

- Odstupanja od normalnog psihomotornog razvoja uključujući i specifične razvojne poremećaje

- Probleme vezivanja i emocionalne probleme odojčadi i male dece

- Poremećaje koji nastaju kao posledica deficita u intelektualnom funkcionisanju

- Pervazivne razvojne poremećaje

- Poremećaje pažnje sa hiperaktivnošću

- Agresivno i impulzivno ponašanje dece i adolescenata

- Tikove i Gilles de la Tourette-ov sindrom

- Opsesivno kompulzivne poremećaje

- Različite emocionalne poremećaje u detinjstvu i adolescenciji

- Anksiozne poremećaje u detinjstvu

- Depresije i druge afektivne poremećaje u detinjstvu i adolescenciji

- Suicidalno ponašanje

- Poremećaje ishrane uključujući anoreksiju i bulimiju

- Psihosomatske poremećaje

- Psihoze u detinjstvu i adolescenciji

- Poremećaje ponašanja

- Psihološke aspekte kriminalnog ponašanja u detinjstvu

- Krizne reakcije u detinjstvu

- Manifestacije PTCP kod dece i omladine uključujući imigraciju i probleme u izbeglištvu

- Zlostavljanje i zanemarivanje dece i omladine

- Antisocijalno ponašanje i zloupotreba PAC

- Poremećaji ličnosti kod starijih tinejdžera

Specijalista dečje psihijatrije mora da poseduje sledeća znanja o

- etiologiji mentalnih poremećaja sa analizom značaja bioloških, psiholoških i socijalnih faktora

- epidemiologiji mentalnih poremećaja dece i adolescenata

- strukturi, biohemiji, fiziologiji i načinu funkcionisanja CNS-a

- specifičnosti primene psihofarmaka kod dece i adolescenata

- primeni zakona u zdravstvenoj zaštiti, socijalnoj zaštiti i kod dece sa posebnim potrebama

- značaju imigracije i izbeglištva na mentalno zdravlje dece i mladih

- administrativnim procedurama koje se primenjuju u zdravstvenim ustanovama

Posebne veštine dečjeg i adolescentnog psihijatra

- uzimanje razvojne psihijatrijske anamneze

- savetovanje

- procena psihomotornog razvoja novorođenčeta, malog deteta i deteta školskog uzrasta

- procena psihičkog statusa malog deteta, deteta školskog uzrasta i adolescenta

- procena rizika od suicida

- korišćenje specifičnih skala i strukturisanih intervjua u dečjoj i adolescentnoj psihijatriji

- koordinacija rada tima i vođenje tretmana uz saradnju sa svim osobama koje su u kontaktu sa detetom i adolescentom

- davanje informacija, saveta i podrške pacijentima i porodici

- psihoterapija (psihodinamska, bihejvior ili kognitivna, individualna-grupna, porodična, itd.)

- psihofarmakoterapija

- tretman lakših somatskih poremećaja u dece i mladih

- vođenje specifične medicinske dokumentacije i pisanje izveštaja

- saradnja sa ostalim medicinskim službama, službama socijalne zaštite, itd.

- procena vezana za zlostavljanje i zanemarivanje dece

- davanje ekspertskih mišljenja na zahtev suda

U psihijatriji odraslih

Tokom specijalizacije dečji psihijatar bi trebalo da učestvuje u dijagnostikovanju i tretmanu sledećih stanja u odraslih poremećaja, glavobolja...).

- upoznaje se sa terapijskim postupcima koji se upotrebljavaju u lečenju graničnih stanja između dečije psihijatrije i dečije neurologije i njihovom praktičnom primenom,

- upoznaje se sa neurofiziološkim dijagnostičkim postupcima i njihovom primenom u dečjoj psihijatriji.

Struktura specijalizacije (trajanje)

Specijalizacija dečje i adolescentne psihijatrije traje ukupno 5 godina (60 meseci). Vreme provedeno na specijalizaciji bi se podelilo na sledeći način

A) OSNOVNI PROGRAM - MODUL 1 (42 meseca)

VANBOLNIČKA PSIHIJATRIJSKA ZAŠTITA dece i omladine - 14 meseci

AMBULANTNI TRETMAN - 8 meseci

DNEVNA BOLNICA ZA DECU - 3 meseca

DNEVNA BOLNICA ZA ADOLESCENTE - 3 meseca

BOLNIČKA PSIHIJATRIJSKA ZAŠTITA dece i omladine - 18 meseci

INTENZIVNI PSIHIJATRIJSKI TRETMAN DECE

INTENZIVNI PSIHIJATRIJSKI TRETMAN ADOLESCENATA

INTERVENCIJE U KRIZI

NEUROLOGIJA RAZVOJNOG DOBA - 6 meseci

PEDIJATRIJA - 4 meseca

B) KOMPLEMETARNI PROGRAM nastavak MODUL 2 (18 meseci)

PSIHOTERAPIJSKI POSTUPCI - 6 meseci

PSIHIJATRIJA ODRASLIH - 6 meseci

FORENZIČKA PSIHIJATRIJA - 3 meseca

LEČENJE BOLESTI ZAVISNOSTI - 3 meseca

Program specijalizacije

Program specijalizacije obuhvata dva dela

A) teorijski trening

B) praktični trening

A) Teorijski trening

Ovaj trening uključuje 720 sati strukturisanog učenja tokom 3,5 godine provedene u institucijama koje se bave isključivo dečjom i adolescentnom psihijatrijom (oko 240 sati godišnje). Ova vrsta treninga se sprovodi kroz:

- Redovno kliničko učenje koje je integrisano u svakodnevni klinički rad (na pr. prikazi slučajeva, raspravljanje o klasifikaciji); za ovaj vid učenja predviđeno je 120 sati godišnje, tj. 3 sata nedeljno)

- Formalne seminare (koji nisu uključeni u normalan klinički rad - približno 60 sati godišnje). Ponuđene teme seminara bi bile sledeće:

- Razvoj dece i adolescenata (fizički, neurološki i psihosocijalni)

- Klinički sindromi

- Evaluacija (uključujući psihopatologiju, anamnezu, posmatranje ponašanja, tehnike eksploracije)

- Razmatranje termina/stanja psihijatrijskih poremećaja u detinjstvu i mladosti uključujući postavljanje plana lečenja

- Tehnike psihološkog ispitivanja i procena dijagnostičkog materijala

- Patogeneza, patologija i diferencijalna dijagnoza psihosomatskih, psihijatrijskih i neuroloških kliničkih slika

- Indikacije i psihoterapijske tehnike

- Krizne intervencije

- Prevencija, rehabilitacija, savetovanje

- Porodično funkcionisanje

- Psihoterapija za grupe, pojedince ili porodice prema psihonalitičkim/dinamskim, bihejvioralno/kognitivnim ili sistemskim metodama

- Psihofarmakoterapija

- Interpretacija dijagnostičkih laboratorijskih analiza

- Legalna, etička i profesionalna pitanja u psihijatriji i psihoterapiji (dokumentacija, odnos lekar-pacijent, profesionalna tajna, itd.)

- Zdravstvena administracija, menadžment i ekonomija

- Forenzički izveštaj

Novija dostignuća u granama koje su komplementarne sa dečjom i adolescentnom psihijatrijom (pedijatrija, psihijatrija odraslih, psihologija).

B) Praktični trening

Trening mora da uključi, uz redovan klinički rad i sledeće:

- Kliničku superviziju koja je integralni deo celokupnog praktičnog treninga i

- Kliničku saradnju sa relevantnim institucijama i stručnjacima (liaison psihijatrija)

- 60 superviziranih i dokumentovanih evaluacija koje uzimaju u obzir biološko-somatske, psihološke i psihodinamske faktore, dijagnostičku klasifikaciju, porodične, epidemiološke i socio-kulturne faktore

- Individualnih (220 sati) ili grupnih (70 dvočasovnih) samo-iskustvenih sesija

- 3 dokumentovana i dovršena psihoterapijska tretmana (svaki po 60 sati) malog deteta (uzrast do 6 godina), školskog deteta i adolescenta. Kontinuirana supervizija se obavlja nakon svakog sata.

- Supervizirano iskustvo u porodičnoj terapiji (10 sati), kriznim intervencijama (10 sati) i suportivnoj terapiji (8 sati)

- 10 superviziranih forenzičkih izveštaja

- najmanje 100 pacijenata obrađenih dijagnostički, etopatogenetški.prognostički i terapijski

- 50 dežurstava u dečjoj psihijatriji

IV OBIM ZNANJA I VEŠTINA KOJE SPECIJALIZANT MORA SAVLADATI DO KRAJA SPECIJALIZACIJE

U okviru nacionalnog programa za specijalizaciju iz dečje i adolescentne psihijatrije koji je prezentovan u odgovarajućem zakonu i pravilniku o specijalizacijama postoji zajednička osnova bazičnih znanja i veština koja se zahtevaju za sve kandidate na specijalizaciji iz dečje psihijatrije. Zajedničke osnove su obavezne i uključuju specijalistički staž u bolničkim ustanovama koje provode kratke, srednje i dugotrajne hospitalizacije, zatim u vanbolničkim ustanovama (poliklinike, dnevni centri, dispanzeri za mentalno zdravlje i dr.), liazon i konsultativnoj psihijatriji.

Edukacija iz dečije i adolescentne psihijatrije takođe je deo zajedničkih osnova. Specijalistički staž treba da obuhvati opštu dečiju i adolescentnu psihijatriju, psihijatrijske aspekte bolesti zavisnosti, intervencije u kriznim stanjima, psihijatriju odraslog doba, forenzičku psihijatriju.

- Mora se upoznati sa teoretskim osnovama i znanjima struke i ovladati potrebnim znanjima iz različitih područja dečije i adolescentne psihijatrije: mentalne retardacije, poremećaji psihičkog razvoja, poremećaji ponašanja i emocija sa početkom obično u detinjstvu i adolescenciji, shizofrenija i drugi psihotični poremećaji, afektivni poremećaji, anksiozni poremećaji, somatoformni poremećaji, disocijativna stanja, seksualni poremećaji i poremećaji seksualnog identiteta, poremećaji ishrane, poremećaji spavanja, poremećaji kontrole impulsa, poremećaji prilagođavanja i reakcije stresa, poremećaji ličnosti, poremećaji povezani sa upotrebom različitih supstanci, kao i zavisnost i zloupotreba supstanci, psihički poremećaji kao posledica opšteg somatskog stanja, urgentna stanja u dečijoj psihijatriji, epilepsije i granična neurološka stanja, oblast preventive i mentalne higijene;

- Mora naučiti i ovladati tehnikom psihijatrijskog intervjua i dijagnostičkim tehnikama, diferencijalno dijagnostičkim postupcima iz oblasti psihijatrije i iz drugih graničnih oblasti (neurologija, oftalmologija, otorinolaringologija, interna medicina, odnosno pedijatrija)

- Mora obaviti:

60 usmenih psihijatrijskih anamneza dece i omladine

30 psihijatrijskih dijagnostičkih obrada odraslih

10 neuroloških dijagnostičkih obrada dece i mladih

najmanje po 3 slučaja celokupne obrade osoba sa mentalnom retardacijom, razvojnim poremećajima dece i omladine, emocionalnim poremećajima specifičnim za detinjstvo, shizofrenom ili afektivnom psihozom, anksioznošću ili kriznim stanjem, depresijom, poremećajima ishrane, bolestima zavisnosti - ukupno 40 slučajeva celovite obrade

- Mora se osposobiti za primenu znanja i rezultata rada kliničkih psihologa, njihovih dijagnostičkih i terapijskih postupaka

- Mora obaviti 30 konsultacija sa kliničkim psihologom

- Mora se osposobiti za razumevanje i korišćenje rezultata određenih neurofizioloških pregleda, neuropsiholoških ispitivanja i testiranja, elektroencefalografije, odgovarajućih rengenskih, nuklearno medicinskih i magnetno rezonantnih pregleda, kao i laboratorijskih analiza

- Mora obaviti 30 konsultacija sa odgovarajućim specijalistom u okviru konsultativne psihijatrije

- Mora ovladati posebnim znanjima i veštinama iz oblasti bioloških (medikamentozne, neuropsihološke) terapijskih metoda u psihijatriji

- Mora obaviti 60 psihofarmakoterapijskih obrada

- Mora ovladati posebnim znanjima i veštinama iz psihoterapijskih metoda - individualne, porodične i grupne (psihodinamska, bihejvioralna, kognitivna, suportivna, kratka dinamska psihoterapija, osnove dubinske psihoterapije, relaksacijske tehnike)

- Mora obaviti:

20 slučajeva suportativne terapije

10 slučajeva kognitivne terapije

6 slučajeva bihejvioralne terapije

vođenje 3 grupe

učestvovanje u timu kod 3 porodične terapije

100 sati supervizije psihoterapijskog rada

- Mora ovladati posebnim znanjima iz oblasti sociodinamike i socioterapije, osposobiti se za aktivno učestvovanje u radu terapijskih zajednica, grupa u klubovima i službi zajednice

- Mora učestvovati u 3 različite terapijske zajednice

- Mora se upoznati sa osnovama i metodama istraživačkog rada u psihijatriji

- Mora učestvovati u 2 naučna istraživanja ili u kontrolisanim istraživačkim kliničkim studijama

- Mora se osposobiti za prenošenje potrebnih psihijatrijskih znanja drugim članovima stručne grupe

- Mora se naučiti da integriše i praktično upotrebi usvojena znanja i veštine i da se osposobi za učestvovanje u terapijskoj radnoj grupi.

V DETALJAN SADRŽAJ POJEDINIH DELOVA IZ PSIHIJATRIJE

Bolničko psihijatrijsko lečenje dece i omladine

Specijalizant usvaja teoretska i praktična znanja:

- Normalni razvoj dece i adolescenata (fizički, neurološki, psihosocijalni razvoj, psihosomatska medicina)

- Kliničkih sindroma sa osvrtom na termine/stanja psihijatrijskih bolesti i poremećaja u ranom detinjstvu, školskom dobu i mladosti uključujući i terapijski plan za iste

- Evaluacije (psihopatologije, anamneze, opservacije ponašanja, tehnike eksploracije)

- Iz osnova dečije psihijatrije (psihopatologija, fenomenologija), sa orijentacionim i klasičnim psihijatrijskim intervjuom i sa kreiranjem psihijatrijskog statusa

- Iz načela i praktičnog izvođenja hospitalizacije dece i omladine sa psihijatrijskim poremećajima (kao i sa zakonskim odredbama u vezi hospitalizacije i lečenja protiv volje bolesnika)

- Iz dijagnostičkih postupaka i kliničkih psiholoških znanja, koja se odnose na

- urgentna i druga stanja u dečijoj psihijatriji, kao i iz diferencijalno dijagnostičkih postupaka, koji se odnose na granična stanja sa drugim medicinskim naukama

- Sa osnovnom organizacijom i šemom akutnog i intenzivnog bolničkog lečenja psihičkih poremećaja, sa radom u psihijatrijskom stručnom radnom timu, sa saradnjom sa roditeljima/starateljima, rodbinom i drugim značajnim osobama iz okoline bolesnika, kao i sa konferencijama i prikazima slučajeva bolesnika

- Sa osnovama i specifičnostima istorijske i savremene psihofarmakoterapije, njenim biološkim osnovama, da se osposobi za njenu primenu i planiranje. Upoznaje se i sa drugim pomoćnim ili dodatnim biološkim terapijskim metodama (neuropsihološke)

- Sa osnovama procene, razvrstavanja i zbrinjavanja dece ometene u razvoju i dece sa posebnim potrebama

- Sa prognostičkom procenom bolesnika uz korišćenje kliničko-psihološkog znanja

- Osposobljava se za rad u grupi sa radnim terapeutima, za saradnju sa socijalnom službom bolnice i socijalne sredine, upoznaje socijalne intervencije i rešavanje socijalne problematike

- Osposobljava se da primenjuje principe medikamentne terapije održavanja i profilaktične terapije i druge odgovarajuće doktrinarne biološke metode

Specijalizant usvaja osnovna i specijalna znanja iz urgentne i intenzivne bolničke terapije na odeljenjima gde se takva terapija primenjuje.

Lečenje bolesti zavisnosti

Specijalizant usvaja teoretska i praktična znanja:

- o upotrebi, zloupotrebi i zavisnosti od psihoaktivnih supstanci, o epidemiološkim podacima i istraživanjima iz to oblasti,

- sa prvim pregledom, trijažiranjem, detoksikacijom, ambulantnim i bolničkim lečenjem, kao i daljim lečenjem različitih oblika i vrsta zloupotrebe i zavisnosti,

- sa radom u stručnom radnom timu i sa saradnjom sa različitim terapijskim saradnicima iz te oblasti,

- sa radom terapijskih klubova i zajednica,

- sa zdravstveno preventivnim i vaspitnim radom u toj oblasti,

Specijalizant usvaja osnovna i specijalna znanja iz lečenja bolesti zavisnosti na odgovarajućim odeljenjima za te aktivnosti.

Intervencije u krizi

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja:

- sa pojmom kriznih intervencija, sa oblicima i sadržajem, kao i organizacijom pomoći u krizi,

- sa medikamentoznim, psihoterapijskim i socioterapijskim metodama koje se primenjuju u stanjima kriznih intervencija, uključujući pojavu i problem samoubistva,

- specijalizant usvaja osnovna i specijalna znanja iz kriznih intervencija na specijalnom odeljenju za krizne intervencije.

