Prethodni

21. Ortopedska hirurgija i traumatologija

(72 meseca)

Cilj i namena specijalizacije

Ortopedska hirurgija i traumatologija je medicinska oblast koja se bavi izučavanjem, posmatranjem, dijagnostikom i lečenjem genskih, urođenih, razvojnih i stečenih mana, oboljenja i povreda lokomotornog aparata cele životne dobi. Cilj specijalizacije je osposobljavanje ortopedskog hirurga da usvojenim teorijskim znanjem i stečenim veštinama može zbrinuti i lečiti većinu bolesnika sa malformacijama, oboljenjima i povredama lokomotornog aparata. Ovo podrazumeva dijagnostiku, prevenciju, kritičnu odluku za operativno ili neoperativno lečenje i multidisciplinarnu saradnju.

Delokrug rada

Ova specijalnost obuhvata dijagnostiku, prevenciju, lečenje, rehabilitaciju i praćenje naslednih, razvojnih i stečenih malformacija, metaboličkih stanja, neoplazmi. oboljenja i povreda svih struktura koje pripadaju lokomotornom aparatu: kože, potkožnog tkiva, mišića sa tetivama, kostiju, zglobova, perifernih nerava i magistralnih krvnih sudova. Obavezna je bliskost sa graničnim oblastima reumatologija, neurologija, fizijatrija, endokrinologija, vaskularna hirurgija i onkologija. Treba imati odgovarajuća znanja iz anesteziologije, transfuziologije, urologije, opšte grudne, plastične i neurohirurgije.

Predmet izučavanja

Nasledna stanja, razvojne mane, stečene malformacije, povrede, infekcije (specifične i nespecifične), zapaljenja, neoplazme, metabolička stanja, endokrina oboljenja degenerativna oboljenja, vaskularne nekroze, posledice vaskularne insuficijencije, vaskularna oboljenja, oboljenja krvi, biomehanički poremećaji, procena invalidnosti, stepena telesnog oštećenja, saradnja u izradi proteza i ortoza, planiranje i sprovođenje fizikalne terapije, preoperativna priprema, saradnja sa anesteziologom, internistom i postoperativno praćenje.

Dijagnostika

Podrazumeva: klinički pregled (posmatranje, uzimanje podataka, klinički testovi, obim pokreta, jednakosti i simetričnosti delova tela), standardne radiografije, CT, NMR, sonografija, scintigrafija, EMG, mijelografija, kontrastna snimanja, opšte i posebne laboratorijske analize, punkcije, biopsije, artroskopije, neurološki i vaskularni testovi.

Lečenje

Može biti neoperativno: medikametno, fizikalne procedure, repozicije. Imobilizacije, redresmani, imunoterapija, protetisanje.

Operativno lečenje: incizije, ekcizije, kiretaže, krvave repozicije, osteotiksacije, korektivne osteotomije, amputacije, artrodeze, artroplastike, artroskopije, egalizacione procedure, mio i tenotomije, transpozicije i translokacije, osteoplastike, sekvestrektomije, protočna drenaža, deliberacije, kapsulotomije, sinovijektomije, tumorektomije, biopsije, transplantati (kožni, lokalni, slobodni, fasciukutani, fasciomuskularni, kostni, tetivni) i mikrohirurške tehnike.

Provera znanja

Tokom cele specijalizacije, što podrazumeva I i II deo, specijalizant je obavezan da svoje znanje i veštine proveri - dokaže kod mentora i određenih nastavnika u vidu prikaza slučajeva, radom u operacionoj sali, dijagnostikom, diferencijalnom dijagnostikom i polaganjem kolokvijuma iz svih segmenata.

Obavezni kolokvijumi su:

1. Ortopedska propedevtika i hirurški postupci

2. Dečja ortopedija

3. Neuroortopedija

4. Onkoortopedija

5. Oboljenja i povrede kičmenog stuba

6. Oboljenja i povrede gornjeg ekstremiteta

7. Oboljenja i povrede šake i rekonstruktivna mikrohirurgija

8. Oboljenja i povrede karlice, kuka i natkolenice

9. Oboljenja i povrede kolena

10. Oboljenja i povrede potkolenice, skočnog zgloba i stopala

11. Pseudoartoze, koštani defekti, transplantati i koštana banka

Specijalizacija Ortopedske hirurgije i traumatologije traje 6 godina. Pri tome specijalizant prvo savladava opšti deo, u trajanju 2 godine, a zatim i posebni deo (u trajanju od 4 godine koji se mora sprovesti u nastavnim bazama Medicinskog fakulteta pod mentorstvom nastavnika koji ispituju pojedine kolokvijume).

POČETNI (OPŠTI) DEO SPECIJALIZACIJA (obavezan je za sve hirurške specijalnosti u trajanju od 2 godine, a može se obaviti u regionalnoj zdravstvenoj ustanovi ili u specijalizovanoj univerzitetskoj klinici odn. institutu).

(LEGENDA: a - asistira; o - operiše)

Kandidat je obavezan da savlada bazična teorijska, kao i temeljna praktična znanja o mehanizmima biološke odbrane organizma od infekcije, o patogenim mikroorganizmima, kao prouzrokovačima infekcije uopšte, o prevenciji i lečenju hemoterapeuticima, antibioticima i o imunizaciji. Posebnu pažnju treba obratiti na pojedine grupe i sojeve kao što su: stafilokokne infekcije, streptokokne infekcije, erizipel, antraks, infekcije izazvane gram-negativnim bacilima, klostridijalne i dr. anaerobne infekcije, aktinomikotične infekcije, infekcije izazvane gram-negativnom florom, gljivične i virusne infekcije.

Tokom praktične edukacije, specijalizant je dužan da uradi sledeće:

Tokom ovog dela specijalizacije, specijalizant treba da savlada i usvoji temeljna teoretska i praktična znanja iz dijagnostike, diferencijalne dijagnostike i lečenja svih akutnih abdominalnih stanja (sindrom peritonitisa, sindrom ileusa i sindrom intraabdominalnog krvarenja).

Tokom ovog dela specijalizacije specijalizant je dužan da uradi sledeće:

Tokom ovog dela specijalizacije, specijalizant treba da savlada sledeća teorijska znanja:

- funkcionalna anatomija lokomotornog aparata

- osnovni pojmovi o etiopatogenezi povreda (mehanizmi nastanka, klasifikacije)

- reanimacija i terapija šoka kod traumatizovanih i politraumatizovanih

- dijagnostički postupci u traumatologiji (grudni koš, duge kosti)

- savladavanje osnova ultrazvučne dijagnostike povreda trbuha

- konzervativno lečenje preloma kostiju

- traumatski i hemoragijski šok

- druge vitalne sistemske komplikacije traume (tromboembolija, masna embolija, respiratorne komplikacije, digestivni poremećaji, hidro-elektrolitski disbalans, posttraumatske psihoze i dr. delirantna stanja)

- priprema bolesnika za operativno lečenje

- postoperativna nega bolesnika

- operativni zahvati na koštano-zglobnom sistemu

- indikacije za urgentnim operativnim zahvatima u traumi i politraumi

- komplikacije preloma kostiju

- infekcije na kostima

Specijalizant je takođe dužan da uradi sledeće hir. procedure:

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz regionalne, opšte i kombinovane anestezije. Izučava osnove procene i pripreme bolesnika za planirani hirurški zahvat. Savladava osnove kardio-pulmonalne reanimacije.

Specijalizant je takođe dužan da uradi sledeće:

- uzimanje učešća u 50 opštih anestezija

- procena i priprema 15 pacijenata za planirani hir. zahvat

- sudelovanje u 5 kardio-pulmonalnih reanimacija

- učestvuje u izvođenju 25 regionalnih anestezija

- plasiranje 10 centralnih venskih katetera (CVK)

Specijalizant usvaja teorijska i praktična znanja iz oblasti intenzivne nege hirurških bolesnika.

Specijalizant usvaja znanja iz sledećih oblasti:

- pružanje prve pomoći kod opekotina

- transport opečenih

- primarna obrada svežih opekotina

- ocena i procena težine i stepena opečene površine

- patofiziologija opekotina

- mehanizam zarastanja opekotina

- terapija opekotinskog šoka

- urgentne hirurške procedure kod opekotina

- ekscizija opekotinske rane

- uzimanje i konzerviranje slobodnih kožnih transplantata

- indikacije za upotrebu slobodnih kožnih transplantata

- teoretske osnove formiranja slobodnih kožnih transplantata iz kulture tkiva

- akutna tubulska nekroza kao indikacija za akutnu hemodijalizu

- opekotine disajnih puteva

- negativni energetski bilans kod opečenih bolesnika

- imunološki aspekt kod opečenih

- hemijske opekotine i antidoti

- masovne opekotine, opekotine u politraumi, opekotine u ratu

Specijalizant odrađuje sledeće operativne procedure i zahvate:

Specijalizant savladava osnovna teorijska znanja iz oblasti kliničke patologije i uzima učešće u kliničkim autopsijama. Takođe savladava osnove pojedinih histopatoloških tehnika kao i tumačenje histopatoloških preparata iz oblasti koju specijalizira.

Nakon završenog opšteg dela, specijalizant, kako je već navedeno, pred 3-članom komisijom (mentor i dva člana), polaže glavni kolokvijum (ocena se upisuje u specijalistički indeks), i on predstavlja uslov za dalji nastavak specijalizacije iz opšte hirurgije.

Opšta ortopedija

2.1. Spisak znanja i veština kojima student specijalističke nastave treba ovlada tokom specijalizacije iz ortopedije:

- poznavanje fiziologije mišića, tetiva, hrskavice, kostiju i zglobova;

- poznavanje anatomije ekstremiteta i kičmenog stuba sa krvnim sudovima i živcima;

- poznavanje biomehanike lokomotornog sistema;

- poznavanje koštane građe i embrionalnog razvoja skeleta;

- poznavanje srastanja kosti, normalno i poremećeno;

- poznavanje posebnih znakova kod ortopedskih bolesti;

- poznavanje tehnike ortopedskog pregleda i posebnih testova;

- poznavanje dijagnostike lokomotornog sistema laboratorijskim i vizualizacionim metodama;

- poznavanje uobičajenih ortopedskih pristupa na ekstremitetima i kičmenom stubu;

- poznavanje osnovnih principa fizikalne terapije i rane postoperativne rehabilitacije;

- poznavanje nastajanja komplikacija, prepoznavanje komplikacija i poznavanje procedura lečenja komplikacija;

- ovladavanje tehnikama ortopedske repozicije preloma kostiju i repozicije iščašenih zglobova;

- ovladavanje tehnikom postavljanja gipsane imobilizacije i upotrebe ortoza,

- ovladavanje tehnikom punkcije zglobova, burzi i cističnih formacija;

- poznavanje i lečenje sportskih povreda mekih tkiva i kostiju kao i prelome kod zamora;

- poznavanje koštanozglobnih infekcija, načini lečenja i rehabilitacije;

- poznavanje urođenih oboljenja i deformiteta ekstremiteta i kičmenog stuba,

- poznavanje metaboličkih i endokrinih oboljenja koštanozglobnog sistema

- poznavanje autoimunih oboljenja koštanozglobnog sistema;

- poznavanje degenerativnih bolesti zglobova i kičme;

- poznavanje afekcija epifiza;

- poznavanje lečenja loše sraslih preloma, nesraslih preloma i pseudoartroza;

- poznavanje oboljenja mišića (miopatije), perifernih krvnih sudova, perifernih živaca i kičmene moždine;

- poznavanje benignih i malignih tumora lokomotornog sistema;

- poznavanje tehnika amputacija, problema sa patrljcima i mogućnosti protetisanja;

- poznavanje protetskih pomagala za ortopedske pacijente;

- poznavanje medicinskih veštačenja u ortopediji i propisa zdravstvenog osiguranja.

2.2. Dijagnostički postupci, ispitivanje i lečenje, opšta ortopedija i koštanozglobna traumatologija.

- Samostalno izvođenje Rtg dijagnostike standardnim radiografijama u dve projekcije koštanozglobnog sistema uključujući i specijalna snimanja u određenim pozicijama, snimanja sa kontrastima (artrografije, fistulografije) najmanje kod 300 pacijenata.

- Samostalno postavljanje indikacija za CT i osteodenzimetriju, njihova analiza i tumačenje kod 200 bolesnika;

- Samostalno postavljanje indikacija za MR i scintigrafiju, njihova analiza i tumačenje;

- Samostalno obavljanje ultrazvučne dijagnostike, interpretacija nalaza i usklađivanje sa kliničkom slikom kod 300 pacijenata;

- Samostalno vođenje (praćenje) i dokumentovanje 100 oformljenih istorija bolesti;

- Samostalno izvođenje 20 funkcionalnih ispitivanja kod razvojnog poremećaja kuka;

- Samostalno vođenje 30 slučajeva konzervativnog lečenja urođenih i stečenih deformacija;

- Samostalno izvođenje 50 kompresivnih zavoja, fiksacionih zavoja, gipsanih poveski (zavoja) tipa longete i cirkularnih, kao i upotrebom plastičnih materijala,

- Samostalno izvođenje manuelne repozicije iščašenih velikih i malih zglobova kod 30 pacijenata;

- Samostalno izvođenje manuelne repozicije preloma kod 150 pacijenata,

- Samostalno izvođenje lokalne i regionale anestezije kod 30 bolesnika;

- Samostalno izvođenje specijalnih tehnika ubrizgavanja kontrasta i lekova u cilju dijagnostike i terapije kod 150 pacijenata;

- Samostalno izvođenje punkcija i drenaže zglobova, burzi i formiranih šupljina u cilju dijagnostike i lečenja kod 40 pacijenata;

- Samostalno postavljanje indikacija za fizikalnu terapiju kod 100 pacijenata uz neposredno praćenje i dokumentovanje toka lečenja različitim fizikalnim procedurama i korišćenjem ortopedskih pomagala i aparata.