Vanbolničko psihijatrijsko lečenje dece i omladine

Specijalizant usvaja teoretska i praktična znanja:

- iz rada u psihijatrijskoj ambulanti dece i omladine, sa trijažnim postupcima, dijagnostičkim postupcima i njihovom upotrebljivošću u ambulantnoj psihijatrijskoj praksi,

- iz primene i metoda ambulantnog medikamentoznog lečenja (akutnog, produženog, terapije održavanja),

- iz ambulantnih kriznih intervencija i ambulantnog lečenja posebnih populacijskih grupa,

- iz praktične primene teoretskih znanja iz različitih psihoterapijskih tehnika (pod vođstvom supervizora),

- iz socioterapijskih i rehabilitacijskih metoda, koje se koriste u ambulantnom i vanbolničkom lečenju,

- iz problema suicidologije, ambulantnog prijavljivanja pokušaja samoubistva i rada odgovarajućih registra o samoubistvima,

- iz problema seksualnih poremećaja i poremećaja psihoseksualnog identiteta.

Specijalizant usvaja osnovna i specijalna znanja iz vanbolničkog, odnosno ambulantnog psihijatrijskog lečenja u psihijatrijskim ambulantama dece i omladine i u posebnim, odnosno usmerenim (specifičnim) specijalističkim ambulantama.

Forenzička psihijatrija

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja:

- iz osnova i specifičnosti forenzičke psihijatrije, najčešće patologije povezane sa forenzičkom psihijatrijom,

- sa terapijskim postupcima koji su u upotrebi u forenzičkoj psihijatriji (medikamentozni, psihoterapijski, socioterapijski),

- sa rehabilitacionim postupcima u forenzičkoj psihijatriji,

- sa karakteristikama sudsko-psihijatrijskog stručnog mišljenja i sa ulogom forenzičke psihijatrije u kaznenom, civilnom i upravnom pravu (zakonodavstvu),

- iz psihijatrijske problematike osoba u vaspitnim i kaznenim ustanovama.

Specijalizanti usvajaju osnovna i specijalna znanja iz oblasti forenzičke psihijatrije na odeljenju za forenzičku psihijatriju i na odeljenjima koja se bave i sa forenzičkom problematikom.

Psihoterapija

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja:

- iz primene psihoterapijskih metoda u praktičnom radu na odgovarajućim bolničkim odeljenjima i u drugim odgovarajućim oblicima psihijatrijske prakse.

Specijalizanti usvajaju osnovna i specijalna znanja iz praktične primene psihoterapijskih metodu na odeljenjima i u drugim oblicima psihijatrijske prakse.

VI Opšti aspekti specijalizacije iz Dečje i adolescentne psihijatrije

Na početku specijalizacije kandidat u Dekanatu fakulteta podiže odgovarajući broj uputa i to za svaku oblast posebno prema navodima iz detaljnog sadržaja specijalizacije. Svi uputi sadrže ime i prezime mentora, naziv ustanove, organizacione jedinice, spisak obaveznih veština prema standardima specijalizacije koje mentor na kraju obavljenog staža mora overiti u dnevniku rada kandidata.

U dogovoru sa glavnim mentorom pravi plan i raspored kruženja po organizacionim jedinicama, odeljenjima, zatim vreme rotacije po odeljenjima i rotacije između pojedinih ustanova u kojima se obavlja specijalizacija.

Po preuzimanju uputa na fakultetu i sa rasporedom kruženja koji je urađen zajedno sa glavnim mentorom, kandidat se javlja Katedri za poslediplomske studije iz psihijatrije (u okviru koje dečija psihijatrija) gde će dobiti detaljne informacije o početku specijalizacije, spisak institucija i odeljenja gde se izvodi programom kruženja.

VII Dnevnik rada specijalizanata

Dnevnik specijalizanta je lični dokument koji pomaže kandidatu da usmeri specijalizaciju i dobije maksimalnu korist od nje. Odgovornost za redovno ažuriranje dnevnika specijalizant deli sa kliničkim supervizorom, mentorom i glavnim mentorom. Sam dnevnik pruža dokumentovanu podršku edukacionom procesu i u njemu se verifikuje ispunjenje programa specijalizacije. Specijalizantski dnevnik ne može da se koristi za evaluaciju specijalizanta. Za ove ciljeve postoje drugi obrasci i dokumenti (indeks specijalizanta, karton specijalizanta na katedri, zapisnik sa specijalističkog ispita i slično).

Dnevnik obavezno sadrži: 1) Opis aktivnosti na specijalizaciji koji obuhvata sve obaveze iz programa specijalizacije i sticanja potrebnih veština. Sa završetkom svake etape, faze specijalizacije treba da bude uveden u dnevnik: datum, naziv odeljenja, ime mentora, izvršeni zadaci iz programa, potpisan od strane mentora i kandidata, 2) U dnevnik se obavezno unose i "specifični edukacioni ciljevi" dogovoreni između kandidata i mentora na početku svake pojedine faze specijalizacije. Napredovanje u savlađivanju utvrđenih ciljeva edukacije i završni nivo pojedinih aktivnosti takođe se upisuje u dnevnik u određenim intervalima.

Sadržaj dnevnika: Za svaki sadržaj ili aktivnost tokom specijalizacije potrebno je u dnevniku obavezno navesti odeljenje, dužinu boravka, broj obrađenih slučajeva, druge aktivnosti i zadatke, ime mentora, supervizora, zatim edukacione ciljeve koji su definisani na početku i kraju svake faze specijalizacije. Osnovna poglavlja i rubrike u dnevniku su:

- Seting-klinički rad u bolničkim i vanbolničkim jedinicama, odeljenjima, liaizon i konsultativnoj dečijoj psihijatriji, psihijatriji odraslog doba, forenzičkoj i administrativnoj dečijoj psihijatriji, psihološkom testiranju primena laboratorijskih procedura i dr. Zavisno od definisanog programa kruženja.

- Supervizija i to klinički menadžment - usmeren ka pacijentu i edukativni - usmeren ka specijalizantu.

- Psihoterapijski trening sa teorijskom edukacijom i supervizijom.

- Opšta teorijska edukacija

- Kursevi, radionice, prezentacije

- Istraživačka praksa i aktivnosti

- Posteri, usmene prezentacije i publikacije

- Međunarodna razmena

- Drugi oblici treninga i edukativna iskustva.

17. Opšta hirurgija

(72 meseca)

Cilj i namena specijalizacije

Cilj i namena specijalizacije iz Opšte hirurgije jeste teorijska i praktična edukacija u smislu formiranje profila opšteg hirurga, koji će, u skladu sa klasičnim i tradicionalnim načelima, biti u stanju da u praksi zbrinjava sva akutna stanja iz domena opšte hirurške reanimatologije, kao i sva ona hronična stanja opšteg hirurškog karaktera, čije rešavanje po svojoj specifičnosti ne zadire u domen usko specijalizovane hirurške problematike.

Specijalizacija opšte hirurgije traje 6 godina! Pri tome specijalizant prvo savladava OPŠTI DEO, u trajanju 2 godine, a zatim i POSEBNI DEO (u trajanju od 4 godine).

POČETNI (OPŠTI) DEO SPECIJALIZACIJA (obavezan je za sve hirurške specijalnosti u trajanju od 2 godine, a može se obaviti u regionalnoj zdravstvenoj ustanovi ili u specijalizovanoj univerzitetskoj klinici odn. institutu).

(LEGENDA: a - asistira; o - operiše)

Kandidat je obavezan da savlada bazična teorijska, kao i temeljna praktična znanja o mehanizmima biološke odbrane organizma od infekcije, o patogenim mikroorganizmima, kao prouzrokovačima infekcije uopšte, o prevenciji i lečenju hemoterapeuticima, antibioticima i o imunizaciji. Posebnu pažnju treba obratiti na pojedine grupe i sojeve kao što su: stafilokokne infekcije, streptokokne infekcije, erizipel, antraks, infekcije izazvane gram-negativnim bacilima, klostridijalne i dr. anaerobne infekcije, aktinomikotične infekcije, infekcije izazvane gram-negativnom florom, gljivične i virusne infekcije.

Tokom praktične edukacije, specijalizant je dužan da uradi sledeće:

Tokom ovog dela specijalizacije, specijalizant treba da savlada i usvoji temeljna teoretska i praktična znanja iz dijagnostike, diferencijalne dijagnostike i lečenja svih akutnih abdominalnih stanja (sindrom peritonitisa, sindrom ileusa i sindrom intrabdominalnog krvarenja).

Tokom ovog dela specijalizacije specijalizant je dužan da uradi sledeće:

Tokom ovog dela specijalizacije, specijalizant treba da savlada sledeća teorijska znanja:

- funkcionalna anatomija lokomotornog aparata

- osnovni pojmovi o etiopatogenezi povreda (mehanizmi nastanka, klasifikacije)

- reanimacija i terapija šoka kod traumatizovanih i politraumatizovanih

- dijagnostički postupci u traumatologiji (grudni koš, duge kosti)

- savladavanje osnova ultrazvučne dijagnostike povreda trbuha

- konzervativno lečenje preloma kostiju

- traumatski i hemoragijski šok

- druge vitalne sistemske komplikacije traume (tromboembolija, masna embolija, respiratorne komplikacije, digestivni poremećaji, hidro-elektrolitski disbalans, posttraumatske psihoze i dr. delirantna stanja)

- priprema bolesnika za operativno lečenje

- postoperativna nega bolesnika

- operativni zahvati na koštano-zglobnom sistemu

- indikacije za urgentnim operativnim zahvatima u traumi i politraumi

- komplikacije preloma kostiju

- infekcije na kostima

Specijalizant je takođe dužan da uradi sledeće hir. procedure:

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz regionalne, opšte i kombinovane anestezije. Izučava osnove procene i pripreme bolesnika za planirani hirurški zahvat. Savladava osnove kardio-plumonalne reanimacije.

Specijalizant je takođe dužan da uradi sledeće:

- uzimanje učešća u 50 opštih anestezija

- procena i priprema 15 pacijenata za planirani hir. zahvat

- sudelovanje u 5 kardio-pulmonalnih reanimacija

- učestvuje u izvođenju 25 regionalnih anestezija

- plasiranje 10 centralnih venskih katetera (CVK)

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz oblasti intenzivne nege hirurških bolesnika.

Specijalizant usvaja znanja iz sledećih oblasti:

- pružanje prve pomoći kod opekotina

- transport opečenih

- primarna obrada svežih opekotina

- ocena i procena težine i stepena opečene površine

- patofiziologija opekotina

- mehanizam zarastanja opekotina

- terapija opekotinskog šoka

- urgentne hirurške procedure kod opekotina

- ekscizija opekotinske rane

- uzimanje i konzerviranje slobodnih kožnih transplantata

- indikacije za upotrebu slobodnih kožnih transplantata

- teoretske osnove formiranja slobodnih kožnih transplantata iz kulture tkiva

- akutna tubulska nekroza kao indikacija za akutnu hemodijalizu

- opekotine disajnih puteva

- negativni energetski bilans kod opečenih bolesnika

- imunološki aspekt kod opečenih

- hemijske opekotine i antidoti

- masovne opekotine, opekotine u politraumi, opekotine u ratu

Specijalizant odrađuje sledeće operativne procedure i zahvate:

Specijalizant savladava osnovna teorijska znanja iz oblasti kliničke patologije i uzima učešće u kliničkim autopsijama. Takođe savladava osnove pojedinih histopatoloških tehnika kao i tumačenje histopatoloških preparata iz oblasti koju specijalizira.

Nakon završenog opšteg dela, specijalizant, kako je već navedeno, pred 3-članom komisijom (mentor i dva člana), polaže glavni kolokvijum (ocena se upisuje u specijalistički indeks), i on predstavlja uslov za dalji nastavak specijalizacije iz opšte hirurgije.

POSEBNI DEO SPECIJALIZACIJE traje 4 godine i može se obaviti isključivo u za to određenim specijalističkim ustanovama (univerzitetske klinike ili instituti). Tokom ovog dela specijalizacije, obavezna je jednogodišnja (DVOSEMESTRALNA) nastava, koju je specijalizant dužan da obavi po planu i programu za dvosemestralnu nastavu!

Kandidat je obavezan da savlada bazična teorijska, kao i temeljna praktična znanja o dijagnostici, diferencijalnoj dijagnostici, konzervativnom i operativnom lečenju, ishodu, prognozi i komplikacijama hirurških infekcija. Specijalizant takođe svladava osnovna teorijska i praktična znanja iz sledećih oblasti:

- nesupurativne infekcije kože i potkožnog tkiva

- supurativne (gnojne) infekcije kože

- infekcije folikula (korena) dlake

- linfekcije lojnih žlezda

- infekcija pilonidalnog sinusa

- infekcija nokatnog bedema (paronihija)

- absces i flegmona šake (panaricijumi)

- duboke flegmone šake

- dijabetično stopalo

- nekrotozrajući fasciitis

Tokom praktične edukacije, specijalizant je dužan da uradi sledeće:

1.2. PLASTIČNA, REKONSTRUKTIVNA I ESTETSKA HIRURGIJA 2 meseca

Tokom ovog dela specijalizacije, specijalizant savladava osnovna teorijska i praktična znanja iz:

- hirurške tehnike na području plastične, rekonstruktivne i estetske hirurgije

- upoznavanje sa osnovnim principima mikrohirurgije

- transplantacija tkiva

- osnovi reparatorne hirurgije (rekonstrukcija mekih tkiva, krvnih sudova, nerava, tetiva, rekonstrukcija preloma kostiju šake, replantacija amputiranih prstiju)

- operativno lečenje Dupuytrenove kontrakture

- osnovi hirurškog lečenja reumatizma šake

- osnovi hirurškog lečenja limfedema noge

- lečenje tumora kože

- lečenje keloida i hipertrofičnih ožiljaka

Specijalizant takođe treba da uradi sledeće procedure

Specijalizant stiče teorijska i praktična znanja iz fiziologije i patofiziologije kardiovaskularnog sistema, o metodama i postupcima u cilju postavljanja dijagnoze oboljenja srca i krvnih sudova, kao i o indikcijama za operacije na srcu i krvnim sudovima.

Specijalizant je takođe dužan da tokom ovog dela kruženja uradi sledeće:

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja koja se odnose na dijagnostičke postupke i terapijske principe patoloških stanja vezanih za grudnu hirurgiju. Pri tome mora ovladati praktičnim veštinama torakotomije, resekcije rebra, kao i torakalne punkcije i torakalne drenaže.

Specijalizant takođe treba da uradi sledeće:

Specijalizant usvaja sledeća znanja i savladava sledeće veštine:

- dijagnostika i očitavanje RTG snimaka urotrakta

- difrencijalna dijagnoza oboljenja urotrakta

- akutni skrotum (akutni orhiepididimitis, torzija testisa)

- diferencijalna dijagnoza hematurije

- rešavanje akutne retencije urina (kateterizacije, suprapubična cistostomija)

- operacije kod nespuštenog testisa (orhidopeksija), kod hidrokele, spermatokele, varikokele i fimoze

- operacije kod kalkuloze urotrakta

- cistoskopija

- transuretralna prostatektomija

- ispitivanje urodinamike i neurogena bešika

Specijalizant je dužan da uradi sledeće:

Specijalizant dobija teorijska i praktična znanja iz sledeće neurohirurške problematike:

- urgentna stanja u neurohirurgiji

- patofiziologija i lečenje intrakranijalne hipertenzije

- hidrocefalis

- znaci spontanog subarahnoidnog krvarenja i indikacije za operativno lečenje

- klinički znaci i klinička slika kompresivnih procesa u kičmenom kanalu, dijagnostika i indikacije za operativno lečenje

- indikacije za operativno lečenje impresivnih fraktura kostiju lobanje, traumatske intracerebralne hemoragije kao i sklopetarnih povreda glave

Specijalizant je takođe dužan da izvrši sledeće procedure:

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz fiziologije, patofiziologije, dijagnostike i lečenja oboljenja i povreda lokomotornog aparata, kao i komplikacijama. Timski učestvuje u ambulantnom zbrinjavanju povreda lokomotornog sistema, kao i u operativnim zahvatima na istom. Takođe treba da savlada osnove upotrebe Rtg skopije u ortopedskoj ambulanti.

Specijalizant je takođe dužan da uradi sledeće dijagnostičke i terapijske procedure:

Specijalizant se upoznaje sa principima hirurške onkologije:

- etiopatogeneza malignih tumora, patofiziologija i imunologija malignih tumora

- dijagnostičke metode i postupci u lečenju malignoma (Rtg, endoskopija, aspiraciona biopsija, scintigrafija, limfoscintigrafija, CT, NMR)

- TNM i dr. klasifikacije malignih tumora

- hirurgija malignih tumora (operativni lečenje i komplikacije)

- interdisciplinarni pristup u lečenju malignih tumora (radioterapija, hemoterapija, endokrina terapija, imunoterapija, genska terapija)

- osnovni principi intraarterijske hemioterapije

- rehabilitacija bolesnika lečenih od malignoma

- registracija i statistička obrada malignih bolesnika

Specijalizant je dužan da uradi sledeće operativne zahvate:

Specijalizant usvaja sledeća teorijska i praktična znanja:

- hirurška (topografska) anatomija trbušnog zida i intraabdominalnih organa

- fiziologija i patofiziologija digestivnog trakta

- dijagnostičke metode i postupci u kliničkoj patologiji abdomena

- Rtg, ultrazvuk i endoskopija (gastroskopija, anoskopija, rektosigmoidoskopija) u dijagnostici oboljenja digestivnog trakta

- hirurško lečenje akutnih i hroničnih patoloških stanja digestivnog trakta

- postoperativne komplikacije u hirurgiji abdomena

Specijalizant treba da uradi sledeće hirurške procedure:

Specijalizant savladava sledeća teorijska i praktična znanja:

- patofiziološki mehanizmi u traumi politraumi

- principi repozicije peloma

- opšti principi operativnih tehnika u traumi mekih tkiva

- opšti principi operativnog zbrinjavanja koštano-zglobnog sistema

- opšti principi zbrinjavanja i reanimacioni postupci u politraumi

- dijagnostički postupci u traumatologiji (Rtg, ultrazvuk, CT, NMR, kontrastne metode)

- osnovni principi reanimacije i reanimacioni postupci (abdominocenteza, plasiranje centralnog venskog katetera (CVK); torakalna punkcija i torakalna drenaža

- skoring-sistemi u traumatologji

- principi konzervativnog zbrinjavanja preloma kostiju

- principi operativnog zbrinjavanja preloma kostiju

- rehabilitacija nakon traume

Osim toga, specijalizant savladava i sledeće dijagnostičke i terapijske postupke:

Specijalizant savladava teorijska i praktična znanja iz:

- hirurške anatomije organa male karlice i poda male karlice

- fiziologije i patofiziologije ženskih genitalnih organa

- akutnih ginekoloških stanja

- akutnih stanja u akušerstvu

Osim toga, specijalizant je dužan da uradi sledeće:

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz sledećih oblasti:

- hirurška anatomija viscerokranijuma

- Rtg dijagnostika patoloških stanja maksilofacijalnog masiva

- povrede maksilofacijalne regije, pružanje prve pomoći i inicijalno zbrinjavanje

- malignomi maksilofacijalne regije

- urođene anomalije maksilofacijalne regije

- bolesti pljuvačnih žlezda

Osim toga, specijalizant treba da savlada sledeće praktične veštine:

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz:

- osnova kompleksne rehabilitacije

- rehabilitacije bolesnika iz pojedinih hirurških oblasti (torakalna hirurgija, kardiovaskularna hirurgija, abdominalna hirurgija, itd)

- problemi u rehabilitacionim postupcima kod pacijenata sa bolestima, povredama i operacijama na lokomotornom aparatu (neuromišićna oboljenja, amputirci)

Provera znanja

Tokom specijalizacije, mentor ima obavezu da u odgovarajućim vremenskim intervalima zakazuje kandidatu konsultacije, seminarske radove i kolokvijume, čime se vrši proverava novostečenog znanje. Obavezne provere znanja specijalizanta se tokom specijalizacije vrše i izlaganjem prikaza pojedinih interesantnih slučajeva iz prakse, (klinička kazuistika) na kliničkim seminarima. Specijalizant takođe ima obavezu da do kraja specijalizacije objavi "in ehtenso" 2 članka iz odgovarajućih oblasti u domaćim ili međunarodnim časopisima.

Glavni kolokvijum se zakazuje nakon prvog (opšteg 2-godišnjeg) dela specijalizacije, i to pred 3-članom komisijom, koju sačinjavaju mentor i dva člana. Glavni kolokvijum je uslov za nastavak specijalizacije.

Takođe, tokom "kruženja", a nakon svake "otkružene" oblasti, specijalizant je dužan da polaže obavezan kolokvijum iz iste oblasti. Navedena provera znanja se može vršiti usmenim razgovorom, ili u obliku testa. Ocene svih kolokvijuma (od 6 do 10) upisuje se u indeks. Sve uočene nepravilnosti bilo koje vrste, a koje mentor uoči tokom specijalizacije, dužan je da signalizira šefu katedre.

Program specijalizacije Opšte hirurgije

Trajanje specijalizacije

Specijalizacija opšte hirurgije traje 6 godina i sastoji se od:

1. OPŠTI DEO - u trajanju od 2 godine i

2. POSEBNI DEO - u trajanju od 4 godine koji obuhvata (abdominalnu hirurgiju, torakalnu (grudnu) hirurgiju, kardiovaskularnu hirurgiju, neurohirurgiju, ortopediju, traumatologiju, urologiju, plastičnu, rekonstruktivnu i estetsku hirurgiju)

Cilj i namena specijalizacije

Specijalizacija opšte hirurgije jeste teorijska i praktična edukacija u smislu formiranje profila opšteg hirurga, koji će, u skladu sa klasičnim i tradicionalnim načelima, biti u stanju da u praksi zbrinjava sva akutna stanja iz domena opšte hirurške reanimatologije, kao i sva ona hronična stanja opšteg hirurškog karaktera, čije rešavanje po svojoj specifičnosti ne zadire u domen usko specijalizovane hirurške problematike.

OPŠTI DEO SPECIJALIZACIJE

Opšti deo specijalizacije je obavezan za sve hirurške specijalnosti u trajanju od 2 godine, a može se obaviti u regionalnoj zdravstvenoj ustanovi ili u specijalizovanoj univerzitetskoj klinici odn. institutu.

(LEGENDA: a - asistira; o - operiše)

U toku opšteg dela specijalizanti su u obavezi da obave:

1.2. HIRURŠKE INFEKCIJE 2 meseca

Kandidat je obavezan da savlada bazična teorijska, kao i temeljna praktična znanja o mehanizmima biološke odbrane organizma od infekcije, o patogenim mikroorganizmima, kao prouzrokovačima infekcije uopšte, o prevenciji i lečenju hemoterapeuticima, antibioticima i o imunizaciji. Posebnu pažnju treba obratiti na pojedine grupe i sojeve kao što su: stafilokokne infekcije, streptokokne infekcije, erizipel, antraks, infekcije izazvane gram-negativnim bacilima, klostridijalne i dr. anaerobne infekcije, aktinomikotične infekcije, infekcije izazvane gram-negativnom florom, gljivične i virusne infekcije.

Tokom praktične edukacije, specijalizant je dužan da uradi sledeće:

Tokom ovog dela specijalizacije, specijalizant treba da savlada i usvoji temeljna teoretska i praktična znanja iz dijagnostike, diferencijalne dijagnostike i lečenja svih akutnih abdominalnih stanja (sindrom peritonitisa, sindrom ileusa i sindrom intraabdominalnog krvarenja).

Tokom ovog dela specijalizacije specijalizant je dužan da uradi sledeće:

Tokom ovog dela specijalizacije, specijalizant treba da savlada sledeća teorijska znanja:

- funkcionalna antomija lokomotornog aparata

- osnovni pojmovi o etiopatogenezi povreda (mehanizmi nastanka, klasifikacije)

- reanimacija i terapija šoka kod traumatizovanih i politraumatizovanih

- dijagnostički postupci u traumatologiji (grudni koš, duge kosti)

- savladavanje osnova ultrazvučne dijagnostike povreda trbuha

- konzervativno lečenje preloma kostiju

- traumatski i hemoragijski šok

- druge vitalne sistemske komplikacije traume (tromboembolija, masna embolija, respiratorne komplikacije, digestivni poremećaji, hidro-elektrolitski disbalans, posttraumatske psihoze i dr. delirantna stanja)

- priprema bolesnika za operativno lečenje

- postoperativna nega bolesnika

- operativni zahvati na koštano-zglobnom sistemu

- indikacije za urgentnim operativnim zahvatima u traumi i politraumi

- komplikacije preloma kostiju

- infekcije na kostima

Specijalizant je takođe dužan da uradi sledeće hir. procedure:

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz regionalne, opšte i kombinovane anestezije. Izučava osnove procene i pripreme bolesnika za planirani hirurški zahvat. Savladava osnove kardio-plumonalne reanimacije.

Specijalizant je takođe dužan da uradi sledeće:

- uzimanje učešća u 50 opštih anestezija

- procena i priprema 15 pacijenata za planirani hir. zahvat

- sudelovanje u 5 kardio-pulmonalnih reanimacija

- učestvuje u izvođenju 25 regionalnih anestezija

- plasiranje 1o centralnih venskih katetera (CVK)

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz oblasti intenzivne nege hirurških bolesnika.

Specijalizant usvaja znanja iz sledećih oblasti:

- pružanje prve pomoći kod opekotina

- transport opečenih

- primarna obrada svežih opekotina

- ocena i procena težine i stepena opečene površine

- patofiziologija opekotina

- mehanizam zarastanja opekotina

- terapija opekotinskog šoka

- urgentne hirurške procedure kod opekotina

- ekscizija opekotinske rane

- uzimanje i konzerviranje slobodnih kožnih transplantata

- indikacije za upotrebu slobodnih kožnih transplantata

- teoretske osnove formiranja slobodnih kožnih transplantata iz kulture tkiva

- akutna tubulska nekroza kao indikacija za akutnu hemodijalizu

- opekotine disajnih puteva

- negativni energetski bilans kod opečenih bolesnika

- imunološki aspekt kod opečenih

- hemijske opekotine i antidoti

- masovne opekotine, opekotine u politraumi, opekotine u ratu

Specijalizant odrađuje sledeće operativne procedure i zahvate:

Specijalizant savladava osnovna teorijska znanja iz oblasti kliničke patologije i uzima učešće u kliničkim autopsijama. Takođe savladava osnove pojedinih histopatoloških tehnika kao i tumačenje histopatoloških preparata iz oblasti koju specijalizira.

Nakon završenog opšteg dela, specijalizant, kako je već navedeno, pred 3-članom komisijom (mentor i dva člana), polaže glavni kolokvijum (ocena se upisuje u specijalistički indeks), i on predstavlja uslov za dalji nastavak specijalizacije iz opšte hirurgije.

POSEBNI DEO SPECIJALIZACIJE

Poseban deo specijalizacije traje 4 godine i može se obaviti isključivo u za to određenim specijalističkim ustanovama (univerzitetske klinike ili instituti). Tokom ovog dela specijalizacije, obavezna je jednogodišnja (DVOSEMESTRALNA) nastava, koju je specijalizant dužan da obavi po planu i programu za dvosemestralnu nastavu.

U toku ove četiri godine specijalizant se opredeljuje za određenu užu hiruršku oblast (abdominalnu hirurgiju, torakalnu (grudnu) hirurgiju, kardiovaskularnu hirurgiju, neurohirurgiju, ortopediju, traumatologiju, urologiju, plastičnu, rekonstruktivnu i estetsku hirurgiju), boravi na Klinikama, vodi bolesnike i učestvuje u dijagnostici i lečenju i hospitalnih i ambulantnih pacijenata.

Provera znanja

Tokom specijalizacije, mentor ima obavezu da u odgovarajućim vremenskim intervalima zakazuje kandidatu konsultacije, seminarske radove i kolokvijume, čime se vrši proverava novostečenog znanje. Obavezne provere znanja specijalizanta se tokom specijalizacije vrše i izlaganjem prikaza pojedinih interesantnih slučajeva iz prakse, (klinička kazuistika) na kliničkim seminarima. Specijalizant takođe ima obavezu da do kraja specijalizacije objavi "in ehtenso" 2 članka iz odgovarajućih oblasti u domaćim ili međunarodnim časopisima.

Glavni kolokvijum se zakazuje nakon prvog (opšteg 2-godišnjeg) dela specijalizacije, i to pred 3-članom komisijom, koju sačinjavaju mentor i dva člana. Glavni kolokvijum je uslov za nastavak specijalizacije.

Takođe, tokom "kruženja", a nakon svake "otkružene" oblasti, specijalizant je dužan da polaže obavezan kolokvijum iz iste oblasti. Navedena provera znanja se može vršiti usmenim razgovorom, ili u obliku testa. Ocene svih kolokvijuma (od 6 do 10) upisuje se u indeks. Sve uočene nepravilnosti bilo koje vrste, a koje mentor uoči tokom specijalizacije, dužan je da signalizira šefu katedre.

Programi hirurških oblasti

Program Abdominalne hirurgija

Cilj i namena abdominalne hirurgije jeste teorijska i praktična edukacija u smislu formiranje profila abdominalnog hirurga, koji će biti u stanju da u praksi zbrinjava sva stanja, kako iz domena hirurške reanimatologije, tako i sva hronična hirurška oboljenja, čije rešavanje po svojoj specifičnosti zadire u domen usko specijalizovane problematike abdominalne hirurgije.

Metodske jedinice

Specijalizant usvaja sledeća znanja i savladava sledeće veštine:

- dijagnostika i očitavanje Rtg snimaka urotrakta

- difrencijalna dijagnoza oboljenja urotrakta

- akutni skrotum (akutni orhiepididimitis, torzija testisa)

- diferencijalna dijagnoza hematurije

- rešavanje akutne retencije urina (kateterizacije, suprapubična cistostomija)

- operacije kod nespuštenog testisa (orhidopeksija), kod hidrokele, spermatokele, varikokele i fimoze

- operacije kod kalkuloze urotrakta

- cistoskopija

- transuretralna prostatektomija

- ispitivanje urodinamike i neurogena bešika

Specijalizant je dužan da uradi sledeće:

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja koja se odnose na dijagnostičke postupke i terapijske principe patoloških stanja vezanih za grudnu hirurgiju. Pri tome mora ovladati praktičnim veštinama torakalne punkcije, torakalne drenaže, elektivne i urgentne torakotomije, kao i hemostaze kod povreda plućnog parenhima.

Specijalizant takođe treba da uradi sledeće:

Specijalizant stiče teorijska i praktična znanja iz fiziologije i patofiziologije kardiovaskularnog sistema, indikacijama za dijagnostičke postupke i hirurške zahvate na arterijama, kao i šavne tehnike na arterijama i venskom sistemu.

Specijalizant je takođe dužan da tokom ovog dela kruženja uradi sledeće:

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz oblasti intenzivne nege hirurških bolesnika:

- endotrahealna intubacija

- upotreba aparata za asistiranu ventilaciju

- indikacije za priključivanje hirurškog bolesnika na respirator

- indikacije i načini prevođenja hirurškog bolesnika sa asistirane ventilacije na spontano disanje

- interpretacija (tumačenje) gasnih analiza krvi i dr. laboratorjskih analiza

- ovladavanje osnovima parenteralne ishrane

Specijalizant savladava sledeće veštine:

Savladavanje sledećih teorijskih i praktičnih znanja:

- dijagnostika i terapija gastroenteroloških oboljenja

- indikacije za onzervativnim lečenjem organa digestivnog trakta

- multidisciplinarni pristup u lečenju oboljenja digestivnog tubusa, jetre i pankreasa

- osnovni principi primene ultrasonografije u gastroenterologiji

- osnovni principi hirurške endoskopije

Specijalizant savladava i sledeće dijagnostičke procedure:

Specijalizant se upoznaje sa sledećim teorijskim i praktičnim znanjima:

etiopatogeneza i imunologija malignih tumora digestivnog trakta, patofiziologija malignoma digestivnog trakta

- dijagnostičke metode i postupci u lečenju malignoma digestivnog trakta (Rtg, endoskopija, aspiraciona biopsija, ultrasonografija, scintigrafija, limfoscintigrafija, Ct, NMR)

- histološka verifikacija i tipizacija (diferenciranje) tumora digestivnog trakta

- TNM i dr. klasifikacije malignih tumora

- hirurgija malignih tumora (operativni lečenje i komplikacije)

- interdisciplinarni (konzilijarni) pristup u lečenju malignih tumora (radioterapija, hemoterapija, endokrina terapija, imunoterapija, genska terapija

- osnovni principi intraarterijske hemioterapije

- rehabilitacija bolesnika lečenih od malignoma

- registracija i statistička obrada malignih bolesnika

Specijalizant usvaja sledeća teorijska i praktična znanja:

- hirurška (topografska) anatomija trbušnog zida i intraabdominalnih organa

- fiziologija i patofiziologija digestivnog trakta

- dijagnostičke metode i postupci u kliničkoj patologiji abdomena

- hirurško lečenje akutnih i hroničnih patoloških stanja digestivnog trakta

- minimalno invazivne i laparoskopske procedure u abdominalnoj hirurgiji

- postoperativne komplikacije u hirurgiji abdomena i njihovo rešavanje

Specijalizant treba da uradi sledeće hirurške procedure:

Program Grudne (Torakalne) hirurgije

Cilj i namena Opšte grudne hirurgije (Torakalne hirurgije) je organizovanje teorijske edukacije i praktične obuke lekara na specijalizaciji koji bi po završenoj obuci i položenom ispitu stekli zvanje lekara specijalista opšte grudne hirurgije - opšti torakalni hirurg.

Svrha planske edukacije je formiranje opšteg grudnog hirurga (torakalnog hirurga) koji bi bio osposobljen da sprovodi i unapređuje hiruršku praksu u oblasti dijagnostike, operativnog lečenja i kliničke kontrole torakohirurških bolesnika.

Legenda: p - posmatra; a - asistira, o - operiše

Metodske jedinice:

Spisak stručnih oblasti iz Hirurgije pluća:

- Embriologija, anatomija i morfologija pluća

- Dijagnostika u grudnoj hirurgiji

- Preoperativna procena faktora rizika kod torakohirurških bolesnika

- Hirurške tehnike i incizije u grudnoj hirurgiji i standardne resekcije pluća

- Postoperativni period (komplikacije i postoperativna nega operisanih)

- Zid grudnog koša

- Hirurške bolesti dijafragme

- Oboljenja pleure

- Dijagnostika i hirurško lečenje najčešćih oboljenja traheje

- Plućne infekcije

- Kongenitalne anomalije i lezije strukture pluća

- Tumori pluća (karcinom pluća, retki tumori pluća, metastaze ekstratorakalnih tumora u plućima, sekundarni primarni i metastatski karcinom, superior sulcus tumor, benigni tumori pluća)

- Medijastinum

- Torakalna trauma

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Spisak stručnih oblasti iz kardiovaskularne hirurgije:

- Kardiovaskularna dijagnostika

- Ekstrakorporalna cirkulacija i hirurgija urođenih srčanih mana

- Hirurgija aorte i supraaortnih grana

- Hirurgija perikarda i tumora pluća

- Hirurgija perifernih arterija i hirurgija venskog sistema

- Povrede srca i krvnih sudova

- Postoperativna intenzivna terapija i reanimacija

Specijalizant savladava teorijska znanja: Anatomija i patološka anatomija srca i krvnih sudova, fiziologija i patofiziologija kardiovaskularnog sistema, hemodinamika i hemodinamski monitoring, neinvazivna i invazivna kardiovaskularna dijagnostika, klinička kardiologija i angiologija, indikacije i priprema bolesnika za operativno lečenje.