- Samostalno izvođenje i dokumentovanje programa podučavanja i prevencije kod pacijenata u cilju očuvanja njihovog zdravlja;

- Samostalno postavljanje indikacija za nošenje ortopedskih pomagala, aparata, proteza i ortoza kod 50 pacijenata uz neposredno praćenje uzimanja mera, izrade, postavljanja i nošenja pomagala, proteza, ortoza i aparata;

- Samostalno dokumentovanje za 50 pacijenata upotrebe drugih pomagala kao što su invalidska kolica, pomagala za svakodnevni život, uključujući i profesionalnu reedukaciju;

- Samostalno dokumentuje 50 individualnih programa medicinske, socijalne i profesionalne rehabilitacije obuhvatajući i pravne aspekte;

- Samostalno dokumentovanje dijagnostike i razmatranje diferencijalne dijagnostike kod psihosomatskih stanja, iz područja ortopedije 5 kod pacijenata;

- Samostalno indikovanje i izvođenje osnovnih laboratorijskih analiza, njihova interpretacija i korelacija sa kliničkim nalazom;

- Samostalno izvođenje pojedinih procedura u domenu nege i prevencije komplikacija hospitalizovanih pacijenata (urinarni kateter, prevencija i lečenje dekubita);

- Samostalno indikovanje i uzimanje pojedinih uzoraka za laboratorijsko ispitivanje (brisevi, biopsije), kao i specijalna laboratorijska ispitivanja telesnih tečnosti i tumačenje nalaza u poređenju sa kliničkom slikom.

3. Specijalna ortopedija

3.1. Kičmeni stub

3.1.1. Spisak znanja i veština kojima student specijalističke nastave treba da ovlada u okviru neoperativnog lečenja deformacija, oboljenja i povreda kičmenog stuba:

- neoperativno lečenje deformacija kičmenog stuba (ortozama, gipsanim miderima-EDF, reklinacioni mideri);

- neoperativno lečenje preloma i luksacija torakalne i lumbalne kičme bez neuroloških ispada (Belerov gips);

- neoperativno lečenje preloma i luksacija vratne kičme halo trakcijom i gipsanom minervom;

- neoperativno lečenje infekcija torakalnog i lumbalnog segmenta kičmenog stuba gipsevima ili miderima.

3.1.2. Spisak znanja i veština kojima student specijalističke nastave trebe da ovlada u okviru operativnog lečenja deformacija, oboljenja i povreda kičmenog stuba

- operativno lečenje preloma i luksacija vratne kičme;

- operativno lečenje preloma i luksacija torakolumbalne kičme;

- operativno lečenje tumora kičmenog stuba-biopsije i stabilizacije segmenata;

- operativno lečenje deformiteta kičmenog stuba uključujući i uzimanje koštanih grefona sa ilijačne kriste;

- operativno lečenje infekcija kičmenog stuba.

3.2. Gornji ekstremitet

3.2.1 Opšte hirurške tehnike i principi lečenja oboljenja i povreda gornjeg ekstremiteta kojima student treba da ovlada tokom specijalizacije

- funkcionalna anatomija lokomotornog sistema, biomehanika, osnove patologije i patofiziologije;

- opšti pojmovi o povredama gornjeg ekstremiteta;

- dijagnostički postupcima u oboljenjima i povredama gornjeg ekstremiteta, fizički pregled, laboratorijska, radiografska, CT i MRI dijagnostika;

- osnovama ultrazvučne dijagnostike i primene doplera kod povreda i oboljenja gornjeg ekstremiteta;

- topografska anatomija i hirurški pristupi lečenja gornjeg ekstremiteta;

- patofiziologija i osnove lečenja neuromišićnih bolesti gornjeg ekstremiteta;

- patofiziologija i osnove lečenja postporođajne paralize, tortikolisa, kao i deformiteta gornjeg ekstremiteta;

- diferencijalna dijagnostika bola, najčešćih sindroma gornjeg ekstremiteta i načine njihovog lečenja;

- neoperativna terapija, repozicija preloma i luksacija gornjeg ekstremiteta, načini imobilizacije gornjeg ekstremiteta, tehnika pravljenja i aplikacije gipsanih longeta, aplikovanje cirkularnih gipsanih zavoja, kao i pravljenje funkcionalnih gipseva, ekstenzione metode lečenja, redresmani zglobova;

- tehnike mikrohirurške, replantacione, transplantacione i rekonstruktivne hirurgije na kostima i mekim tkivima gornjeg ekstremiteta;

- ovladavanje tehnikom operativnog lečenja i zbrinjavanja povreda gornjeg ekstremiteta, urođenih i stečenih deformiteta, kontraktura i ankiloza, kao i urođenih i stečenih oboljenja gornjeg ekstremiteta;

- lečenje sistemskih bolesti lokomotornog sistema, zapaljenskih bolesti i stanja kostiju i zglobova;

- degenerativne bolesti gornjeg ekstremiteta u sklopu sistemskih oboljenja, kao posledice urođenih deformiteta, posttraumatskih stanja, vaskularnih smetnji, tumora, njihovo neoperativno i operativno lečenje, zajedno sa tehnikama dijagnostike, lečenja i rehabilitacije;

- urođeni deformiteti prstiju šake, stečene smetnje, njihova dijagnostika, terapija i rehabilitacija;

- afekcije mekih tkiva šake, podlaktice, nadlaktice, ramena;

- komplikacije tokom neoperativnog i operativnog lečenja i načini njihove dijagnostike, prevencije i terapije;

- etapni način lečenja pacijenata;

- postoperativna nega, šok i infekcija;

- tretman ratnih povreda, etapno zbrinjavanje, ratni i mirnodopski minimum;

- indikacije za urgentne operativne intervencije u ortopedskoj hirurgiji i traumatologiji gornjeg ekstremiteta;

- komplikacije ortopedskog lečenja gornjeg ekstremiteta i tretman nesraslih i loše sraslih preloma, usporeno zarastanje. Ishemične, neurološke, rane i kasne komplikacije, pseudoartroze, infekcije, tromboembolije, kontrakture, amputacije;

- postimobilizaciona i postoperativna rehabilitacija pacijenata sa lezijama gornjeg ekstremiteta;

- najčešće sportske povrede gornjeg ekstremiteta, klinička slika, dijagnostika, lečenje i principi rehabilitacije;

- osnovni principi i tehnika artroskopske dijagnostike i lečenja;

- upoznavanje sa načinima ortopedskog protetisanja, upotrebom ortoza, proteza i ortopedskih pomagala

3.2.2. Spisak znanja i veština kojima student treba da ovlada tokom specijalističkog staža:

- spoljašnja fiksacija preloma gornjeg ekstremiteta;

- unutrašnja fiksacija preloma gornjeg ekstremiteta,

- odstranjenje osteosintetičkog materijala;

- amputacije ekstremiteta i delova ekstremiteta;

- artroskopija velikih zglobova;

- artroskopija malih zglobova šake;

- dijagnostika povreda perifernih nerava;

- lečenje povreda perifernih nerava;

- lečenje akutnih vaskularnih povreda (ligatura);

- obrada rane gornjeg ekstremiteta (različiti nivoi);

- operativno lečenje kod urođenih paraliza;

- principi elongacionih procedura na gornjem ekstremitetu,

- ortopedska repozicija akromioklavikularne luksacije;

- lečenje preloma klavikule;

- ortopedska repozicija luksacije ramena;

- operativno lečenje recidivantne luksacije ramena;

- ortopedska repozicija preloma humerusa (razni nivoi);

- operativno lečenje preloma humerusa (razni nivoi);

- ortopedska repozicija luksacije lakta;

- operativno lečenje luksacije lakta;

- operativno lečenje preloma lakatnog zgloba;

- neoperativno lečenje preloma olekranona;

- operativno lečenje preloma olekranona;

- neoperativno lečenje preloma glavice radijusa;

- ortopedska repozicija preloma podlaktice (razni nivoi);

- operativno lečenje preloma podlaktice (razni nivoi);

- ortopedska repozicija preloma radijusa na tipičnom mestu;

- operativno lečenje preloma radijusa na tipičnom mestu;

- neoperativno lečenje preloma kostiju šake;

- operativno lečenje preloma kostiju šake;

- mikrohirurški replantacioni i transplantacioni zahvati;

- slobodni, vezani vaskularni režnjevi;

- plastika slobodnog koznog transplantata po Thierschu;

- lokalna anestezija;

- regionalna anestezija;

- različiti tipovi incizija kod infekcije šake;

- debridman rane kod povreda šake;

- remodelacija vrhova prstiju šake;

- rekonstrukcija fleksornih tetiva šake;

- rekonstrukcija ekstenzornih tetiva šake;

- transpoziciona tendoplastika šake;

- rekonstrukcija nerava kod povrede šake;

- preparacija perifernih vena;

- delimična ablacija nokatne ploče sa matrixom;

- ablacija nokatne ploče;

- odstranjenje stranog tela iz kože i potkožnog tkiva;

- ekstirpacije benigne promene kože i potkože;

- primarna obrada opekotina i smrzotina šake;

- priprema patrljka za protetisanje;

- osnovi problematike i lečenje reumatoidne šake;

- osnovi lečenja Dupuvtrenove bolesti;

- osnovi lečenja refleksne simpatičke distrofije (RSD)

3.3. Donji ekstremitet

3.2.1. Opšte hirurške tehnike i principi lečenja oboljenja i povreda donjeg ekstremiteta kojima student treba da ovlada u okviru specijalnog dela specijalizacije:

- hirurški pristupi i hirurška anatomija lokomotornog sistema;

- amputacije;

- biopsija (punkciona, inciziona, eksciziona, resekciona);

- punkcija zglobova;

- principi hirurškog lečenja infekcije kostiju i zglobova (trepanacija, kiretaža, sekvestrektomija, resekcija, postavljanje protočne drenaže):

- hirurško odstranjivanje osteotiksacionog materijala i zglobnih implantata.

- sinoviektomija velikih zglobova;

- artrodeze;

- postavljanje skeletnih ekstenzija;

- postavljanje gipsane imobilizacije;

- izrada funkcionalnih gipseva;

- postavljanje i doterivanje ortoza;

- principi i tehnika postavljanja ekstrafokalne fiksacije;

- principi metode Ilizarova i osnove postavljanja aparata;

- principi koštane transplantacije i tehnike osteoplastike;

- principi hirurgije neoplazmi lokomotornog sistema;

- principi lečenja specifičnih zapaljenja lokomotornog sistema;

- hirurško lečenje urođenih deformiteta lokomotornog sistema;

- principi hirurškog lečenja metaboličkih bolesti kostiju i zglobova;

- principi hirurškog lečenja seropozitivnih i seronegativnih artropatija,

- hirurško lečenje posledica oštećenja centralnog motornog neurona;

- hirurško lečenje posledica oštećenja perifernih nerava (periferni motorni neuron) i mišićnih distrofija;

- artroskopija velikih zglobova;

- principi lečenja refleksne simpatičke distrofije (RSD);

- principi lečenja ishemičnih sindroma;

- dijagnostika i principi lečenja sportskih povreda;

- principi fizikalne rehabilitacije posle povreda i operativnog lečenja lokomotornog sistema;

- principi upotrebe ortopedskih pomagala;

- principi lokalne i regionalne anestezije lokomotornog sistema;

- osnovni principi, indikacije za primenu i interpretacija nalaza "imageing" metoda u ortopediji (CT, MR, UZ, scintigrafija skeleta) - izvođenje UZ pregleda kuka samostalno;

- poznavanje dijagnostičkih testova u kliničkom pregledu lokomotornog sistema

3.2.2. Posebne hirurške tehnike, principi dijagnostike i lečenja oboljenja i povreda donjeg ekstremiteta po segmentima:

3. 3. 2.1. Karlica

- dijagnostika razvojnog poremećaja dečijeg kuka;

- neoperativno lečenje razvojnog poremećaja kuka;

- operativno lečenje razvojnog poremećaja kuka (Salterova osteotomija, Kijarijeva osteotomija i tripla osteotomija);

- osteotomije karlice kod odraslih (Chiari);

- povrede karlice, dijagnostika i procena izbora metode lečenja;

- neoperativno lečenje povreda karlice;

- spoljašnja fiksacija karličnog prstena;

- interna fiksacija karličnog prstena udružena sa spoljašnjom fiksacijom:

- izolovana interna fiksacija karličnog prstena;

- neoperativno lečenje acetabuluma;

- operativno lečenje acetabuluma;

- korektivne osteotomije karlice kod loše sraslih preloma karlice;

- operativno lečenje primarnih i sekundarnih neoplazmi karličnih kostiju.