Edukacija:

- Kardiološka ambulanta (EKG dijagnostika)

- Ehokardiografski kabinet (EHO, stress EHO, i doppler dijagnostika srca)

- Kabinet nuklearne medicine (kardioscintigrafija i kardioscan)

- Radiloški kabinet (periferne angiografije, ednovaskularni stent, NMR i skener u kardiovaskularnoj dijagnostici)

- Vaskularna laboratorija (EHO i doppler vaskularna dijagnostika)

- Kateterizaciona laboratorija (kateterizacija srca, aortografija, ventrikulografija, koronarografija, elektrofiziološka dijagnostika i interventne kardiološke procedure - balon dilatacija, stentovi)

- Pejsmejker centar (dijagnostika poremećaja srčanog ritma - 24h EKG Holter monitorinig, pejsmejker kontrole).

Specijalizant savladava teorijska znanja: Ekstrakorporalna cirkulacija i monitoring, mašine za EKK cirkulaciju i delovi EKK sistema, intraoperativna protekcija miokarda, hemodinamski i biohemijski monitoring, tehnike kardiopulmonlanog bypassa (parcijalni, totalni, cirkulatorni arest), asistirana cirkulacija i mehanička potpora cirkulacije.

Specijalizant savladava teorijska znanja: Anatomija i patološka anatomija, fiziologija i patofiziologija urođenih srčanih mana kod dece i odraslih, specifičnost dijagnostike urođenih srčanih mana, klinička pedijatrijska kardiologija i indikacije za operativno lečenje.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant savladava teorijska znanja: Etiopatogeneza, morfologija, dijagnostika, klinika i lečenje akutnih i hroničnih formi stenozantno-okluzivne i aneurizmatske bolesti, disekcija i drugih patoloških stanja aorte.

Edukacija:

- Hirurško rešavanje akutne disekcije ascedentne aorte

- Hirurško rešavanje aneurizme ascedentne aorte i luka aorte

- Hirurško rešavanje aneurizme toraklane aorte

- Hirurško rešavanje torakoabdominalne aneurizme

- Hirurško rešavanje hroničnih aneurizmi abdominalne aorte

- resekcija aneurizme i interpozicija infrarenalnog grafta

- resekcija aneurizme i aortoilijakalni ili aortobifemoralni bypass

- Hirurško rešavanje rupturiranih aneurizmi abdominalne aorte

- Hirurško rešavanje stenozantno-okluzivne bolesti aortoilijačne regije

- aortoilijakalni ili aortobifemoralni bypass

- Hirurško rešavanje stenozantno-okluzivne bolesti visceralnin grana abdominalne aorte

- Hirurško rešavanje komplikacija nakon rekonstruktivnog zahvata na abdominalnoj aorti (infekcije, aortoenterične fistule, pseudoaneurizme)

- Konvencionalna karotidna endarteriektomija

- Everziona karotidna endarteriektomija

- Anatomske i ekstraanatomske rekonstrukecije arterija luka aorte

- Hirurgija TOSa (resekcija vratnog ili prvog rebra, skalenskog mišića)

Specijalizant savladava teorijska znanja: Etiopatogeneza i klinika akutnih i hroničnih formi perikarditisa, indikacije i tehnike operativnog ili neoperativnog rešavanja, klinika, etiopatogeneza tumora srca (miksoma) i timusa i tehnike operativnog rešavanja.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant savladava teorijska znanja: Etiopatogeneza, morfologija, dijagnostika, klinika, oblici lečenja i tehnike operacije stenozantno okluzivne bolesti perifernih arterija (sutira, TEA, patch, interpozicija grafta, bypass) kao i tzv. koncenzus dokumenta (dijabetsko stopalo, kritička ishemija ekstremiteta, aneurizme poplitealne arterije itd, vrste aloplastičnih graftova, komplikacije i načni rešavanja. Specijalizant se upoznaje i sa etiopatogenezom, dijagnostikom, klinikom, konzervativnim i operativnim lečenjem površnih varikoziteta, tromboflebitisa, postflebotskog sindroma, ulkusomkrurisom, arteriovenskim malformacijama.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant savladava teorijsko znanje: Dijagnostika, klinika i hirurški tretman izolovanih i kombinovanih povreda srca i krvnih sudova, principi zbrinjavanja politraume.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

(tehnike: ligatura, sutura, patch plastika, interpozicija grafta, bypass)

- Hirurško rešavanje povreda srca

2.2.2.7. POSTOPERATIVNA INTENZIVNA TERAPIJA I REANIMACIJA

Tokom specijalističkog staža iz kardiovaskularne hirurgije specijalizant je u obavezi da kontinuirano savladava teorijska i praktična znanja iz oblasti postoperativne intenzivne terapije i reanimacije: Arteficijalna ventilacija i respiratorni monitoring, EKG i hemodinamski monitoring, tretman srčane slabosti (intraaortna balon pumpa), privremeni spoljni pejsmejker i defibrilator u tretmanu aritmija srca, bilans tečnosti i elektrolita, biohemijski i acido-bazni monitoring, substitucija koloida i kristaloida, kontrola drenova, monigorinig diureze, Rtg kontrola, gastrointestinalna sukcija, kontrola periferne cirkulacije i temperature, kontrola neuroloških funkcija i znakova infekcije.

Spisak stručnih oblasti Hirurgija jednjaka:

- Anatomija, fiziologija i dijagnostika oboljenja jednjaka

- Operativne metode u lečenju oboljenja jednjaka

- Trauma jednjaka

- Benigna oboljenja jednjaka

- Kongenitalne anomalije jednjaka

- Inflamatorna oboljenja jednjaka

- Kardijalna inkompetencija i udružen gastroezofagealni refluks

- Oboljenja motorike jednjaka

- Divertikuloza jednjaka

- Gastroezofagealni refluks

- Benigna striktura jednjaka

- Baretov ezofagus

- Benigni tumori, ciste i duplikature jednjaka

- Maligna oboljenja jednjaka

- Karcinom jednjaka

- Karcinom jednjaka i gastroezofagealnog prelaza

Specijalizant savladava osnovna znanja iz embriologije, anatomije i limfne drenaže jednjaka.

Edukacija:

- Fiziologija i fiziološke metode ispitivanja jednjaka

- Ispitivanje pH kod oboljenja jednjaka

- Radiološka ispitivanja jednjaka

- Radioizotopske metode ispitivanja jednjaka

- Endoskospske metode kod oboljenja jednjaka

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant se upoznaje sa radiološkim dijagnostičkim metodama koje se primenjuju u dijagnostici lezija i oboljenja organa smeštenih u grudnom košu.

Edukacija:

- Standardna radiografija i tomografija grudnog koša

- Kompjuterizovan tomografija grudnog koša i gornjeg sprata abdomena i retroperitoneuma - CT

- Magnetna rezonancija grudnog koša (medijastinum, meka tkiva, kičma) - MR

- Pozitron emisiona tomografija - PET sken

- Scintigrafija skeleta i pluća

- Ultrasonografija abdomena, srca i toraksa

- Transezofagealna ultrasonografija

- Metode invazivne radiološke dijagnostike.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant se upoznaje sa osnovnim metodama koje se primenjuju u funkcionalnoj dijagnostici pluća.

Edukacija:

- Spirometrija - bronhdilatacijski testovi

- Telesna pletizmografija

- Gasne analize - arterijska punkcija

- Difuzija i testovi difuzije

- Testovi zamaranja

- Kardiopulmonalni rizici za torakohirurške operacije

- Kardiopulmonalni testovi pre operacije

- Hronična opstruktivna bolest i mere fizikalne pripreme za plućnu resekciju

- Opstrukcija velikih disajnih puteva i mere fizikalne pripreme i postoperativne terapije

- Primena antibiotika, bronhodilatatora, analgetika i kardiogene terapije kod bolesnika pre i posle torakohirurške operacije

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz regionalne, opšte i kombinovane anestezije. Izučava osnovne procene i pripreme bolesnika za planirani hirurški zahvat. Savladava osnove kardio-pulmonalne reanimacije.

Edukacija:

- Procena i priprema bolesnika za planirani hirurški zahvat

- Kardiopulmonalna reanimacija

- Priprema i provera respiratora

- Primena arteficijalne ventilacije i stavljanje bolesnika na arteficijelnu ventilaciju

- Monitoring vitalnih funkcija kod bolesnika na respiratoru

- Privremeni pejsmejker - indikacije za primenu i primena

- Defibrilator - indikacije za primenu i primena

- Respiratorna fizikalna terapija

- Specifičnosti anestezioloških postupaka kod standardnih plućnih resekcija, resekcije traheje, bronhoplastičnih plućnih resekcija, kod resekcije i rekonstrukcije karine traheje, kod dekortikacije pluća i kod operacija kada se primenjuje VATS.

- Mere reanimacije i kontrole ventilacije kod serijskih preloma rebara

- Transfuzija krvi - indikacije, kontrola i komplikacije

- Intravenska nadoknada volumena tečnosti - indikacije, izbor fizioloških rastvora

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Program Neurohirurgije

Neurohirurgija je disciplina, odnosno specijalizacija koja osposobljava lekare za hirurško i nehirurško lečenje (prevenciju, dijagnozu, procenu, tretman, intenzivnu negu i rehabilitaciju) pacijenata sa povredama i bolestima centralnog i perifernog (autonomnog) nervnog sistema, uključujući i potporne strukture nervnog sistema (kičma, lobanja, meka tkiva), kao i vaskularne strukture centralnog i perifernog nervnog sistema. Ovo podrazumeva savremeno lečenje bolesti mozga, moždanica, lobanje i njihovih krvnih sudova uključujući ekstrakranijalne delove karotidnih i vertebralnih arterija, poremećaje i bolesti hipofize, lezije kranijalnih i spinalnih nerava, perifernih nerava, poremećaje autonomnog dela nervnog sistema, bolesti kičmene moždine, moždanica kičme i kičmenog stuba uključujući i one koji u lečenju zahtevaju primenu spinalne fuzije i instrumentacije.

Metodske jedinice:

Neurohirurgija dece

* OVE PROCEDURE NISU OBAVEZNE, DOBRO JE AKO IH JE SPECIJALIZANT URADIO (UGLAVNOM SE ODNOSE NA POSTUPKE KOD DECE)

Program Ortopedske hirurgije

Cilj specijalizacije

Cilj specijalizacije je osposobljavanje ortopedskog hirurga da usvojenim teorijskim znanjem i stečenim veštinama može zbrinuti i lečiti većinu bolesnika sa malformacijama, oboljenjima i povredama lokomotornog aparata. Ovo podrazumeva dijagnostiku, prevenciju, kritičnu odluku za operativno ili neoperativno lečenje i multidisciplinarnu saradnju.

Predmet izučavanja

Nasledna stanja, razvojne mane, stečene malformacije, povrede, infekcije (specifične i nespecifične), zapaljenja, neoplazme, metabolička stanja, endokrina oboljenja degenerativna oboljenja, vaskularne nekroze, posledice vaskularne insuficijencije, vaskularna oboljenja, oboljenja krvi, biomehanički poremećaji, procena invalidnosti, stepena telesnog oštećenja, saradnja u izradi proteza i ortoza, planiranje i sprovođenje fizikalne terapije, preoperativna priprema, saradnja sa anesteziologom, internistom i postoperativno praćenje.

Dijagnostika

Podrazumeva: klinički pregled (posmatranje, uzimanje podataka, klinički testovi, obim pokreta, jednakosti i simetričnosti delova tela), standardne radiografije, CT, NMR, sonografija, scintigrafija, EMG, mijelografija, kontrastna snimanja, opšte i posebne laboratorijske analize, punkcije, biopsije, artroskopije, neurološki i vaskularni testovi.

Lečenje

Može biti neoperativno: medikamentno, fizikalne procedure, repozicije. Imobilizacije, redresmani, imunoterapija, protetisanje.

Operativno lečenje: incizije, ekcizije, kiretaže, krvave repozicije, osteotiksacije, korektivne osteotomije, amputacije, artrodeze, artroplastike, artroskopije, egalizacione procedure, mio i tenotomije, transpozicije i translokacije, osteoplastike, sekvestrektomije, protočna drenaža, deliberacije, kapsulotomije, sinovijektomije, tumorektomije, biopsije, transplantati (kožni, lokalni, slobodni, fasciukutani, fasciomuskularni, kostni, tetivni) i mikrohirurške tehnike.

2. Opšta ortopedija

2.1. Spisak znanja i veština kojima student specijalističke nastave treba ovlada tokom specijalizacije iz ortopedije:

- poznavanje fiziologije mišića, tetiva, hrskavice, kostiju i zglobova;

- poznavanje anatomije ekstremiteta i kičmenog stuba sa krvnim sudovima i živcima;

- poznavanje biomehanike lokomotornog sistema;

- poznavanje koštane građe i embrionalnog razvoja skeleta;

- poznavanje srastanja kosti, normalno i poremećeno;

- poznavanje posebnih znakova kod ortopedskih bolesti;

- poznavanje tehnike ortopedskog pregleda i posebnih testova;

- poznavanje dijagnostike lokomotornog sistema laboratorijskim i vizualizacionim metodama;

- poznavanje uobičajenih ortopedskih pristupa na ekstremitetima i kičmenom stubu;

- poznavanje osnovnih principa fizikalne terapije i rane postoperativne rehabilitacije;

- poznavanje nastajanja komplikacija, prepoznavanje komplikacija i poznavanje procedura lečenja komplikacija;

- ovladavanje tehnikama ortopedske repozicije preloma kostiju i repozicije iščašenih zglobova;

- ovladavanje tehnikom postavljanja gipsane imobilizacije i upotrebe ortoza;

- ovladavanje tehnikom punkcije zglobova, burzi i cističnih formacija;

- poznavanje i lečenje sportskih povreda mekih tkiva i kostiju kao i prelome kod zamora;

- poznavanje koštanozglobnih infekcija, načini lečenja i rehabilitacije;

- poznavanje urođenih oboljenja i deformiteta ekstremiteta i kičmenog stuba;

- poznavanje metaboličkih i endokrinih oboljenja koštanozglobnog sistema;

- poznavanje autoimunih oboljenja koštanozglobnog sistema;

- poznavanje degenerativnih bolesti zglobova i kičme;

- poznavanje afekcija epifiza;

- poznavanje lečenja loše sraslih preloma, nesraslih preloma i pseudoartroza;

- poznavanje oboljenja mišića (miopatije), perifernih krvnih sudova, perifernih živaca i kičmene moždine;

- poznavanje benignih i malignih tumora lokomotornog sistema;

- poznavanje tehnika amputacija, problema sa patrljcima i mogućnosti protetisanja;

- poznavanje protetskih pomagala za ortopedske pacijente;

- poznavanje medicinskih veštačenja u ortopediji i propisa zdravstvenog osiguranja.

2.2. Dijagnostički postupci, ispitivanje i lečenje, opšta ortopedija i koštanozglobna traumatologija.

- Samostalno izvođenje Rtg dijagnostike standardnim radiografijama u dve projekcije koštanozglobnog sistema uključujući i specijalna snimanja u određenim pozicijama, snimanja sa kontrastima (artrografije, fistulografije) najmanje kod 300 pacijenata.

- Samostalno postavljanje indikacija za CT i osteodenzimetriju, njihova analiza i tumačenje kod 200 bolesnika;

- Samostalno postavljanje indikacija za MR i scintigrafiju, njihova analiza i tumačenje;

- Samostalno obavljanje ultrazvučne dijagnostike, interpretacija nalaza i usklađivanje sa kliničkom slikom kod 300 pacijenata;

- Samostalno vođenje (praćenje) i dokumentovanje 100 oformljenih istorija bolesti;

- Samostalno izvođenje 20 funkcionalnih ispitivanja kod razvojnog poremećaja kuka;

- Samostalno vođenje 30 slučajeva konzervativnog lečena urođenih i stečenih deformacija;

- Samostalno izvođenje 50 kompresivnih zavoja, fiksacionih zavoja, gipsanih poveski (zavoja) tipa longete i cirkularnih, kao i upotrebom plastičnih materijala;

- Samostalno izvođenje manuelne repozicije iščašenih velikih i malih zglobova kod 30 pacijenata;

- Samostalno izvođenje manuelne repozicije preloma kod 150 pacijenata;

- Samostalno izvođenje lokalne i regionale anestezije kod 30 bolesnika;

- Samostalno izvođenje specijalnih tehnika ubrizgavanja kontrasta i lekova u cilju dijagnostike i terapije kod 150 pacijenata;

- Samostalno izvođenje punkcija i drenaže zglobova, burzi i formiranih šupljina u cilju dijagnostike i lečenja kod 40 pacijenata;

- Samostalno postavljanje indikacija za fizikalnu terapiju kod 100 pacijenata uz neposredno praćenje i dokumentovanje toka lečenja različitim fizikalnim procedurama i korišćenjem ortopedskih pomagala i aparata;

- Samostalno izvođenje i dokumentovanje programa podučavanja i prevencije kod pacijenata u cilju očuvanja njihovog zdravlja;

- Samostalno postavljanje indikacija za nošenje ortopedskih pomagala, aparata, proteza i ortoza kod 50 pacijenata uz neposredno praćenje uzimanja mera, izrade, postavljanja i nošenja pomagala, proteza, ortoza i aparata;

- Samostalno dokumentovanje za 50 pacijenata upotrebe drugih pomagala kao što su invalidska kolica, pomagala za svakodnevni život, uključujući i profesionalnu reedukaciju;

- Samostalno dokumentuje 50 individualnih programa medicinske, socijalne i profesionalne rehabilitacije obuhvatajući i pravne aspekte;

- Samostalno dokumentovanje dijagnostike i razmatranje diferencijalne dijagnostike kod psihosomatskih stanja, iz područja ortopedije 5 kod pacijenata;

- Samostalno indikovanje i izvođenje osnovnih laboratorijskih analiza, njihova interpretacija i korelacija sa kliničkim nalazom;

- Samostalno izvođenje pojedinih procedura u domenu nege i prevencije komplikacija hospitalizovanih pacijenata (urinarni kateter, prevencija i lečenje dekubita);

- Samostalno indikovanje i uzimanje pojedinih uzoraka za laboratorijsko ispitivanje (brisevi, biopsije), kao i specijalna laboratorijska ispitivanja telesnih tečnosti i tumačenje nalaza u poređenju sa kliničkom slikom.

3. Specijalna ortopedija

3.1. Kičmeni stub

3.1.1. Spisak znanja i veština kojima student specijalističke nastave treba da ovlada u okviru neoperativnog lečenja deformacija, oboljenja i povreda kičmenog stuba:

- neoperativno lečenje deformacija kičmenog stuba (ortozama, gipsanim miderima-EDF, reklinacioni mideri);

- neoperativno lečenje preloma i luksacija torakalne i lumbalne kičme bez neuroloških ispada (Belerov gips);

- neoperativno lečenje preloma i luksacija vratne kičme halo trakcijom i gipsanom minervom;

- neoperativno lečenje infekcija torakalnog i lumbalnog segmenta kičmenog stuba gipsevima ili miderima;

3.12. Spisak znanja i veština kojima student specijalističke nastave trebe da ovlada u okviru operativnog lečenja deformacija, oboljenja i povreda kičmenog stuba:

- operativno lečenje preloma i luksacija vratne kičme;

- operativno lečenje preloma i luksacija torakolumbalne kičme;

- operativno lečenje tumora kičmenog stuba-biopsije i stabilizacije segmenata;

- operativno lečenje deformiteta kičmenog stuba uključujući i uzimanje koštanih grefona sa ilijačne kriste;

- operativno lečenje infekcija kičmenog stuba.

3.2. Gornji ekstremitet

3.2.1 Opšte hirurške tehnike i principi lečenja oboljenja i povreda gornjeg ekstremiteta kojima student treba da ovlada tokom specijalizacije

- funkcionalna anatomija lokomotornog sistema, biomehanika, osnove patologije i patofiziologije;

- opšti pojmovi o povredama gornjeg ekstremiteta;

- dijagnostički postupcima u oboljenjima i povredama gornjeg ekstremiteta, fizički pregled, laboratorijska, radiografska, CT i MRI dijagnostika;

- osnovama ultrazvučne dijagnostike i primene doplera kod povreda i oboljenja gornjeg ekstremiteta;

- topografska anatomija i hirurški pristupi lečenja gornjeg ekstremiteta;

- patofiziologija i osnove lečenja neuromišićnih bolesti gornjeg ekstremiteta;

- patofiziologija i osnove lečenja postporođajne paralize, tortikolisa, kao i deformiteta gornjeg ekstremiteta;

- diferencijalna dijagnostika bola, najčešćih sindroma gornjeg ekstremiteta i načine njihovog lečenja;

- neoperativna terapija, repozicija preloma i luksacija gornjeg ekstremiteta, načini imobilizacije gornjeg ekstremiteta, tehnika pravljenja i aplikacije gipsanih longeta, aplikovanje cirkularnih gisanih zavoja, kao i pravljenje funkcionalnih gipseva, ekstenzione metode lečenja, redresmani zglobova;

- tehnike mikrohirurške, replantacione, transplantacione i rekonstruktivne hirurgije na kostima i mekim tkivima gornjeg ekstremiteta;

- ovladavanje tehnikom operativnog lečenja i zbrinjavanja povreda gornjeg ekstremiteta, urođenih i stečenih deformiteta, kontraktura i ankiloza, kao i urođenih i stečenih oboljenja gornjeg ekstremiteta;

- lečenje sistemskih bolesti lokomotornog sistema, zapaljenskih bolesti i stanja kostiju i zglobova;

- degenerativne bolesti gornjeg ekstremiteta u sklopu sistemskih oboljenja, kao posledice urođenih deformiteta, posttraumatskih stanja, vaskularnih smetnji, tumora, njihovo neoperativno i operativno lečenje, zajedno sa tehnikama dijagnostike, lečenja i rehabilitacije;

- urođeni deformiteti prstiju šake, stečene smetnje, njihova dijagnostika, terapija i rehabilitacija;

- afekcije mekih tkiva šake, podlaktice, nadlaktice, ramena;

- komplikacije tokom neoperativnog i operativnog lečenja i načini njihove dijagnostike, prevencije i terapije;

- etapni način lečenja pacijenata;

- postoperativna nega, šok i infekcija;

- tretman ratnih povreda, etapno zbrinjavanje, ratni i mirnodopski minimum;

- indikacije za urgentne operativne intervencije u ortopedskoj hirurgiji i traumatologiji gornjeg ekstremiteta;

- komplikacije ortopedskog lečenja gornjeg ekstremiteta i tretman nesraslih i loše sraslih preloma, usporeno zarastanje. Ishemične, neurološke, rane i kasne komplikacije, pseudoartroze, infekcije, tromboembolije, kontrakture, amputacije;

- postimobilizaciona i postoperativna rehabilitacija pacijenata sa lezijama gornjeg ekstremiteta;

- najčešće sportske povrede gornjeg ekstremiteta, klinička slika, dijagnostika, lečenje i principi rehabilitacije;

- osnovni principi i tehnika artroskopske dijagnostike i lečenja;

- upoznavanje sa načinima ortopedskog protetisanja, upotrebom ortoza, proteza i ortopedskih pomagala.

3.2.2. Spisak znanja i veština kojima student treba da ovlada tokom specijalističkog staža:

- spoljašnja fiksacija preloma gornjeg ekstremiteta;

- unutrašnja fiksacija preloma gornjeg ekstremiteta,

- odstranjenje osteosintetičkog materijala;

- amputacije ekstremiteta i delova ekstremiteta;

- artroskopija velikih zglobova;

- artroskopija malih zglobova šake;

- dijagnostika potvrda perifernih nerava;

- lečenje povreda perifernih nerava;

- lečenje akutnih vaskularnih povreda (ligatura);

- obrada rane gornjeg ekstremiteta (različiti nivoi);

- operativno lečenje kod urođenih paraliza;

- principi elongacionih procedura na gornjem ekstremitetu, - ortopedska repozicija akromioklavikularne luksacije;

- lečenje preloma klavikule;

- ortopedska repozicija luksacije ramena;

- operativno lečenje recidivantne luksacije ramena;

- ortopedska repozicija preloma humerusa (razni nivoi);

- operativno lečenje preloma humerusa (razni nivoi);

- ortopedska repozicija luksacije lakta;

- operativno lečenje luksacije lakta;

- operativno lečenje preloma lakatnog zgloba;

- neoperativno lečenje preloma olekranona;

- operativno lečenje preloma olekranona;

- neoperativno lečenje preloma glavice radijusa;

- ortopedska repozicija preloma podlaktice (razni nivoi);

- operativno lečenje preloma podlaktice (razni nivoi);

- ortopedska repozicija preloma radijusa na tipičnom mestu;

- operativno lečenje preloma radijusa na tipičnom mestu;

- neoperativno lečenje preloma kostiju šake; -

- operativno lečenje preloma kostiju šake;

- mikrohirurški replantacioni i transplantacioni zahvati;

- slobodni, vezani vaskularni režnjevi;

- plastika slobodnog koznog transplantata po Thierschu;

- lokalna anestezija;

- regionalna anestezija;

- različiti tipovi incizija kod infekcije šake;

- debridman rane kod povreda šake;

- remodelacija vrhova prstiju šake;

- rekonstrukcija fleksornih tetiva šake;

- rekonstrukcija ekstenzornih tetiva šake;

- transpoziciona tendoplastika šake;

- rekonstrukcija nerava kod povrede šake;

- preparacija perifernih vena;

- delimična ablacija nokatne ploče sa matrixom;

- ablacija nokatne ploče;

- odstranjenje stranog tela iz kože i potkožnog tkiva;

- ekstirpacije benigne promene kože i potkože;

- primarna obrada opekotina i smrzotina šake;

- priprema patrljka za protetisanje;

- osnovi problematike i lečenje reumatoidne šake;

- osnovi lečenja Dupuvtrenove bolesti;

- osnovi lečenja refleksne simpatičke distrofije (RSD).

3.3. Donji ekstremitet

3.2.1. Opšte hirurške tehnike i principi lečenja oboljenja i povreda donjeg ekstremiteta kojima student treba da ovlada u okviru specijalnog dela specijalizacije:

- hirurški pristupi i hirurška anatomija lokomotornog sistema;

- amputacije;

- biopsija (punkciona, inciziona, eksciziona, resekciona);

- punkcija zglobova;

- principi hirurškog lečenja infekcije kostiju i zglobova (trepanacija, kiretaža, sekvestrektomija, resekcija, postavljanje protočne drenaže);

- hirurško odstranjivanje osteotiksacionog materijala i zglobnih implantata;

- sinoviektomija velikih zglobova;

- artrodeze;

- postavljanje skeletnih ekstenzija;

- postavljanje gipsane imobilizacije;

- izrada funkcionalnih gipseva;

- postavljanje i doterivanje ortoza;

- principi i tehnika postavljanja ekstrafokalne fiksacije;

- principi metode Ilizarova i osnove postavljanja aparata;

- principi koštane transplantacije i tehnike osteoplastike;

- principi hirurgije neoplazmi lokomotornog sistema;

- principi lečenja specifičnih zapaljenja lokomotornog sistema;

- hirurško lečenje urođenih deformiteta lokomotornog sistema;

- principi hirurškog lečenja metaboličkih bolesti kostiju i zglobova;

- principi hirurškog lečenja seropozitivnih i seronegativnih artropatija;

- hirurško lečenje posledica oštećenja centralnog motornog neurona;

- hirurško lečenje posledica oštećenja perifernih nerava (periferni motorni neuron) i mišićnih distrofija;

- artroskopija velikih zglobova;

- principi lečenja refleksne simpatičke distrofije (RSD);

- principi lečenja ishemičnih sindroma;

- dijagnostika i principi lečenja sportskih povreda;

- principi fizikalne rehabilitacije posle povreda i operativnog lečenja lokomotornog sistema;

- principi upotrebe ortopedskih pomagala;

- principi lokalne i regionalne anestezije lokomotornog sistema;

- osnovni principi, indikacije za primenu i interpretacija nalaza "imageing" metoda u ortopediji (CT, MR, UZ, scintigrafija skeleta) - izvođenje UZ pregleda kuka samostalno;

- poznavanje dijagnostičkih testova u kliničkom pregledu lokomotornog sistema.

3.2.2. Posebne hirurške tehnike, principi dijagnostike i lečenja oboljenja i povreda donjeg ekstremiteta po segmentima:

3. 3. 2.1. Karlica

- dijagnostika razvojnog poremećaja dečijeg kuka;

- neoperativno lečenje razvojnog poremećaja kuka;

- operativno lečenje razvojnog poremećaja kuka (Salterova osteotomija, Kijarijeva osteotomija i tripla osteotomija);

- osteotomije karlice kod odraslih (Chiari);

- povrede karlice, dijagnostika i procena izbora metode lečenja;

- neoperativno lečenje povreda karlice;

- spoljašnja fiksacija karličnog prstena;

- interna fiksacija karličnog prstena udružena sa spoljašnjom tiksacijom;

- izolovana interna fiksacija karličnog prstena;

- neoperativno lečenje acetabuluma;

- operativno lečenje acetabuluma;

- korektivne osteotomije karlice kod loše sraslih preloma karlice;

- operativno lečenje primarnih i sekundarnih neoplazmi karličnih kostiju.

3. 3. 2.2. Kuk

- UZ dijagnostika dečjeg kuka;

- neoperativno lečenje RPK;

- operativna repozicija luksacije kod RPK;

- acetabuloplastike kao metod lečenja RPK;

- centražne osteotomije kao metod lečenja RPK;

- hirurško lečenje Legg-Calve-Perthesove bolesti;

- hirurško lečenje epifizeolize glave butne kosti;

- hirurško lečenje postredukcionog osteohondritisa;

- operativno lečenje urođenih deformiteta kuka kod dece;

- neoperativna repozicija traumatske luksacije kuka;

- operativna repozicija traumatske luksacije kuka;

- revaskularizacione procedure na kuku kod odraslih;

- intertrohanterne korektivne osteotomije;

- totalna artroplastika kuka;

- subtotalna artroplastika kuka;

- fiksacija preloma vrata butne kosti;

- fiksacija intertrohanternih i subtrohanternih preloma butne kosti;

- operativno lečenje periprotetskih preloma kuka;

- revizione artroplastične procedure kuka.

3.3.2.3. Femur

- neoperativno lečenje preloma butne kosti;

- operativno lečenje preloma butne kosti kod dece;

- operativno lečenje preloma butne kosti kod odraslih.

3.3.2.4. Koleno

- dijagnostika i hirurško lečenje povreda, anomalija i oboljenja meniskusa;

- dijagnostika i principi lečenja povreda ligamentarnog aparata kolena, hirurško rešavanje nestabilnosti kolena;

- hirurško rešavanje osovinskih poremećaja u nivou kolena (korektivne osteotomije);

- dijagnostika i lečenje patelofemoralnih poremećaja: bolni sindromi i poremećaji centraže sa dislokacijom;

- dijagnostika i lečenje disekantnog osteohondrita i slobodnog tela kolena;

- lečenje kontrakture kolena;

- principi dijagnostike i lečenja degenerativnih bolesti kolena: aloplastika sa revizionim procedurama;

- artroskopija kolena i upoznavanje sa mogućnostima artroskopske hirurgije;

- neoperativno lečenje zglobnih preloma kolena;

- hirurško lečenje zglobnih preloma kolena;

- hirurško lečenje preloma patele;

- principi hirurškog lečenja preloma u nivou kolena kod dece;

- principi lečenja neuropatskog zgloba (uključujući i skočni zglob i stopalo).

3.3.2.5. Potkolenica

- dijagnostika i principi lečenja kongenitalnih i stečenih anomalija tibije;

- principi hirurškog rešavanja inegaliteta donjih ekstremiteta;

- principi neoperativnog lečenja preloma potkolenice, hirurško lečenje preloma potkolenice;

- principi hirurškog lečenja nezaraslih preloma potkolenice.

3.3.2.6. Skočni zglob

- principi lečenja degenerativnih oboljenja skočnog zgloba;

- hirurško lečenje disekantnog osteohondrita talusa (artroskopija skočnog zgloba);

- lečenje rupture Ahilove tetive;

- neoperativno lečenje prefoma skočnog zgloba;

- hirurško lečenje preloma skočnog zgloba.

3.3.2.7. Stopalo

- principi lečenja ekvinovarusa i drugih kongenitalnih anomalija stopala;

- hirurško lečenje stečenih deformiteta stopala;

- hirurško lečenje degenerativnih oboljenja zglobova stopala;

- principi lečenja dijabetičnog stopala;

- principi neoperativnog lečenja preloma stopala;

- hirurško lečenje preloma stopala.

Program Urologije

Zdravstvena specijalizacija iz urologije je školski i razvojni proces, u kojem specijalizant stiče teoretska i praktična znanja koja ga osposobljavaju za samostalno zbrinjavanje bolesnika sa akutnim i hroničnim urološkim bolestima.