3. 3. 2.2. Kuk

- UZ dijagnostika dečjeg kuka;

- neoperativno lečenje RPK;

- operativna repozicija luksacije kod RPK;

- acetabuloplastike kao metod lečenja RPK;

- centražne osteotomije kao metod lečenja RPK;

- hirurško lečenje Legg-Calve-Perthesove bolesti;

- hirurško lečenje epifizeolize glave butne kosti;

- hirurško lečenje postredukcionog osteohondritisa;

- operativno lečenje urođenih deformiteta kuka kod dece;

- neoperativna repozicija traumatske luksacije kuka;

- operativna repozicija traumatske luksacije kuka;

- revaskularizacione procedure na kuku kod odraslih;

- intertrohanterne korektivne osteotomije;

- totalna artroplastika kuka;

- subtotalna artroplastika kuka;

- fiksacija preloma vrata butne kosti;

- fiksacija intertrohanternih i subtrohanternih preloma butne kosti;

- operativno lečenje periprotetskih preloma kuka;

- revizione artroplastične procedure kuka.

3.3.2.3. Femur

- neoperativno lečenje preloma butne kosti;

- operativno lečenje preloma butne kosti kod dece;

- operativno lečenje preloma butne kosti kod odraslih.

3.3.2.4. Koleno

- dijagnostika i hirurško lečenje povreda, anomalija i oboljenja meniskusa;

- dijagnostika i principi lečenja povreda ligamentarnog aparata kolena, hirurško rešavanje nestabilnosti kolena;

- hirurško rešavanje osovinskih poremećaja u nivou kolena (korektivne osteotomije);

- dijagnostika i lečenje patelofemoralnih poremećaja: bolni sindromi i poremećaji centraže sa dislokacijom;

- dijagnostika i lečenje disekantnog osteohondrita i slobodnog tela kolena;

- lečenje kontrakture kolena;

- principi dijagnostike i lečenja degenerativnih bolesti kolena: aloplastika sa revizionim procedurama;

- artroskopija kolena i upoznavanje sa mogućnostima artroskopske hirurgije,

- neoperativno lečenje zglobnih preloma kolena;

- hirurško lečenje zglobnih preloma kolena;

- hirurško lečenje preloma patele;

- principi hirurškog lečenja preloma u nivou kolena kod dece;

- principi lečenja neuropatskog zgloba (uključujući i skočni zglob i stopalo)

3.3.2.5 Potkolenica

- dijagnostika i principi lečenja kongenitalnih i stečenih anomalija tibije,

- principi hirurškog rešavanja inegaliteta donjih ekstremiteta;

- principi neoperativnog lečenja preloma potkolenice, hirurško lečenje preloma potkolenice;

- principi hirurškog lečenja nezaraslih preloma potkolenice

3.3.2.6. Skočni zglob

- principi lečenja degenerativnih oboljenja skočnog zgloba;

- hirurško lečenje disekantnog osteohondrita talusa (artroskopija skočnog zgloba);

- lečenje rupture Ahilove tetive;

- neoperativno lečenje prefoma skočnog zgloba;

- hirurško lečenje preloma skočnog zgloba.

3.3.2.7. Stopalo

- principi lečenja ekvinovarusa i drugih kongenitalnih anomalija stopala.

- hirurško lečenje stečenih deformiteta stopala;

- hirurško lečenje degenerativnih oboljenja zglobova stopala;

- principi lečenja dijabetičnog stopala;

- principi neoperativnog lečenja preloma stopala;

- hirurško lečenje preloma stopala.

22. Dečja hirurgija

(72 meseca)

Cilj specijalizacije

Obezbediti uslove i program za edukaciju specijalizanata iz oblasti dečje hirurgije, koji će omogućiti samostalan rad lekara specijalista dečje hirurgije na polju opšte dečje hirurgije.

Nakon specijalizacije neophodna je subspecijalizacija za bavljenje neonatalnom hirurgijom, dečjom ortopedijom, dečjom urologijom i dečjom plastičnom hirurgijom.

Trajanje specijalizacije

Trajanje specijalizacije dečje hirurgije je 6 godina.

Specijalizant prvo savladava opšti deo u trajanju 1 godine, a zatim i posebni u trajanju od 5 godina.

Provera znanja

Programom specijalizacije obuhvaćeno je i polaganje kolokvijuma iz određenih oblasti Dečje hirurgije, po obavljenom predviđenom stažu:

1. Kolokvijum iz Neonatalne hirurgije

2. Kolokvijum iz Dečje ortopedije sa traumatologijom

3. Kolokvijum iz Plastične hirurgije

4. Kolokvijum iz Dečje urologije

5. Kolokvijum iz Abdominalne i torakalne hirurgije sa onkologijom

Opšti deo

- Opšta hirurgija 10.5 meseci (kolorektalna 2 meseca, hepatobilijarna 2 meseca, hirurgija jednjaka i želuca 1.5 mesec, vaskularna hirurgija 1 mesec, endokrina hirurgija 1 mesec, urgentna hirurgija 2 meseca)

- fizikalna medicina - 2 nedelje

- radiologija - 5 nedelja

- dečja hirurgija - 60 meseci

Posebni deo - Dečja hirurgija

1. Abdominalna hirurgija 2x6 meseci - 1 godina

2. Neonatalna hirurgija 2x6 meseci - 1 godina

3. Urgentna dečja hirurgija sa intenzivnom negom i reanimacijom - 6 meseci

4. Dečja ortopedija 2x3 meseca - 6 meseci

5. Dečja urologija 2x3 meseca - 6 meseci

6. Dečja neurohirurgija - 3+2 meseca - 5 meseci

7. Dečja plastična hirurgija - 2x3 meseca - 6 meseci

8. Dečja grudna hirurgija 2x2 meseca - 4 meseca

9. Kardiohirurgija - 2 meseca

Ustanove

Specijalistički staž iz Dečje hirurgije u trajanju od 5 godina može se obaviti na nastavnim bazama beogradskog medicinskog fakulteta.

Početni, opšti deo specijalizacije, u trajanju od 1 godine može se obaviti u regionalnoj zdravstvenoj ustanovi ili specijalizovanoj univerzitetskoj klinici ili institutu. On se obavezno mora obaviti na početku specijalizacije.

Evaluacija

Nakon svake godine specijalizacije vrši se evaluacija kandidata od strane Komisije katedre za evaluaciju specijalizacije, a na osnovu dnevnika specijalizacije koju vodi specijalizant. Komisija procenjuje njegovo napredovanje. Ukoliko ne zadovoljava postavljene kriterijume donosi se odluka o prekidu specijalizacije. Dnevnik mora biti potpisan od strane specijalizanta i mentora.

Program operativnih veština iz Dečje hirurgije

Minimum potrebnih operativnih veština je naveden po oblastima Dečje hirurgije. Nije neophodno da je specijalizant operisao svaku od navedenih anomalija ili stanja, ali je neophodno da učestvuje u toku lečenja, tj. dijagnostici, preoperativnoj pripremi, postoperativnom vođenju i praćenju i da je asistirao većinu.

Operativne veštine se savladavaju postepeno, preko pre i postoperativnog vođenja pacijenata i asistiranja u prvoj i u drugoj godini, sa prelaskom na izvođenje operacija uz nadzor na daljim godinama.

NEONATALNA HIRURGIJA

Specijalizant treba da asistira 150 operacija sa ove liste, a da samostalno obavi 5%:

Anorektalne anomalije

Dijafragmalna hernija

Atrezija duodenuma/stenoza

Omfalokela

Gastrošiza

Hiršprungova bolest (biopsija)

Hiršprungova bolest (kolostoma)

Bilijarna atrezija

Hidrocefalus

Atrezija creva/stenoza

Malrotacija/Volvulus

Mekonijalni ileus

Neonatalni NEC

Atrezija ezofagusa

Spina bifida

Tumori u neonatausa

Otvaranje kolostome

Otvaranje ileostome

Uklještena kila

U dodatku mora da asistira nabrojane operacije:

Centralni venski kateter (svi uzrasti) 30

Ingvinalna kila/hidrocela (svi uzrasti) 200

Hipetrofična stenoza pulorusa 20

ABDOMINALNA HIRURGIJA

Specijalizant treba da asistira 150 operacija sa ove liste, a da samostalno obavi 10%:

Holecistektomija

Otvaranje kolostome

Zatvaranje kolostome

Fundoplikacija

Gastroskopija

Gastrostoma

Ileostoma

Hiršprungova bolest (primarni "pull through")

Zatvaranje ileostome

Intestinalna opstrukcija

Intestinalna resekcija

Invaginacija

Splenektomija

Umbilikalna/epigastrična kila

U dodatku mora da asistira/samostalno izvodi nabrojane operacije:

Appendektomia 100

Laparoskopija 20

UROLOGIJA

Specijalizant treba da asistira 150 operacija sa ove liste, a da samostalno obavi 10%:

Ekstrakcija kalkulusa (endoskopska)

Cistilitotomija

Cistoskopija

Nefrektomija

Nefrostomija (otvorena)

Nefrostomija (perkutana)

Torzija testisa

Orhidektomija

Parcijalna nefrektomija

Valvula zadnje uretre

Pijelolitotomija

Pijeloplastika

Reinplantacija uretera

Ureterolitotomija

Ureterostomija

Urinarna diverzija

Zatvaranje urostome/vezikostome

U dodatku mora da asistira/izvodi nabrojane operacije:

Cirkumcizija 20

Orhidopeksija 100

Operativno lečenje hipospadija 50

TORAKALNA HIRURGIJA

Specijalizant treba da asistira 50 operacija sa ove liste, a da samostalno obavi 5%:

Bronhoskopija

Dilatacija ezofagusa

Ezofagoskopija

Zamena jednjaka

Pleuralna drenaža

Resekcija pluća

Torakotomija za ekciziju tumora/duplikacije/ciste

ONKOLOGIJA

Specijalizant treba da asistira 10 operacija sa ove liste:

Hepatoblastom

Neuroblastom

Rabdomiosarkom

Vilmsov tumor/nefrektomija

PLASTIČNA HIRURGIJA

Specijalizant treba da asistira 50 operacija sa ove liste, a samostalno da obavi 10%:

Drenaža apscesa

Ostaci škržnog luka

Rascep nepca

Rascep usne

Kožni režanj

Medijalna cista vrata

Toaleta rane, šav rane

Opekotine

Trauma šake

Tortikolis

Postopekotinske sekvele

ORTOPEDIJA

Specijalizant treba da asistira 240 operacija sa ove liste, a samostalno da obavi 30%:

Razvojni poremećaj kuka

Anomalije stopala

Anomalije gornjih ekstremiteta

Anomalije donjih ekstremiteta

Pertesova bolest

Epifizioliza glave butne kosti

Cerebralna paraliza

Škljocajući prst

Egzostoze

Skolioze i kifoze

Tumori kosti (benigni i maligni)

Anomalije grudnog koša

Infekcije kosti i zgloba

Dečja traumatologija

Primena Ilizarovog aparata

Repozicije preloma

Imobilizacije

NEOPERATIVNE VEŠTINE

Specijalizant je u obavezi da savlada i sledeće neoperativne veštine:

Prenatalnu dijagnostiku

Dijagnostičke procedure

Komplikacije - prepoznavanje i lečenje

Jednodnevna hirurgija

Dijagnostika hladnih i hitnih slučajeva (uključujući traumu)

Rast i razvoj deteta

Povrede glave

Neonatalna intenzivna nega

Konzervativno lečenje

Ishrana (uključujući TPN)

Ambulantno lečenje i praćenje

Fiziologija novorođenčeta

Pre i postoperativna nega

Principi transplantacije u dece

NASTAVA

Godina 2: Prvi semestar: Osnovni principi

Embriologija i genetika

Fiziologija novorođenčeta i pedijatrijskih hirurških bolesnika

Endokrini i metabolički odgovor na operaciju

Nadoknada tečnosti i elektrolita

Respiratorna fiziologija i lečenje

Kardiovaskularna fiziologija i lečenje

Ishrana - enteralna i parenteralna

Infekcija i imunitet

Hematološki problemi i lečenje

Dečja anestezija

Trauma i reanimacija

1. Godina 2: Drugi semestar: Česta stanja u dečjoj hirurgiji

Hernije i hidrocele

Nespušten testis

Patologija pupka

Stenoza pilorusa

Cirkumcizija

Apendicitis i nespecifični abdominalni bol

Invaginacija

Infekcija urotrakta i vezikoureteralni refluks

Otok glave i vrata

Vaskularni pristup

2. Godina 3: Prvi semestar

Dijafragmalna hernija

Gastroezofagealni refluks

Hipospadija

Nekrotični enterokolitis

Poremećaj funkcije i razvoja bubrega i fetalna urologija

Duplikacije creva

Mekelov divertikulum

3. Godina 3: Drugi semestar

Opstrukcije pijeloureteričnog vrata

Poremećaji bešike i uretre, neuropatska bešika

Nefroblastom

Spina bifida

Anomalije pluća

Anomalije zida grudnog koša

Atrezija ezofagusa

Atrezije creva

Anorektalne anomalije

Malrotacije i mekonijalni ileus

Hiršprungova bolest

Krvarenja iz gastrointestinalnog trakta u novorođenčadi

4. Godina 4: Prvi semestar

Urgentna stanja u dečjoj hirurgiji:

Povrede lokomotornog aparata

Povrede CNS-a

Povrede abdomena

Povrede jetre

Povrede slezine

Povrede urotrakta

Povrede bubrega

Porođajne povrede

Povrede grudnog koša i pluća

Elektrokucija

Opekotine

Postopekotinske sekvele

Povrede kože i mekih tkiva

Zloupotreba deteta

Godina 4: drugi semestar

Maligne bolesti i hemoterapija

Tumori CNS-a

Tumori jetre

Tumori abdomena

Tumori urotrakta

Tumori kože

Tumori kosti i mišića

Ostatci škržnog luka

Rascep nepca

Rascep usne

Kožni režanj

Medijalna cista vrata

Traume šake

Tortikolis

Godina 5: prvi semestar

Razvojni poremećaj kuka

Anomalije stopala

Anomalije gornjih ekstremiteta

Anomalije donjih ekstremiteta

Pertesova bolest

Epifizioliza glave butne kosti

Cerebralna paraliza

Škljocajući prst

Egzostoze

Skolioze i kifoze

Anomalije grudnog koša

Infekcije kosti i zgloba

Godina 5: drugi semestar

Bilijarna atrezija i cista holedoha

Portna hipertenzija

Zamena jednjaka

Sindrom kratkog creva

Ulcerozni kolitis i Kronova bolest

Vaskularne anomalije

Ekstrofije i "prune belly" sindrom

Poremećaji pankreasa

Poremećaji tiroidee u paratireoidne žlezde

Godina 6: prvi semestar

Gastrointestinalna endoskopija

Endoskopija urotrakta

Transplantacije

Laparaskopija

Interseks

Kardiohirurgija u dece

Godina 6: drugi semestar

Rad u konzilijumu za prenatalnu dijagnostiku

Seminarski rad

Od 2. do 6. godine specijalizacije specijalizant je dužan da dežura 4 do 6 puta mesečno.