Sadržaj programa

Raspored staža u trajanju od 48 meseci:

Ukupno: 48 meseci

Plastična, rekonstruktivna i estetska hirurgija

Sadržaj: Specijalizant stiče teoretsko i osnovno praktično znanje iz:

- posebnosti hirurške tehnike na području plastične i rekonstruktivne hirurgije

- principa mikrohirurgije

- transplantacije tkiva

- reparatorne hirurgije povređene ruke (rekonstrukcija mekih delova, tetiva, živaca)

- rešavanje preloma kostiju ruke, replantacija amputiranih prstiju

- problematike limfedema donjih ekstremiteta

- lečenja dekubitalnih ulceracija

- lečenja tumora kože (benigni, maligni)

- lečenja koloida i hipertrofičnih ožiljaka

Specijalizant treba da uradi sledeće operativne zahvate:

- uzimanje jednostavnog transplantata kože - 5

- abdominoplastika - 4

- limfedem donjeg ekstremiteta - 4

- ingvinalna limfadenopatija - 2

- rekonstrukcija polnih organa spoljnih - 2

- transplantacija kože - 3

Ginekologija

Sadržaj: Specijalizant stiče teoretska i osnovna praktična znanja o:

- anatomiji male karlice i karličnog dna

- fiziologiji i patofiziologiji ženskog genitalnog trakta

- akutnim ginekološkim bolestima

- akutnim bolestima u trudnoći (uključujući krvavljenja iz materice)

- metodama posleporođajne fizioterapije mišića karličnog dna i trbušne duplje

- rešavanju rascepanih mekih porođajnih puteva

- vođenju porođaja sa karličnim položajem

- operativnom dovršavanju porođaja (vakum, forceps)

- principima lečenja ginekoloških maligniteta

- operativnoj tehnici za korekciju izmenjene statike materice

- tehnici vaginalne totalne histerektomije

- tehnici prednje i zadnje vaginalne plastike

- dijagnostici i lečenju endometrioze

- tehnici laparoskopskih operacija opsežnih adhezivnih procesa

Specijalizant treba da uradi sledeće operativne zahvate:

- vaginalna plastika - 3

- plastika po Burchu - 2

- šivenje epiziotomije - 5

Onkologija

Sadržaj: Specijalizant stiče teoretska i osnovna praktična znanja iz:

interdisciplinarne obrade bolesnika sa malignom bolesti tokom planiranja dijagnostičkih i terapeutskih postupaka

- značaja histološke verifikacije i tipizacije kao i određivanja stepena diferencijacije

- tumora za planiranje terapije i prognoze

- značaja određivanja stadijuma raširenosti bolesti pre terapije po TNM sistemu i dijagnostičkih načina koji su za to potrebni: npr. endoskopija, limografija, scintigrafija,

- aspiraciona biopsija

- indikacija za različite načine lečenja i njihove kombinacije (hirurgija, radioterapija, hemoterapija, imunoterapija, endokrinoterapija) i u vezi sa njima o rezultatima lečenja

- uloge hirurgije u onkologiji obzirom na njenu namenu (kurativna, palijativna, dijagnostička)

- načela operativne tehnike kod malignih tumora, uključujući moguđe komplikacije u pogledu posebnosti bolesti i moguće ranije radiaciono ili hemijsko lečenje

- načela i tehnike intrerterijalne hemoterapije

- načina radioterapije, značaja i hirurških tehnika uklanjanja zaštitne limfne žlezde

- tehnika i mogućih komplikacije potkožnih venskih pregrada

- značaja redovnih kontrolnih pregleda posle lečenja

- mogućnosti rehabilitacije bolesnika sa malignom bolesti (fizikalna, psihička i socijalna)

- namene i značaja obaveznog prijavljivanja bolesnika sa malignom bolesti, njihove centralne registracije i obaveze lekara te delatnosti

Specijalizant treba da uradi sledeće operativne zahvate:

- uklanjanje malignog tumora kože - 2

Torakalna hirurgija

Sadržaj: Specijalizant stiče teoretsko i osnovno praktično znanje iz:

- anatomije i fiziologije pluća, medijastinuma i pleure

- dijagnostike, diferencijalne dijagnoze, terapije i prognoze bolesti iz područja torakalne hirurgije

- vrsta operativnih zahvata u torakalnoj hirurgiji

- mora ovladati tehnikom tipične torakotomije i resekcije rebra

Specijalizant treba da uradi sledeće operativne zahvate:

- torakotomija - 5

- zatvaranje torakotomije - 5

- torakalna drenaža - 5

- torakalna punkcija - 2

Kardiovaskularna hirurgija

Sadržaj: Specijalizant stiče teoretsko i osnovno praktično znanje o:

- osnovnoj patologiji i dijagnostici vaskularnih bolesti

- indikacijama i vrstama operativnih zahvata

- osnovama vantelesnog krvotoka

- operativnim pristupima velikim krvnim sudovima

- arterijskoj i venskoj anastomozi

Specijalizant treba da uradi sledeće operativne zahvate:

- anastomozu krvnih sudova ili šav velikog suda - 3

- preparacija velikih sudova - 4

Nefrologija

Sadržaj: Specijalizant stiče teoretsko i osnovno praktično znanje iz:

- prepoznavanja sindroma bolesti bubrega

- ocene funkcije bubrega i sedimenta urina

- obrade bolesnika sa arterijskom hipertenzijom

- prepoznavanja i rešavanja najčešćih poremećaja vode, elektrolita i acidobazne ravnoteže

- konzervativnog rešavanja hronične bubrežne slabosti

- doziranja lekova kod hronične bubrežne slabosti

- indikacija za biopsiju bubrega

- osnova imunosupresivnog lečenja bolesnika sa transplantiranim bubregom i prepoznavanja najčešćih komplikacija (na hospitalnom odeljenju)

- principima hemodijalize i peritonealne dijalize

- dijaliznim membranama, dijaliznim tečnostima i monitorima

- vaskularnim pristupima za hemodijalizu i pristupima za peritonealnu dijalizu

- akutnoj i hroničnoj dijalizi

- plazmaferezi, imunoadsorpciji, LDL-aferezi, hemoperfuziji

- akutnim i hroničnim komplikacijama dijalize (u centru za dijalizu)

- prepoznavanju i obradi najčešćih komplikacija posle transplantacije bubrega (u centru za transplantaciju bubrega)

Dijagnostička i interventna uroradiologija

Sadržaj: Specijalizant stiče teoretska i osnovna praktična znanja iz:

- dijagnostičkih radioloških metoda u urologiji (osnovne rentgenske dijagnostike urotrakta, ultrazvuk, skener, magnetna rezonanca)

- perkutanom pristupu bubregu (perkutana nefrostoma, perkutana punkcija bubrežne ciste, perkutano postavljanje ureteralnog katetera, perkutana dilatacija ureteralne stenoze)

UROLOGIJA

Sadržaj: Specijalizant stiče teoretsko i osnovna praktično znanje o:

- anatomiji, fiziologiji, patofiziologiji i patologiji nadbubrega, bubrega, uretera, mokraćne bešike, prostate i semenih kesica, uretre i spoljnih genitalija (testisa, ovojnica, semevoda)

- laboratorijskim analizama krvi i urina, pregledu eksprimata prostate i semene tečnosti

- indikacijama i tehnici izvođenja sledećih instrumentalnih ispitivanja

- endoskopija uretre, mokraćne bešike, uretera i šupljine bubrega (uretroskopija, cistoskopija, ureterorenoskopija)

- biopsiji klješticama i aspiracijom

- urodinamskom ispitivanju gornjih i donjih mokraćnih organa

- uvođenju ureteralnih katetera i unutrašnjih splintova

- ultrazvuku mokraćnih organa i trbuha

- punkciji mokraćne bešike i bubrega

- indikacijama, tehnici i vrednosti rentgenskih ispitivanja u urologiji (pregledni snimak urogenitalnog trakta, cistogram, intravenska urografija, uretrografija, retrogradna pijelografija, angiografija)

- indikacijama i vrednosti izotopskih ispitivanja, CT i magnetne rezonance na području urologije

- indikacijama i kontraindikacijama za konzervativno i operativno lečenje bolesti urotrakta

- lečenju funkcionalnih smetnji urotrakta (električna stimulacija, vežbe za jačanje mišića karličnog dna)

- preoperativnoj pripremi bolesnika za operaciju

- posleoperativnom lečenju, zajedno sa enteralnom i parenteralnom ishranom

- farmakoterapiji u urologiji

- sprečavanju i lečenju posleoperativnih komplikacija

- spremanju bolesnika i prognostičkoj proceni kod uroloških bolesti

- minimalno invazivnom lečenju u urologiji (TUEVAP, termoterapija, stentovi)

- dezintegrativnim metodama u lečenju kalkuloze urinarnog trakta (ESWL, URS, PNLP)

Specijalizant treba da uradi sledeće operativne zahvate:

OPERATIVNI ZAHVATI (VEŠTINE) KOJE SPECIJALIZANT TREBA DA URADI NA UROLOŠKOJ KLINICI

OPERATIVNI RAD

Operiše

Potreban broj urađenih operacija

1. Nefrostomija operativna 2 - 5

2. Amputacija penisa 1

3. Radikalna orhiektomija 5

4. UCN 2 - 5

5. Ureterokutaneostomija 5 - 10

6. Operacije stres inkontinencije 3 - 5

ASISTIRA

Potreban broj urađenih operacija

7. Ligatura dorzalne vene penisa 10

8. Parcijalna cistektomija 1

9. Nefrektomija sekundarna i teza 10

10. Ureterocistoneostomija 5

11. Ureterokutaneostomija 5

12. Perineostomija 2

13. Ureterokolostomija 2

14. Implantacija penilnih proteza 1 - 2

15. Revaskularizacija penisa 2

16. Mikrohirurška epididimo-deferencijalna anastomoza 1 - 5

17. Implantacija spermatocele 5

18. Operacije hipospadije 1 - 5

19. I.imfadenektomija retroperitonealna 5

20. Radikalna nefrektomija 5 - 10

21. Ureteropijelicne plastike 5 - 10

22. Nefrektomije parcijalne 2 - 5

23. Sutura veziko-vaginalne fistule 3 - 5

- Uretrorafija

- TUR tumora mokraćne bešike 10

- Nefroureterektomija 5 - 10

- Nefrolitotomija longitudinalna 3 - 5

- UCN kod fistula ureterovaginalnih 2 - 3

- TUR prostatae + uretrotomija interna 10 - 20

- Cistektomija totalna 3 - 5

- Pannefrektomija 5

- Plastika uretre 5

- Ileal conduit 5

34. Vezikointestinoplastika 5

35. Ureterorenoskopija 5

36. ESWL 20

37. Transplantacija bubrega 2 - 5

ENDOSKOPSKI RAD

Potreban broj urađenih operacija

38. Pregled prostate ultrazvukom 5

39. TUR tumora mokraćne bešike 5

40. TUR prostate 5

41. Perkutana nefrostomija 5

42. Buziranje uretralnih stenoza 10

43. Uretrotomija interna 2

44 Perkutana nefrolitolapaksija 6

45. Laparoskopske intervencije u urologiji 8

OPERATIVNI ZAHVATI (VEŠTINE) KOJE SPECIJALIZANT TREBA DA URADI U MATIČNOJ USTANOVI

OPERATIVNI RAD

OPERIŠE

Potreban broj urađenih operacija

46. Cirkumcizija 20

47. Frenulotomija 10

48. Operacije hidrocele 10

49. Orhiektomija obična 5 - 10

50. Epididimektomija 5

51. Biopsija testisa 10 - 20

52. Cistostomija 5 - 10

53. Cistolitotomija 5

54. Operacija varikocele 20

55. Laparotomija za peritonelnu dijalizu 20

56. Pijelolitotomija 10 - 20

57. Ureterolitotomija lumbalna 10

58. Nefrektomija lakša primarna 10 - 20

59. Prostatektomija transvezikalna 5 - 10

60. Descensus testis 10

ASISTIRA

61. Epididimektomija 5

62. Pijelolitotomija 10

63. Ureterolitotomija 10

64. Cistostomija 10

65. Cistolitotomija 5

66. Ablacija tumora mokraćne bešike 5

67. Operacija varikocele 5

68. Orhiektomija radikalna 5

69. Nefrektomija primarna 10

70. Ureterolitotomija pelvična i ilijačna 10

71. Prostatektomija 10

72. Nefrostomija 10

73. Amputacija penisa parcijalna 5

74. Pijelolitotomija sekundarna 10

75. Ureterolitotomija sekundarna 10

76. Nefrolitotomija obična 10

77. Descensus testis 5

78. Resekcija ciste bubrega 1

ENDOSKOPSKI RAD

79. Kateterizacija mokraćne bešike 100

80. Cistoskopija eksplorativna 50

81. Cistografija 20

82. Uretrocistografija 20

83. Troakar cistostomija 10

84. Uretrocistoskopija eksplorativna 20

85. Punkcija mokraćne bešike 10

86. Bimanuelni tuse 20

87. Biopsija prostate iglom - transperinealna 20

88. Kateterizacija uretera 30

89. Elektrolitotripsija kamena mokraćne bešike 5

Program Vaskularne hirurgije

I Cilj i namena specijalizacije

Cilj i namena specijalizacije iz vaskularne hirurgije jeste organizovanje teorijske i praktične edukacije vaskularnih hirurga koji će biti u stanju da dijagnostikuju, operativno i endovaskularno zbrinjavaju povrede krvnih sudova, akutna i hronična vaskularna oboljenja.

VASKULARNA HIRURGIJA

Odvija se tokom 4 godine po sledećim predmetima:

Specijalizant savladava teorijska i praktična znanja iz oblasti stenozantno okluzivna bolest karotidnih i vertebralnih arterija, kinking karotidnih arterija, aneurizme karotidnih i drugih arterija luak aorte, tumor karotidnog tela, anatomske i ekstranatomske procedure na supraortnim granama, supraklavikularna resekcija prvog rebra, resekcija cervikalnog rebra, presecanje skalenskog mišića, dijagnostika i lečenje Mb Raunaud, itd.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije:

- konvencionalna karotidna endarterektomija - 6 o, 10 a

- everziona endarterektomija - 10 o, 20 a

- anatomske i ekstraanatomske rekonstrukcije arterija luka aorte - 3 o, 10 a

- hirurgija TOS-a (resekcija cervikalnog, I rebra, ostale procedure) - 3 o, 5 a

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje iz oblasti iz oblasti torakoabdomanalnih aneurizmi (etiologija, klinika, dijagnostika, principi lečenja, intraoperativni principi autotransfuzija, anesteziološki reanimacioni i hirurški postupci)

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije:

- torakotomija 5 o, 5 a

- hirurgija torakalne aorte 5 a

- hirurgija torakoabdominalne aorte i visceralnih grana 5a

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje etiopatogeneze, dijagnostike, klinike, i lečenja stenozantno okluzivne bolesti, aneurzimatske bolesti i drugih patoloških stanja abdominalne aorte i njenih grana

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije:

- resekcija aneurizme abdominalne aorte i interpozicija grafta - 5 o, 10 a

- resekcija aneurizme abdominalne aorte i aortobiilijakalna ili aortobifemoralna rekonstrukcija - 5 o, 10 a

- aortobifemoralna rekonstrukcija kod Mb. Leriche - 7 o, 10 a

- rešavanje okluzivno stenozantnih promena na visceralnim granama abdominalne aorte - 5 a

- renovaskularna hipertenzija - 1 o, 5 a

- retroperitonealni tumori - 5 a

- ekstraanatomske rekonstrukcije - 2 o, 5 a

- aortoenterične fistule - 3 a

- hirurgija portne hipertenzije - 1 a, 2 p

- implantacija kadaveričnog homografta - 3 a

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje etiopatogeneze, dijagnostike, klinike i lečenja stenozantno okluzivne bolesti (ateroskleroza, diabetska angiopatija, druga oboljenja) perifernih arterija. Posebno, specijalizant treba da ovlada tzv. konsenzus dokumentima: dijabetsko stopalo, kriotična ishemija donjih ekstremiteta, aneurizme poplitealne arterije itd, kao i bazičnim hirurškim principima (sutura krvnog suda, endarterectomija, patch plastica, interpozicija grafta, bypass).

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije:

- transfemoralna embolektomija - 10 o, 10 a

- transpoplitealna embolektomija - 10 o, 10 a

- transbrahijalna embolektomija - 5 o, 5 a

- profundoplastika - 5 o, 10 a

- femoropoplitealni bypass sintetskim graftom - 7 o, 10 a

- femoropoplitealni bypass (s ili i) autovenskim graftom - 10 o, 10 a

- femoropopliteo kruralni bypass reverzni ili in sity - 10 o, 10 a

- operacije aneurizme poplitealne arterije - 3 o, 5 a

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje etiopatogeneze, klinike, dijagnostike i lečenja tromboflebitisa, flebotromboze, hroničnog venskog zastoja, venskih ulkusa, limfnog zastoja i arteriovenskih malformacija.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije:

- tromboflebitis ušća v. saphenae magne - 1 o, 5 a

- trombektomije kod flebotromboze - 2 o, 5 a

- hirurgija perforatora i površnih vena - 20 o, 30 a

- hirurgija dubokih vena - 3 o, 5 a

- kreiranje arteriovenskih fistula za hemodijalizu - 5 o, 5 a

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje iz oblasti transplantacije organa. Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije:

- transplantacija bubrega - 3 a

- transplantacija jetre - 1 a, 3 p

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje PTA, plasiranja stentova, stent graftova, kava filtera.

Specijalizant najmanje dva meseca provodi u (inostranom ?) centru gde se rutinski obavljaju endovaskualrni postupci.

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje neinvazivne (Doppler UZ dijagnostike: kotinualni i CDS) i invazivne dijagnostike (angiografija, CT, NMR), patohistologije.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije:

- merenje ABI - 30

- translumbalna aortografije - 10

- selektivne angiografije - 5, 10

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje dijagnostike i tretmana izolovanih, kombinovanih povreda arterija i vena kao i principe zbrinjavanja politraume. Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije:

- ligatura krvnog suda - sutura direkta - 5 o

- patch plastika - 10 o, 10 a

- interpozicija grafta - 7 o, 10 a

- bypass procedure - 5 o, 10 a

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje iz oblasti dorzalne i lumbalne simatektomije i amputacione hirurgije.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije

- dorzalna simpatektomija -3 o, 3 a

- lumbalna simpatektmija - 5 o, 5 a

- potkolene amputacije - 10 o, 10 a

- natkolene amputacije -10 o, 10 a

- ostale amputacije 3 0, 5 a

Specijalizant savladava teorijske i praktične osnove kardiohirurških procedura, primene EKK i vođenje postoperativnog toka.

U toku rada potrebno da obavi:

- Sternotomija - 5 o, 5 a

- Povrede srca - 3 a

- Punkcija perikarda 3 o, 5 p

- Kanilisanje - 10 o, 30 a

- Zamena valvule - 30 a

- Aortokoranarni bypass - 30 a

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje rešavanja infekcija grafta, kao i usvajanje principa primene graničnih terapijskih agenasa (hiperbarična oksigenoterapija, fizikalna terapija).

Ugradnja i zamena pejsmekera

18. Abdominalna hirurgija

(72 meseca)

Cilj i namena

Specijalizacije iz abdominalne hirurgije jeste teorijska i praktična edukacija u smislu formiranje profila abdominalnog hirurga, koji će biti u stanju da u praksi zbrinjava sva stanja, kako iz domena hirurške reanimatologije, tako i sva hronična hirurška oboljenja, čije rešavanje po svojoj specifičnosti zadire u domen usko specijalizovane problematike abdominalne hirurgije.

Specijalizacija abdominalne hirurgije traje 6 godina! Pri tome specijalizant prvo savladava OPŠTI DEO, u trajanju 2 godine, a zatim i POSEBNI DEO (u trajanju od 4 godine)

POČETNI (OPŠTI) DEO SPECIJALIZACIJA (obavezan za sve hirurške specijalnosti u trajanju od 2 godine i može se obaviti u regionalnoj zdravstvenoj ustanovi, ili u specijalizovanoj univerzitetskoj klinici odn. institutu).

(LEGENDA: a - asistira; o - operiše)

Kandidat je obavezan da savlada bazična teorijska, kao i temeljna praktična znanja o mehanizmima biološke odbrane organizma od infekcije, o patogenim mikroorganizmima, kao prouzrokovačima infekcije uopšte, o prevenciji i lečenju hemoterapeuticima, antibioticima i o imunizaciji. Posebnu pažnju treba obratiti na pojedine grupe i sojeve kao što su: stafilokokne infekcije, streptokokne infekcije, erizipel, antraks, infekcije izazvane gram-negativnim bacilima, klostridijalne i dr. anaerobne infekcije, aktinomikotične infekcije, infekcije izazvane gram-negativnom florom, gljivične i virusne infekcije.

Tokom praktične edukacije, specijalizant je dužan da uradi sledeće:

Tokom ovog dela specijalizacije, specijalizant treba da savlada i usvoji temeljna teoretska i praktična znanja iz dijagnostike, diferencijalne dijagnostike i lečenja svih akutnih abdominalnih stanja (sindrom peritonitisa, sindrom ileusa i sindrom intraabdominalnog krvarenja).

Tokom ovog dela specijalizacije specijalizant je dužan da uradi sledeće:

Tokom ovog dela specijalizacije, specijalizant treba da savlada sledeća teorijska znanja:

- funkcionalna antomija lokomotornog aparata

- osnovni pojmovi o etiopatogenezi povreda (mehanizmi nastanka, klasifikacije)

- reanimacija i terapija šoka kod traumatizovanih i politraumatizovanih

- dijagnostički postupci u traumatologiji (grudni koš, duge kosti)

- savladavanje osnova ultrazvučne dijagnostike povreda trbuha

- konzervativno lečenje preloma kostiju

- traumatski i hemoragijski šok

- druge vitalne sistemske komplikacije traume (tromboembolija, masna embolija, respiratorne komplikacije, digestivni poremećaji, hidro-elektrolitski disbalans, posttraumatske psihoze i dr. delirantna stanja)

- priprema bolesnika za operativno lečenje

- postoperativna nega bolesnika

- operativni zahvati na koštano-zglobnom sistemu

- indikacije za urgentnim operativnim zahvatima u traumi i politraumi

- komplikacije preloma kostiju

- infekcije na kostima

Specijalizant je takođe dužan da uradi sledeće hir. procedure:

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz regionalne, opšte i kombinovane anestezije. Izučava osnove procene i pripreme bolesnika za planirani hirurški zahvat. Savladava osnove kardio-plumonalne reanimacije.

Specijalizant je takođe dužan da uradi sledeće:

- uzimanje učešća u 50 opštih anestezija

- procena i priprema 15 pacijenata za planirani hir. zahvat

- sudelovanje u 5 kardio-pulmonalnih reanimacija

- učestvuje u izvođenju 25 regionalnih anestezija

- plasiranje 1o centralnih venskih katetera (CVK)

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz oblasti intenzivne nege hirurških bolesnika.

Specijalizant usvaja znanja iz sledećih oblasti:

- pružanje prve pomoći kod opekotina

- transport opečenih

- primarna obrada svežih opekotina

- ocena i procena težine i stepena opečene površine

- patofiziologija opekotina

- mehanizam zarastanja opekotina

- terapija opekotinskog šoka

- urgentne hirurške procedure kod opekotina

- ekscizija opekotinske rane

- uzimanje i konzerviranje slobodnih kožnih transplantata

- indikacije za upotrebu slobodnih kožnih transplantata

- teoretske osnove formiranja slobodnih kožnih transplantata iz kulture tkiva

- akutna tubulska nekroza kao indikacija za akutnu hemodijalizu

- opekotine disajnih puteva

- negativni energetski bilans kod opečenih bolesnika

- imunološki aspekt kod opečenih

- hemijske opekotine i antidoti

- masovne opekotine, opekotine u politraumi, opekotine u ratu

Specijalizant odrađuje sledeće operativne procedure i zahvate:

Specijalizant savladava osnovna teorijska znanja iz oblasti kliničke patologije i uzima učešće u kliničkim autopsijama. Takođe savladava osnove pojedinih histopatoloških tehnika kao i tumačenje histopatoloških preparata iz oblasti koju specijalizira.

Nakon završenog opšteg dela, specijalizant, kako je već navedeno, pred 3-članom komisijom (mentor i dva člana), polaže glavni kolokvijum (ocena se upisuje u specijalistički indeks), i on predstavlja uslov za dalji nastavak specijalizacije iz opšte hirurgije.

POSEBNI DEO SPECIJALIZACIJE (traje 4 godine i može se obaviti isključivo u za to određenoj specijalizovanoj ustanovi - univerzitetskoj klinici ili institutu). Tokom ovog dela specijalizacije, specijalizant je dužan da obavi i obaveznu, zakonom propisanu, DVOSEMESTRALNU nastavu.

Specijalizant usvaja sledeća znanja i savladava sledeće veštine:

- dijagnostika i očitavanje RTG snimaka urotrakta

- difrencijalna dijagnoza oboljenja urotrakta

- akutni skrotum (akutni orhiepididimitis, torzija testisa)

- diferencijalna dijagnoza hematurije

- rešavanje akutne retencije urina (kateterizacije, suprapubična cistostomija)

- operacije kod nespuštenog testisa (orhidopeksija), kod hidrokele, spermatokele, varikokele i fimoze

- operacije kod kalkuloze urotrakta

- cistoskopija

- transuretralna prostatektomija

- ispitivanje urodinamike i neurogena bešika

Specijalizant je dužan da uradi sledeće:

Specijalizant usvaja teorijka i praktična znanja koja se odnose na dijagnostičke postupke i terapijske principe patoloških stanja vezanih za grudnu hirurgiju. Pri tome mora ovladati praktičnim veštinama torakalne punkcije, torakalne drenaže, elektivne i urgentne torakotomije, kao i hemostaze kod povreda plućnog parenhima.

Specijalizant takođe treba da uradi sledeće:

Specijalizant stiče teorijska i praktična znanja iz fiziologije i patofiziologije kardiovaskularnog sistema, indikacijama za dijagnostičke postupke i hirurške zahvate na arterijama, kao i šavne tehnike na arterijama i venskom sistemu.

Specijalizant je takođe dužan da tokom ovog dela kruženja uradi sledeće:

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz oblasti intenzivne nege hirurških bolesnika:

- endotrahealna intubacija

- upotreba aparata za asistiranu ventilaciju

- indikacije za priključivanje hirurškog bolesnika na respirator

- indikacije i načini prevođenja hirurškog bolesnika sa asistirane ventilacije na spontano disanje

- interpretacija (tumačenje) gasnih analiza krvi i dr. laboratorjskih analiza

- ovladavanje osnovima parenteralne ishrane

Specijalizant savladava sledeće veštine:

Savladavanje sledećih teorijskih i praktičnih znanja:

- dijagnostika i terapija gastroenteroloških oboljenja

- indikacije za onzervativnim lečenjem organa digestivnog trakta

- multidisciplinarni pristup u lečenju oboljenja digestivnog tubusa, jetre i pankreasa

- osnovni principi primene ultrasonografije u gastroenterologiji

- osnovni principi hirurške endoskopije

Specijalizant savladava i sledeće dijagnostičke procedure:

Specijalizant se upoznaje sa sledećim teorijskim i praktičnim znanjima:

- etiopatogeneza i imunologija malignih tumora digestivnog trakta, patofiziologija malignoma digestivnog trakta

- dijagnostičke metode i postupci u lečenju malignoma digestivnog trakta (Rtg, endoskopija, aspiraciona biopsija, ultrasonografija, scintigrafija, limfoscintigrafija, CT, NMR)

- histološka verifikacija i tipizacija (diferenciranje) tumora digestivnog trakta

- TNM i dr. klasifikacije malignih tumora

- hirurgija malignih tumora (operativni lečenje i komplikacije)

- interdisciplinarni (konzilijarni) pristup u lečenju malignih tumora (radioterapija, hemoterapija, endokrina terapija, imunoterapija, genska terapija

- osnovni principi intraarterijske hemioterapije

- rehabilitacija bolesnika lečenih od malignoma

- registracija i statistička obrada malignih bolesnika

Specijalizant usvaja sledeća teorijska i praktična znanja:

- hirurška (topografska) anatomija trbušnog zida i intraabdominalnih organa

- fiziologija i patofiziologija digestivnog trakta

- dijagnostičke metode i postupci u kliničkoj patologiji abdomena

- hirurško lečenje akutnih i hroničnih patoloških stanja digestivnog trakta

- minimalno invazivne i laparoskopske procedure u abdominalnoj hirurgiji

- postoperativne komplikacije u hirurgiji abdomena i njihovo rešavanje

Specijalizant treba da uradi sledeće hirurške procedure:

Specijalzant je takođe dužan da tokom specijalizacije provede po predlogu mentora 4 meseca na odeljenju abdominalne hirurgije u nekoj inostranoj ustanovi.

19. Vaskularna hirurgija

(72 meseca)

Specijalizacija vaskularne hirurgije traje šest godina. Sastoji iz OPŠTEG i POSEBNOG DELA.

I OPŠTI DEO deo traje dve godine i sastoji se iz sledećih oblasti: hirurške infekcije; abdominalna hirurgija; urgentna hirurgija - traumatologija; anesteziologija sa reanimatologijom i intenzivnom terapijom; plastična i rekonstruktivna hirurgija; grudna hirurgija, urologija, endokrina hirurgija i onkološka hirurgija.

I. 1. Hirurške infekcije (1 mesec)

Kandidat je obavezan da savlada bazična teorijska kao i praktična znanja o: mehanizmima biološke odbrane organizma od infekcije; prouzrokovačima infekcije; prevenciji i lečenju hemoterapeuticima, antibioticima; i o imunizaciji. Posebnu pažnju treba obratiti na: stafilokokne i streptokokne infekcije; erizipel; infekcije izazvane gram-negativnim agensima; klostridijalne i druge anaerobne infekcije; i gljivične infekcije. Kandidat je obavezan da savlada bazična teorijska, kao i temeljna praktična znanja o hirurškoj profilaksi, asepsi i antisepsi, sterilizaciji i dezinfekciji.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih u tabeli 1.

Tabela 1. Hirurške infekcije

I. 2. Abdominalna hirurgija (8 meseci)

Specijalizant treba da savlada i usvoji temeljna teoretska i praktična znanja vezano za hirurške pristupe, zatvaranje abdominalnih incizija, drenaže i osnovne abdominalne operativne zahvate (gastroduodenum, žučna kesa i putevi, tanko i debelo crevo) kao i osnovne postupke u lečenju akutnih abdominalnih stanja (sindrom peritonitisa, ileusa i intraabdominalnog krvarenja).

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih u tabeli 2.

Tabela 2. Abdominalna hirurgija

I. 3. Urgentna hirurgija - traumatologija (6 meseci)

Specijalizant treba da savlada teorijska i praktična znanja koja se odnose na: etiopatogenezu i klasifikaciju povreda; reanimaciju i terapiju traumatizovanih i politraumatizovanih bolesnika, odnosno drugih sistemskih komplikacija traume (tromboembolija, masna embolija, respiratorne komplikacije, digestivni poremećaji, hidroelektrolitski disbalans, posttraumatske psihoze i druga delirantna stanja); dijagnostičke postupke nakon traume abdomena, grudnog koša i lokomotornog sistema; konzervativno lečenje preloma kostiju i povreda kičmenog stuba; dijagnozu, diferencijalnu dijagnoza i terapiju različitih šoknih stanja (traumatski, hemoragijski, septični, kardiogeni, MOD, MOF); operativne zahvate na koštano-zglobnom sistemu nakon traume.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih u tabeli 3.

Tabela 3. Urgentna hirurgija

I. 4. Anesteziologija sa reanimatologijom i intenzivnom terapijom (2 meseca)

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz regionalne, opšte i kombinovane anestezije. Izučava osnove procene i pripreme bolesnika za planirani hirurški zahvat. Savladava osnove kardio-pulmonalne reanimacije. Usvaja znanja iz oblasti intenzivne nege hirurških bolesnika.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih u tabeli 4.

Tabela 4. Anesteziologija sa reanimatologijom i intenzivnom terapijom

I. 5. Plastična i rekonstruktivna hirurgija - opekotine (1 mesec)

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja koja se odnose na primenu slobodnih kožnih transplantata, odnosno kožno-mišićnih režnjeva sa mikrovaskularnim anastomozama. Usvaja znanja iz oblasti tretmana opekotina.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih u tabeli 5.

Tabela 5. Plastična i rekonstruktivna hirurgija

I. 6. Grudna hirurgija (3 meseca)

Specijalizant se obučava za otvaranje, zatvaranje i drenažu grudne duplje, i upoznaje se osnovnim operativnim zahvatima.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih u tabeli 7.

Tabela 7. Grudna hirurgija

I. 7. Urologija (1 mesec)

Specijalizant savladava osnovna teorijska i praktična znanja koja se odnose na: plasiranje cistofiksa; suturu mokraćne bešike; suturu i rekonstrukciju uretera, ureterocistoneostomu i nefrektomiju.

Tabela 7. Urologija

I. 8. Endokrina hirurgija (1 mesec)

Specijalizant savladava osnovna teorijska i praktična znanja koja se odnose na oboljenja tireoidne i nadbubrežne žlezde (hipertireoza, tireotoksična kriza, hipotireoza, adrenalna insuficijencija, Cushingov Sy, feohromocitom).

Tabela 8. Endokrina hirurgija

I. 9. Hirurška onkologija - (1 mesec)

Specijalizant se upoznaje sa osnovama hirurškog lečenja malignih bolesti. Usvaja bazične onkološko hirurške postulate u dijagnostici i indikacijama za operativno lečenje (maligni melanom, karcinom dojke, tumori mekih tkiva).

Napomena:

Teorijska i praktična nastava će se za specijalizante Klinike za vaskularnu hirurgiju Instituta za KVB KCS i Instituta za KVB "Dedinje" obavljati u nastavnim bazama Medicinskog fakulteta u Beogradu. Za specijalizante iz drugih ustanova deo nastave se može obaviti i u matičnim kućama.

Nakon završenog OPŠTEG DELA, specijalizant pred 3-članom komisijom (mentor i dva člana), polaže glavni kolokvijum (ocena se upisuje u specijalistički indeks), i on predstavlja uslov za dalji nastavak specijalizacije u okviru POSEBNOG DELA.

II. POSEBNI DEO - VASKULARNA HIRURGIJA

Posebni deo traje četiri godine i sastoji se od sledećih oblasti: hirurgija supraaortnih grana; hirurgija torakalne i torakoabdominalne aorte; hirurgija abdominalne aorte; hirurgija perifernih arterija; hirurgija venskog i limfnog sistema; transplantaciona hirurgija; endovaskularne procedure; dijagnostika vaskularnih oboljenja; urgentna vaskularna hirurgija; palijativna vaskularna hirurgija; kardiohirurgija.

II. 1. Hirurgija supraaortnih grana (6 meseci)

Specijalizant savladava teorijska i praktična znanja koja se odnose na: stenozantno-okluzivnu bolest supraaortnih grana; kinking i kojling karotidnih arterija; aneurizme supraaortnih grana; tumor karotidnog tela; anatomske i ekstranatomske procedure na supraaortnim granama i sindrom gornjeg toraklanog otvora.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih u tabeli 1.

Tabela 1. Hirurgija supraaortnih grana.

II. 2. Hirurgija torakalne i torakoaabdominalne aorte (3 meseca)

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje koje se odnosi na oboljenja torakalne i torakoabddomanlane aorte (aneurizme, koarktacija, arteritisi...).

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih na tabeli 2.

Tabela 2. Hirurgija torakalne i torakoabdominalne aorte

II. 3. Hirurgija abdominalne aorte (6 meseci)

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje koje se odnosi na stenozantno-okluzivnu i aneurzimatsku bolest abdominalne aorte o njenih grana.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih na tabeli 3.

Tabela 3. Hirurgija abdominalne aorte

II. 4. Hirurgija perifernih arterija (8 meseci)

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje koje se odnosi na stenozantno-okluzivne i aneurizmatske bolesti perifernih arterija. Specijalizant posebno treba da ovlada problemom akutne i "kritične ishemije donjih ekstremiteta", specifičnim oboljenjima poplitealne arterije (sindrom uklještenja, cistična adventicijelna bolest), kao i bazičnim hirurškim principima (sutura krvnog suda, endarterektomija, "patch" plastika, interpozicija grafta, "bypass").

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih na tabeli 4.

Tabela 4. Hirurgija perifernih arterija.

II. 5. Hirurgija venskog i limfnog sistema (4 meseca)

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje koje se odnosi na tromboflebitis, flebotrombozu, hronični venski zastoj, venske ulkuse, limfni zastoj, arteriovenske malformacije, oboljenja gornje i donje šuplje vene i portnu hipertenziju.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih na tabeli 5.

Tabela 5. Hirurgija venskog i limfnog sistema

II. 6. Transplantaciona hirurgija (1 mesec)

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje koje se se odnosi na transplantaciju organa.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih na tabeli 6.

Tabela 6. Transplantaciona hirurgija

II. 7. Endovaskularne procedure (3 meseca)

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje koje se odnosi na PTA, plasiranja stentova, ekudnovaskularnih graftova i kava filtera.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih na tabeli 7.

Tabela 7. Endovaskularne procedure

II. 8. Dijagnostika vaskularnih oboljenja (2 meseca)

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje neinvazivne (Doppler, UZ dijagnostike: kotinualni i CDS, CT, MR, MSCT) i invazivne dijagnostike (angiografija) vaskularnih bolesti.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih na tabeli 8.

Tabela 8. Dijagnostika vaskularnih oboljenja.