Specijalizant od 2. godine radi ambulantu uz nadzor hirurga specijaliste.

23. Neurohirurgija

(72 meseca)

Neurohirurgija je disciplina, odnosno specijalizacija koja osposobljava lekare za hirurško i nehirurško lečenje (prevenciju, dijagnozu, procenu, tretman, intenzivnu negu i rehabilitaciju) pacijenata sa povredama i bolestima centralnog i perifernog (autonomnog) nervnog sistema, uključujući i potporne strukture nervnog sistema (kičma, lobanja, meka tkiva), kao i vaskularne strukture centralnog i perifernog nervnog sistema. Ovo podrazumeva savremeno lečenje bolesti mozga, moždanica, lobanje i njihovih krvnih sudova uključujući ekstrakranijalne delove karotidnih i vertebralnih arterija, poremećaje i bolesti hipofize, lezije kranijalnih i spinalnih nerava, perifernih nerava, poremećaje autonomnog dela nervnog sistema, bolesti kičmene moždine, moždanica kičme i kičmenog stuba uključujući i one koji u lečenju zahtevaju primenu spinalne fuzije i instrumentacije.

Trajanje specijalizacije

Specijalizacija iz neurohirurgije traje 6 godina, uz obaveznu pripremnu godinu dana kliničkog staža u Institutu za neurohirurgiju Kliničkog centra Srbije ili drugoj matičnoj neurohirurškoj ustanovi u Srbiji za koju kandidat dobija specijalizaciju.

Tokom specijalizacije kandidat vodi specijalni dnevnik u koji upisuje po oblastima sve operacije na kojima je učestvovao. Ovaj dnevnik je utvrdila Evropska asocijacija neurohirurških društava i prihvaćena je u svim zemljama Evropske unije. Postoji elektronsko izdanje koje treba prevesti na srpski jezik. Disk sa ovim operativnim dnevnikom je u prilogu.

Za svaku operaciju mora biti naveden datum, broj istorije bolesti, ime i prezime pacijenta, vrsta operacije (šta je tačno urađeno) i učešće kandidata u toku same operacije. Učešće kandidata u operaciji potvrđuje i mentor svojim potpisom, a stepenuje se u 4 kategorije:

1. T - kandidat je sam uradio operaciju (stariji specijalista je mogao asistirati, ali bez ikakvog uticaja na sam tok operacije)

2. TS - kandidat je uradio operaciju, ali je stariji specijalista donosio odlučujuće odluke tokom same operacije ili uradio nešto što je bitno za sam završetak operacije

3. C - kandidat je samostalno radio delove operacije (otvaranje, zatvaranje, nameštanje pacijenta, dogovor oko postoperativne terapije)

4. A - kandidat je asistirao operaciju.

Pored liste operacije u elektronskom obliku Dnevnika operacija navedene su i zbirne tabele, radi bolje preglednosti. Svi operativni zahvati su podeljeni u dve velike grupe - NEUROHIRURGIJA ODRASLIH i NEUROHIRURGIJA DECE (do 16. godine).

Neurohirurgija odraslih je podeljena prema prirodi operacija na sledeće grupe:

1. Povrede glave

2. Supratentorijalni tumori i lezije (bez stereotaksičkih procedura)

3. Lezije zadnje lobanjske jame

4. Infekcije

5. Vaskularna patologija

6. Hidrocefalus (kod starijih od 16 godina)

7. Patologija kičme

8. Neuralgija trigeminusa i drugih nerava

9. Stereotaksička i funkcionalna neurohirurgija

10. Hirurgija epilepsije

11. Povrede i oboljenja perifernih nerava

12. Kompjuterizovano planiranje neurohirurških intervencija

13. Manje intervencije

14. Druge intervencije

15. Dijagnostičke procedure

Neurohirurgija dece je podeljena prema prirodi intervencija na sledeće kategorije:

1. Hidrocefalus i kongenitalne malformacije

2. Povrede glave i kičme

3. Tumori mozga

4. Patologija kičmenog stuba

5. Funkcionalna neurohirurgija

6. Manje intervencije

7. Druge intervencije

8. Dijagnostičke procedure

Provera znanja u toku specijalističkog kruženja

Provera stečenih znanja tokom specijalizacije kandidat polaže 16 kolokvijuma svake godine i to po sledećim oblastima:

1. NEUROANATOMIJA

2. NEUROFIZIOLOGIJA I NEUROFARMAKOLOGIJA

3. NEUROLOGIJA

4. NEUROANESTEZIJA

5. NEURORADIOLOGIJA

6. NEUROTRAUMATOLOGIJA

7. HIRURGIJA KIČMENE MOŽDINE I STRUKTURA KIČMENOG KANALA

8. HIRURGIJA KIČMENOG STUBA

9. HIRURGIJA KRANIOCEREBRALNIH I KRANIOSPINALNIH KONGENITALNIH ANOMALIJA I HIDROCEFALUS

10. HIRURGIJA POVREDA I OBOLJENJA PERIFERNIH NERAVA

11. HIRURGIJA BOLA, EPILEPSIJE I STEREOTAKSIČNA HIRURGIJA

12. HIRURGIJA INTRAKRANIJALNIH ANEURIZMI, LEČENJE SPONTANE SUBARAHNOIDALNE HEMORAGIJE

13. HIRURGIJA SUPRATENTORIJALNIH I INFRATENTORIJALNIH AVM

14. HIRURGIJA SUPRATENTORIJALNIH TUMORA

15. HIRURGIJA INFRATENTORIJALNIH I TUMORA BAZE LOBANJE

16. NEUROONKOLOGIJA SA NEUROPATOLOGIJOM

Institucije i uslovi za obavljanje specijalističkog staža

Kandidat mora provesti u okviru planiranih 50 meseci kliničke neurohirurgije bar 48 ili četiri godine u INSTITUTU ZA NEUROHIRURGIJU KLINIČKOG CENTRA SRBIJE (KCS). Ukoliko kandidat specijalizira za neku drugu neurohiruršku ustanovu može provesti i manje, s tim da ispit iz neurohirurgije ne može polagati na Medicinskom fakultetu u Beogradu. Ukoliko kandidat specijalizira za Institut za neurohirurgiju svih 50 meseci kliničke neurohirurgije mora provesti u ovoj ustanovi.

Staž iz opšte, abdominalne, endokrine i onkološke hirurgije se može obaviti u sledećim ustanovama: INSTITUT ZA DIGESTIVNE BOLESTI - HIRURGIJA KCS, INSTITUT ZA ENDOKRINOLOGIJU - HIRURGIJA KCS, INSTITUT ZA ONKOLOGIJU I RADIOLOGIJU SRBIJE - HIRURGIJA, KBC "DR DRAGIŠA MIŠOVIĆ" - HIRURGIJA, KBC "BEŽANIJSKA KOSA" - HIRURGIJA. Kandidati koji ne specijaliziraju za Institut za neurohirurgiju mogu obaviti staž i u drugim ustanovama uz odgovarajući potpis direktora ili načelnika Neurohirurške službe matične ustanove i direktora ili načelnika Hirurgije matične ustanove.

Staž iz grudne hirurgije se može obaviti u INSTITUTU ZA PLUĆNE BOLESTI I TBC KCS. Kandidati koji ne specijaliziraju za Institut za neurohirurgiju mogu obaviti staž i u drugim ustanovama uz odgovarajući potpis direktora ili načelnika Neurohirurške službe matične ustanove i direktora ili načelnika Hirurgije matične ustanove.

Staž iz vaskularne hirurgije se može obaviti u INSTITUTU ZA KARDIOVASKULARNE BOLESTI KCS - VASKULARNA HIRURGIJA I INSTITUTU ZA KARDIOVASKULARNE BOLESTI "DEDINJE".

Staž iz neurologije se može obaviti u INSTITUTU ZA NEUROLOGIJU KCS i INSTITUTU ZA NEUROPSIHIJATRIJU ZA DECU I OMLADINU. Kandidati koji ne specijaliziraju za Institut za neurohirurgiju mogu obaviti staž i u drugim ustanovama uz odgovarajući potpis direktora ili načelnika Neurohirurške službe matične ustanove i direktora ili načelnika Neurologije matične ustanove.

Staž iz otorinolaringologije i maksilofacijalne hirurgije se može obaviti u INSTITUTU ZA OTORINOLARINGOLOGIJU KCS i KLINICI ZA MAKSILOFACIJALNU HIRURGIJU. Kandidati koji ne specijaliziraju za Institut za neurohirurgiju mogu obaviti staž i u drugim ustanovama uz odgovarajući potpis direktora ili načelnika Neurohirurške službe matične ustanove i direktora ili načelnika OTORINOLARINGOLOGIJE matične ustanove.

Staž iz plastične i rekontruktivne hirurgije se može obaviti u INSTITUTU ZA OPEKOTINE I PLASTIČNU HIRURGIJU KCS ili KLINICI ZA PLASTIČNU HIRURGIJU VMA.

Staž iz oftalmologije se može obaviti u INSTITUTU ZA OFTALMOLOGIJU KCS i NEUROOFTALMOLOŠKOM KABINETU INSTITUTA ZA NEUROHIRURGIJU. Kandidati koji ne specijaliziraju za Institut za neurohirurgiju mogu obaviti staž i u drugim ustanovama uz odgovarajući potpis direktora ili načelnika Neurohirurške službe matične ustanove i direktora ili načelnika OFTALMOLOGIJE matične ustanove.

Staž iz neuroradiologije se može obaviti u CENTRU ZA MRI KCS i INSTITUTU ZA RADIOLOGIJU KCS - Institut za neurohirurgiju.

Staž iz anestezije i intenzivne terapije se može obaviti u INSTITUTU ZA ANESTEZIJU KCS, Institut za neurohirurgiju, Urgentni centar, Institut za kardiovaskularne bolesti - hirurgija, KBC "Dr Dragiša Mišović" - hirurgija. Kandidati koji ne specijaliziraju za Institut za neurohirurgiju mogu obaviti staž i u drugim ustanovama uz odgovarajući potpis direktora ili načelnika Neurohirurške službe matične ustanove i direktora ili načelnika Anestezije matične ustanove.

Staž iz ortopedije se može obaviti u INSTITUTU ZA ORTOPEDIJU I TRAUMATOLOGIJU KCS ili SPECIJALNOJ ORTOPEDSKOJ BOLNICI NA BANJICI. Kandidati koji ne specijaliziraju za Institut za neurohirurgiju mogu obaviti staž i u drugim ustanovama uz odgovarajući potpis direktora ili načelnika Neurohirurške službe matične ustanove i direktora ili načelnika Ortopedije matične ustanove.

Mentori za odgovarajuće veštine po disciplinama mogu biti specijalisti koji imaju najmanje 5 godina specijalističkog staža. Pošto je broj specijalizanata iz neurohirurgije relativno mali, za svaku oblast će biti imenovani mentori.

PROGRAM SPECIJALIZACIJE PO OBLASTIMA I VEŠTINAMA

OBLAST NEUROHIRURGIJA

Neurohirurgija odraslih

* OVE PROCEDURE NISU OBAVEZNE, DOBRO JE AKO IH JE SPECIJALIZANT URADIO (UGLAVNOM SE ODNOSE NA POSTUPKE KOD DECE)

** NAVEDENI BROJEVI PORED SVAKE HIRURŠKE INTERVENCIJE ILI DIJAGNOSTIČKO - TERAPIJSKE PROCEDURE SU MINIMUM KOJI SPECIJALIZANT MORA DA URADI TOKOM SPECIJALIZACIJE DA BI STEKAO PRAVO IZLASKA NA SPECIJALISTIČKI ISPIT IZ NEUROHIRURGIJE. BROJEVI SE ODNOSE NA UKUPNO TRAJANJE SPECIJALIZACIJE, BEZ OBZIRA NA TO KOJE VEŠTINE JE SPECIJALIZANT DUŽAN DA SAVLADA NA KOJOJ GODINI SPECIJALIZACIJE.

*** PROBLEM ĆE PREDSTAVLJATI STEREOTAKSIČKE I FUNKCIONALNE PROCEDURE, JER INSTITUT ZA NEUROHIRURGIJU NEMA ODGOVARAJUĆU OPREMU, PA SE PREKO MINISTARSTAVA MORA HITNO TRAŽITI NABAVKA OPREME ZA STEREOTAKSIJU. BEZ VEŠTINA FUNKCIONALNE I STEREOTAKSIČKE NEUROHIRURGIJE NAŠA SPECIJALIZACIJA SE JEDNOSTAVNO NEĆE PRIZNAVATI U ZEMLJAMA EVROPSKE UNIJE IAKO PREDVIĐENI PLAN INTERVENCIJA NA KOJIM UČESTVUJE SPECIJALIZANT ZNATNO PREMAŠUJE EVROPSKE STANDARDE.

**** ZBOG MALOG BROJA SPECIJALIZANATA (JEDAN DO DVA GODIŠNJE MAKSIMUM) DVOSEMESTRALNA NASTAVA NEĆE BITI ORGANIZOVANA PO SADAŠNJEM PRINCIPU PREDAVANJA, VEĆ ĆE TEORETSKO OBRAZOVANJE SPECIJALIZANATA UGLAVNOM BITI KROZ RAD SA MENTOROM, ANALIZU LITERATURE PREMA ODREĐENOJ PROBLEMATICI I PRIPREMU TEMATSKIH SEMINARA, OBAVEZNOG OBJAVLJIVANJA ČLANAKA U DOMAĆIM I STRANIM ČASOPISIMA I OBAVEZNOG IZLAGANJA STRUČNIH RADOVA BAR NA DVA DOMAĆA ILI MEĐUNARODNA KONGRESA. SPECIJALIZANTI KOJI POKAŽU POSEBAN INTERES ZA EKSPERIMENTALNO ISTRAŽIVANJE BIĆE NA POSLEDNJOJ GODINI SPECIJALIZACIJE UPUĆENI U ODGOVARAJUĆE BAZIČNE INSTITUTE SA ODGOVARAJUĆIM PROGRAMOM ILI PROJEKTOM.

PROGRAM SPECIJALIZACIJE PO GODINAMA SPECIJALISTIČKOG STAŽA

PRIPREMNA GODINA

Tokom pripremne godine kandidat za specijalizaciju iz neurohirurgije radi u Institutu za neurohirurgiju, s tim što na odeljenju traumatologije provodi 4 meseca, kao i u odeljenju intenzivne nege i terapije, a ostala četiri meseca na ostalim odeljenjima instituta.

Kandidat treba u ovoj prvoj godini da savlada sledeće postupke:

* Navedeni brojevi se odnose samo na ovu pripremnu godinu.

Pred početak prve godine specijalizacije a na kraju pripremne godine specijalizant polaže kolokvijum iz NEUROANATOMIJE i NEUROFIZIOLOGIJE SA NEUROFARMAKOLOGIJOM (kolokvijum se polaže u vidu testa, ukoliko kandidat ima 90% tačnih odgovora i više ne polaže usmeni deo kolokvijuma, a ukoliko ima manje od 90% polaže usmeni deo kod članova komisije koja se sastoji iz tri neurohirurga).

I GODINA

Prva godina specijalizacije iz neurohirurgije je planirana za upoznavanje kandidata sa srodnim hirurškim i neurološkim disciplinama. Cilj je ovladavanje onim veštinama koje će kandidatu biti potrebne u svakodnevnoj neurohirurškoj praksi.

OPŠTA HIRURGIJA - ABDOMINALNA HIRURGIJA (dve nedelje)

OPŠTA HIRURGIJA - ENDOKRINA I ONKOLOŠKA HIRURGIJA (dve nedelje)

OPŠTA HIRURGIJA - GRUDNA HIRURGIJA (dve nedelje)

NEUROLOGIJA - (tri meseca)

Neurologija odraslih - dva meseca

Detaljan neurološki pregled pacijenata sa različitim bolestima centralnog i perifernog nervnog sistema (degenerativne, neuromuskulature, vaskularne)

Do kraja 6. meseca prve godine specijalizacije kandidat polaže kolokvijum iz NEUROLOGIJE kod zaduženog mentora - neurologa.

NEURORADIOLOGIJA - 2 meseca

Tokom neuroradiološkog kruženja specijalizant treba da savlada osnove neuroradiološke dijagnostike. Mora znati način izvođenja odgovarajućih nativnih radiografija glave i kičme (položaj pacijenta u odnosu na rentgensku cev i ugao pod kojom zraci ulaze na traženi predeo koji treba snimiti). Kandidat se upoznaje sa fizičkim osnovama kompjuterizovane tomografije i nuklearne magnetne rezonance, a učestvuje aktivno u angiografskim pregledima.

- RTG snimci lobanje u dva pravca

- RTG snimak turskog sedla

- RTG snimak paranazalnih šupljina

- RTG snimak lobanje po Towne

- RTG snimak baze lobanje

- RTG snimak piramida po Steinvers-u

- RTG snimak mastoida po Schuler-u

- RTG temporomandibularnih zglobova

- RTG snimak zigomatične kosti

- RTG snimak orbite i kostiju lica

- RTG snimak optičkih kanala

- RTG snimak nosne kosti

- RTG snimak mandibule

- RTG snimci cervikalnog dela kičmenog stuba dva pravca

- RTG snimci torakalnog dela kičmenog stuba dva pravca

- RTG snimci lumbosakralnog dela kičmenog stuba dva pravca

- RTG pluća u dva pravca

- RTG karlice sa kukovima

- Lumbalna mijelografija i radikulografija

- Subokcipitalna mijelografija

- CT glave bez i sa kontrastom - standardni

- CT sa dvojim kontrastom*

- CT kostiju baze lobanje

- CT angiografija

- CT selarne regije

- CT zadnje loanjske jame

- MRI mozga bez i sa kontrastom - standardne sekvence

- MRI mozga - posebne sekvence

- MRI mozga - spektrokopija

- MRI floumetrija

- MRI kičmenog stuba i kičmene moždine

- MRI perifernih nerava

- Karotidna angiografija

- Digitalna subtrakciona selektivna angiografija

* Brojevi namerno nisu navođeni, jer kandidat sve vreme specijalizacije koristi navedene radiografske, CT i MRI metode, pa je minimalni broj snimaka koje treba da savlada besmisleno navoditi.

* SVI NAVEDENI BROJEVI SE ODNOSE NA PERIOD KOJI KANDIDAT PROVODI U OKVIRU ODGOVARAJUĆE USTANOVE.

Do isteka 12. meseca prve godine specijalizacije kandidat polaže kolokvijum iz NEUROANESTEZIJE i NEURORADIOLOGIJE kod mentora - anesteziologa i radiologa.

II GODINA

Urgentni centar - neurohirurško "E" odeljenje - 6 meseci

Intenzivna nega Instituta za neurohirurgiju - 6 meseci

Tokom ove godine specijalizant mora biti osposobljen da samostalno uz eventualnu kontrolu izvede sledeće intervencije:

- Lumbalna punkcija, plasiranje lumbalne eksterne drenaže

- Obrade rana različitih dimenzija i dubine

- Zbrinjavanje postoperativnih rana

- Kraniektomije kod hroničnog subduralnog hematoma ili plasiranja eksterne ventrikularne drenaže, odnosno ICP monitoringa

- Kraniotomija supratentorijalna

- Zatvaranje nakon kraniotomije

- Biopsija mišića i nerva

- Evakuacija ekstraduralnog hematoma i akutnog subduralnog hematoma

- Plastika lobanje

- Impresivni nekomplikovani prelom lobanje

- Lumbalna diskektomija - asistira

Do kraja druge godine specijalizant mora položiti kolokvijum iz NEUROTRAUMATOLOGIJE

Na kraju ove godine mentori rade procenu sposobnosti kandidata po intervencijama i veštinama kao što je gore navedeno i proveravaju vođenje Dnevnika operacija. Mentor svojim potpisom garantuje da je kandidat uneo tačne podatke u dnevnik.

III GODINA

Specijalizant provodi vreme na 2 klinička odeljenja u trajanju od po 6 meseci.

Tokom ove godine specijalizant mora biti osposobljen da samostalno uz eventualnu kontrolu izvede pored gore već navedenih, sledeće intervencije:

- Lumbalna diskektomija

- Intracerebralni hematom, spontani i traumatski

- Kraniotomija zadnje jame i baze lobanje

- Operacija površnih meningeoma i glioma

- Implantacija i revizija šantova

- Lumbalna i torakalna laminotomija

- Operacije ekstraduralnih tumora kičme

Tokom godine kandidat polaže kolokvijume iz HIRURGIJE SUPRATENTORIJALNIH TUMORA i HIRURGIJE INFRATENTORIJALNIH TUMORA BAZE LOBANJE, kao i HIRURGIJE KIČMENE MOŽDINE I KIČMENOG KANALA kod zaduženih nastavnika.

U toku ove godine specijalizacije kandidat treba da na domaćem ili međunarodnom stručnom sastanku ili kongresu izloži jedan rad.

Na kraju godine mentori rade procenu sposobnosti kandidata po intervencijama i veštinama kao što je gore navedeno i proveravaju vođenje Dnevnika operacija. Mentor svojim potpisom garantuje da je kandidat uneo tačne podatke u dnevnik.

IV GODINA

Dečije "B" odeljenje Instituta za neurohirurgiju - 8 meseci

Odeljenje "A" - 4 meseca

Ova godina specijalizacije je posebno posvećena pedijatrijskog i funkcionalnoj neurohirurgiji, pored povećanja znanja u operacijama i veštinama koje su navedene u prethodnim godinama.

Tokom ove godine specijalizant mora biti osposobljen da samostalno uz eventualnu kontrolu izvede pored gore već navedenih, sledeće intervencije:

- Operacije kompresivnih neuropatija

- Direktna sutura nerva

- Nervna transplantacija

- Evakuacija cerebelarnog hematoma

- Operacija cističnih intraaksijalnih tumora cerebeluma bez infiltracije moždanog stabla

- Operacija cervikalne i lumbalne spinalne stenoze

- Operacija ekstramedularnog intraduralnog tumora

- Stereotaksična biopsija tumora

- Implantacija dubokih elektroda kod epilepsije

- Implantacija katetera za lečenje bola i spasticiteta

- Operacije površnih supratentorijalnih metastaza

- Suturektomija jedne suture kod kraniostenoze

- Operacija meningocele

- Endoskopske intervencije - asistira

Specijalizant polaže tokom ove godine kolokvijume iz (1) HIRURGIJE KRANIOCEREBRALNIH I KRANIOSPINALNIH KONGENITALNIH ANOMALIJA I HIDROCEFALUSA, (2) HIRURGIJE POVREDA I OBOLJENJA PERIFERNIH NERAVA i (3) HIRURGIJE BOLA, EPILEPSIJE I STEREOTAKSIČNE HIRURGIJE kod zaduženih nastavnika.

Tokom ove godine specijalizant je dužan da učestvujući u nekom od kliničkih istraživanja objavi 1 rad u domaćem ili stranom časopisu kao prvi autor i da bude koautor u jednom radu takođe objavljenom u časopisu u celini.

Na kraju godine mentori rade procenu sposobnosti kandidata po intervencijama i veštinama kao što je gore navedeno i proveravaju vođenje Dnevnika operacija. Mentor svojim potpisom garantuje da je kandidat uneo tačne podatke u dnevnik.

V GODINA

Neuroortopedija - 4 meseca

Klinička neurohirurgija - 8 meseci

Peta godina specijalizacije je planirana za hirurgiju kičmenog stuba (tumori, deformiteti, degenerativne bolesti) kod koje je neophodna stabilizacija istog, odnosno instrumentacija. Specijalizant provodi 4 meseca u Spinalnom centru na Banjici, gde je upoznaje sa elementima instrumentacije. Ostatak pete godine je planiran za vaskularnu neurohirurgiju - operacije intrakranijalnih aneurizmi i arteriovenskih malformacija.

Tokom ove godine specijalizant mora biti osposobljen da samostalno uz eventualnu kontrolu izvede pored gore već navedenih, sledeće intervencije:

- Ekstraforaminalna lumbalna diskektomija

- Prednji i zadnji pristup cervikalnom delu kičmenog stuba

- Cervikalna instrumentacija

- Torakolumbalna instrumentacija

- Operacija spontanog intracerebralnog hematoma uzrokovanog manjom AVM

- Operacija spontanog intracerebralnog hematoma uzrokovanog aneurizmom na prednjoj komunikantnoj ili srednjoj moždanoj arteriji.

- Operacije infratentorijalnih metastaza

- Operacije površnih kavernoma

Specijalizant polaže kolokvijume iz (1) HIRURGIJE KIČMENOG STUBA (dva ispitivača, ortoped i neurohirurg), (2) HIRURGIJE INTRAKRANIJALNIH ANEURIZMI, LEČENJE SUBARAHNOIDALNE SPONTANE HEMORAGIJE i (3) HIRURGIJE SUPRATENTORIJALNIH I INFRATENTPRIJALNIH AVM.

Kandidat je dužan ove godine da kao prvi autor objavi jedan rad u domaćem ili inostranom časopisu, kao i da referiše jedan rad na domaćem (međunarodnom) stručnom sastanku ili kongresu.

Na kraju godine mentori rade procenu sposobnosti kandidata po intervencijama i veštinama kao što je gore navedeno i proveravaju vođenje Dnevnika operacija. Mentor svojim potpisom garantuje da je kandidat uneo tačne podatke u dnevnik.

VI GODINA

Klinička neurohirurgija - 6 meseci

Neuropatologija - mesec dana

Neuroonkologija - 1 mesec

Kliničko istraživanje ili rad u laboratoriji - 4 meseca

Završna godina specijalizacije je planirana za upoznavanje kandidata sa savremenim principima neuroonkološke terapije, za sticanje veće sigurnosti u izvršavanju naučenih operacija, pripremu specijalističkog ispita i učestvovanje u kliničkom istraživanju.

Tokom ove godine specijalizant mora biti osposobljen da samostalno uz eventualnu kontrolu izvede pored gore već navedenih, sledeće intervencije:

- Operacije supraselarnih tumora (kraniofaringeomi, meningeomi)

- Operacije tumora zadnje lobanjske jame

- Operacije površnih AVM i kavernoma

- Operacije kraniocervikalnih kongenitalnih anomalija

- Transsfenoidalni pristup selarnoj regiji

- Operacije manjih aneurizmi

Specijalizant do 6. meseca ove godine polaže kolokvijum iz NEUROONKOLOGIJE SA NEUROPATOLOGIJOM kod zaduženih nastavnika (patolog, neurohirurg i radiolog). Nakon toga sprema specijalistički ispit i učestvuje u kliničkom istraživanju, ili projektu.

24. Plastična, rekonstruktivna i estetska hirurgija

(60 meseci)

Cilj i namena specijalizacije

Cilj i namena specijalizacije iz Plastične, rekonstruktivne i estetske hirurgije jeste teorijska i praktična edukacija u smislu formiranje profila Plastičnog, rekonstruktivnog i estetskog hirurga.

Specijalizacija Plastične, rekonstruktivne i estetske hirurgije traje 5 godina.

Glavne discipline specijalizacije iz Plastične, rekonstruktivne i estetske hirurgije i njihovo trajanje:

Dvosemestralna nastava - 9 meseci

Plastična, rekonstruktivna i estetska hirurgija - 33 meseca

Opšta hirurgija - 10 meseci i to:

- urgentna hirurgija - 4 meseca

- abdominalna hirurgija - 5 meseci

- vaskularna hirurgija - 1 mesec

Ortopedija - 1 mesec

Traumatologija - 2 meseca

Anesteziologija sa reanimatologijom - 15 dana

Transfuziologija - 15 dana

Mikrohirurgija - 1 mesec

Neurohirurgija - 1 mesec

Maksilofacijalna hirurgija - 1 mesec

Fizikalna medicina i rehabilitacija - 1 mesec

Provera znanja

Posle obavljenog staža iz svakog od pojedinih nastavnih predmeta specijalizanti polažu Kolokvijume. Predviđeno je polaganje 8 kolokvijuma:

1. Osnovi plastične hirurgije

2. Tumori

3. Rekonstruktivna hirurgija

4. Opekotine

5. Hirurgija šake

6. Urođene anomalije

7. Anestezija u plastičnoj hirurgiji

8. Estetska hirurgija

PROGRAM SPECIJALIZACIJE PO OBLASTIMA I VEŠTINAMA

Oblast: (AR) Anesteziologija sa reanimatologijom

Veština: (125) Punkcija i plasiranje perifernog venskog katetera

Izvodi: 10

Veština: (126) Punkcija i plasiranje centralnog venskog katetera

Izvodi: 10

Veština: (127) Merenje centralnog venskog pritiska

Izvodi: 10

Veština: (128) Endotrahealna intubacija

Izvodi: 10

Veština: (129) Veštačko disanje - manuelne i insuflacione metode

Izvodi: 10

Oblast: (DK) Druga kategorija

Veština: (11) Uzimanje transplatata kosti, fascije, tetive, hrskavice, nerva

Gleda: 30 Asistira: 20 Izvodi: 10 Ostalo: 30

Veština: (12) Rekonstrukcija Većih kožnih defekata (transplantacijom kože, režnjevima)

Gleda: 30 Asistira: 20 Izvodi: 10 Ostalo: 30

Veština: (13) Ekscizija opekotinskih rana viših od 5% (tangencijalne ekscizije, dermoabrazija, sukces. hir. nekrektomije)

Gleda: 30 Asistira: 20 Izvodi: 10 Ostalo: 30

Veština: (14) Rešavanje dezmogenih kontaktura "Z" plastikom, režnjevima, kožnim transpl.

Gleda: 15 Asistira: 10 Izvodi: 5 Ostalo: 15

Veština: (15) Rekonstrukcija funkcionalnih regija autotransplantacijom kože

Gleda: 15 Asistira: 10 Izvodi: 5 Ostalo: 15

Veština: (16) Korekcija otapostaze

Gleda: 30 Asistira: 20 Izvodi: 10 Ostalo: 30

Veština: (17) Manje korektivne operacije kapaka, nosa, usni i aurikula

Gleda: 30 Asistira: 20 Izvodi: 10 Ostalo: 30

Veština: (18) Rekonstrukcija parcijalnih defekata nosa, usni, aurikula i kapaka

Gleda: 30 Asistira: 20 Izvodi: 10 Ostalo: 30

Veština: (19) Tamponada nosa (prednja i zadnja)

Gleda: 15 Asistira: 10 Izvodi: 5 Ostalo: 15

Veština: (20) Traheostomija

Gleda: 7 Asistira: 5 Izvodi: 2 Ostalo: 7

Veština: (21) Dupuytrenova kontraktura

Gleda: 25 Asistira: 20 Izvodi: 5 Ostalo: 25

Veština: (22) Tendorafija

Gleda: 15 Asistira: 10 Izvodi: 5 Ostalo: 15

Veština: (23) Hirurško lečenje dekubitalnih ulcera

Gleda: 15 Asistira: 10 Izvodi: 5 Ostalo: 15

Veština: (24) Augmentaciona mamoplastika, mastopeksija, ginekomastija

Gleda: 15 Asistira: 10 Izvodi: 5 Ostalo: 15

Veština: (25) Sindaktilija, anularne strukture

Gleda: 7 Asistira: 5 Izvodi: 2 Ostalo: 7

Veština: (26) Cirkumcizija i frenulotomija

Gleda: 15 Asistira: 10 Izvodi: 5 Ostalo: 15

Oblast: (DN) Dvosemestralna nastava (9m 0d)

Veština: (1) Dvosemestralna nastava

Oblast: (FM) Fizikalna medicina

Veština: (118) Testovi pri oštećenju perifernih nerava

Gleda: 5 Asistira: 5 Izvodi: 2

Veština: (119) Interpretacija EMG nalaza

Gleda: 10

Veština: (120) Primena elektroterapijskih procedura

Gleda: 5 Asistira: 5

Veština: (121) Radna terapija

Gleda: 5 Asistira: 5

Veština: (122) Primena hidroterapijskih procedura

Gleda: 5 Asistira: 5

Veština: (123) Kinezi terapija

Gleda: 5 Asistira: 5

Veština: (124) Primena fizičkih agenasa (parafin)

Gleda: 5 Asistira: 5

Oblast: (MH) Maksilofacijalna hirurgija

Veština: (113) Disekcija Vrata

Izvodi: 2

Veština: (114) Repozicija i imobilizacija frakture mandibule

Izvodi: 2

Veština: (115) Repozicija i imobilizacija frakture maxile

Izvodi: 2

Veština: (116) Obrada rane na licu

Izvodi: 5

Veština: (117) Hirurško lečenje infekcija na vratu

Izvodi: 2

Oblast: (MK) Mikrohirurgija

Veština: (118) Upoznavanje sa elementima mehanizma tehnike (Vežbe na mikroskopu i rad sa mikroskopom i rad sa mikrohirurškim instrumen.)

Gleda: 5

Veština: (119) Rekonstrukcija živca pod mikroskopom

Gleda: 5

Veština: (120) Vaskularizacija anastomoze (arterijska i venska)

Gleda: 5

Veština: (121) Podizanje mikrovaskularnog slobodnog režnja i njegovo postavljanje (mišićni i mišićno-kožni)

Gleda: 5 Asistira: 5

Veština: (122) Monitoring mikrovaskularnog režnja

Gleda: 5

Veština: (123) Osnovni principi remplantacije amputiranih delova tela

Gleda: 5

Oblast: (NH) Neurohirurgije

Veština: (109) Kraniotomija

Gleda: 5 Asistira: 5

Veština: (110) Trepanacija lobanje

Gleda: 5 Asistira: 5

Veština: (111) Obrada rane na poblanini

Gleda: 5 Asistira: 5

Veština: (112) Kranioplastika

Gleda: 5 Asistira: 5

Oblast: (OH) Opšta hirurgija - abdominalna hirurgija

Veština: (50) Strumektomija

Gleda: 5

Veština: (51) Totalna tireoidektomija sa identifikacijom n. rekurensa

Asistira: 2

Veština: (52) Rekonstrukcija jednjaka

Gleda: 5

Veština: (53) Punkcija toraksa

Izvodi: 2

Veština: (54) Drenaža toraksa

Izvodi: 3

Veština: (55) Torakotomija

Izvodi: 2

Veština: (56) Skopija i grafija grudnog koša

Izvodi: 5

Veština: (57) Herniektomija

Izvodi: 20

Veština: (58) Operacija pilonidalnog sinusa

Izvodi: 5

Veština: (59) Plastika trbušnog zida kod ventralnih hernija

Izvodi: 2

Veština: (60) Plastika kod umbilikalnih hernija

Izvodi: 2

Veština: (61) Odstranjivanje benignih lezija kože i potkožnog tkiva

Izvodi: 10

Veština: (62) Obrada lacerokontuznih rana

Izvodi: 10

Veština: (63) Ablacija nokatne ploče

Izvodi: 5

Veština: (64) Ekcizija nokatne ploče sa matriksom

Izvodi: 5

Veština: (65) Plastika zbog femoralne hernije

Asistira: 2

Veština: (66) Plastika zbog recidivantnih Ventralnih hernija

Asistira: 2

Veština: (67) Sekundarna sutura trbušnog zida zbog dehiscencije

Asistira: 2

Veština: (68) Drenaža retroperitonealnih ili intraabdominalnih abscesa

Asistira: 2

Veština: (69) Šav manjih krvnih sudova zbog povrede

Asistira: 2

Veština: (70) By pass graft autovenski ili sintetski

Gleda: 2

Veština: (71) Arterio-venska fistula radi dijalize

Asistira: 3

Veština: (72) Mastektomija

Izvodi: 5

Veština: (73) Ekstirpacija benignih lezija dojki

Izvodi: 5

Veština: (74) Cirkumcizija

Izvodi: 2

Veština: (75) Eksploracija skrotuma

Izvodi: 2

Veština: (76) Resekcija želuca

Izvodi: 5

Veština: (77) Gastroentero anastemoza

Izvodi: 3

Veština: (78) Resekcija tankog creva sa anastomozom

Asistira: 5

Veština: (79) Enteroliza i enteropeksija

Gleda: 2

Veština: (80) Splenektomija

Asistira: 2

Veština: (81) Jejunostomija

Izvodi: 2

Veština: (82) Dezaansomoza gastroduodenalis sa rekonstrukcijom

Gleda: 2

Veština: (83) Vagatomija: trunkalna, selektivna, supraselektivna

Gleda: 2

Veština: (84) Gastrektomija

Gleda: 3

Oblast: (OT) Ortopedija i traumatologija

Veština: (85) Rukovanje rendgen aparatom u sali

Izvodi: 5

Veština: (86) Skeletna ekstenzija

Izvodi: 3

Veština: (87) Funkcionalni gips

Izvodi: 5

Veština: (88) Punkcija zgloba

Izvodi: 2

Veština: (89) Repozicija frakture radijusa na tipičnom mestu

Izvodi: 2

Veština: (90) Osteosinteza femura

Izvodi: 1

Veština: (91) Sekvestrektomija

Izvodi: 1

Veština: (92) Hirurška obrada rane

Izvodi: 5

Veština: (93) Amputacija ekstremiteta

Izvodi: 2

Veština: (94) Biopsija kosti

Gleda: 5 Asistira: 3

Veština: (95) Resekcija kosti

Gleda: 5 Asistira: 3

Veština: (96) Sekvestrektomija i kiretaža kosti

Asistira: 3 Izvodi: 2

Veština: (97) Osteoplastika

Gleda: 5 Asistira: 5

Veština: (98) Principi elongacije ekstremiteta po Ilizarovu

Gleda: 5 Asistira: 5

Veština: (99) Hirurško lečenje preloma kostiju šake

Gleda: 2 Asistira: 3 Izvodi: 1

Veština: (100) Priprema patrljaka za protetisanje

Gleda: 5 Asistira: 5 Izvodi: 2

Veština: (101) Praćenje izrade svih oblika proteza i njihovih ležišta

Gleda: 10

Veština: (102) Praćenje adaptacije na ortopetska pomagala

Gleda: 10

Veština: (103) Aplikacija elektronskih proteza

Gleda: 2

Oblast: (OU) Opšta hirurgija - urgentna

Veština: (130) Intravenska punkcija

Gleda: 5 Asistira: 5 Izvodi: 10

Veština: (131) Intravenska kanulacija

Gleda: 5 Asistira: 5 Izvodi: 5

Veština: (132) Instaliranje seta za merenje CVP

Gleda: 1 Asistira: 5 Izvodi: 5

Veština: (133) Endotrahealna intubacija

Gleda: 5 Asistira: 10 Izvodi: 5

Veština: (134) Tehnika arteficijalne ventilacije

Gleda: 5 Asistira: 5 Izvodi: 10

Veština: (135) Uvođenje nazogastrične sonde

Gleda: 1 Asistira: 3 Izvodi: 5

Veština: (136) Nazotrahealna i orotrahealna aspiracija

Gleda: 1 Asistira: 3 Izvodi: 5

Veština: (137) Kataterizacija mokraćne bešike

Gleda: 2 Asistira: 5 Izvodi: 10

Veština: (138) Pleuralna punkcija

Gleda: 2 Asistira: 5 Izvodi: 10

Veština: (139) Izvođenje blokova perifernih nerava

Gleda: 5 Asistira: 5 Izvodi: 10

Veština: (140) Priprema i prpoera defibliratora

Gleda: 4 Asistira: 5 Izvodi: 5

Veština: (141) Kardiopulmonalna reanimacija

Gleda: 20 Asistira: 20 Izvodi: 20

Veština: (142) Akutni abdomen - pregled, dijagnoza i zbrinjavanje

Gleda: 5 Asistira: 5 Izvodi: 10

Veština: (143) Zbrinjavanje povreda abdomena

Gleda: 5 Asistira: 5 Izvodi: 10

Veština: (144) Variksi ezofagusa - hemostaza balonom

Gleda: 5 Asistira: 5 Izvodi: 1

Veština: (145) Sekundarna sutura trbušnog zida zbog dehiscencije

Gleda: 5 Asistira: 5 Izvodi: 1

Veština: (146) Obrada lacerokontuznih rana

Gleda: 5 Asistira: 10 Izvodi: 10

Oblast: (OV) Opšta hirurgija - Vaskularna hirurgija

Veština: (147) Ekstirpacija v.safene

Izvodi: 5

Veština: (148) Amputacija ekstremiteta zbog vaskularnih oboljenja

Izvodi: 2

Veština: (149) Šav manjih krvnih sudova zbog povrede

Asistira: 2

Veština: (150) By pass graft autovenski ili sintetski

Gleda: 2

Veština: (151) Resekcija aneurizma abdominalne aorte

Gleda: 2

Veština: (152) Arterio-venska fistula radi dijaliza

Asistira: 3

Oblast: (PK) Prva kategorija

Veština: (1) Obrada opekotinskih rana (primarna i sekundarna)

Gleda: 90 Asistira: 60 Izvodi: 30 Ostalo: 90

Veština: (2) Depresivne incizije u opekotina, elektrokucija

Gleda: 15 Asistira: 10 Izvodi: 2 Ostalo: 15

Veština: (3) Sve metode ekscizije opekotina i nekroza do 5%

Gleda: 30 Asistira: 20 Izvodi: 10 Ostalo: 30

Veština: (4) Ablacija kožnih transplantata svih debljina

Gleda: 90 Asistira: 60 Izvodi: 30 Ostalo: 90

Veština: (5) Transplantacija kože

Gleda: 45 Asistira: 30 Izvodi: 15 Ostalo: 45

Veština: (6) Korekcija manjih ožiljaka (ekscizija, autotransplantacija kože, "Z" plastika manji režnjevi)

Gleda: 90 Asistira: 60 Izvodi: 30 Ostalo: 90

Veština: (7) Primarna i sekundarna obrada rane sa ili bez defekta kože

Gleda: 60 Asistira: 40 Izvodi: 20 Ostalo: 60

Veština: (8) Ekscizija malignih i benignih tumora kože i potkožnog tkiva

Gleda: 150 Asistira: 100 Izvodi: 50 Ostalo: 150

Veština: (9) Rekonstrukcija manjih defekata kože lokalnim kožnim režnjevima u nefunkcionalnim regijama

Gleda: 30 Asistira: 20 Izvodi: 10 Ostalo: 30

Veština: (10) Osnovni postupci pri reanimaciji plasiranje Venskih katetera, venesekcija, plasiranje katetera i sondi...

Gleda: 60 Asistira: 40 Izvodi: 20 Ostalo: 60

Oblast: (TF) Transfuziologija

Veština: (104) Klinički i laboratorijski pregledi davalaca krvi

Gleda: 10 Asistira: 20 Izvodi: 70

Veština: (106) Delimično deplazmatisana krv

Gleda: 2 Asistira: 2 Izvodi: 6

Veština: (107) Zamrznuta sveža plazma

Gleda: 2 Asistira: 2 Izvodi: 6

Veština: (108) Reanimacija-postoperativni tretman u hirurgiji

Gleda: 10

Veština: (109) Eksangvini transfuzije i perinatalna zaštita, prevencija RH imunizacije

Gleda: 5

Oblast: (TK) Treća kategorija

Veština: (27) Totalna rekonstrukcija nosa, usni, kapaka i auricula

Gleda: 7 Asistira: 5 Izvodi: 2 Ostalo: 7

Veština: (28) Veći tumori vrata, glave i kraniofacijalne regije

Gleda: 10 Asistira: 10 Ostalo: 10

Veština: (29) Složeni traumatski defekti glave

Gleda: 10 Asistira: 10 Ostalo: 10

Veština: (30) Desekcija vrata, aksile i ingvinuma

Gleda: 12 Asistira: 10 Izvodi: 2 Ostalo: 12

Veština: (31) Parotidektomija (parcijalna i totalna)

Gleda: 12 Asistira: 10 Izvodi: 2 Ostalo: 12

Veština: (32) Rekonstruktivne operacije upotrebom arterijalnih režnjeva

Gleda: 20 Asistira: 15 Izvodi: 5 Ostalo: 20

Veština: (33) Rekonstruktivne operacije upotrebom miokutanih, fasciokutanih i kompozit režnjeva

Gleda: 5 Asistira: 5 Ostalo: 5

Veština: (34) Rekonstruktivne operacije upotrebom slobodnih režnjeva

Gleda: 5 Asistira: 5 Ostalo: 5

Veština: (35) Funkcionalna rekonstrukcija ekstremiteta

Gleda: 13 Asistira: 10 Izvodi: 3 Ostalo: 13

Veština: (36) Mikrohirurška tehnika:

-Vaskularna anastomoza;

-neuroanastomoza

Gleda: 30 Asistira: 20 Izvodi: 10 Ostalo: 30

Veština: (37) Rascepi primarnog i sekundarnog palatuma

Gleda: 13 Asistira: 10 Izvodi: 3 Ostalo: 13

Veština: (38) Hipospadije, epispadije i ekstrofije

Gleda: 5 Asistira: 5 Ostalo: 5

Veština: (39) Sekundarne korekcije kongenitalnih anomalija

Gleda: 5 Asistira: 5 Ostalo: 5

Veština: (40) Neuroplastika perifernih nerava

Gleda: 5 Asistira: 5 Ostalo: 5

Veština: (41) Ritidoplastika

Gleda: 5 Asistira: 5 Ostalo: 5

Veština: (42) Redukciona mamoplastika

Gleda: 7 Asistira: 5 Izvodi: 2 Ostalo: 7

Veština: (43) Redukcija dojke

Gleda: 3 Asistira: 3 Ostalo: 3

Veština: (44) Dermolipektomija abdomena

Gleda: 7 Asistira: 5 Izvodi: 2 Ostalo: 7

Veština: (45) Aspiraciona lipektomija

Gleda: 7 Asistira: 5 Izvodi: 2 Ostalo: 7

Veština: (46) Recidivne hernije

Gleda: 12 Asistira: 10 Izvodi: 2 Ostalo: 12

Veština: (47) Rinoplastika

Gleda: 24 Asistira: 20 Izvodi: 4 Ostalo: 24

Veština: (48) Blefaroplastika

Gleda: 7 Asistira: 5 Izvodi: 2 Ostalo: 7

Veština: (49) Korekcija alopecije (režnjevi, ekspanderi, implantacija)

Gleda: 13 Asistira: 10 Izvodi: 3 Ostalo: 13

25. Maksilofacijalna hirurgija

(60 meseci)

Osnove i cilj specijalizacije

Specijalizacija maksilofacijalne hirurgije je organizovani i standardizovani proces poslediplomskog obrazovanja tokom koga doktor medicine stiče teorijska i praktična znanja iz oblasti maksilofacijalne hirurgije i srodnih medicinskih disciplina koja omogućavaju da kao specijalista kompetentno i uspešno samostalno zbrinjava bolesnike sa urođenim anomalijama, stečenim deformitetima, akutnim i hroničnim zapaljenjima, benignim i malignim tumorima maksilofacijalnog područja, a da se u svim ostalim slučajevima dovoljno sigurno snalazi u dijagnostici da bi bolesnike pravovremeno uputio na odgovarajuće mesto na lečenje. Zbrinjavanje podrazumeva primenu najviših standarda u prevenciji, dijagnostici, lečenju i rehabilitaciji oboljenja. Specijalista maksilofacijalne hirurgije osposobljen je i za planiranje i učestvovanje u stručnim projektima, shvata neophodnost kontinuirane medicinske edukacije uz implementaciju svih novih naučnih i tehnoloških saznanja, a takođe stiče osnovu da svoja znanja, veštine i iskustva prenosi mlađim kolegama.

Trajanje i struktura specijalizacije

Specijalizacija maksilofacijalne hirurgije traje 5 godina (uz mogućnost produžavanja u slučaju nedovoljnog uspeha kandidata, a na predlog mentora) za koje vreme će se obaviti kompletan program sticanja znanja i veština u kvalitetu i obimu koji odgovaraju evropskim standardima. Pet godina specijalizacije podrazumeva se 60 meseci, u to su uključeni i godišnji odmori lekara na specijalizaciji u skladu sa zakonom. Specijalizacija podrazumeva celodnevni angažman i ne može se obavljati uz drugi posao istovremeno. Specijalisti maksilofacijalne hirurgije koji žele da se usavrše iz užih zdravstvenih MFH specijalizacija mogu nastaviti specijalističko školovanje neposredno u produžetku osnovne specijalizacije ili kasnije.

Strukturu petogodišnjeg specijalističkog staža maksilofacijalne hirurgije čine:

NASTAVNI PROGRAM IZ MAKSILOFACIJALNE HIRURGIJE

1. Maksilofacijalna hirurgija (31 mesec) + dvosemestralna nastava (9 meseci)

Teorijska nastava iz maksilofacijalne hirurgije obuhvata:

Traumatologija: Etiologija i klasifikacija povreda maksilofacijalne regije. Urgentne intervencije kod povreda MF regije (uspostavljanje i održavanje disajnog puta i zaustavljanje krvavljenja). Povrede mekih tkiva lica i hirurška obrada. Prelomi kostiju lica i vilica (gornje i donje vilice, zigomatične kosti, nosnih kostiju i orbite), dijagnostika i principi konzervativnog i hirurškog lečenja. Imobilizaciona sredstva. Povrede maksilofacijalne regije udružene sa kraniocerebralnim povredama, rane i kasne komplikacije, preventiva i lečenje i timsko zbrinjavanje. Lečenje inficiranih povreda, pogrešnog srašćenja i pseudoartroza, povrede zuba (traumatske luksacije, ekstrakcije i frakture). Ishrana, nega i rehabilitacija povređenih i bolesnika sa imobilizacijom. Ratne povrede maksilofacijalne regije. Sudsko medicinska kvalifikacija povreda maksilofacijalne regije.

Infekcije: Akutne i hronične nespecifične i specifične infekcije koštanih i mekih tkiva lica i vrata, odontogenog i neodontogenog porekla - klinička slika, dijagnostika, metode konzervativnog i hirurškog lečenja. Putevi širenja infekcija MF regije. Fistule dentogenog i nedentogenog porekla. Flegmonozna zapaljenja poda usta, obraza, orbite i vrata - dijagnostika i principi lečenja.

Oboljenja paranazalnih šupljina: Akutna i hronična infekcija paranazalnih šupljina odontogenog i neodontogenog porekla, širenje infekcije iz sinusa - klinička slika, dijagnostika, konzervativno i hirurško lečenje. Oroantralne komunikacije i fistule, strano telo u maksilarnom sinusu - dijagnostika i lečenje. Ciste i tumori paranazalnih šupljina - dijagnostika i lečenje. Savremene metode pregleda paranazalnih šupljina (ultrasonografija, sinusoskopija).

Oboljenja temporomandibularnog zgloba: Anatomija, fiziologija i patološka anatomija viličnog zgloba. Traumatska oštećenja TM zgloba, traumatska luksacija, habitualna luksacija i subluksacija, akutna i hronična zapaljenja, degenerativna oboljenja TM zgloba, ankiloza - lažna i prava, jednostrana i obostrana. Benigni i maligni tumori zglobnog nastavka donje vilice - klinička slika, konzervativno i hirurško lečenje. Dijagnostika i metode lečenja oboljenja viličnog zgloba. Rekonstrukcija viličnog zgloba.

Oboljenja pljuvačnih žlezda: Anatomija, fiziologija, patološka fiziologija i anatomija pljuvačnih žlezda i njihovih izvodnih kanala. Akutna i hronična specifična i nespecifična oboljenja pljuvačnih žlezda, degenerativna oboljenja pljuvačnih žlezda, kalkulusi pljuvačnih žlezda i njihovih izvodnih kanala, salivarne fistule, benigni i maligni tumori - dijagnostika i metode konzervativnog i hirurškog lečenja. Savremene dijagnostičke metode: sijalografija, ehografija, scintigrafija, kompjuterizovana tomografija i magnetna rezonanca.

Oboljenja kranijalnih nerava: Anatomija kranijalnih nerava. Anestezija, parestezija, pareza i paraliza kranijalnih nerava (n.facijalisa). Povrede n.trigeminusa, bolni sindromi lica i vilica - dijagnostika, konzervativno i hirurško lečenje.

Benigni i maligni tumori: Teorija nastanka tumora i TNM klasifikacija tumora. Rana dijagnostika i savremene dijagnostičke metode tumora kože, sluzokože usne šupljine i koštanog tkiva lica i vilica, benigni i maligni tumori vrata. Metastaze regionalnih limfnih čvorova i udaljene metastaze. Putevi metastaziranja. Principi hirurškog lečenja benignih i malignih tumora. Hirurška tehnika resekcije (maksile i mandibule) i rekonstruktivni zahvati u onkološkoj hirurgiji. Uloga onkološkog konzilijuma u lečenju malignih tumora MF regije (polihemioterapija, radioterapija, imunoterapija i kombinovane metode lečenja malignih tumora). Protetska nadoknada postresekcionih defekata.

Urođeni i stečeni deformiteti: Rascepi usana i nepca, razvojne anomalije vilica (progenija, mikrogenija, hipoplazija kondila mandibule, alveolarna protruzija, maksilarna protruzija, apertognatije i laterognatije, hipo i hipertrofija mekih i koštanih tkiva) - dijagnostika, diferencijalna dijagnostika i metode konzervativnog i hirurškog lečenja. Kongenitalne ciste i fistule vrata. Sindromi maksilofacijalne regije - kraniofacijalne anomalije, dijagnostika i principi lečenja. Sekundarna korekcija rascepa primarnog i sekundarnog palatuma. Stečeni deformiteti kao posledica povreda, infekcija i posle hirurških zahvata.

2. Opšta hirurgija (6 meseci)

Upoznavanje sa osnovnim hematološkim i laboratorijskim pregledima, principima sepse i antisepse, šokom, krvavljenjem, iskrvavljenjem, metodama hemostaze, nadoknada tečnosti (infuzije i transfuzije), infekcijama u opštoj hirurgiji i njihovim lečenjem, dijagnostikom i osnovnim principima imobilizacije koštanih preloma. Hirurška obrada rane. Priprema bolesnika za operaciju, dijagnostičke metode, postoperativni tok operisanih bolesnika.

3. Stomatologija (6 meseci)

Ortopedija vilice: Principi i metode obrade (savremene dijagnostičke metode) ortodontskih anomalija lica, vilica i anomalije razvoja i položaja zuba. Analiza modela. Principi i dejstva ortodontskih aparata. Ortodontsko - hirurško lečenje ortodontskih anomalija. Postraumatska korekcija zagrižaja.

Stomatološka protetika: Krunice i mostovi, parcijalne i totalne proteze. Materijali za fiksne i protetske radove. Protetika u okviru preprotetske pripreme usta.

Oralna hirurgija: Anatomija, fiziologija i patološka anatomija usne šupljine. Morfologija zuba gornje i donje vilice. Tehnika davanja pojedinih vrsta anestezija. Komplikacije pri davanju lokalnih anestezija. Dijagnostika i hirurško lečenje cista vilica, oboljenje gingiva i sluzokože usne šupljine i periapikalnih procesa. Klešta za vađenje zuba u gornjoj i donjoj vilici, poluge. Indikacije za ekstrakciju zuba, ekstrakcija zuba i tehnika vađenja. Komplikacije pri ekstrakciji i posle ekstrakcije zuba, njihova prevencija i lečenje. Hirurška priprema vilica za protetsko zbrinjavanje. Transplantacija, replantacija i implantacija zuba. Implantati.

4. Neurohirurgija (2 meseca)

Anatomija beze lobanje i kranijalnih živaca. Kraniocerebralne povrede, udružene povrede maksilofacijalne regije i kraniocerebralne povrede, oboljenja i povrede kranijalnih nerava, kongenitalne anomalije skeleta lobanje. Kongenitalne anomalije i dizrafije skeleta lobanje i nervnog sistema. Principi hirurškog lečenja povreda baze lobanje i dizrafičnih anomalija. Dijagnostičke metode u neurohirurgiji (angiografija, kompjuterizovana tomografija i magnetna rezonanca).

5. Otorinolaringologija (1 mesec)

Otorinolaringološka propedevtika (metode pregleda nosa, ždrela i larinksa). Traumatologija: povrede nosa, frontoetmoidalne regije, traheje. Dijagnostičke metode i terapija. Urgentna stanja u otorinolaringologiji: epistaksa, strana tela disajnih puteva, indikacije za traheotomiju i ovladavanje tehnikom traheotomije.

6. Anesteziologija sa reanimacijom (1 mesec)

Osnovni pojmovi i principi endotrahealne, lokalne i regionalne anestezije. Opšti pojmovi o anesteticima, lokalnim i opštim anestetičkim sredstvima, analgeticima, relaksantima i aparatu za anesteziju. Indikacije i kontraindikacije za lokalnu i opštu anesteziju. Priprema bolesnika za opštu anesteziju. Kardiopulmonalna i cerebralna reanimacija u akutnom zastoju srca i respiratornog aresta na terenu. Transport bolesnika, postoperativno intenzivno lečenje i monitoring hirurških bolesnika. Anestezija i reanimacija u ratnim uslovima.

7. Plastična i rekonstruktivna hirurgija (4 meseca)

Principi lečenja i planiranje hirurških zahvata predela lica, vilica, vrata i poglavine. Slobodni transplantati (kože, hrskavice, kostiju, masnog tkiva i živaca). Lokalni i udaljeni režnjevi (kožni, mišićni, miokutani). Slobodni mikrovaskularni režnjevi. Rekonstrukcije u maksilofacijalnoj regiji: usana, nosa, ušnih školjki i očnih kapaka. Opekotine i smrzotine, podela i principi lečenja. Dijagnostičke metode i planiranje konzervativnog i hirurškog lečenja kongenitalnih rascepa usana i nepca.

Praktična nastava maksilofacijalne hirurgije obuhvata:

1. Rad u ambulanti: dijagnostika i lečenje infekcija mekih tkiva lica i kostiju lica i vilica, dijagnostika povreda mekih i koštanih tkiva lica i vilica, dijagnostika i principi lečenja benignih i malignih tumora maksilofacijalne regije (učešće u radu onkološkog konzilijuma za MF regiju), dijagnostika i principi lečenja i postoperativna nega anomalija lica i vilica.

2. Rad u ambulantno-polikliničkoj hirurškoj sali: dijagnostika i konzervativno lečenje povreda gornje i donje vilice, povrede zuba, postoperativna kontrola bolesnika lečenih hirurškim metodama preloma gornje i donje vilice i anomalije lica i vilica. Dijagnostika benignih i malignih tumora MF regije, rad u konsultativnoj ambulanti.

3. Rad na bolesničkom odeljenju: vođenje medicinske dokumentacije, klinički pregledi i obrada bolesnika, preoperativna priprema bolesnika, postoperativna nega operisanih bolesnika.

4. Rad u hirurškoj sali: hirurško lečenje preloma gornje i donje vilice, jagodične kosti, hirurško lečenje cista vilica, vrata, oboljenja maksilarnih sinusa, preprotetski hirurški zahvati, hirurško lečenje benignih i malignih tumora maksilofacijalne regije, hirurško lečenje urođenih i stečenih anomalija lica i vilica.

Preporučuje se da se svih pet godina specijalizacije, obavi na klinikama Medicinskog fakulteta u Beogradu. Specijalistički staž iz maksilofacijalne hirurgije (31 + 9 dvosemestralna nastava) može se obaviti isključivo na Institutu za ORL I MFH Medicinskog fakulteta u Beogradu ili na klinikama za maksilofacijalnu hirurgiju Stomatološkog fakulteta u Beogradu, Novom Sadu i Nišu, pod rukovodstvom mentora imenovanim od strane ovlašćenog organa nadležnog fakulteta i nadležne katedre. Deo specijalističkog staža može se obavljati i u za to kvalifikovanim maksilofacijalnim ustanovama koje imaju MFH stacionar, ali striktno po ovom programu i pod rukovodstvom mentora imenovanih od strane ovlašćenih organa prema važećim kriterijumima i standardima.

Staž iz stomatoloških disciplina može se obaviti isključivo na klinikama Stomatološkog fakulteta u Beogradu, Novom Sadu i Nišu.

Program provere znanja

Specijalizacija maksilofacijalne hirurgije se obavlja po tačno utvrđenom programu, u mentorskom sistemu, uz usmerenost na individualan rad sa svakim lekarom na specijalizaciji i uz stalnu proveru stečenog znanja, organizovani sistem kolokvijuma i završni specijalistički ispit.

1. Tokom specijalističkog staža obavljaju se kolokvijumi i seminari iz sledećih oblasti:

1. Opšta hirurgija

2. Hirurška anatomija glave i vrata sa maksilofacijalnom propedevtikom

3. Traumatologija maksilofacijalne regije i oboljenja viličnog zgloba

4. Infekcije, oboljenja paranazalnih sinusa, ciste maksilofacijalne regije

5. Tumori maksilofacijalne regije

6. Deformiteti lica i vilica

7. Plastična i rekonstruktivna hirurgija

2. Predispitni kolokvijum iz maskilofaciajlne hirurgije kandidat polaže najranije mesec dana pred ispit pred dvočlanom komisijom nastavnika i sastoji se u detaljnoj proveri teorijskih znanja kandidata.

3. Nakon završenog teorijskog i praktičnog dela staža na Medicinskom fakultetu u Beogradu, kruženja (u definisanim ustanovama) i položenih kolokvijuma, specijalizant može pristupiti polaganju specijalističkog ispita uz pismenu saglasnost mentora.

4. Nakon završenog obaveznog specijalističkog staža, kandidat, koji je od strane mentora ocenjen da ima neophodno teorijsko i praktično znanje i ako je položio predviđene kolokvijume, pristupa polaganju završnog ispita pred ovlašćenom komisijom.

Specijalistički ispit se sastoji iz četiri dela:

1. Test

2. Izvođenje operativnog zahvata

3. Praktični pregled bolesnika

4. Usmeni ispit pred ispitnom komisijom (najmanje pet pitanja)

Ispitna komisija se sastoji od tri člana i većinu čine nastavnici matične specijalizacije.

Ovaj program usklađen je sa preporukama Evropskog udruženja za Maksilofacijalnu hirurgiju (EACMFS) i programom specijalizacije iz maksilofacijalne hirurgije na medicinskim fakultetima u Novom Sadu i Nišu.

TEORIJSKA NASTAVA IZ MAKSILOFACIJALNE HIRURGIJE

I OPŠTI DEO

II INFEKCIJE

III OBOLJENJA PARANAZALNIH ŠUPLJINA

IV TRAUMATOLOGIJA

V OBOLJENJA TEMPOROMANDIBULARNOG ZGLOBA

VI TUMORI MF REGIJE

VII UROĐENI I STEČENI DEFORMITETI

VIII OBOLJENJA KRANIJALNIH NERAVA

IX PLASTIČNA I REKONSTRUKTIVNA HIRURGIJA

PRAKTIČNA MAKSILOFACIJALNA NASTAVA

Program specijalizacije po oblastima i veštinama

Katalog znanja i veština

I GRUPA: ORALNO-HIRURŠKI ZAHVATI

II GRUPA: HIRURŠKI ZAHVATI

III GRUPA: TRAUMATOLOGIJA LICA I VILICA

IV GRUPA: HIRURŠKO LEČENJE OBOLJENJA PLJUVAČNIH ŽLEZDA I VRATA

V GRUPA: UROĐENE, STEČENE I RAZVOJNE ANOMALIJE LICA I VILICA

VI GRUPA: PROTETSKA HIRURGIJA

VII GRUPA: ONKOLOŠKA HIRURGIJA

VII GRUPA: PLASTIČNA I REKONSTRUKTIVNA HIRURGIJA

Nastava se održava na Institutu za ORL i MFH u Beogradu, Pasterova 2.

Po završenoj dvosemestralnoj nastavi, lekari na specijalizaciji stiču pravo da polažu predviđene kolokvijume.

Kolokvijum je kvalifikacionog karaktera, jer njegovim polaganjem specijalizant iz MFH stiče pravo polaganja specijalističkog ispita.

Sledeći