II. 9. Urgentna vaskularna hirurgija (6 meseci)

Specijalizant savladava teorijsko - praktična znanja koja se odnose na urgentna vaskularna stanja (embolije, tromboze, izolovane i kombinovane povrede krvnih sudova, principe zbrinjavanja politraume, TDV, rupturirane aneurizme abdominalne aorte).

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih na tabeli 9.

Tabela 9. Urgentna vaskularna hirurgija

II. 10. Mikrohirurgija (1 mesec)

Specijalizant usvaja teoretska i praktična znanja vezana za replantaciju prstiju i ekstremiteta.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih u tabeli 6.

Tabela 10. Mikrohirurgija

II. 11. Palijativna vaskularna hirurgija (1 mesec)

Specijalizant savladava teorijsko i praktično znanje koje se odnosi na "nerekonstruktivne" i "ostale" vaskularne procedure.

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih na tabeli 10.

Tabela 10. Palijativna vaskularna hirurgija

II. 12. Kardiohirurgija (6 meseci)

Specijalizant savladava teorijske i praktične osnove elementarnih kardiohirurških procedura (aortokoronarni bajpas, valvularna hirurgija, akutna diskecija ascedentne aorte, principi EKK, perikarditisi).

Mentor svojim potpisom potvrđuje da je specijalizant obavio minimum praktične edukacije iz procedura prikazanih na tabeli 11.

Tabela 11. Kardiohirurgija

II. 13. OSTALO (granične oblasti) - (1 mesec)

Ugradnja i zamena pejsmejkera, hiperbarična oksigenacija, fizikalna rehabilitacija.

20. Grudna hirurgija

Cilj specijalizacije Opšte grudne hirurgije je organizovanje teorijske edukacije i praktične obuke lekara na specijalizaciji koji bi po završenoj obuci i položenom ispitu stekli zvanje lekara specijalista opšte grudne hirurgije.

Svrha planske edukacije je formiranje opšteg grudnog hirurga koji bi bio osposobljen da sprovodi i unapređuje hiruršku praksu u oblasti dijagnostike, operativnog lečenja i kliničke kontrole grudnohirurških bolesnika.

Trajanje specijalizacije

Specijalizacija iz Opšte grudne hirurgije traje 6 godina - 72 meseca i sastoji se iz dva dela. Prvi deo se odnosi na Opštu hirurgiju (u trajanju od 2 godine), a drugi deo se odnosi na Opštu grudnu hirurgiju (u trajanju od 4 godine).

Svakom lekaru na specijalizaciji (specijalizantu) se određuje mentor za celokupan specijalistički staž.

Prvi deo specijalizacije (2 godine - 24 meseca) specijalizant provodi u ustanovi u kojoj se radi Opšta hirurgija (instituti, klinike, odeljenja) i koje imaju uslove za edukaciju iz oblasti opšte hirurgije po propisanom planu specijalizacije.

Drugi deo specijalizacije (4 godine - 48 meseci) specijalizant provodi u Univerzitetskoj ustanovi u kojoj se radi Opšta grudna hirurgija (instituti, klinike) i koje imaju uslove za realizaciju propisanog plana specijalizacije iz Opšte grudne hirurgije.

Provera znanja

Specijalizant je obavezan da u toku specijalističkog staža i kruženja položi kolokvijume iz sledećih 7 (sedam) oblasti:

- Opšta hirurgija

- Hirurgija pluća

- Kardiovaskularna hirurgija

- Hirurgija jednjaka

- Radiološka i ultrazvučna dijagnostika

- Pulmologija

- Anestezija i reanimacija

Sadržaj specijalizacije

1. Početni (opšti) deo specijalizacije se odnosi na edukaciju iz Opšte hirurgije i korespodentnih hirurških disciplina od interesa za grudnu hirurgiju.

Ovaj deo specijalizacije traje 2 godine (24 meseca).

Legenda: p - posmatra; a - asistira, o - operiše

Kandidat je obavezan da savlada bazična teorijska, kao i temeljna praktična znanja o mehanizmima biološke odbrane organizma od infekcije, o patogenim mikroorganizmima, kao prouzrokovačima infekcije uopšte, o prevenciji i lečenju hemoterapeuticima, antibioticima i o imunizaciji. Posebnu pažnju treba obratiti na pojedine grupe i sojeve kao što su: stafilokokne infekcije, streptokokne infekcije, erizipel, antraks, infekcije izazvane gram negativnim bacilima, klostridijalne i druge anaerobne infekcije, aktinomikotične infekcije, infekcije izazvane gran negativnom florom, gljivične i virusne infekcije.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Edukacija:

- Funkcionalna anatomija lokomotornog aparata

- Osnovni pojmovi o etiopetogenezi povreda (mehanizmi nastanka, klasifikacije)

- Reanimacija i terapija šoka kod traumatizovanih i politraumatizovanih

- Dijagnostički postupci u traumatologiji (grudni koš, abdomen, retroperitoneum, duge kosti)

- Osnovna ultrazvučna dijagnostika povreda trbuha, retroperitoneuma, grudnog koša

- Konzervativno lečenje preloma kostiju

- Traumatski i hemoragijski šok

- Druge vitalne sistemske komplikacije traume (tromboembolija, masna emobolija, respiratorne komplikacije, digestivni poremećaji, hidroelektrolitiski disbalanas, postraumatske psihoze i druga delirantna stanja)

- Priprema vitalno ugroženog bolesnika za operativno lečenje

- Postoperativna nega bolesnika

- Indikacije za urgentnim operativnim zahtevima u traumi i politraumi

- Komplikacije preloma kostiju

- Infekcije na kostima

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz hirurgije uha, grla i nosa. Izučava osnove i praktične primene neinvazivne i invazivne dijagnostike i hirurške eksploracije regiona vrata, lariksa, gornjih disajnih puteva i traheje i pljuvačnih žlezda. Stiče i usvaja praktična znanja iz endoskopskih metoda vezanih za navedenu regiju kao i primenu ultrasonografije u dijagnostici lezija u vratnoj regiji.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant stiče i usvaja teorijska i praktična znanja iz hirurgije dojke i tumora kože. Izučava osnove i praktične primene neinvazivne i invazivne dijagnostike i hirurške eksploracije regiona dojke i aksile. Izučava osnove dijagnostike i terapije najčešćih primarnih tumora kože, posebno melanoma.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant stiče i usvaja teorijska i praktična znanja iz endokrine hirurgije. Izučava posebno, osnove i praktične primene neinvazivne i invazivne dijagnostike i hirurške eksploracije zbog lezija tireoidee, paratireoidee i nadbubrežnih žlezda. Upoznaje se sa osnovnim indikacijama i vrstama hirurških pristupa i intervencija kod simpatektomije.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant savladava osnovna teorijska znanja iz oblasti kliničke patologije i uzima učešće u kliničkim autopsijama. Takođe, savladava osnove pojedinih histopatoloških tehnika kao i tumačenje histopatoloških preparata iz oblasti koju specijalizira.

2. Posebni deo specijalizacije odnosi se na edukaciju iz Opšte grudne hirurgije i traje 4 godine (48 meseci):

Legenda: p - posmatra; a - asistira, o - operiše

Spisak stručnih oblasti iz Hirurgije pluća:

- Embriologija, anatomija i morfologija pluća

- Dijagnostika u grudnoj hirurgiji

- Preoperativna procena faktora rizika kod torakohirurških bolesnika

- Hirurške tehnike i incizije u grudnoj hirurgiji i standardne resekcije pluća

- Postoperativni period (komplikacije i postoperativna nega operisanih)

- Zid grudnog koša

- Hirurške bolesti dijafragme

- Oboljenja pleure

- Dijagnostika i hirurško lečenje najčešćih oboljenja traheje

- Plućne infekcije

- Kongenitalne anomalije i lezije strukture pluća

- Tumori pluća (karcinom pluća, retki tumori pluća, metastaze ekstratorakalnih tumora u plućima, sekundarni primarni i metastatski karcinom, superior sulcus tumor, benigni tumori pluća,)

- Medijastinum

- Torakalna trauma

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Spisak stručnih oblasti iz kardiovaskularne hirurgije:

- Kardiovaskularna dijagnostika

- Ekstrakorporalna cirkulacija i hirurgija urođenih srčanih mana

- Hirurgija aorte i supraaortnih grana

- Hirurgija perikarda i tumora pluća

- Hirurgija perifernih arterija i hirurgija venskog sistema

- Povrede srca i krvnih sudova

- Postoperativna intenzivna terapija i reanimacija

Specijalizant savladava teorijska znanja: Anatomija i patološka anatomija srca i krvnih sudova, fiziologija i patofiziologija kardiovaskularnog sistema, hemodinamika i hemodinamski monitoring, neinvazivna i invazivna kardiovaskularna dijagnostika, klinička kardiologija i angiologija, indikacije i priprema bolesnika za operativno lečenje.

Edukacija:

- Kardiološka ambulanta (EKG dijagnostika)

- Ehokardiografski kabinet (EHO, stress EHO, i doppler dijagnostika srca)

- Kabinet nuklearne medicine (kardioscintigrafija i kardioscan)

- Radiloški kabinet (periferne angiografije, ednovaskularni stent, NMR i skener u kardiovaskularnoj dijagnostici)

- Vaskularna laboratorija (EHO i doppler vaskularna dijagnostika)

- Kateterizaciona laboratorija (kateterizacija srca, aortografija, ventrikulografija, koronarografija, elektrofiziološka dijagnostika i interventne kardiološke procedure - balon dilatacija, stentovi)

- Pejsmejker centar (dijagnostika poremećaja srčanog ritma - 24h EKG Holter monitorinig, pejsmejker kontrole).

Specijalizant savladava teorijska znanja: Ekstrakorporalna cirkulacija i monitoring, mašine za EKK cirkulaciju i delovi EKK sistema, intraoperativna protekcija miokarda, hemodinamski i biohemijski monitoring, tehnike kardiopulmonlanog bypassa (parcijalni, totalni, cirkulatorni arest), asistirana cirkulacija i mehanička potpora cirkulacije.

Specijalizant savladava teorijska znanja: Anatomija i patološka anatomija, fiziologija i patofiziologija urođenih srčanih mana kod dece i odraslih, specifičnost dijagnostike urođenih srčanih mana, klinička pedijatrijska kardiologija i indikacije za operativno lečenje.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant savladava teorijska znanja: Etiopatogeneza, morfologija, dijagnostika, klinika i lečenje akutnih i hroničnih formi stenozantno-okluzivne i aneurizmatske bolesti, disekcija i drugih patoloških stanja aorte.

Edukacija:

- Hirurško rešavanje akutne disekcije ascedentne aorte

- Hirurško rešavanje aneurizme ascedentne aorte i luka aorte

- Hirurško rešavanje aneurizme toraklane aorte

- Hirurško rešavanje torakoabdominalne aneurizme

- Hirurško rešavanje hroničnih aneurizmi abdominalne aorte

- resekcija aneurizme i interpozicija infrarenalnog grafta

- resekcija aneurizme i aortoilijakalni ili aortobifemoralni bypass

- Hirurško rešavanje rupturiranih aneurizmi abdominalne aorte

- Hirurško rešavanje stenozantno-okluzivne bolesti aortoilijačne regije

- aortoilijakalni ili aortobifemoralni bypass

- Hirurško rešavanje stenozantno-okluzivne bolesti visceralnin grana abdominalne aorte

- Hirurško rešavanje komplikacija nakon rekonstruktivnog zahvata na abdominalnoj aorti (infekcije, aortoenterične fistule, pseudoaneurizme)

- Konvencionalna karotidna endarteriektomija

- Everziona karotidna endarteriektomija

- Anatomske i ekstraanatomske rekonstrukecije arterija luka aorte

- Hirurgija TOSa (resekcija vratnog ili prvog rebra, skalenskog mišića)

Specijalizant savladava teorijska znanja: Etiopatogeneza i klinika akutnih i hroničnih formi perikarditisa, indikacije i tehnike operativnog ili neoperativnog rešavanja, klinika, etiopatogeneza tumora srca (miksoma) i timusa i tehnike operativnog rešavanja.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant savladava teorijska znanja: Etiopatogeneza, morfologija, dijagnostika, klinika, oblici lečenja i tehnike operacije stenozantno okluzivne bolesti perifernih arterija (sutira, TEA, patch, interpozicja grafta, bypass) kao i tzv. koncenzus dokumenta (dijabetsko stopalo, kritička ishemija ekstremiteta, aneurizme poplitealne arterije itd, vrste aloplastičnih graftova, komplikacije i načni rešavanja. Specijalizant se upoznaje i sa etiopatogenezom, dijagnostikom, klinmikom, konzervativnim i operativnim lečenjem površnih varikoziteta, tromboflebitisa, postflebotskog sindroma, ulkusomkrurisom, arteriovenskim malformacijama.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant savladava teorijsko znanje: Dijagnostika, klinika i hirurški tretman izolovanih i kombinovanih povreda srca i krvnih sudova, principi zbrinjavanja politraume.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

- Hirurško rešavanje povreda perifernih arterija i vena 10 (a), 5 (o) (tehnike: ligatura, sutura, patch plastika, interpozicija grafta, bajpas)

- Hirurško rešavanje povreda srca

2.2.2.7. POSTOPERATIVNA INTENZIVNA TERAPIJA I REANIMACIJA

Tokom specijalističkog staža iz kardiovaskularne hirurgije specijalizant je u obavezi da kontinuirano savladava teorijska i praktična znanja iz oblasti postoperativne intenzivne terapije i reanimacije: Arteficijalna ventilacija i respiratorni monitoring, EKG i hemodinamski monitoring, tretman srčane slabosti (intraaortna balon pumpa), privremeni spoljni pejsmejker i defibrilator u tretmanu aritmija srca, bilans tečnosti i elektrolita, biohemijski i acido-bazni monitoring, substitucija koloida i kristaloida, kontrola drenova, monitoring diureze, RTG kontrola, gastrointestinalna sukcija, kontrola periferne cirkulacije i temperature, kontrola neuroloških funkcija i znakova infekcije.

Spisak stručnih oblasti Hirurgija jednjaka:

- Anatomija, fiziologija i dijagnostika oboljenja jednjaka

- Operativne metode u lečenju oboljenja jednjaka

- Trauma jednjaka

- Benigna oboljenja jednjaka

- Kongenitalne anomalije jednjaka

- Inflamatorna oboljenja jednjaka

- Kardijalna inkompetencija i udružen gastroezofagealni refluks

- Oboljenja motorike jednjaka

- Divertikuloza jednjaka

- Gasroezofagealni refluks

- Benigna striktura jednjaka

- Baretov ezofagus

- Benigni tumori, ciste i duplikature jednjaka

- Maligna oboljenja jednjaka

- Karcinom jednjaka

- Karcinom jednjaka i gastroezofagealnog prelaza

Specijalizant savladava osnovna znanja iz embriologije, anatomije i limfne drenaže jednjaka.

Edukacija:

- Fiziologija i fiziološke metode ispitivanja jednjaka

- Ispitivanje pH kod oboljenja jednjaka

- Radiološka ispitivanja jednjaka

- Radioizotopske metode ispitivanja jednjaka

- Endoskospske metode kod oboljenja jednjaka

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant se upoznaje sa radiološkim dijagnostičkim metodama koje se primenjuju u dijagnostici lezija i oboljenja organa smeštenih u grudnom košu.

Edukacija:

- Standardna radiografija i tomografija grudnog koša

- Kompjuterizovan tomografija grudnog koša i gornjeg sprata abdomena i retroperitoneuma - CT

- Magnetna rezonancija grudnog koša (medijastinum, meka tkiva, kičma) - MR

- Pozitron emisiona tomografija - PET sken

- Scintigrafija skeleta i pluća

- Ultrasonografija abdomena, srca i toraksa

- Transezofagealna ultrasonografija

- Metode invazivne radiološke dijagnostike.

Spisak veština koje savladava specijalizant:

Specijalizant se upoznaje sa osnovnim metodama koje se primenjuju u funkcionalnoj dijagnostici pluća.

Edukacija:

- Spirometrija - bronhdilatacijski testovi

- Telesna pletizmografija

- Gasne analize - arterijska punkcija

- Difuzija i testovi difuzije

- Testovi opterećenja

- Kardiopulmonalni rizici za torakohirurške operacije

- Kardiopulmnonalni testovi pre operacije

- Hronična opstruktivna bolest i mere fizikalne pripreme za plućnu resekciju

- Opstrukcija velikih disajnih puteva i mere fizikalne pripreme i postoperativne terapije

- Primena antibiotika, bronhodilatatora, analgetika i kardiogene terapije kod bolesnika pre i posle torakohirurške operacije

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz regionalne, opšte i kombinovane anestezije. Izučava osnovne procene i pripreme bolesnika za planirani hirurški zahvat. Savladava osnove kardio-pulmonalne reanimacije.

Edukacija:

- Procena i priprema bolesnika za planirani hirurški zahvat

- Kardiopulmonalna reanimacija

- Priprema i provera respiratora

- Primena arteficijalne ventilacije i stavljanje bolesnika na arteficijelnu ventilaciju

- Monitoring vitalnih funkcija kod bolesnika na respiratoru

- Privremeni pejsmejker - indikacije za primenu i primena

- Defibrilator - indikacije za primenu i primena

- Respiratorna fizikalna terapija

- Specifičnosti anestezioloških postupaka kod standardnih plućnih resekcija, resekcije traheje, bronhoplastičnih plućnih resekcija, kod resekcije i rekonstrukcije karine traheje, kod dekortikacije pluća i kod operacija kada se primenjuje VATS.

- Mere reanimacije i kontrole ventilacije kod serijskih preloma rebara

- Transfuzija krvi - indikacije, kontrola i komplikacije

- Intravenska nadoknada volumena tečnosti - indikacije, izbor fizioloških rastvora

Spisak veština koje savladava specijalizant: